Δευτέρα 25 Μαρτίου 2019

Το «ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ» - Μερικοί προβληματισμοί




Το «ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ» - Μερικοί προβληματισμοί

Δεν υπάρχει απολύτως καμία επιστημονική τεκμηρίωση για την ύπαρξη του κρυφού σχολειού, ενώ αντιθέτως είναι γνωστό ότι κατά την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας, λειτουργούσαν στις μεγάλες πόλεις, νόμιμα και επίσημα, πολλά ελληνικά σχολεία.

Τι μας έχουν «διδάξει» όμως για το θέμα αυτό τα σχολικά βιβλία;
1. Τα μαθήματα γινόντουσαν από παπάδες
2. Τα μαθήματα γινόντουσαν τα βράδια
3. Τα μαθήματα γινόντουσαν με το φως των καντηλιών
4. Τα παιδιά μαθαίνανε ανάγνωση από το ευαγγέλιο

Αυτά μας τα μάθαιναν, έχοντας σαν στόχο να μας πουν ότι απαγορευόταν η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και ιστορίας και ότι αυτό το έργο το είχαν αναλάβει οι παπάδες και το έκαναν κρυφά και μυστικά διακινδυνεύοντας τη ζωή τους.

Αν υποθέσουμε ότι υπήρχαν κάποια «κρυφά σχολειά», ας δούμε πόσο σωστοί είναι οι παραπάνω ισχυρισμοί.

Τα «κρυφά σχολειά», εάν υπήρχαν, θα υπήρχαν σε χωριά και όχι σε πόλεις, αφού στις πόλεις υπήρχαν τα επίσημα σχολεία.

1. Φυσικό και επόμενο, αφού στα χωριά δεν υπήρχαν σχολεία, να μην υπήρχαν δάσκαλοι, συνεπώς οι μόνοι που ήξεραν λίγη ανάγνωση ήταν οι παπάδες.

2. Στις αγροτικές περιοχές οι άνθρωποι ολόκληρη την ημέρα εργάζονται στα χωράφια και βόσκουν τα κοπάδια. Το ίδιο κάνουν και τα παιδιά, τα οποία είναι υποχρεωμένα να εργάζονται από νωρίς για να βοηθάνε την οικογένεια. Επίσης και οι παπάδες ασχολούνται με την γεωργία, αφού στην εποχή τους δεν εισέπρατταν μισθούς και τα «δοσίματα» των πιστών δεν τους έφταναν για να ζήσουν. Συνεπώς, εάν γινόντουσαν κάποια μαθήματα, αυτά υποχρεωτικά θα γινόντουσαν το βράδυ και όχι την ημέρα.

3. Εκείνη την εποχή, πριν το 1821, δεν υπήρχε ούτε ηλεκτρισμός ούτε πετρέλαιο. Το μόνο μέσο που μπορούσαν να χρησιμοποιούν για φωτισμό ήταν τα καντήλια. Άρα, τα καντήλια θα τα χρησιμοποιούσαν στα βραδινά μαθήματα, όχι επειδή φοβόντουσαν, αλλά επειδή μόνο αυτά υπήρχαν!

4. Και φυσικά εκείνη την εποχή, όπου δεν υπήρχαν ούτε βιβλιοπωλεία αλλά ούτε καν βιβλία, φυσικό και επόμενο εάν κάποιοι ήθελαν να μάθουν ανάγνωση, το μόνο βιβλίο που μπορούσε να βρουν σε ένα χωριό ήταν το ευαγγέλιο του παπά.

Με λίγα λόγια, εάν δεχθούμε ότι σε μερικά απομακρυσμένα μέρη λειτούργησαν σποραδικά μερικά «κρυφά σχολειά», αυτά δεν λειτούργησαν σε συνθήκες όπως αυτές που μας μάθαιναν τα σχολικά βιβλία, λόγω του φόβου των Οθωμανών, αλλά θα ήταν αποτέλεσμα των συνθηκών ζωής που επικρατούσαν εκείνη την εποχή.

Άσε που είναι λίγο παράλογο να ισχυρίζεται κάποιος ότι, ενώ οι Οθωμανοί επέτρεπαν να υπάρχουν εκκλησίες και παπάδες να απαγόρευαν την διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας!

Και να μην μας διαφεύγει ότι το «κρυφό σχολειό» ήταν κάτι μεταξύ μύθου και λαϊκού θρύλου που δημιουργήθηκε 70-80 χρόνια μετά την επανάσταση του 1821, με μοναδικό στόχο να ισχυροποιήσει την ορθόδοξη εκκλησία μέσα στον ελληνικό λαό και να την παρουσιάσει σαν την «κιβωτό εθνικών αξιών».

Ζήτω οι λαϊκές επαναστάσεις.

Αθήνα 25/3/2019
(Γιάννης Βεντούρας)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου