Επιδεινώνονται οι συνθήκες ζωής των λαϊκών στρωμάτων

«Οι γονείς πρέπει να μάθουν ότι τα παιδιά κοστίζουν», λέει η κυβέρνηση που έχει περικόψει 12 δισ. λίρες από επιδόματα και παροχές

Από παλιότερο ντοκιμαντέρ για τα θύματα της φτώχειας στη Βρετανία

Σε μια περίοδο που κορυφώνονται οι διεργασίες για αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ (όπου οι αστικές δυνάμεις διαγκωνίζονται για τον τρόπο που αυτή μπορεί να γίνει, ώστε να εξασφαλιστούν τα συμφέροντα της μίας ή της άλλης μερίδας του κεφαλαίου έναντι ανταγωνιστών), σταθερή και κλιμακούμενη είναι η επιδείνωση της ζωής των λαϊκών στρωμάτων, με πρώτα θύματα τα παιδιά. 

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα ευρήματα της έρευνας της Εθνικής Ομοσπονδίας Εκπαίδευσης (Δεκέμβρης 2018), που δείχνουν την οδυνηρή εικόνα της καθημερινής φτώχειας στα βρετανικά σχολεία.

Μαρτυρίες εκπαιδευτικών στη Βρετανία - πέμπτη ισχυρότερη καπιταλιστικής οικονομίας του κόσμου και μία από τις κορυφαίες στρατιωτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ - αναφέρουν: «Ολο και περισσότερα παιδιά έρχονται το σχολείο πεινασμένα, χωρίς κατάλληλα, ζεστά ρούχα για το χειμώνα, με διαλυμένα παπούτσια που είναι κολλημένα με ταινία. Σε αρκετές περιπτώσεις πληρώνει το σχολείο το εισιτήριο των παιδιών από και προς το σχολείο».

Τα ευρήματα της Εκπαιδευτικής Ομοσπονδίας «μιλάνε» από μόνα τους:

• Σχεδόν οι μισοί εκπαιδευτικοί είπαν ότι περισσότερα παιδιά, σε σχέση με πριν από τρία χρόνια, πάνε στο σχολείο πεινασμένα.
• Τα 2/3 δήλωσαν ότι ακόμη περισσότερες οικογένειες δεν ήταν σε θέση να αγοράσουν κατάλληλα και επαρκή χειμωνιάτικα ρούχα.
• Δάσκαλοι ανέφεραν ότι τα σχολεία παρείχαν στα παιδιά ακόμη και παλτά. Αλλοι είπαν ότι μαθητές έρχονται τακτικά στο σχολείο με τρύπια ρούχα και παπούτσια κολλημένα με ταινία.
• Τα σχολεία κάνουν ό,τι μπορούν. Προσφέρουν ελεύθερη πρωινή ζώνη (φύλαξη με πρωινό), δίνουν στις οικογένειες καλάθια με τρόφιμα, δωρεάν γεύματα κατά τη διάρκεια των διακοπών. Προσφέρουν στους μαθητές ακόμη και είδη υγιεινής, πληρώνουν τα εισιτήριά τους ή δίνουν στις οικογένειές τους είδη σπιτιού, όπως κρεβάτια, σεντόνια, κουρτίνες.

«Γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό από πρώτο χέρι αυτό που δείχνουν οι πρόσφατες προβλέψεις του Ινστιτούτου Δημοσιονομικών Μελετών: Οτι παιδιά πηγαίνουν τώρα στο σχολείο πεινασμένα και χωρίς επαρκή ρουχισμό, ότι 3 εκατ. παιδιά κινδυνεύουν να πεινάσουν κατά τη διάρκεια των σχολικών διακοπών και ότι 5,2 εκατ. παιδιά θα ζουν σε συνθήκες φτώχειας έως το 2020 - 2021», λένε εκπαιδευτικοί και οργανώσεις κατά της φτώχειας, στην εφημερίδα «The Guardian». Οι συνθήκες αυτές επηρεάζουν αρνητικά την μαθησιακή πορεία και ικανότητα των μαθητών: Κάνουν πολλές απουσίες, έχουν προβλήματα συμπεριφοράς και αισθάνονται ντροπή, προειδοποιεί η Ομοσπονδία.

Παράλληλα, τα σχολεία πλήττονται όλο και περισσότερο από τις περικοπές στη χρηματοδότησή τους που εφάρμοσε η κυβέρνηση, με 3 στα 10 σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης να έχουν «έλλειμμα» ύψους σχεδόν 500.000 λίρες, σημειώνει η Ομοσπονδία. «Θα γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τα σχολεία να προσφέρουν κι αυτή τη στοιχειώδη βοήθεια στις οικογένειες», προειδοποιεί.

Φτωχά παιδιά εργαζόμενων γονιών

 

Ο αριθμός των παιδιών που ζουν σε απόλυτη και σχετική φτώχεια αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, ως αποτέλεσμα των κυβερνητικών περικοπών σε διάφορα προνοιακά επιδόματα. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την άνοδο του πληθωρισμού και την κατακόρυφη αύξηση των ενοικίων.

Τα τελευταία στοιχεία του βρετανικού υπουργείου Εργασίας και Συντάξεων είναι τρομακτικά. Αποδεικνύουν ότι ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής όχι μόνο δεν έχει λύσει το ζήτημα της φτώχειας ανά τους αιώνες της κυριαρχίας του, αλλά οι φτωχοί αυξάνονται, και μάλιστα σε προηγμένα κράτη, όπως η Μ. Βρετανία, ενώ ο παραγόμενος πλούτος μεγαλώνει.

Ετσι, ο αριθμός των παιδιών που ζουν σε απόλυτη φτώχεια (κάτω από το όριο της φτώχειας) αυξήθηκε κατά 200.000 μόνο το διάστημα 2017 - 2018. Αλλά και σε σχετική φτώχεια (λίγο πάνω από το όριο) ζούσαν το ίδιο διάστημα στο Ηνωμένο Βασίλειο το 30% των παιδιών, ή 4,1 εκατ. Σοκαριστικό είναι επίσης το εξής: Το 70% των φτωχών παιδιών ζουν σε οικογένειες εργαζομένων, όχι άπορων ή ανέργων, δηλαδή υπάρχει εισόδημα στην οικογένεια, αλλά είναι πολύ χαμηλό, εξαιτίας των εργασιακών σχέσεων, του επιπέδου των μισθών, του αυξημένου κόστους ζωής. Ενδεικτικά, οι τιμές των κατοικιών και των ενοικίων αυξήθηκαν την τελευταία δεκαετία τρεις φορές περισσότερο από το ρυθμό του πληθωρισμού, ενώ τα μονοπώλια του κλάδου «θησαυρίζουν».

Παράλληλα, από το 2015 η κυβέρνηση των Συντηρητικών άρχισε να εφαρμόζει πάγωμα παροχών και επιδομάτων, περικοπές ύψους 12 δισ. λίρες. Σύμφωνα με τη «δεξαμενή σκέψης» «Resolution Foundation», «το μεγαλύτερο μέρος των κυβερνητικών περικοπών εφαρμόστηκε το διάστημα 2017 - 2018, επομένως θα συνεχιστεί η ανοδική πορεία της παιδικής φτώχειας και θα μπορούσε να φτάσει ακόμη και σε επίπεδα ρεκόρ».

Αξίζει να σταθούμε σε μία από τις πιο κυνικές και απάνθρωπες περικοπές, που εκτιμάται ότι θα βυθίσει στη φτώχεια εκατοντάδες χιλιάδες επιπλέον παιδιά στη Μ. Βρετανία.

«Οι γονείς θα μάθουν ότι τα παιδιά κοστίζουν»

 

Η κυβέρνηση αποφάσισε τον Απρίλη του 2017 να περιοριστούν τα κοινωνικά επιδόματα και οι φοροελαφρύνσεις μιας οικογένειας (περίπου 2.700 λίρες το χρόνο ανά παιδί) μόνο στα δύο πρώτα παιδιά της οικογένειας.

Μάλιστα η κυβέρνηση δικαιολόγησε το μέτρο του «ορίου των δύο παιδιών» - που περικόπτει 1 δισ. λίρες από τις κρατικές δαπάνες - ως «κίνητρο» για τους ανθρώπους που ζουν με επιδόματα να βρουν δουλειά ή να αυξήσουν τις ώρες εργασίας τους, την ώρα που η κρατική νομοθεσία δίνει το δικαίωμα στους εργοδότες να απασχολούν τους εργαζόμενους ακόμη και για λίγες ώρες τη βδομάδα και με μεροκάματα πείνας. Εξάλλου, τα στοιχεία δείχνουν ότι 3 στις 5 οικογένειες που έχουν πληγεί από το μέτρο είναι εργαζόμενες οικογένειες, ενώ για τις περισσότερες που πλήττονται είναι αδύνατον να αντισταθμίσουν την απώλεια των παροχών μέσω επιπλέον ωρών εργασίας, αφού οι επιχειρηματίες επιβάλλουν μια γκάμα ελαστικών μορφών εργασίας.

Οι αριθμοί από την ανεπτυγμένη Βρετανία «ζαλίζουν»: Μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι από το μέτρο έχουν χτυπηθεί 160.000 οικογένειες και 600.000 παιδιά στη χώρα, ενώ 1 εκατ. παιδιά που βρίσκονται ήδη κάτω από το όριο της φτώχειας σπρώχνονται όλο και βαθύτερα στην εξαθλίωση. Μέχρι το 2024 άλλα 300.000 θα ζουν στη φτώχεια, και 1,8 εκατ. αυριανοί νέοι.

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της οργάνωσης «Ομάδα Δράσης για την Παιδική Φτώχεια», σχεδόν όλες οι πολύτεκνες οικογένειες που επλήγησαν από το όριο έχασαν τουλάχιστον 53 λίρες τη βδομάδα από την υποστήριξη παροχών. Μείωσαν ή και στερήθηκαν βασικά είδη, δηλαδή τρόφιμα, φάρμακα, θέρμανση και ένδυση. Πολλοί γονείς αναφέρουν ότι βιώνουν έντονο άγχος, νιώθουν ντροπή και ενοχές που δεν μπορούν να φροντίσουν τα παιδιά τους, ενώ οι οικογενειακές σχέσεις είναι τεταμένες. Υπάρχουν γυναίκες που δηλώνουν πως έχουν σκεφτεί να τερματίσουν μια κύηση εξαιτίας των περικοπών. Αλλες γυναίκες δήλωσαν ότι ανέχονται την ενδοοικογενειακή βία, καθώς η κυβερνητική πολιτική επιβάλλει μια «σκληρή επιλογή μεταξύ φτώχειας και "ασφάλειας"». Ενιωθαν έντονα ότι τιμωρούνται άδικα οι σκληρά εργαζόμενοι χαμηλόμισθοι γονείς, ακριβώς όταν χρειάζονται μεγαλύτερη υποστήριξη.

Οπως κυνικά έχουν δηλώσει υπουργοί των Συντηρητικών, αποτυπώνοντας μέσα σε λίγες φράσεις την καπιταλιστική ζούγκλα, οι περικοπές στις παροχές θα «διδάξουν» τους γονείς ότι «τα παιδιά κοστίζουν λεφτά» και ότι δεν θα πληρώνουν οι Βρετανοί φορολογούμενοι «την επιλογή τους να κάνουν παραπάνω παιδιά»... Ο τότε ΥΠΕΞ Τζέρεμι Χαντ, επί κυβέρνησης Μέι, είχε πει ότι τα κυβερνητικά μέτρα «θα βοηθήσουν» τους Βρετανούς να δουλεύουν τόσο σκληρά όσο οι Κινέζοι.

2 εκατ. συνταξιούχοι παραιτούνται από τα ...βοηθήματα!

 

Εξίσου δραματική είναι η κατάσταση των συνταξιούχων στη Βρετανία, με το ποσοστό όσων ζουν με πενιχρές συντάξεις, σε συνθήκες φτώχειας, να ανέρχεται στο 18% το 2017 - 2018, δηλαδή σχεδόν 2 εκατ. άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω.

Το ενδιαφέρον είναι ότι 4 στα 10 νοικοκυριά συνταξιούχων άνω των 65 (περίπου 1 εκατ. νοικοκυριά, δηλ. 2 εκατ. συνταξιούχοι), που δικαιούνται το σχετικό επίδομα (Pension credit) που τους βοηθά να ανέβουν λίγο πάνω από το όριο της φτώχειας, παραιτούνται από αυτό το δικαίωμά τους. Το βρετανικό προνοιακό σύστημα είναι διαβόητο για τον σαδισμό του απέναντι στους πιο εξαθλιωμένους εργαζόμενους και συνταξιούχους, βασανίζοντάς τους, τιμωρώντας τους επειδή δουλεύουν λίγες ώρες ή είναι άνεργοι, κυνηγώντας τους ανελέητα και ασκώντας ασφυκτικό κρατικό έλεγχο.

Ετσι, όπως διαπιστώνουν σχετικές οργανώσεις, «η υποβολή αίτησης για το συνταξιουχικό επίδομα είναι μια πολύ περίπλοκη και ενοχλητική διαδικασία». «Το άγχος και η πίεση αυτής της διαδικασίας αποτελούν σημαντικό αποτρεπτικό παράγοντα», τονίζεται. Θυμίζουμε ότι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας έχουν πάθει ακόμη και καρδιακά επεισόδια μπροστά στις επιτροπές που τους (ανα)κρίνουν, προκειμένου να ονομαστούν «δικαιούχοι», σύμφωνα με βρετανικά ΜΜΕ.

Το επίδομα «Pension credit» ανοίγει την «πόρτα» για άλλες παροχές, όπως π.χ. επίδομα στέγης, δωρεάν οδοντιατρική περίθαλψη, κάλυψη του κόστους της κηδείας του συντρόφου. Παρ' όλα αυτά, οι συνταξιούχοι «επιλέγουν» να μην το λάβουν. Ετσι, από το 2017 η βρετανική κυβέρνηση έχει «εξοικονομήσει» 7 δισ. λίρες και το ποσό αυτό αναμένεται να φτάσει τα 17 δισ. λίρες μέχρι το 2022, αν συνεχιστεί η ίδια τάση.

Ε. Μ.

 

 

Ριζοσπάστης  Πέμπτη 15 Αυγούστου 2019