Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

Παίζοντας μπάλα με τον Τσε

Επιμέλεια: Γιάννης Φιλέρης

 

 

Η φωτογραφία που έγινε σύμβολο αλλά και διαφημιστικό τρικ. Ο Τσε Γκεβάρα και μια ομάδα που τον έβαλε στις φανέλες των παικτών της. Ο Γιάννης Φιλέρης έχει μια ακόμη ιστορία...

Ήταν 5 Μαρτίου του 1960 όταν ένα κλικ του φωτογράφου Αλμπέρτο Κόρντα, πέρασε στην ιστορία. Απαθανάτισε το βλέμμα του Τσε Γκεβάρα, σε μια φωτογραφία που ταξίδεψε σε ολόκληρο τον κόσμο. Έγινε πόστερ και πλακάτ, μπήκε στα σπίτια εκατομμυρίων ανθρώπων. Πολλά χρόνια αργότερα, έγινε διαφημιστικό brand, ενώ πρόσφατα χρησιμοποιήθηκε σαν μπακγκράουντ φανέλας μιας ποδοσφαιρικής βραζιλιάνικης ομάδας!

ADVERTISEMENT

Όπως λένε, όμως, οι ... καλοί δημοσιογράφοι, ας τα πάρουμε από την αρχή. Το βράδυ της 25ης Νοεμβρίου του 1956, 82 Κουβανοί επαναστάτες με επικεφαλής τον Φιντέλ Κάστρο στριμώχνονται στο "Γκράνμα" το ιστορικό πλοιάριο που θα τους μετέφερε από το λιμάνι Τουξπαν του Μεξικού στις ακτές της Κούβας.
Μπορεί λόγω του καιρού να μη κατέληξαν εκεί που ήθελαν, ωστόσο, στις 2 Δεκεμβρίου οι επαναστάτες πατούσαν το πόδι τους στην Κούβα, έτοιμοι να ανατρέψουν τον δικτάτορα Μπατίστα. Κάτι που στην αρχή έμοιαζε με ουτοπία, έγινε πραγματικότητα τρία χρόνια αργότερα, με την κατάληψη της Σάντα Κλάρα και την τελική έφοδο στην πρωτεύουσα Αβάνα.
Ανάμεσα στους 82 που είχαν επιβιβαστεί στην "Γκράνμα" ήταν και τέσσερις ξένοι. Ο Ιταλός Τζίνο Ντόνε, ο Μεξικανός Γκιγιέν, ο Δομινικανός Ραμόν Μεχία και ένας Αργεντίνος γιατρός που υπέφερε από κρίσεις άσθματος, ονόματι Ερνέστο Γκεβάρα. Έμεινε γνωστός σαν Τσε, η απλά comandante...

Καπιταλισμός ή βαρβαρότητα

Το βασικό πλεονέκτημα της αστικής δημοκρατίας είναι ότι σου προσφέρει πολλές δυνατότητες, σαν τις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, πάντα κλειστού τύπου, με προκατασκευασμένες κι ελεγχόμενες πιθανές απαντήσεις, συνήθως υπό τη μορφή διλήμματος. Μπορείς πχ να διαλέξεις ανάμεσα στους ακροδεξιούς που έθαψαν το τσεκούρι του πολέμου που κρατούσαν στα νιάτα τους, αλλά ξέθαψαν για τις ανάγκες της προπαγάνδας το εμφυλιοπολεμικό κλίμα παλιότερων εποχών. Και στους.. κομμουνιστές του σύριζα που φέρνουν την πίπα της ειρήνης στο μεγάλο κεφάλαιο, με διάφορες φραστικές τέτοιες (με το συμπάθιο) για ομαλό ειρηνικό πέρασμα, όχι στο σοσιαλισμό –που είναι πασέ και ντεμοντέ- αλλά στη.. μεταμνημονιακή εποχή. Να διαλέξεις δηλ με άλλα λόγια ανάμεσα στη μία ή την άλλη μερίδα της ελληνικής αστικής τάξης, τα διαφορετικά μίγματα εξόδου απ’ την κρίση και τους πολιτικούς πόλους που εκφράζουν το κάθε σχέδιο και τα διαφορετικά συμφέροντα (θα επανέλθω αργότερα με στοιχεία, μαζί με το δραγασάκη). Ή εναλλακτικά τον τρίτο (το μακρύτερο) δρόμο των υπεύθυνων δυνάμεων του δημοκρατικού κέντρου, που αρνούνται την πόλωση και τον.. εμφύλιο.

Μπορείς επίσης να επιλέξεις μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών του ίδιου κόμματος-παράταξης. Θέλεις μια σοβαρή χρυσή αυγή ή τη σκληροπυρηνική εκδοχή της, που ζητάει λευτεριά για τους φυλακισμένους ηγέτες της που είναι στην μπουζού –σαν εκείνα τα κλουβιά, όπου μπαίνουν τα κατοικίδια στα ταξίδια και τις μεταβατικές περιόδους; Θέλεις τη λαϊκή καραμανλική δεξιά, που συναντιέται κρυφά με το σύριζα και σκέφτεται να ρίξει το σαμαρά, ενώ οι κατά καιρούς αντικυβερνητικές αιχμές της εφημερίδας τους (δημοκρατία) είναι συνήθως πιο καίριες από αυτές της αυγής; Ή το βορίδη που τα λέει τσεκουράτα και προαλείφεται για διάδοχος κι επόμενος καταλληλότερος –κι ίσως να είχε γίνει ήδη πρωθυπουργός αν δεν ήταν τόσο τσεκουράτος στα νιάτα του. Θέλεις τη βαρύνουσα αυταρέσκεια του νάρκισσου βενιζέλου ή την αβάσταχτη ελαφρότητα του αντιμνημονιακού αντιεξουσιαστή γιωργάκη, που θα γκρεμίσει τη δεξιά; Ή μήπως κάποια άλλη από τις 58 αποχρώσεις της ανασύνθεσης της κεντροαριστεράς; Είσαι με το πασόκ της νέας εποχής ή με τον παναγιωτακόπουλο του κινήματος και το αριστερό ρεύμα στο ρόλο της φωνής μιας μουγγής συνείδησης; Με την άχνη ή με τον κουραμπιέ; Με τον κορδάτο ή με το ικεα;