Σάββατο 25 Νοεμβρίου 2023

ΔΙΕΘΝΗΣ ΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ Εφαλτήριο αγώνα για να εξαλειφθούν οριστικά οι αιτίες που γεννούν την πολύμορφη βία

 

Η 25η Νοέμβρη είναι η Διεθνής Μέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Ξαναλέμε λοιπόν - και με αυτήν την ευκαιρία - πως τα μέτρα της κυβέρνησης απέναντι στον αγώνα μιας γυναίκας που προσπαθεί να απεγκλωβιστεί από μια βίαιη, παθογόνα οικογενειακή ή διαπροσωπική σχέση, είναι μια από τα ίδια.

Ποια είναι η κρατική στήριξη για την πρόληψη και προστασία των κακοποιημένων γυναικών; Γιατί σήμερα στη χώρα μας, οι Ξενώνες Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών είναι 20, ενώ ο αριθμός των κλινών ανέρχεται μόλις στις 450; Με 450 κλίνες πώς θα στηριχθούν οι 7.500 γυναίκες θύματα και τα παιδιά τους; Ετσι δημιουργούνται μεγάλες λίστες αναμονής, εξαναγκάζοντας πολλές γυναίκες να παραμένουν σε κακοποιητικό περιβάλλον χωρίς τη θέλησή τους, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο την ψυχική και σωματική τους υγεία όσο και την ίδια τους τη ζωή.

Τι θα κάνει μια γυναίκα όταν δεν έχει δωρεάν νομική συνδρομή; Πώς θα στηριχθεί για να επουλώσει τα τραύματά της, όταν δεν υπάρχει καν ως σκέψη η δημιουργία δημόσιας και δωρεάν εξειδικευμένης δομής για τη θεραπεία του τραύματος;

Κροκοδείλια δάκρυα από κράτος - κυβερνήσεις

Επειδή έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας η γυναικεία κακοποίηση και είναι σοκαριστικά τα στοιχεία για την ενδοοικογενειακή βία στην Ελλάδα (μιλάμε για πάνω από 3.100 περιστατικά με θύματα γυναίκες το 2023), να προσθέσουμε και κάτι ακόμα: Πρόσφατα δημοσιεύτηκε έκθεση αξιολόγησης της GREVIO1 για τα μέτρα Πρόληψης και Καταπολέμησης της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας στην Ελλάδα.


Στην έκθεση αυτή, λοιπόν, εντοπίστηκαν συγκεκριμένες κρατικές ελλείψεις ακόμα και σε στοιχειώδη μέτρα προστασίας των γυναικών από την πολύμορφη βία στον χώρο δουλειάς και εκπαίδευσης, στην οικογένεια και στην κοινωνική ζωή. Οπως προκύπτει, η κρατική στήριξη στις γυναίκες που έχουν υποστεί βία, περιορίζεται μόνο σ' ένα ελλιπέστατο δίκτυο δομών:
  • Συμβουλευτικά κέντρα υπάρχουν μόλις στο 13% των δήμων πανελλαδικά, ενώ όσον αφορά στους Ξενώνες Φιλοξενίας, ακόμη κι η έκθεση αξιολόγησης της GREVIO επισημαίνει ότι οι υπάρχουσες κλίνες και οι ξενώνες στην Ελλάδα είναι πολύ πίσω από τις ανάγκες, με βάση τον στόχο για έναν ξενώνα - καταφύγιο ανά 10.000 κατοίκους.
  • Επείγει η δημιουργία Κέντρων Αμεσης Εξέτασης και Υποστήριξης Θυμάτων Βιασμού, με ιατρικές, ψυχολογικές υπηρεσίες κ.λπ.
  • Είναι κατεπείγουσα ανάγκη η επιτάχυνση των νομικών διαδικασιών, με δωρεάν νομική συνδρομή με ευθύνη του κράτους.
  • Κατεπείγουσα θεωρείται και η εξασφάλιση άμεσης φιλοξενίας των κακοποιημένων γυναικών και των παιδιών τους σε ασφαλείς χώρους, καθώς υπάρχουν σοβαρές καθυστερήσεις μέχρι να ολοκληρώσουν τις αναγκαίες ιατρικές εξετάσεις, κάτω κι από την τραγική υποστελέχωση των δημόσιων νοσοκομείων, ιδιαίτερα στην επαρχία.
Τεράστια εμπόδια στον απεγκλωβισμό από τις βίαιες σχέσεις

Παρά τις προσπάθειες των εργαζομένων στις δομές, οι γυναίκες συναντούν πολλαπλά εμπόδια στην προσπάθεια να απεγκλωβιστούν από μια βίαιη, παθογόνα διαπροσωπική ή οικογενειακή σχέση, ενώ στερούνται ουσιαστικά τη δωρεάν ψυχολογική στήριξη - για όσο καιρό χρειάζεται - λόγω υποστελέχωσης των αντίστοιχων δημόσιων υπηρεσιών. Συναντούν επίσης την αστυνομική αδιαφορία ή και την αυθαιρεσία και υφίστανται τις μακροχρόνιες, πολυδάπανες νομικές διαδικασίες, χωρίς να εξασφαλίζεται η δωρεάν ουσιαστική νομική συνδρομή.

Από όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνεται ότι η προστασία των γυναικών από την πολύμορφη βία δεν μπορεί να εξασφαλισθεί, όσο η χρηματοδότηση των λιγοστών δομών του δικτύου εξαρτάται από τα ευρωπαϊκά προγράμματα με ημερομηνία λήξης και με διαρκή εργασιακή ανασφάλεια των εργαζομένων στις δομές, που έχουν αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία και καλύπτουν κρίσιμες ανάγκες. Οι αναγκαίες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού όλων των ειδικοτήτων δεν είναι «επιλέξιμη» δαπάνη σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της ΕΕ.

Οι δήθεν ευαισθησίες κάθε κυβέρνησης περιορίζονται στα όρια των γνωστών «αντοχών της οικονομίας». Ομως είναι εξοργιστικό οι ανάγκες για ολόπλευρη οικονομική, ψυχολογική, νομική στήριξη των γυναικών, που έχουν υποστεί βία, να υπολογίζονται με κριτήριο το «κόστος» για το κράτος, με βάση τους αντιλαϊκούς δημοσιονομικούς στόχους. Δεν μπορεί να επαφίεται η προστασία των κακοποιημένων γυναικών και των παιδιών τους σε ΜΚΟ, που παίρνουν το μεγαλύτερο μερίδιο της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, υποκαθιστώντας έτσι την κρατική ευθύνη.

Είναι μεγάλες οι ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης, όπως και των προηγούμενων. Το αποτύπωμα είναι ακόμη πιο βαρύ στα παιδιά, στις οικογένειες των δολοφονημένων γυναικών, που στερούνται στοιχειώδη μέτρα οικονομικής, ψυχολογικής, νομικής στήριξης.

Η κόλαση της εργοδοτικής βίας

Για να βρει μια γυναίκα το θάρρος και τη δύναμη να αποκρούσει, να αντισταθεί και να καταγγείλει, ακόμα και να φύγει από μια κακοποιητική και παθογόνα σχέση, χρειάζεται ουσιαστική κρατική στήριξη για να σταθεί στα πόδια της, δηλαδή να είναι οικονομικά και κοινωνικά ανεξάρτητη. Η εργασιακή ανασφάλεια είναι βασικός ανασταλτικός παράγοντας, αφού δεν εξασφαλίζεται το δικαίωμα της γυναίκας στη μόνιμη και σταθερή εργασία, με αξιοπρεπές εισόδημα, ώστε να μπορεί να τα βγάζει πέρα.

Οι σχεδόν καθημερινές καταγγελίες αποκαλύπτουν μια κόλαση, με εργοδοτική βία και τρομοκρατία, με την απειλή απόλυσης και ανεργίας, τη σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση, τους εκβιασμούς μεγαλοπαραγόντων του αθλητισμού, του θεάτρου, τις χυδαίες πιέσεις του πανεπιστημιακού, δημοσιογραφικού και επιχειρηματικού κατεστημένου. Υπάρχουν βαθιές κοινωνικές και οικονομικές αιτίες που υφίστανται οι γυναίκες τη βία. Γιατί μορφή βίας είναι και η ανεργία, η ανασφάλιστη εργασία, τα σπασμένα ωράρια, η υποαπασχόληση και άλλα πολλά.

Ο Γολγοθάς των μανάδων των δολοφονημένων γυναικών

Εχουμε συναντηθεί επανειλημμένως με τις μανάδες δολοφονημένων γυναικών, που αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες μετά το τραγικό συμβάν: Την παντελή έλλειψη οικονομικής, νομικής και ψυχολογικής στήριξης από το κράτος για τις ίδιες, τις οικογένειές τους, τα εγγόνια τους. Δήλωσαν ότι ως οικογένειες νιώθουν «αόρατες» για το κράτος και τις κυβερνήσεις.

Μια βασική δυσκολία είναι το μεγάλο κόστος των νομικών εξόδων που επωμίζονται οι ίδιες και αφορούν τα δικαστικά έξοδα για τις υποθέσεις τους (δικηγόρους, παράβολα, έξοδα μετακίνησης καθώς πολλές δίκες δεν γίνονται στην Αθήνα όπου διαμένουν). Οσον αφορά την ψυχολογική στήριξη, είναι χαρακτηριστική η αγωνία μιας μάνας για το ότι δεν μπορεί να είναι μόνο ατομική της ευθύνη το πώς θα μπορέσει η εγγονή της να μάθει και να διαχειριστεί το γεγονός ότι η μητέρα της δολοφονήθηκε από τον πατέρα της.

Οι οικογένειες αυτές ζουν έναν πραγματικό Γολγοθά. Και σ' αυτόν τον αγώνα οφείλουμε να σταθούμε δίπλα τους, δίπλα σε κάθε γυναίκα που βιώνει την πολύμορφη βία. Εμείς λέμε «όχι στη σιγή νεκροταφείου», λέμε όχι στον οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό «βούρκο», που - όπως επισημαίνει και η ΚΝΕ - «διαμορφώνει προσωπικότητες "ικανές" να διαπράττουν αποτρόπαια εγκλήματα και αφήνει τις γυναίκες, ακόμα και τα παιδιά απροστάτευτα». Αρα είναι ζωτικής σημασίας να γίνουν «μάθημα ζωής» οι αξίες της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και του αλληλοσεβασμού.

Κακοποίηση στο διαδίκτυο

Μας έχει κλονίσει το πρόσφατο αποτρόπαιο περιστατικό κακοποίησης σε βάρος ατόμων με νοητική στέρηση που αναπαράγεται σε γνωστή διαδικτυακή πλατφόρμα. Σύμφωνα με νέα διεθνή μελέτη, τουλάχιστον το ένα τρίτο των παιδιών και των εφήβων με κάποια αναπηρία έχουν υποστεί βία κάποια στιγμή στη ζωή τους. Τα παιδιά με αναπηρία βιώνουν υψηλότερα ποσοστά βίας διά ζώσης και διαδικτυακού εκφοβισμού, με το 38% να υφίσταται κάτι τέτοιο από τους συμμαθητές ή συνομηλίκους τους (χτυπήματα, προσβολές, απειλές, κοινωνική απομόνωση κ.ά.).

Τα εκατοντάδες βίντεο με εικόνες φρίκης, ψυχικής, σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης είναι ακόμα διαθέσιμα για «αγορά», αφού η συγκεκριμένη πλατφόρμα δεν τα έχει κατεβάσει. Μιλάμε για 524 βίντεο σαπίλας και διαστροφής. Την ίδια ώρα, βίντεο και εικόνες από το Πολυτεχνείο ή άλλα που δείχνουν την τεράστια αλληλεγγύη του λαού της Ελλάδας στον αγώνα του λαού της Παλαιστίνης ενάντια στη γενοκτονία του, στη βία και τρομοκρατία του κράτους - δολοφόνου, του Ισραήλ, κατεβαίνουν με συνοπτικές διαδικασίες, κυριολεκτικά εν ριπή οφθαλμού.

