Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2023

Τι είναι πραγματικά σήμερα ένα κιμπούτς στο Ισραήλ; Πίσω από τη στερεοτυπική εικόνα των φιλήσυχων αγροτικών κοινοτήτων

 

Σύμφωνα με το αφήγημα που προώθησε το κράτος του Ισραήλ μέσω της πολυπλόκαμης προπαγανδιστικής μηχανής του, η επίθεση στις 7 Οκτώβρη έγινε για να υπάρξει ο μεγαλύτερος δυνατόν αριθμός αμάχων και γι' αυτό η «Χαμάς» επέλεξε τα κιμπούτς, όπου ζουν εκατοντάδες ισραηλινές οικογένειες.

Τα κιμπούτς παρουσιάζονται περίπου ως γραφικές και φιλήσυχες αγροτικές κοινότητες, όπου οι Παλαιστίνιοι εισέβαλαν βίαια και εκτέλεσαν εν ψυχρώ πολλούς από τους κατοίκους τους. Τα Μέσα Ενημέρωσης στάθηκαν ιδιαίτερα σ' αυτές τις επιθέσεις και για πολύ καιρό απέκρυπταν κρίσιμα στοιχεία, ενώ κατασκεύαζαν και διοχέτευαν άλλα.

Για παράδειγμα, εικόνες με πτώματα και κατεστραμμένα σπίτια σε κιμπούτς είδαμε πολλές μέρες μετά τις 7 Οκτώβρη κι ενώ ο ισραηλινός στρατός είχε όλο τον χρόνο να φτιάξει το αφήγημά του.

Λίγο αργότερα αποκαλυπτόταν ότι στα κιμπούτς δόθηκαν μάχες με ένοπλους Ισραηλινούς - κατοίκους των κοινοτήτων και με στρατιώτες που κατέφτασαν από γειτονικά στρατόπεδα. Μάθαμε ότι στο ένα από τα δύο κιμπούτς που έγιναν παρανάλωμα του πυρός είχαν εγκλωβιστεί Παλαιστίνιοι μαχητές μαζί με ομήρους και προκειμένου να απαλλαγούν απ' αυτούς, οι ισραηλινές Ενοπλες Δυνάμεις τούς εκτέλεσαν εν ψυχρώ με βλήματα από τανκ και ελικόπτερα.

Χάρτης που δείχνει τα κιμπούτς γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας
Χάρτης που δείχνει τα κιμπούτς γύρω από τη Λωρίδα της Γάζας
Οι πληροφορίες αυτές, που διακινούνται πλέον ευρέως και στα ισραηλινά ΜΜΕ, αλλάζουν το αρχικό αφήγημα των ...αιμοβόρων τρομοκρατών, που μόνο στόχο είχαν να εκτελέσουν στον ύπνο αμάχους. Κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε έτσι κι αλλιώς να ισχύει, αφού τα δύο κιμπούτς που έγιναν στόχος επιθέσεων, πιθανώς για να πιάσουν τους κατοίκους τους ομήρους, βρίσκονται πολύ κοντά σε στρατηγικές εγκαταστάσεις του ισραηλινού στρατού, είναι από μόνα τους στρατιωτικοποιημένες υποδομές και διαθέτουν ένοπλη φύλαξη.

Εν ολίγοις, η ισραηλινή - ευρωατλαντική προπαγάνδα ποντάρει πολλά και στην άγνοια για το πώς διαρθρώνονται το κράτος και η κοινωνία στο Ισραήλ, με αποτέλεσμα εύκολα να γίνονται πιστευτά τα κατασκευασμένα ψέματα που διοχετεύουν, στην προσπάθεια να συκοφαντήσουν τον αγώνα του Παλαιστινιακού λαού για πατρίδα, να δικαιολογήσουν την κατοχή και τα εγκλήματά της, που κλιμακώνονται σε όλη την παλαιστινιακή γη. Μια τέτοια πλευρά είναι και τα κιμπούτς, για τα οποία ακολουθούν ορισμένες βασικές πληροφορίες.

Η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη από τα στερεότυπα

Τι είναι λοιπόν τα κιμπούτς; Το πρώτο κιμπούτς (λέξη που προέρχεται από την εβραϊκή λέξη για τη «συγκέντρωση») συστάθηκε το 1910. Σύμφωνα με την πιο στερεοτυπική εικόνα, τα κιμπούτς είχαν ταυτιστεί με τις ιδέες της συλλογικής ιδιοκτησίας και λειτουργίας, κάτι σαν ιδεαλιστικές «κομμούνες», χτισμένες γύρω από τη γεωργία. Η πραγματικότητα όμως είναι πιο περίπλοκη.

Για παράδειγμα, το κιμπούτς Re'im, το οποίο έγινε ιδιαίτερα γνωστό τις τελευταίες μέρες, καθώς εκεί σκοτώθηκαν πολλοί Ισραηλινοί, ιδρύθηκε το 1949 από απόστρατα μέλη της Palmach, επίλεκτης δύναμης της Haganah. Η Haganah λειτούργησε ως η μεγαλύτερη παραστρατιωτική οργάνωση την περίοδο 1920 - 1948 και αποτέλεσε τη ραχοκοκαλιά του μετέπειτα ισραηλινού στρατού.

Οι κάτοικοι των κιμπούτς ήταν συχνά οπλισμένοι και κάποιοι πολέμησαν ενάντια στις βίαιες εξεγέρσεις των Παλαιστινίων που αντετίθεντο στην επέκταση των εβραϊκών οικισμών.

Κατά τη διάρκεια του 1ου Αραβοϊσραηλινού πολέμου (ή «Πολέμου της Ανεξαρτησίας», όπως τον αποκαλεί το Ισραήλ), ορισμένες τέτοιες κοινότητες ανέλαβαν ενεργό ρόλο στις μάχες. Το 1948, για παράδειγμα, μέλη του κιμπούτς Degania, μαζί με άλλες στρατιωτικές δυνάμεις, κατάφεραν να σταματήσουν έξω από την κοινότητα την προέλαση του συριακού στρατού στην Κοιλάδα του Ιορδάνη.

Ο αιγυπτιακός στρατός καθυστέρησε και δοκιμάστηκε σε σκληρές μάχες στα κιμπούτς Nirim, Nitzanim, Be'erot Yitzhak, Yad Mordechi, Negba και άλλα. Τα κιμπούτς αποτέλεσαν ορμητήρια επιδρομών και επιθέσεων προς τα αραβικά στρατεύματα και συνέβαλαν στους ελιγμούς των τακτικών δυνάμεων1.

Συνοριακά φυλάκια σε περιοχές που διεκδικούσε το Ισραήλ

Η εδαφική τους κατανομή δεν είναι τυχαία. Συχνά συναντιούνται σε ευαίσθητες και ευάλωτες τοποθεσίες και χρησιμεύουν ως αποικιακά σύνορα. Ειδικά στην έντονα στρατιωτικοποιημένη περιοχή γύρω από τη Γάζα, μια προσεκτική ματιά στον χάρτη δείχνει ότι κοντά στο τείχος όλες οι κατοικημένες περιοχές είναι κιμπούτς. Δεν υπάρχει δηλαδή κανένα τυπικό χωριό, πέρα από την πόλη Sderot.

Τα «μάχιμα» χαρακτηριστικά των κιμπούτς και του πληθυσμού τους διατηρήθηκαν και εξελίχθηκαν τις επόμενες δεκαετίες, όπως καταδεικνύεται, για παράδειγμα, από τον αριθμό των μελών τους που συμμετέχουν στις ισραηλινές Ενοπλες Δυνάμεις. Το 1982, όταν η Βηρυτός, τα παλαιστινιακά στρατόπεδα προσφύγων και τόσες άλλες τοποθεσίες στον Λίβανο καταστρέφονταν ανελέητα από το Ισραήλ, τα μέλη των κιμπούτς αποτελούσαν το 25% των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας και το 30% του σώματος των αξιωματικών του στρατού2.

Σήμερα, περίπου το 3% των Ισραηλινών, ή 125.000 άνθρωποι, ζουν σε πάνω από 250 κιμπούτς σε όλο το Ισραήλ. Διαφέρουν ως προς τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, την τοποθεσία, την απασχόληση, τον πληθυσμό και τον βαθμό ιδιωτικοποίησης. Τα εργοστάσια και τα αγροκτήματα στα κιμπούτς αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% της βιομηχανικής παραγωγής του Ισραήλ και τα μέλη των κοινοτήτων αποτελούν το 15% των μελών του Κοινοβουλίου του Ισραήλ, της Κνέσετ3.

Οι κάτοικοι των κιμπούτς στις περιοχές που συνορεύουν με τη Λωρίδα της Γάζας απολαμβάνουν από το 2022 φορολογικές ελαφρύνσεις. Δεν μπορεί ο καθένας να εγκατασταθεί ελεύθερα σε αυτά, χρειάζεται πρώτα να γίνει δεκτός ως μέλος. Οι καλά φρουρούμενες πύλες των κιμπούτς δεν ανοίγουν ελεύθερα, καθώς ακόμα και οι επισκέπτες γίνονται δεκτοί μόνο στο πλαίσιο οργανωμένων εκδρομών κ.λπ.

Τα κιμπούτς ακόμα και σήμερα χρησιμεύουν ως οργανωτική, υλικοτεχνική και εκπαιδευτική υποδομή για την ενσωμάτωση εθελοντών στον ισραηλινό στρατό, ακόμα και ως σημείο εκπαίδευσης, εξοπλισμού και κινητοποίησης. Σε καθένα από αυτά υπάρχει μια εκπαιδευμένη ομάδα ασφάλειας, με διακριτή οργανωτική δομή, που διατηρεί ανοιχτά κανάλια επικοινωνίας με τον ισραηλινό στρατό, έτοιμη να αναλάβει στρατιωτική δράση ανά πάσα στιγμή σε πιθανότητα επίθεσης.

Στα κιμπούτς, πέρα από φράχτες, περιμετρικούς συναγερμούς και καταφύγια, υπάρχουν και αποθήκες στρατιωτικού οπλισμού και εξοπλισμού και άλλες υποδομές. Το κιμπούτς Nirim, για παράδειγμα, διαθέτει σκοπευτήριο. Στα δύο χιλιόμετρα από τη Γάζα υπάρχει το κιμπούτς Nir Am. Επικεφαλής της ομάδας ασφάλειας είναι η 26χρονη Inbal Lieberman, η οποία, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, διένειμε τα διαθέσιμα όπλα της κοινότητας σε 12 άτομα πριν φτάσουν εκεί μαχητές της Χαμάς4.

Ενα από αυτά τα άτομα ήταν ο 46χρονος Adam, πρώην μέλος των Ειδικών Δυνάμεων του στρατού του Ισραήλ, ο οποίος κατά τη συνέντευξή του στο ΒΒC δεν αποκάλυψε το πρόσωπο και το επίθετό του. Ανέφερε, ωστόσο, πως τουλάχιστον 3 από τους «πολίτες» της ομάδας ασφάλειας του κιμπούτς ήταν και αυτοί πρώην μέλη των Ειδικών Δυνάμεων5.

Τα όπλα που υπάρχουν στις αποθήκες των κιμπούτς είναι στρατιωτικού τύπου. Το κιμπούτς Be'ri, για παράδειγμα, διαθέτει, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Menachem Klemenson, αποθήκη με στρατιωτικά τυφέκια Μ-16, πυρομαχικά και αλεξίσφαιρα6.Μιλάμε δηλαδή για οργανωμένες στρατιωτικές μονάδες μέσα στις κοινότητες.

«Συλλάβετε στρατιώτες και πολίτες για να κρατηθούν όμηροι»

Μάλιστα, σύμφωνα με έγγραφο που φέρεται να περιέχει οδηγίες για τις ομάδες μαχητών της Χαμάς το οποίο βρέθηκε στα χέρια του στρατού του Ισραήλ, στις επιθέσεις στα κιμπούτς αναμενόταν να εντοπιστούν στρατιώτες. Το έγγραφο, που εξετάστηκε από το CNN, περιλαμβάνει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τους φρουρούς και την ασφάλεια του κιμπούτς. Σύμφωνα με τις οδηγίες, μια ομάδα μαχητών έπρεπε να σπάσει τον φράχτη της κοινότητας, ενώ άλλοι διατάχθηκαν να «συλλάβουν στρατιώτες και πολίτες και να κρατήσουν ομήρους» για διαπραγματεύσεις.

«Ηξεραν τα πάντα», σχολίασε ο Yarden Reskin, μέλος της ομάδας ασφάλειας του κιμπούτς Mefalsim. «Ηξεραν πού είναι οι πύλες, ήξεραν πού είναι οι γεννήτριες, ήξεραν πού είναι το οπλοστάσιο, ήξεραν βασικά πόσοι από εμάς είμαστε στην ομάδα ασφαλείας. Είχαν πολύ, πολύ καλές πληροφορίες»7.

Παραπομπές

1. Druck, Dotan. 2023. «The Rise, Fall and Rebirth of Territorial Defense». Scandinavian Journal of Military Studies 6 (1): 69-85. https://doi.org/10.31374/sjms.173

2. Shahak, Israel. «Israeli Society and the Kibbutzim.» Arab Studies Quarterly 7, (1985): 15-23. http://www.jstor.org/stable/41857766.

3. https://inews.co.uk/news/world/what-is-kibbutz-how-israeli-communities-targeted-hamas-kfar-aza-2679473

4. https://voz.us/heroes-of-israel-armed-members-of-several-kibbutzim-managed-to-fight-off-terrorists/?lang=en

5. https://www.bbc.com/news/world-middle-east-67089113

6. https://www.reuters.com/investigates/special-report/israel-palestinians-kibbutz-attack/

7. https://edition.cnn.com/2023/10/18/middleeast/hamas-documents-invs/index.html


Δημήτρης ΜΑΒΙΔΗΣ
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου