Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Φύλλο και... φτερό θα γίνουν πάνω από 2 εκατομμύρια ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις - πλην εκείνων του ΟΓΑ - μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017, μέσα από τον επανυπολογισμό τους, με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης και τις μέσες αποδοχές των συνταξιούχων ενόσω ακόμα εργάζονταν.

Η υπουργική εγκύκλιος, η οποία εξεδόθη, την περασμένη Παρασκευή, από τον Υφυπουργό Κοινωνικής Ασφάλισης, κ. Αναστάσιο Πετρόπουλο, αποκαλύπτει γκρίζες  πτυχές του ήδη θεσπισμένου ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου, οι οποίες θα μπορούσαν, συνδυασμένες μεταξύ τους, να συνθλίψουν τις αποδοχές πολλών συνταξιούχων, όταν ξεκινήσει η προσαρμογή των σημερινών συντάξεων στο επίπεδο, το οποίο θα προκύψει μετά τον επανυπολογισμό τους.

Πριν καν επανυπολογιστούν οι σημερινές συντάξεις, θα ελεγχθούν για το αν πράγματι έχουν το επίπεδο, το οποίο έπρεπε να έχουν (με βάση τα στοιχεία τα οποία θα έχουν στη διάθεση τους οι συνταξιοδοτικοί φορείς, οι οποίοι παρέχουν αυτές τις συντάξεις) και αν υπάρχει διαφορά πάνω από 5% , θα "διορθωθούν".


Επίσης, θα ελεγχθεί αν ο χρόνος ασφάλισης, με τον οποίο υπολογίστηκαν οι συντάξεις είναι εκείνος, ο οποίος αντιστοιχεί στο νέο πλαίσιο που θέτει ο νόμος Κατρούγκαλου (δηλ. να υπολογίζονται οι συντάξεις με βάση το συνολικό χρόνο ασφάλισης). Επίσης, ο πλασματικός χρόνος ασφάλισης χωρίς εξαγορά θα "μετρά" μόνο για τον υπολογισμό της εθνικής σύνταξης. Ως συντάξιμος μισθός για την αναπροσαρμογή μίας  σύνταξης του ΙΚΑ  θα λαμβάνεται το 25πλάσιο του τεκμαρτού ημερομισθίου της ασφαλιστικής κλάσης, όπως έχει διαμορφωθεί από 1/10/2008 (και όχι καθ'όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού βίου των εν λόγω συνταξιούχων). Εξάλλου, θα επανυπολογιστούν και οι συντάξεις, τις οποίες αιτήθηκαν οι ασφαλισμένοι μέχρι και την 12/5/2016 (σ.σ. έναρξη ισχύος νόμου Κατρούγκαλου) και όχι μόνο όσες είχαν καταβληθεί έως τότε.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την εγκύκλιο Πετρόπουλου, έξι είναι οι "παγίδες" οι οποίες απειλούν τις σημερινές κύριες συντάξεις:

1. Θα "διορθωθούν" οι συντάξεις (πριν καν αυτές επανυπολογιστούν με βάση το νόμο Κατρούγκαλου), εφόσον το επίπεδο τους διαφέρει κατά 5% και άνω από το επίπεδο, το οποίο προκύπτει από τα ηλεκτρονικά αρχεία των Ταμείων. Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης επισημαίνουν στο Capital.gr πως υπάρχει το ενδεχόμενο μείωσης όσων συντάξεων αποδειχθούν μεγαλύτερες κατά 5% και άνω από εκείνες, οι οποίες είναι καταχωρημένες στα ηλεκτρονικά αρχεία των ταμείων.

2. Θα καταχωρηθούν  στα ηλεκτρονικά αρχεία των ταμείων οι διαφορές που θα εντοπιστούν  μεταξύ του χρόνου ασφάλισης, με τον οποίο υπολογίστηκε μία σύνταξη με βάση το προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο και του συνολικού χρόνου ασφάλισης, τον οποίο είχε πραγματικά ο ασφαλισμένος.

Για παράδειγμα, εάν ο συνταξιούχος είχε συνολικό χρόνο ασφάλισης 45 ετών, όμως η σύνταξή του, με βάση το ισχύον κατά τη συνταξιοδότησή του νομοθετικό πλαίσιο, υπολογίστηκε για 40 έτη ασφάλισης, στο ηλεκτρονικό αρχείο θα πρέπει να καταχωρηθεί η πρόσθετη πληροφορία ότι ο συνολικός χρόνος ασφάλισης είναι 45 έτη.

Αντίστοιχα, εάν ο συνταξιούχος, για παράδειγμα, είχε συνολικό χρόνο ασφάλισης 15 ετών, όμως η σύνταξή του με βάση το ισχύον κατά τη συνταξιοδότησή του νομοθετικό πλαίσιο υπολογίστηκε για 20 έτη ασφάλισης, και στην περίπτωση αυτή στο ηλεκτρονικό αρχείο θα πρέπει να καταχωρηθεί και η πρόσθετη αυτή πληροφορία ότι ο συνολικός χρόνος ασφάλισης είναι 15 έτη.

3. Δεν θα συνυπολογίζεται - σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος - ο πλασματικός χρόνος ασφάλισης χωρίς εξαγορά (χρόνος επιδοτούμενης ανεργίας, λήψης σύνταξης αναπηρίας κ.λπ.)για τις ανταποδοτικές συντάξεις αλλά μόνο για τις εθνικές συντάξεις. Έτσι, ο πλασματικός χρόνος ασφάλισης θα "πριμοδοτεί" μόνο το κομμάτι της εθνικής σύνταξης (το οποίο όμως δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 385 ευρώ/μήνα) και όχι εκείνο της ανταποδοτικής, το οποίο έχει ως ανώτατο πλαφόν τα 2.000 ευρώ.   

4. Θα επανυπολογίζονται οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις με βάση την τρέχουσα τιμή (κατά την 13/5/2016) των ασφαλιστικών κατηγοριών ή κλάσεων ή τεκμαρτών ποσών, οι οποίοι συνδέονται με τον συντάξιμο μισθό. Σε κάθε άλλη περίπτωση ως συντάξιμος μισθός υπολογίζεται σε τρέχουσες τιμές με τη χρήση των ποσοστών αναπροσαρμογής των συντάξεων που έχουν μεσολαβήσει από την ημερομηνία συνταξιοδότησης έως την 13/5/2016.

Συνεπώς, στην περίπτωση του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, όπου οι συνταξιούχοι κατά τον υπολογισμό της σύνταξής τους, είχαν καταταγεί με βάση τις αποδοχές τους σε ασφαλιστικές κλάσεις, ως συντάξιμος μισθός για την αναπροσαρμογή της σύνταξης λαμβάνεται το 25πλάσιο του τεκμαρτού ημερομισθίου της ασφαλιστικής κλάσης, όπως έχει διαμορφωθεί από 1/10/2008.

Για παράδειγμα, εάν ο συνταξιούχος του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ έχει καταταχθεί στην 26η ασφαλιστική κλάση, έχοντας συμπληρώσει 35 έτη ασφάλισης, ως συντάξιμος μισθός για την αναπροσαρμογή της σύνταξης θεωρείται το ποσό των €2.198,25 (25 x €87,93). Συνεπώς, η ανταποδοτική σύνταξη για 35 έτη ασφάλισης ανέρχεται σε €2.198,25 x 33,81% = €743,23.

5. Θα επανυπολογιστούν και οι κύριες συντάξεις, τις οποίες είχαν αιτηθεί ασφαλισμένοι μέχρι και την 12/5/2016 (σ.σ. ημερομηνία έναρξη ισχύος του νέου Ασφαλιστικού), ανεξάρτητα από ότι αυτές θα αποδοθούν (ή έχουν ήδη αποδοθεί) μετά την 12/6/2016 και όχι μόνο εκείνες οι συντάξεις, οι οποίες είχαν καταβληθεί μέχρι και την 12/5/2016.