Καθημερινά κι όλο και πιο συχνά αποκαλύπτονται περιστατικά βίας και σεξουαλικής παρενόχλησης στο διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κυρίως σε βάρος γυναικών, που αφορούν στη διαρροή φωτογραφιών ή προσωπικών στιγμών τους, χωρίς τη συγκατάθεσή τους.

Το ερώτημα είναι: Tι θα κάνει η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει ριζικά τέτοια περιστατικά; Πώς σκέφτεται να αντιμετωπίσει το μεγάλο πρόβλημα της ύπαρξης και λειτουργίας όλο και περισσότερων πλατφορμών και ιστοσελίδων - «επίσημων» και «ανεπίσημων» - που ανήκουν σε επιχειρηματικούς ομίλους, βγάζοντας τεράστια κέρδη από την αναπαραγωγή πορνογραφικού υλικού και περιεχομένου, «πουλώντας» ακόμα και σκηνές βιασμών γυναικών, κακοποίησης θυμάτων trafficking, πορνογραφικό υλικό με ανήλικους;

Αποδεικνύεται τελικά ότι τέτοια αποτρόπαια εγκλήματα και στο διαδίκτυο δεν αναπτύσσονται σε κοινωνικό κενό, αλλά στην «αρένα» μιας εκμεταλλευτικής κοινωνίας, όπου όλα πουλιούνται και αγοράζονται, αναπτύσσεται το εμπόριο της σεξουαλικότητας, η σεξουαλική βία, η κακοποίηση και άλλες κοινωνικές παθογένειες.

Καμιά ανοχή στην πολύμορφη βία και στις αιτίες της

Το ΚΚΕ υποστηρίζει την ανάγκη να αναχθεί σε ποινικό αδίκημα κάθε μορφή βίας και κακοποίησης μέσω του διαδικτύου (όπως και εκτός διαδικτύου), χωρίς ασάφειες, εκπτώσεις και κυρίως χωρίς «παραθυράκια». Υποστηρίζουμε την αυστηρή ποινική μεταχείριση των δραστών τέτοιων απεχθών εγκλημάτων με κίνητρο την απαξίωση της προσωπικότητας, των επιλογών μιας γυναίκας, ενός νέου ανθρώπου σχετικά με την προσωπική ζωή, ενάντια σε κάθε περίπτωση ατιμωρησίας ή προσπάθειας να πέσουν στα «μαλακά» οι δράστες.

Ταυτόχρονα, είναι ανάγκη με κρατική ευθύνη να υπάρξει οριστική διαγραφή του αντίστοιχου υλικού από κάθε σελίδα του διαδικτύου. Χρειάζεται να εξασφαλιστούν όλα τα αναγκαία μέτρα για την ολόπλευρη κοινωνική προστασία και στήριξη των θυμάτων από τέτοια αποκρουστικά εγκλήματα, με κρατική ευθύνη. Να υπάρξει δωρεάν νομική συνδρομή στα θύματα, δωρεάν ψυχολογική υποστήριξη, για όσο χρειάζεται. Να δοθεί ταυτόχρονα βάρος στην πρόληψη, με προγράμματα στα σχολεία, στις σχολές από επιστημονικούς, κρατικούς φορείς, ξεκινώντας από πολύ μικρές ηλικίες.

Στον επίλογο αυτού του κειμένου επισημαίνω αυτό που η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα Αναπήρων αναφέρει: «Δεν είναι σάπιοι μόνο οι ιθύνοντες του βίντεο και αυτοί οι 23.000 που τα παρακολουθούσαν και πλήρωναν κιόλας για να τα δουν, ακόμη πιο σάπιοι είναι αυτοί που τα αφήνουν να κυκλοφορούν ελεύθερα, με πληρωμή, γιατί το μοναδικό πράγμα για το οποίο ενδιαφέρονται είναι οι τρόποι με τους οποίους θα αποκτήσουν επιπλέον κέρδος, άσχετα εάν αυτό καταπατά τα δικαιώματα των ΑμεΑ, αν τα κακοποιεί ή τα διασύρει».

Σημείωση:

1. «Ανεξάρτητη Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για τη Δράση κατά της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας». Παρακολουθεί την εφαρμογή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και την ενδοοικογενειακή βία.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου