Το πρόβλημα του εθισμού μαθητών - και όχι μόνο αφού το πρόβλημα αφορά και ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας - στο διαδίκτυο και τα social media είναι υπαρκτό και προσλαμβάνει μεγάλες διαστάσεις. Άλλωστε, η λειτουργία τέτοιων εφαρμογών, όπως τα social media, είναι διαμορφωμένη έτσι ώστε να αντλεί από τους χρήστες όλο και περισσότερο χρόνο, να τους «κερδίζει» επιλέγοντας η ίδια η πλατφόρμα το περιεχόμενο που πιθανόν - αν όχι σίγουρα - θα ενδιαφέρει τον χρήστη, είτε πρόκειται για ενήλικο είτε για ανήλικο. Το αποτέλεσμα είναι ο χρήστης να αναζητεί ή να δέχεται όλο και πιο «ενδιαφέρον» περιεχόμενο για τον ίδιο. Παράλληλα, αυτές οι εφαρμογές, όπως είναι γνωστό, αντλούν προσωπικά δεδομένα των χρηστών για εμπορικούς και άλλους σκοπούς.
Είναι καινούριο το πρόβλημα;
Το πρόβλημα του εθισμού στο διαδίκτυο δεν προέκυψε τώρα. Ένα ψάξιμο λίγης ώρας αρκεί για να βρει κανείς δεκάδες εκδηλώσεις που έχουν διοργανωθεί από Συλλόγους Γονέων κατά τόπους με τη συμβολή επιστημόνων. Άρα, το πρόβλημα απασχολεί εδώ και καιρό. Πολύ περισσότερο που μονάδες απεξάρτησης έχουν ήδη διαμορφώσει ειδικά προγράμματα προσανατολισμένα κυρίως σε εφήβους για τον εθισμό στο διαδίκτυο, τα videogames κ.ά. Τα παραπάνω αναφέρονται γιατί το πρόβλημα δεν προέκυψε τώρα που «θυμήθηκε» η κυβέρνηση να το «αντιμετωπίσει». Λίγο πριν εκπνεύσει το 2024, η κυβέρνηση διοργάνωσε εκδήλωση για την Εθνική Στρατηγική Προστασίας των Ανηλίκων από τον Εθισμό στο Διαδίκτυο, όπου παρουσίασε τα μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Σκοπίμως (;) η κυβερνητική προπαγάνδα έστρωνε το έδαφος για «σκληρά μέτρα», τα οποία απέχουν έτη φωτός από όσα ανακοίνωσε. Στην εκδήλωση υπήρχαν μία σειρά παρεμβάσεων από υπουργούς, μέλη της επιστημονικής κοινότητας κ.ά. όπου αναδείκνυαν από διάφορες πραγματικές πλευρές του εθισμού στο διαδίκτυο έως τον συνδυασμό περιστατικών της λεγόμενης «νεανικής παραβατικότητας», που γίνονται γνωστά μέσα από τη δημοσιοποίησή τους στα social media.
Η ζωή είναι εκεί έξω. Υπέροχη είναι;
Στις διαπιστώσεις που ακούστηκαν στην εκδήλωση δύσκολα μπορεί να διαφωνήσει κανείς, ωστόσο είναι ένα θέμα πώς αξιοποιούνται οι σωστές διαπιστώσεις. Για παράδειγμα, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, επιχειρώντας να δώσει ένα πλαίσιο απάντησης στον εθισμό στο διαδίκτυο ανέφερε, προτρέποντας τους νέους και τις νέες, πως «η ζωή είναι εκεί έξω (σ.σ. και όχι στο διαδίκτυο) και η ζωή είναι υπέροχη». Ποιος λαϊκός άνθρωπος μπορεί να ακούει από έναν υπουργό μίας αντιλαϊκής κυβέρνησης ότι «η ζωή είναι υπέροχη»; Πολύ περισσότερο που οι ίδιοι οι γονείς παρουσιάζονται από διάφορα κυβερνητικά στελέχη και «ειδικούς» ως οι βασικοί υπεύθυνοι, που «δεν μπορούν να βάλουν όρια στα παιδιά τους», είτε αυτό αφορά τη λεγόμενη νεανική παραβατικότητα είτε τον εθισμό στο διαδίκτυο. Η γνωστή καραμέλα της «ατομικής ευθύνης» διά πάσαν χρήση και βασικά για να φύγουν οι ευθύνες από το αστικό κράτος...
Η ζωή όντως είναι υπέροχη γενικά. Οι όροι ζωής, όμως, για τη συντριπτική πλειοψηφία του λαού είναι δυσβάσταχτοι. Είτε μιλάμε για τις εργασιακές σχέσεις των γονιών είτε για το πώς είναι διαμορφωμένο το σημερινό αστικό σχολείο ως αρένα ανταγωνισμού είτε αν κοιτάξεις τον χάρτη και δεις τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους σε 56 σημεία του πλανήτη και ιδιαίτερα την μαρτυρική Παλαιστίνη και τον λαό της. Πάει πολύ, λοιπόν, ένας υπουργός να κάνει «μαθήματα ζωής», απευθυνόμενος ειδικά σε μαθητές, για τους οποίους έχει φροντίσει το παρόν και το μέλλον τους να είναι βουτηγμένα στην ανασφάλεια και τα αδιέξοδα.
Για να δούμε, όμως, τι κάνει το καπιταλιστικό σύστημα και οι κυβερνήσεις του για τη ζωή των παιδιών «εκεί έξω»;
Εξασφαλίζει το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα την ενιαία, αναγκαία μόρφωση για όλους, καθολικά δημόσια και δωρεάν; Και βέβαια όχι. Κυριαρχούν οι ταξικοί φραγμοί. Τα παιδιά ιδιαίτερα των φτωχών λαϊκών στρωμάτων «εκπαιδεύονται» από πολύ μικρή ηλικία να «κόβουν» τα γνωσιακά «φτερά» τους.
Έχει θέση στο σχολείο ο αθλητισμός και ο πολιτισμός ή σιγά-σιγά παίρνουν τον δρόμο της εξόδου; Αρκεί εδώ να αναφέρουμε πως σε πολλά σχολεία, ακόμα και για μπάλες για τη γυμναστική οι «υπεύθυνοι» (π.χ. δημοτικές αρχές) σηκώνουν τα χέρια ψηλά, ζητώντας και αυτό το κόστος να καλυφθεί από τους γονείς!
Η κυβέρνηση πώς απαντάει στα αιτήματα Συλλόγων Γονέων, εργατικών σωματείων και συλλόγων εκπαιδευτικών για προσλήψεις μόνιμου επιστημονικού προσωπικού για την ψυχοκοινωνική στήριξη και ανάπτυξη των παιδιών; Απαντάει με το μόνιμο «δεν έχουμε λεφτά» για κάθε δίκαιη λαϊκή διεκδίκηση.
Η κυβέρνηση αρνείται τη διεκδίκηση των Συλλόγων Γονέων για προγράμματα Πρόληψης στη σχολική κοινότητα για τον εθισμό στις οθόνες, όπως αρνείται και την ενίσχυση των Κέντρων Πρόληψης με επαρκές μόνιμο προσωπικό.
Οι παραπάνω διεκδικήσεις που αρνούνται το αστικό κράτος, η κυβέρνηση, θα μπορούσαν να αποτελούν και μέρος του οδικού χάρτη για τη λήψη ριζικών μέτρων σε σχέση με τον εθισμό μαθητών στο διαδίκτυο.
Και βέβαια το πιο σημαντικό: Τι ιδανικά, αξίες και πρότυπα αναπαράγονται, διαμορφώνονται συνολικά από το σημερινό σύστημα. Ο ατομικισμός, η αποξένωση από την κοινωνική συναναστροφή, ο διαρκής ανταγωνισμός, ένας ιδιότυπος ναρκισσισμός, η αυτοεπιβεβαίωση μέσω της προβολής, η εξοικείωση με τη βία - του ισχυρού προς τον αδύνατο - και μορφές εγκληματικότητας. Όλα αυτά ανθούν στο διαδίκτυο αλλά ταυτόχρονα υπάρχουν ατόφια και στην καθημερινή ζωή, μέσω των όρων που αναπαράγει το ίδιο το σύστημα. Βρίσκονται στον πυρήνα των «αξιών» του καπιταλισμού και βέβαια δεν μπορεί, ούτε θέλει να αντιμετωπίσει το σημερινό σχολείο παρά όποιες φιλότιμες ατομικές προσπάθειες εκπαιδευτικών.
Η κυβέρνηση, λοιπόν, εξήγγειλε μέτρα που δεν συνιστούν «λύση» ούτε ουσιαστική «απάντηση». Αφορούν αποκλειστικά και μόνο σε αναποτελεσματικές - με βάση και τη διεθνή εμπειρία - παρεμβάσεις στη σχέση των παιδιών με τα smartphones, το διαδίκτυο και τα social media και την ενημέρωση των γονιών για «δυνατότητες που ήδη υπάρχουν». Τέτοιου είδους παρέμβαση είναι η δημιουργία του parco.gov.gr (για πάρκα κανονικά, ούτε λόγος...), ενώ σε αυτήν την κατεύθυνση είναι και η εφαρμογή kids.wallet που θα λειτουργήσει τους επόμενους μήνες, χωρίς να δοθούν λεπτομέρειες για αυτήν την εφαρμογή. Όπως επισημαίνει το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ στην ανακοίνωσή του για τα μέτρα της κυβέρνησης: «Ολοι οι άλλοι παράγοντες που διαμορφώνουν τους "αλγόριθμους" της έλλειψης ουσιαστικής επικοινωνίας, του περιεχομένου της εκπαιδευτικής διαδικασίας, του ελάχιστου ελεύθερου και δημιουργικού χρόνου για γονείς και παιδιά, όχι μόνο παραμένουν, αλλά συνεχώς διογκώνονται από την πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ».
Παράλληλα, ένα μέρος των μέτρων της κυβέρνησης αφορούν σε εκκλήσεις προς τους γονείς, αλλά και ανερυθρίαστα μάταια καλέσματα προς τα μεγαθήρια που έχουν στην ιδιοκτησία τους τα social media. Όπως είπε ο Κυρ. Μητσοτάκης, απευθυνόμενος στις «μεγάλες πλατφόρμες»: «Αναλάβετε τις ευθύνες σας. Εχετε βγάλει ήδη πάρα πολλά λεφτά από αυτό το οποίο κάνετε. Δεν χρειάζεται να βγάζετε λεφτά και από τα παιδιά και από τους εφήβους»... Ο λύκος δηλαδή να φυλάει τα πρόβατα.
Την ίδια στιγμή, παίρνονται μέτρα που υπονομεύουν και «καταστέλλουν» στα ίδια τα σχολεία κάθε προσπάθεια αγωνιστικής και συλλογικής έκφρασης των μαθητών, τσουβαλιάζοντας, ταυτίζοντάς τες με ορισμένα φαινόμενα της λεγόμενης παραβατικότητας. Ετσι αντιμετωπίζουν, δηλαδή, τις μόνες διαδικασίες που μπορούν να εμπνεύσουν στη νεολαία ένα άλλο σύστημα αξιών: Της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης, της αγωνιστικής στάσης ζωής.
Ο φόβος του συστήματος απέναντι στην αγωνιστική αφύπνιση της νεολαίας, απέναντι στη δυνατότητα οι μαθητές τού σήμερα, εργαζόμενοι του αύριο να συναντηθούν με ριζοσπαστικές και ανατρεπτικές ιδέες, να αμφισβητήσουν το καπιταλιστικό σύστημα, ιδιαίτερα σήμερα που οι πόλεμοι και οι κρίσεις του δείχνουν πιο καθαρά το αποκρουστικό πρόσωπό του, πάει χέρι χέρι με την προσπάθεια χειραγώγησης της νεολαίας με τα σάπια ιδανικά του συστήματος όπως αυτά αναπαράγονται και από τη χρήση του διαδικτύου.
Μετά Χριστόν προφήτες
Οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τη χρήση των social media, για μικρούς και μεγάλους, έχουν επισημανθεί εδώ και χρόνια. Για παράδειγμα, το ΚΚΕ εδώ και μία δεκαετία, παρά τους διθυράμβους για την ευρεία ατομική χρήση των social media, με διορατικότητα και τόλμη ανέδειξε ότι τα social media και το διαδίκτυο βρίσκονται στην ιδιοκτησία μεγάλων καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Αυτοί καθορίζουν το περιεχόμενο με βάση τους οικονομικούς, πολιτικούς και αξιακούς σκοπούς του ίδιου του συστήματος, για τη χειραγώγηση του λαού και ιδιαίτερα της νεολαίας. Μία ουσιαστική πλευρά της χειραγώγησης είναι η διαμόρφωση κριτηρίων, αξιών, προτύπων και τρόπου ζωής στα μέτρα που επιβάλλει το σύστημα. Τους προβληματισμούς που ανοιχτά έθεσε το ΚΚΕ ήρθε η ζωή να τους επιβεβαιώσει, μεταξύ άλλων και με την έκρηξη του εθισμού στα social media. Το ΚΚΕ στηρίζει και προβάλλει τις διεκδικήσεις των γονέων και των εκπαιδευτικών, αναδεικνύοντας πως μόνο στο πλαίσιο της πάλης για ανατροπή - στη δουλειά, στο σχολείο κ.α. - μπορούν να ικανοποιηθούν ολόπλευρα οι ανάγκες της παιδικής και εφηβικής ηλικίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου