Αντίστροφα μετράει ο χρόνος για τη διακοπή, από 1/1/2025, της προμήθειας φυσικού αερίου προς τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης από τη Ρωσία μέσω των αγωγών που διέρχονται από το έδαφος της Ουκρανίας. Η προηγούμενη πενταετής συμφωνία Ρωσίας - Ουκρανίας δεν ανανεώθηκε, στο φόντο του ιμπεριαλιστικού πολέμου ΝΑΤΟ - Ρωσίας, με αποτέλεσμα η Ρωσία να ανακοινώσει την επικείμενη διακοπή των ροών.
Βάσει της συμφωνίας - με στοιχεία του 2023 - η Ρωσία μεταφέρει μετά τον πόλεμο περίπου 15 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, μόλις το 8% των ροών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη την περίοδο 2018 - 2019. Ο αγωγός «Urengoi - Pomari - Uzhgorod», που κατασκευάστηκε επί Σοβιετικής Ενωσης, διοχετεύει το αέριο από τη Σιβηρία στην Ουκρανία μέσω της ρωσικής πόλης Σούτζα στην περιοχή Κουρσκ, που τώρα ελέγχεται από τις ουκρανικές στρατιωτικές δυνάμεις. Διασχίζοντας στη συνέχεια την Ουκρανία, το αέριο φτάνει στη Σλοβακία και από εκεί διαμοιράζεται σε Τσεχία και Αυστρία.
Η διακοπή αυτού του διαδρόμου ξαναμοιράζει την τράπουλα του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης, με τις ΗΠΑ να πιέζουν για γρήγορη απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο και μεγαλύτερες προμήθειες αμερικανικού LNG. Καθόλου τυχαία, λίγο πριν την εκπνοή της προθεσμίας ανανέωσης του συμβολαίου Ρωσίας - Ουκρανίας η δεύτερη παρέλαβε το πρώτο φορτίο υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ και μάλιστα μέσω τερματικού σταθμού στην Ελλάδα, η οποία αναβαθμίζει τον ρόλο της ως πύλης εισόδου αμερικανικού LNG στην ευρωπαϊκή αγορά.
Την προμήθεια έκανε η ουκρανική DTEK, ο μεγαλύτερος ιδιωτικός ενεργειακός όμιλος της χώρας, και το φορτίο αντιστοιχεί σε περίπου 100 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Απ' αυτό η DTEK θα κρατήσει περίπου το 10% για τις ανάγκες της ουκρανικής αγοράς και το υπόλοιπο θα πωληθεί σε ελληνικές εταιρείες. Η συμφωνία για την αποστολή LNG υπογράφηκε τον περασμένο Ιούνη μεταξύ της DTEK και της αμερικανικής εταιρείας «Venture Global» - από τους μεγαλύτερους διαχειριστές φορτίων LNG στις ΗΠΑ - και προβλέπει αγορές αμερικανικού LNG μέχρι το τέλος του 2026. Μια άλλη ξεχωριστή συμφωνία προβλέπει τη συνέχιση της προμήθειας για 20 χρόνια.
Χωρίς οι ποσότητες που θα στερηθεί η Ευρώπη από το ουκρανικό δίκτυο να είναι οι πιο κρίσιμες για τον ενεργειακό εφοδιασμό της, η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί ένα βήμα παραπέρα στον αποκλεισμό της ρωσικής αγοράς φυσικού αερίου, ενώ συνεχίζεται η στροφή προς το ακριβότερο αμερικανικό LNG. Ηδη οι ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά 48% το 2024, εν μέσω προβλέψεων για περιορισμένη προσφορά, και ενώ τα αποθηκευμένα αποθέματα στην Ευρώπη έχουν ήδη μειωθεί στο 75% έναν μήνα πιο γρήγορα σε σχέση με πέρυσι.
Ολες οι προβλέψεις κάνουν λόγο για ακόμα πιο ακριβά συμβόλαια τη χρονιά που έρχεται, που σημαίνει και πιο ακριβό αέριο στη λαϊκή κατανάλωση. Αρπάζοντας από τα μαλλιά την ευκαιρία, που δημιουργείται άλλωστε στο έδαφος της ευρωατλαντικής πολιτικής απέναντι στη Ρωσία, πριν λίγες μέρες ο Τραμπ κάλεσε την ΕΕ να αγοράσει περισσότερο αμερικανικό φυσικό αέριο, απειλώντας μάλιστα με νέους δασμούς. Απαντώντας, η πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε ότι το αμερικανικό LNG «θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντικατάσταση των φορτίων από τη Ρωσία», η οποία, παρά τη διαφαινόμενη διακοπή των ροών μέσω Ουκρανίας, συνεχίζει να εφοδιάζει την Ευρώπη με μεγάλες ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου, ανταγωνιστικά προς τις ΗΠΑ και άλλους παραγωγούς.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι εναλλακτικές για τη συνέχιση των ρωσικών ροών προς την Ευρώπη μέσω αγωγών, ως υποκατάστατο στον ουκρανικό διάδρομο. Μια τέτοια αφορά τη συνεργασία της «Gazprom» με την αζέρικη «Socar». Σύμφωνα με αυτό το σενάριο - που δυσκολεύει μετά την εμπλοκή της Ρωσίας στο πολύνεκρο αεροπορικό δυστύχημα ανήμερα των Χριστουγέννων - η «Socar» θα αγοράζει ποσότητες αερίου από τη Ρωσία και θα τις μεταπουλάει στη Ευρώπη. Ενα δεύτερο, πιο περίπλοκο σενάριο, προβλέπει την αναβαθμισμένη εμπλοκή των τουρκικών αγωγών («Turkstream») που μεταφέρουν ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
Το τρίτο σενάριο είναι να γεμίσει το ουκρανικό δίκτυο με αμερικανικό υγροποιημένο αέριο που θα διοχετεύεται στις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης, σε ποσότητες ίδιες με αυτές που χάνονται από τη διακοπή των συμβολαίων Ρωσίας - Ουκρανίας. Αυτό το σενάριο είναι βέβαιο ότι ευνοεί τα συμφέροντα της αστικής τάξης της Ελλάδας, που «κουμπώνουν» με τον σχεδιασμό των Αμερικανών για αύξηση των προμηθειών στην Ευρώπη. Συναντά όμως μεγάλες αντιδράσεις από χώρες όπως η Σλοβακία, η οποία εκτιμά ότι το τέλος της διαμετακόμισης του ρωσικού φυσικού αερίου θα κοστίσει στην ΕΕ επιπλέον 120 δισ. ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια, κάνοντας ακόμα πιο ακριβή τη λαϊκή κατανάλωση και τη λειτουργία της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Στο έδαφος των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών που οξύνονται, το βέβαιο είναι ότι η διακοπή των ενεργειακών ροών μέσω Ουκρανίας ανοίγει τον ασκό του Αιόλου για κλιμάκωση των αντιθέσεων σε όλα τα επίπεδα: Ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ για την ταχύτερη αντικατάσταση του ρωσικού αερίου με το αμερικανικό LNG, και μάλιστα υπό την απειλή κυρώσεων και δασμών. Ανάμεσα στα κράτη - μέλη της ΕΕ, που δεν έχουν όλα τον ίδιο βαθμό εξάρτησης από τις ρωσικές ενεργειακές πηγές. Ανάμεσα στους διάφορους προμηθευτές LNG (Ασιάτες, Αμερικανούς και Ευρωπαίους) για το ποιος θα πάρει κεφάλι στην αντικατάσταση του ρωσικού αερίου. Ανάμεσα στην ελληνική και την τουρκική αστική τάξη για το ποιος θα αποτελέσει πύλη εισόδου εισαγόμενων πηγών Ενέργειας στην Ευρώπη.
Σε κάθε περίπτωση, σταθερά χαμένοι από τους ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστικών κέντρων και των μονοπωλίων τους είναι οι λαοί. Αυτοί πληρώνουν ακριβότερα την Ενέργεια, αλλά και τις αντιθέσεις που σπρώχνουν προς γενίκευση της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου