Τρίτη 12 Απριλίου 2022

Στην «κοίτη» ισχυρών ανταγωνισμών

 

Στην Παγκόσμια Μέρα Νερού, πριν από λίγες μέρες, περίσσεψαν ξανά τα κροκοδείλια δάκρυα ιμπεριαλιστικών οργανισμών, κρατών και κυβερνήσεων, αλλά και επιχειρηματικών ομίλων, για το μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού που παραμένει αποκλεισμένο απ' αυτό. Η ευθύνη όμως είναι όλη δική τους: Για τα κέρδη των μονοπωλιακών ομίλων το νερό μετατρέπεται σε εμπόρευμα και εκατομμύρια λαού σε όλο τον κόσμο στερούνται το πολύτιμο αγαθό. Θυμίζουμε ότι σχεδόν 2,2 δισ. άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό, 4,2 δισ. ζουν σε ανθυγιεινό περιβάλλον, ενώ 3 δισ. δεν έχουν ούτε τις βασικές εγκαταστάσεις για το πλύσιμο των χεριών. Κι επειδή μιλάμε για ένα τόσο αναγκαίο αγαθό και συγχρόνως χρυσοτόκο εμπόρευμα, δεν είναι καθόλου παράξενο ότι αξιοποιείται στη γεωπολιτική σκακιέρα ως «όπλο» στους ανταγωνισμούς των ιμπεριαλιστών. Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα σταχυολογούμε πιο κάτω.

* * *

Στην Αφρική, όπου απέραντες κατοικημένες εκτάσεις έχουν ελάχιστη πρόσβαση σε νερό, ο έλεγχός του γίνεται «εργαλείο» στις αντιθέσεις, κυρίως ανάμεσα στην ΕΕ και τις ΗΠΑ από τη μια, στην Κίνα και τη Ρωσία από την άλλη. Στην Αιθιοπία για παράδειγμα, η κατασκευή ενός τεράστιου φράγματος, με την ονομασία «Αιθιοπική Αναγέννηση» (GERD) στον ποταμό Γαλάζιο Νείλο (Παραπόταμος του Νείλου), κινδυνεύει να αποκλείσει άλλα κράτη στη ροή του Νείλου, όπως η Αίγυπτος, όπου το μεγαλύτερο μέρος των υδάτινων εισροών θα ελέγχεται πλέον από την Αιθιοπία... Στη χρηματοδότηση του φράγματος εμπλέκονται κινέζικα κεφάλαια και εκτός των άλλων θα αξιοποιηθεί για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας. Αλλά και στην υποσαχάρια Αφρική φουντώνει η διαπάλη για τους υδάτινους πόρους γύρω από τον ποταμό Νίγηρα. Η εκχώρηση εκατομμυρίων καλλιεργήσιμων στρεμμάτων σε μονοπώλια από τη Σαουδική Αραβία, την Ινδία, την Ευρώπη, τη Ρωσία και αλλού όξυνε τη μεταξύ τους αντιπαράθεση για τα αρδευτικά κανάλια, με τα οποία μεταφέρονται τεράστιες ποσότητες νερού.

* * *

Στην «κοίτη» ισχυρών ανταγωνισμών ρέει το νερό και στη Μέση Ανατολή, με τα κλειδιά να τα κρατάνε κυρίως η Τουρκία και το Ισραήλ. Η Τουρκία ελέγχει τη ροή του Ευφράτη και του Τίγρη, που αποτελούν πολύτιμη πηγή για τη Συρία, το Ιράκ, το Ιράν και τα κράτη του Κόλπου. Το πελώριο φράγμα του Ιλισού, στον ποταμό Τίγρη, που εγκαινιάστηκε τον περασμένο Νοέμβρη, θα παράγει το 4% του ηλεκτρικού ρεύματος που καταναλώνει η Τουρκία, σβήνοντας από τον χάρτη 200 χωριά. Η λειτουργία του θα προκαλέσει πρόσθετη λειψυδρία σε άλλες χώρες, ενώ δημοσιεύματα το συνδέουν και με το ξερίζωμα των κουρδικών πληθυσμών της περιοχής. Την ίδια ώρα, το Ισραήλ ελέγχει έως σήμερα αποκλειστικά τους υδάτινους πόρους που ανήκουν στους Παλαιστίνιους, ενώ στους συχνούς βομβαρδισμούς του πλήττει και το εργοστάσιο αφαλάτωσης στη Λωρίδα της Γάζας, αφήνοντας τους Παλαιστίνιους χωρίς πόσιμο νερό, στο έλεος ασθενειών από ακατάλληλα ύδατα κ.λπ.

* * *

Σε μια άλλη περιοχή του χάρτη, αυτήν της Νοτιοανατολικής Ασίας, εκεί που ρέει ο πλωτός ποταμός Μεκόνγκ και ζουν περίπου 60 εκατομμύρια άνθρωποι, το 2015 η Κίνα σύναψε το «Πλαίσιο Συνεργασίας Λανκάνγκ - Μεκόνγκ», ενταγμένο στο σχέδιο «Μια ζώνη, ένας δρόμος». Μέσω αυτού του ποταμού μεταφέρονται φορτία από πλοία μέχρι και 420 τόνων. Η συμφωνία της Κίνας αφορά την Καμπότζη, το Λάος, την Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ (το Λάος πλέον χρηματοδοτείται από την Κίνα για υδροηλεκτρικά εργοστάσια), σε μια προσπάθεια τα πλοία της να αποφεύγουν θαλάσσια σημεία διέλευσης, στα οποία περιπολεί σταθερά ο στόλος των ΗΠΑ. Το νερό αποτελεί «πιόνι» στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και στην Ουκρανία. Με την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014, η κυβέρνηση της Ουκρανίας έφτιαξε φράγμα στη Χέρσωνα και συγκεκριμένα σε κανάλι που την εποχή της ΕΣΣΔ μετέφερε νερό από τον ποταμό Δνείπερο στην Κριμαία. Ετσι διέκοψε την παροχή νερού που αντιστοιχούσε στο 85% τον αναγκών της χερσονήσου, ενώ το φράγμα ήταν από τους πρώτους στόχους που βομβάρδισε η Ρωσία μετά την εισβολή.

* * *

Να λοιπόν πώς οι λαϊκές ανάγκες βρίσκουν εμπόδιο στα τεράστια κέρδη των μονοπωλίων που ελέγχουν το νερό και στους ανταγωνισμούς τους, στο κυνήγι του μέγιστου κέρδους, όπως σημείωνε το ΚΚΕ στην ανακοίνωσή του με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Νερού. Η αξιοποίηση του νερού, η δημιουργία υποδομών που θα καλύπτουν τις λαϊκές ανάγκες προϋποθέτει την απαλλαγή από το καπιταλιστικό κέρδος, την κοινωνικοποίηση της γης, των υδάτινων πόρων, των δασών, των εργοστασίων επεξεργασίας νερού, των δικτύων ύδρευσης και άρδευσης, των υδροηλεκτρικών σταθμών, ενταγμένα στον κεντρικό σχεδιασμό με κριτήριο τη λαϊκή ευημερία. Μόνο μέσα απ' αυτόν τον δρόμο θα μπορέσουν οι γειτονικοί λαοί με ισότιμες και αλληλέγγυες σχέσεις να αξιοποιούν τα αποθέματα, να απολαμβάνουν από κοινού τη χρήση του νερού.


Π. Κεσ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου