Δευτέρα 11 Ιουνίου 2018

Η πυροπροστασία σε αστικό περιβάλλον


Η τοποθέτηση του Αχιλλέα Αρκαλάκη, επιπυραγού μηχανολόγου - μηχανικού αεροναυπηγού, υποδιοικητή του 1ου Πυροσβεστικού Σταθμού Θεσσαλονίκης, στην εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ


Copyright 2017 The Associated
Αντικείμενο της συζήτησής μας είναι η οργάνωση της «πυροπροστασίας σε αστικό περιβάλλον». Σκοπός μας είναι να αναλύσουμε τον υφιστάμενο σχεδιασμό της πυροπροστασίας. Στη χώρα μας, ο κύριος φορέας πυροπροστασίας είναι το Πυροσβεστικό Σώμα, που έχει ως αποστολή:
 1. Την ασφάλεια και προστασία της ζωής και της περιουσίας των πολιτών και του κράτους, του φυσικού περιβάλλοντος και ιδίως του δασικού πλούτου της χώρας, από τους κινδύνους των πυρκαγιών, θεομηνιών και λοιπών καταστροφών.

2. Την ευθύνη και τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της καταστολής των πυρκαγιών και την παροχή συνδρομής για τη διάσωση των ατόμων και υλικών αγαθών, που απειλούνται από αυτές. Ως επιχειρησιακός σχεδιασμός της καταστολής νοούνται η οργάνωση, η διαχείριση και ο συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων δυνάμεων πυρόσβεσης και διάσωσης, του εξοπλισμού και των άλλων μέσων. Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός της καταστολής περιλαμβάνει ενέργειες που εξασφαλίζουν τον έγκαιρο εντοπισμό, αναγγελία και επέμβαση, ώστε να επιτυγχάνεται η άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των πυρκαγιών και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές.

3. Την ευθύνη για τη διεξαγωγή των πυροσβεστικών - διασωστικών επιχειρήσεων της πολιτικής προστασίας της χώρας, της οποίας συνιστά τον επιχειρησιακό βραχίονα.


Ο Αχ. Αρκαλάκης
Ο Αχ. Αρκαλάκης
Το Πυροσβεστικό Σώμα, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, συμμετέχει στην αντιμετώπιση κάθε έκτακτης ανάγκης που προκαλείται σε περίοδο ειρήνης ή πολέμου, και σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Αρχές και Υπηρεσίες συμβάλλει στην εξασφάλιση της πολιτικής προστασίας και της πολιτικής άμυνας της χώρας.
 Από άποψη πυροπροστασίας, με τον όρο «αστικό περιβάλλον» εννοούμε καθετί ανθρωπογενές, π.χ. όλων των ειδών τα κτίρια (κατοικίες, βιομηχανικά κ.λπ.), τα μέσα μεταφοράς (αυτοκίνητα, αεροπλάνα, τρένα), τους δρόμους (πρανή, σήραγγες κ.ά.).

Η πυροπροστασία σε αστικό περιβάλλον επιτυγχάνεται με δύο τρόπους: α) Με την πρόληψη και β) με την κατάσβεση.

Παρακάτω θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τον καθένα από αυτούς.
Πρόληψη
Με τον όρο «πρόληψη» εννοούμε τη λήψη προληπτικών μέτρων για την αποφυγή έναρξης και επέκτασης πυρκαγιάς.

Ολα τα κτίρια, ανεξάρτητα από τη χρήση τους, πρέπει να πληρούν τα μέτρα πυροπροστασίας που επιβάλλονται κατά περίπτωση από τον Κανονισμό Πυροπροστασίας για τα νέα κτίρια (κτίρια κατασκευασμένα μετά τις 17/2/1989), τις Πυροσβεστικές Διατάξεις για τα υφιστάμενα κτίρια (κτίρια κατασκευασμένα μέχρι τις 17/2/1989), καθώς και το ειδικό νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει τα μέτρα και μέσα πυροπροστασίας σε βιομηχανίες, διυλιστήρια, πρατήρια υγρών και αέριων καυσίμων, σήραγγες οδικού δικτύου και άλλες ειδικές χρήσεις που λόγω της επικινδυνότητας και της ιδιαιτερότητάς τους απαιτούν ειδικές διατάξεις.

Η προληπτική πυροπροστασία των κτιρίων χωρίζεται σε δύο επιμέρους τομείς: Την παθητική πυροπροστασία και την ενεργητική πυροπροστασία.

