Ανοιχτή ωμή παρέμβαση...

 

30 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΤΟ 1991

Ορισμένα διδακτικά στοιχεία από την παρέμβαση που έκανε ο αστικός Τύπος στην εσωκομματική κρίση και τη διάσπαση το 1991

 

Η Αλέκα Παπαρήγα στη συγκέντρωση στο Πεδίον του Αρεως 24/6/1991

Ανατρέχοντας κανείς στον αστικό Τύπο την περίοδο απ' το 13ο Συνέδριο του ΚΚΕ έως τη διάσπασή του τον Ιούλη του 1991 και μετά στην πορεία προς το 14ο Συνέδριο, αντιλαμβάνεται εύκολα ότι η επίθεση στο ΚΚΕ και τον κομμουνιστικό χαρακτήρα του δεν ήταν αποκλειστική υπόθεση της οπορτουνιστικής ομάδας που δρούσε στο εσωτερικό του. Είναι γνωστό ότι η αστική τάξη ποτέ δεν χάνει από τον προσανατολισμό της την υπονόμευση του ΚΚΕ και της πολιτικής του. Γι' αυτό, την περίοδο 1990-1991 στήριξε ποικιλοτρόπως τη δράση της οπορτουνιστικής ομάδας μέσα στο Κόμμα που επιδίωξε ανοιχτά τη σοσιαλδημοκρατικοποίηση και τη διάλυση του Κόμματος, κι αυτό εκφράστηκε και στις σελίδες του αστικού Τύπου.

Η στάση του αστικού Τύπου απέναντι στο ΚΚΕ παρουσιάζει προσαρμογές. Η παρέμβαση των αστικών επιτελείων την περίοδο λίγο πριν και κατά τη διάρκεια του 13ου Συνεδρίου είναι πιο ύπουλη, πιο ραφιναρισμένη. Αξιοποιούνται βεβαίως τα αντεπαναστατικά γεγονότα στην ΕΣΣΔ και τις άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που έχουν προηγηθεί ή εξελίσσονταν εκείνη την περίοδο. Γίνεται πιο επιθετική και πιο ωμή την περίοδο που κρίνεται στην πράξη η ίδια η ύπαρξη του ΚΚΕ και απογειώνεται όταν το ΚΚΕ βγαίνει λαβωμένο μεν, όρθιο δε απ' την κρίση και προχωρά προς την ανασυγκρότησή του.

Την περίοδο πριν και κατά τη διάρκεια του 13ου Συνεδρίου είναι χαρακτηριστική η υπερπροβολή των στελεχών που ανήκαν στην οπορτουνιστική ομάδα και των ατομικών τους απόψεων, που δεν δίσταζαν να διατυπώνουν με άρθρα και συνεντεύξεις στις φιλόξενες σελίδες του αστικού Τύπου, καθώς και της δραστηριότητας του Συνασπισμού και των στελεχών του. Η «εικόνα» που διαμορφώνεται στον αστικό Τύπο είναι η εξής: Απ' τη μια ήταν οι «συντηρητικοί» που μάχονταν για τις καρέκλες και για να μην αλλάξει τίποτα και από την άλλη οι «ανανεωτές» που θα έφερναν τάχα νέο «αέρα» και εκσυγχρονισμό στο «παλαιολιθικό» ΚΚΕ.

Συγκέντρωση Πεδίον Αρεως 24/6/1991

Οι νουθεσίες, τα διλήμματα, οι «ευχές» έδιναν και έπαιρναν με δηλώσεις ακόμα και στελεχών των αστικών κομμάτων, θέτοντας ουσιαστικά όρους για την ύπαρξη και λειτουργία του ΚΚΕ ως ενός αριστερού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος...

Η υπεράσπιση των καταστατικών αρχών του Κόμματος περιγράφονταν ως «γραφειοκρατικές τακτικές» και «αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις», ενώ τα στελέχη που πρωτοστατούσαν στη μάχη ενάντια στην αντικομματική ομάδα «στοχοποιούνταν» με τους χειρότερους χαρακτηρισμούς.

Είναι χαρακτηριστικά τα δημοσιεύματα τα οποία προσπαθούν να φτιάξουν «κλίμα» παραμονές του 13ου Συνεδρίου υπέρ της οπορτουνιστικής ομάδας μέσα στο Κόμμα, αφού η διαπάλη βρίσκεται σε εξέλιξη. Ετσι, στις 24/2/1991 η «Καθημερινή» υποστήριζε ότι «οι ανανεωτικές ιδέες κερδίζουν έδαφος». Η «Μεσημβρινή» στις 19/2 έγραφε ότι «οι ανανεωτικοί έχουν ασφαλώς τον πρώτο λόγο». Ιδιες ...πληροφορίες είχε και το «Εθνος», που στις 24/2/1991 γράφει στο πρωτοσέλιδό του «ΚΚΕ: Κερδίζουν τη μάχη οι ανανεωτικοί» και παρουσιάζει και τα «75 φαβορί για τη νέα ΚΕ».

Εκείνη την περίοδο ζήσαμε ίσως για πρώτη φορά την εκτενή προσπάθεια διαστρέβλωσης των εννοιών «πρόοδος» και «συντήρηση». Το «προοδευτικό», το «εκσυγχρονιστικό» και το «ανανεωτικό» ταυτίζονταν με ό,τι στήριζε με θέρμη τα αντεπαναστατικά γεγονότα στην ΕΣΣΔ και τα άλλα κράτη της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, την καπιταλιστική οικονομία, την αστική δημοκρατία. Ως συντηρητικό, αναχρονιστικό, παλαιολιθικό ό,τι σχετιζόταν με την ταξική πάλη, με τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό, το εργατικό κίνημα, την επαναστατική προοπτική κ.λπ.

Ορισμένοι ομολογούσαν ανοιχτά ότι η επιχείρηση «ανανέωσης και εκσυγχρονισμού» του ΚΚΕ αφορά στην πραγματικότητα τη μετάλλαξή του - άλλωστε τέτοιες διαδικασίες ήταν σε εξέλιξη σε μια σειρά ΚΚ άλλων κρατών εκείνη την περίοδο - σε ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, συνδέοντας μάλιστα αυτή την εξέλιξη συνολικότερα με την αναμόρφωση του αστικού πολιτικού συστήματος.

Ετσι η «Ελευθεροτυπία», που καλύπτει εκτενώς το 13ο Συνέδριο, εκτιμούσε ότι «η πολιτική παρουσία και δράση του ΚΚΕ επηρεάζουν σημαντικά τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις» και κάνει υποδείξεις στους συνέδρους να μην αγνοήσουν ότι «αριστερά δεν είναι μόνο το ΚΚΕ, ένα ΚΚΕ αποκομμένο από την ευρύτερη αριστερά θα ασφυκτιά στα κομμουνιστικά τείχη του» και να ενισχύσουν την προοπτική του Συνασπισμού! Στις 28/2/1991, μάλιστα, κι αφού οι υποδείξεις της δεν έπιασαν τόπο, η «Ελευθεροτυπία» «κλαίει και οδύρεται» για την «ευκαιρία που χάθηκε»!

Το «Εθνος» στις 4/3/1991 υποδεικνύει στην ΚΕ του ΚΚΕ «την ευθύνη της για την τύχη του Συνασπισμού», ο οποίος όπως έγραφε συνδέεται «με τη διασφάλιση και την ενίσχυση της ομαλής λειτουργίας της δημοκρατίας».

Αγωνία για τον «εκσυγχρονισμό του ΚΚΕ» εκφράζεται από τον Τύπο όλου του πολιτικού φάσματος, και από τον κεντροαριστερό αλλά και από τον δεξιό. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα γράφει η παραδοσιακή δεξιά εφημερίδα «Απογευματινή της Κυριακής» στις 21/4/1991, η οποία φέρεται να ενδιαφέρεται για την «απογοήτευση του κόσμου της αριστεράς»!! Ενώ υποστηρίζει την προσδοκία για «αλλαγές στην πολιτική της αριστεράς και ανακατατάξεις στα εσωτερικά της μέτωπα (...) σε ένα μέτωπο πραγματικά εκσυγχρονιστικό».

Αλλο στοιχείο αποτελεί η προσπάθεια να εμφανιστεί μια βαθιά ιδεολογικοπολιτική διαπάλη, που έχει στο επίκεντρό της την ίδια την ύπαρξη και τον χαρακτήρα του ΚΚΕ, ως μια «μάχη μηχανισμών», για την οποία την ευθύνη έχουν οι «συντηρητικοί γραφειοκράτες», όπως χαρακτήριζαν όσους στήριζαν την ύπαρξη του ΚΚΕ και τις αντίστοιχες αρχές λειτουργίας του.

Καταγγέλλονται «εσωκομματικά πραξικοπήματα» και «αντιδημοκρατικές ενέργειες», την ίδια μάλιστα στιγμή που ο φραξιονισμός και ο οπορτουνισμός δίνουν ρεσιτάλ υπονόμευσης του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, της συλλογικότητας μέσα στο ΚΚΕ, έχουν κάνει κουρελόχαρτο τις καταστατικές αρχές λειτουργίας.

Ετσι η «Αυγή» στις 21/2/1991 καταγγέλλει «προσωπικές επιθέσεις και προσπάθεια πόλωσης του σώματος που υποδηλώνει φόβο μπροστά στη συζήτηση για την ανάγκη αλλαγών και τα κρίσιμα θέματα πολιτικής και στρατηγικής που απασχολούν το ΚΚΕ».

Στις 2/3/1991 η «Μεσημβρινή» καταγγέλλει «απειλές για πογκρόμ» στο ΚΚΕ, ανακαλύπτει «φράξια Παπαρήγα» και επαπειλούμενες εκκαθαρίσεις».

Η επίθεση συνεχίζεται αμείωτη, με την «Καθημερινή» στις 12/4/1991 να χρεώνει στην ηγεσία του ΚΚΕ και προσωπικά στην ΓΓ της ΚΕ Αλ. Παπαρήγα «αποφασιστικότητα στην αυταρχικότατη πάταξη παντός διαφωνούντος και στον αποσκορακισμό οποιασδήποτε ανανεωτικής ή εκσυγχρονιστικής ιδέας», ενώ την κατηγορεί ότι «πολιτεύεται ακριβώς όπως της όρισαν οι πατριάρχες που την επέβαλαν, με την ήκιστα δημοκρατική λογική του ισχυρότερου εταίρου του Συνασπισμού που δεν έχει σπουδαίους λόγους να σέβεται τη γνώμη ή την αγωνία των μικρότερων»!

Στις 5/6/1991 η «Μεσημβρινή» φιλοξενεί και αναπαράγει τη θέση ότι οι «συντηρητικοί» «δεν συζητούν τίποτα, πέραν της υποταγής των άλλων στις δικές τους αποφάσεις, τις οποίες εξακολουθούν να χαρακτηρίζουν "αδιαπραγμάτευτες"».

Στις 24/6 η «Ελευθεροτυπία» κυκλοφορεί με πρωτοσέλιδο «Σχίσμα - πραξικόπημα στιλ Τασκένδης καταγγέλλουν οι ανανεωτικοί - Αγρια νύχτα χτες στον Περισσό. Η συντηρητική πλειοψηφία της ΚΕ προχώρησε τελικά στις καθαιρέσεις εφτά ανανεωτικών στελεχών, διέλυσε τις καθοδηγήσεις Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης και αποχώρησε απ' τον Συνασπισμό».

Από την επίθεση δεν έλειψε βέβαια και η λασπολογία σε σχέση ιδιαίτερα με τα οικονομικά του Κόμματος, αλλά και ζητήματα που αφορούν τη σχέση του ΚΚΕ με το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα και την ΕΣΣΔ. Η επιλογή της επίθεσης δεν είναι τυχαία. Ηταν τα ζητήματα που η ίδια η φραξιονιστική οπορτουνιστική ομάδα άνοιγε και εσωκομματικά και δημόσια, με σκοπό να πλήξει την εμπιστοσύνη των κομματικών μελών, να καλλιεργήσει αρρωστημένο κλίμα, συγχύσεις κουνώντας τη σημαία της «διαφάνειας». Η επίθεση λοιπόν αυτή τροφοδοτήθηκε από στελέχη του ΚΚΕ, που μάλιστα είχαν υπεύθυνες θέσεις όπως μέλη της ΚΕ, του ΠΓ ή ακόμα και από τον πρώην ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Γ. Φαράκο, που δήλωνε αργότερα σε συνεντεύξεις του ότι δεν είχε ενημέρωση για τα οικονομικά του ΚΚΕ!!! Δεν έπαψε ποτέ από τότε το ζήτημα αυτό των «οικονομικών» να αποτελεί στοιχείο αντικομμουνιστικής επίθεσης, όπως άλλωστε έχουμε δει και τα τελευταία χρόνια. Είναι αλήθεια ότι εκείνη την περίοδο η λασπολογία απογειώθηκε... Η επίθεση ξεκίνησε παραμονές του 13ου και κορυφώθηκε αμέσως μετά τη διάσπαση τον Ιούλη του 1991.

Το ίδιο αφορά και η προσπάθεια παρουσίασης του ΚΚΕ ως ενός κόμματος πρακτόρων της ΕΣΣΔ, της ΓΛΔ και άλλων σοσιαλιστικών κρατών, διαστρεβλώνοντας τις σχέσεις του ΚΚΕ με το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα και την ΕΣΣΔ.

Παραθέτουμε ορισμένα χαρακτηριστικά δημοσιεύματα:

Στις 4/3/1991 το «Εθνος» ξερνάει «χολή» γράφοντας για «ΚΚΕ ΑΕ» και υποστηρίζει «το ΚΚΕ αυτοκτόνησε σε ηλικία περίπου 70 χρονών (...) Ισως λοιπόν να μην υπάρξει 14ο Συνέδριο. Δεν συνεδριάζουν τα πτώματα» αλλά ...«είναι πολύ πιθανό να υπάρξει 14ο Συνέδριο του ΚΚΕ Α.Ε. Κάποιοι πρέπει να διαχειρίζονται μια μεγάλη λαϊκή και αμιγώς κομμουνιστική περιουσία, που επειδή δεν χώρεσε όλη στο σπίτι του λαού, τη σκόρπισαν και σε άλλα σπίτια...».

Στις 9 Απρίλη 1991, η «Ελευθεροτυπία», ξεπερνώντας κάθε όριο, αποκαλούσε το ΚΚΕ «Κ(αρτέλ) Κ(ομματικών) Ε(πιχειρήσεων)», την ηγεσία του Κόμματος «γενική συνέλευση των μετόχων της "Περισσός ΑΕ"» και την ΓΓ του Κόμματος Αλ. Παπαρήγα «διευθύνοντα σύμβουλο».

Η εφημερίδα δημοσίευσε ένα λιβελογράφημα, στο οποίο ο συντάκτης (Βασιλάκης) έβγαλε όλη την αντικομμουνιστική του χολή ισχυριζόμενος ότι το ΚΚΕ: «Εσπασε το εμπάργκο του ΟΗΕ στέλνοντας φάρμακα στη Ν. Αφρική», ότι «ασχολήθηκε με εμπόριο και λαθρεμπόριο όπλων» και ότι «ξέπλενε βρώμικο και μαύρο χρήμα»!

Στην ίδια εφημερίδα ο συγκεκριμένος συντάκτης, ξετυλίγοντας όλη τη βρώμικη και προβοκατόρικη επίθεσή του, έφτασε στο σημείο να χαρακτηρίζει τους Ελληνες κομμουνιστές πράκτορες «των μυστικών υπηρεσιών των χωρών του υπαρκτού σοσιαλισμού»... ό,τι δηλαδή έλεγαν και τα έκτακτα στρατοδικεία με βάση τα οποία εκτελέστηκαν τόσοι αγωνιστές.

Να σημειώσουμε ότι οι συγκεκριμένες συκοφαντίες κατέρρευσαν στις 12 Νοέμβρη 1991, όταν μπροστά στο Α' Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών μετά από προσφυγή του Κόμματος, ο Μ. Βασιλάκης υπέγραψε και κατέθεσε δήλωση, στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει: «Το επίμαχο δημοσίευμα όπως μεταφέρθηκε στο ακροατήριο, δε βασίζεται σε προσωπική μου αντίληψη και γνώση των όσων αναφέρω σ' αυτό, αλλά είναι στηριγμένο σε προγενέστερα δημοσιεύματα του Τύπου και στις πληροφορίες και φημολογίες που αυτά εμπεριείχαν, τη βασιμότητα των οποίων δεν έλεγξα»...

Η «Καθημερινή» στις 2/6/1991 φιλοξένησε άρθρο με τίτλο «Το ΚΚΕ κατέδιδε συντρόφους στη STASI», επικαλούμενη απόρρητη αλληλογραφία που τάχα βεβαίωνε ότι δίνονταν πλήρεις φάκελοι στην ΓΛΔ ανθρώπων που δεν «υποτάσσονταν» στο Κόμμα.

O «Τύπος της Κυριακής» στις 4 Αυγούστου 1991 σε δημοσίευμά του είχε τίτλο: «Το... φρικτό μυστικό του κόκκινου θησαυρού». Η «Απογευματινή», με δισέλιδο δημοσίευμα στις 30 Αυγούστου 1991 με τίτλο «Κόμμα εμπόρων το ΚΚΕ», επικαλείται δημοσίευμα της «Ισβέστια» για να ισχυριστεί: «Το ΚΚ Ανατολικής Γερμανίας διεκπεραίωνε με τη συνδρομή του ΚΚΕ και μέσω Αθήνας ένα τεράστιο εμπόριο όπλων με την Αγκόλα, την Ερυθραία, τη Νικαράγουα κ.α.»!!

Στις 15 Σεπτέμβρη 1991 το «Βήμα» έχει άρθρο με τίτλο «"Πλυντήριο" ο Περισσός», με το οποίο ισχυρίζεται: «Η Transorient shipping Company, ναυτιλιακή εταιρεία της οποίας ιδιοκτήτης είναι το ΚΚΕ, είναι μια από αυτές που εμπλέκονται στο σκάνδαλο. Χρησιμοποιήθηκε την προηγούμενη τετραετία ως "πλυντήριο" χρημάτων που ανήκαν είτε στην ΚΕ του ΚΚΣΕ ή σε ανώτατα επώνυμα στελέχη του».

Μερικές μέρες μετά, ο αναπληρωτής του προϊσταμένου της οικονομικής διεύθυνσης της ΚΕ του ΚΚΣΕ, με δήλωσή του στην εφημερίδα «Ραμπότσαγια Τριμπούνα», διέψευσε κατηγορηματικά το δημοσίευμα του «Βήματος», το οποίο χαρακτήρισε «χάλκευμα», τονίζοντας ότι «μέσω της οικονομικής διεύθυνσης της ΚΕ του ΚΚΣΕ δε μεταφέρθηκαν ποτέ ποσά σοβιετικού ή ξένου νομίσματος προς την "Transorient"».

Η έκταση που πήρε η παρέμβαση στην εσωτερική λειτουργία του ΚΚΕ από την πλευρά του αστικού Τύπου και για λογαριασμό βεβαίως της αστικής τάξης έχει να κάνει ακριβώς με το γεγονός ότι είχε διαρραγεί βαθιά η ιδεολογικοπολιτική ενότητα του Κόμματος, πολύ νωρίτερα από τις στιγμές κορύφωσης της κρίσης και της διάσπασης. Η οπορτουνιστική φραξιονιστική ομάδα που δρούσε μέσα στο Κόμμα αξιοποιήθηκε, όπως συμβαίνει συνήθως, από την αστική τάξη, στηρίχθηκε απ' αυτή και τροφοδότησε με υλικό τον αστικό Τύπο και τις παρεμβάσεις του...

(Συνεχίζεται...)

Ριζοσπάστης