Με τον όρο «παθητική πυροπροστασία» εννοούμε το σύνολο των μέτρων εκείνων που έχουν παρθεί με την κατασκευή του κτιρίου και εξασφαλίζουν την έγκαιρη και ασφαλή διαφυγή του κοινού από το κτίριο σε περίπτωση συμβάντος, καθώς και την αποφυγή μετάδοσης της πυρκαγιάς σε άλλους χώρους ή άλλα κτίρια.

Με τον όρο «ενεργητική πυροπροστασία» εννοούμε τα μέσα πυροπροστασίας που πρέπει να εγκαθίστανται σε ένα κτίριο και τα οποία αποσκοπούν στον έγκαιρο εντοπισμό μιας πυρκαγιάς ή στην άμεση αντιμετώπισή της πριν αυτή καταστεί ανεξέλεγκτη.

Για όλες τις κατηγορίες των κτιρίων επιβάλλεται η σύνταξη, από τεχνικό επιστήμονα, μελέτης πυροπροστασίας. Για τα νέα κτίρια συνυποβάλλεται με τις άλλες μελέτες για τη λήψη άδειας οικοδομής στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία, ενώ για τα υφιστάμενα κτίρια πριν την έναρξη λειτουργίας στην αρμόδια Πυροσβεστική Υπηρεσία. Ο έλεγχος και η θεώρηση του τεύχους της παθητικής πυροπροστασίας γίνονται από την Πολεοδομία, ενώ της ενεργητικής πυροπροστασίας από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.

Η λήψη των μέτρων και μέσων πυροπροστασίας, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα. Τέλος, η ισχύουσα νομοθεσία σε πολλές περιπτώσεις έκδοσης άδειας λειτουργίας επιχειρήσεων προβλέπει τον εφοδιασμό τους με πιστοποιητικό (ενεργητικής) πυροπροστασίας. Το πιστοποιητικό εκδίδεται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.

Τα τελευταία χρόνια, το Πυροσβεστικό Σώμα επανεξετάζει τη νομοθεσία πυροπροστασίας, και όσον αφορά τα μέσα και μέτρα πυροπροστασίας αλλά και όσον αφορά τη διαδικασία ελέγχου των μελετών πυροπροστασίας και τη χορήγηση του πιστοποιητικού πυροπροστασίας.

Επιγραμματικά αναφέρουμε τις κυριότερες αλλαγές που έχουν επέλθει:
Για την έκδοση της άδειας οικοδομής δεν απαιτούνται πλέον ο έλεγχος και η θεώρηση της μελέτης πυροπροστασίας, αλλά μόνο η κατάθεσή της στα αρμόδια γραφεία πυροπροστασίας και η χορήγηση από αυτά μίας βεβαίωσης κατάθεσης. Ο έλεγχος και η θεώρηση της μελέτης θα υλοποιηθούν μόνο στην περίπτωση που ζητηθεί πιστοποιητικό πυροπροστασίας για το συγκεκριμένο κτίριο.

Στη χορήγηση του πιστοποιητικού πυροπροστασίας έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές. Συγκεκριμένα, ενώ παλιότερα για τη χορήγησή του ήταν υποχρεωτική η πραγματοποίηση αυτοψίας ώστε να διαπιστωθούν η λήψη των μέσων και μέτρων πυροπροστασίας και η καλή λειτουργία τους, τώρα αρκεί η προσκόμιση υπεύθυνων δηλώσεων από τον ιδιοκτήτη και τον αρμόδιο τεχνικό επιστήμονα.
Φορείς δραστηριοτήτων που χαρακτηρίζονται «χαμηλού κινδύνου - κατηγορία Α» - όπως για παράδειγμα χώροι συνάθροισης κοινού με θεωρητικό πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των 150 ατόμων που δεν χρησιμοποιούν για τις λειτουργικές τους ανάγκες υγραέριο (φιάλες ή δεξαμενές), καταστήματα (λιανικής διάθεσης τροφίμων ή καταστήματα υπηρεσιών) με εμβαδόν μικρότερο ή ίσο των 1.000 τετραγωνικών μέτρων που στεγάζονται σε υφιστάμενα κτίρια (οικοδομική άδεια πριν από το Φλεβάρη του 1989) - απαλλάσσονται από την υποχρέωση σύνταξης μελέτης ενεργητικής πυροπροστασίας. Σε νέα κτίρια (οικοδομική άδεια μετά από το Φλεβάρη του 1989) εξακολουθεί να ισχύει η υποχρέωση σύνταξης και υποβολής μελέτης παθητικής ή/και ενεργητικής πυροπροστασίας όπου απαιτείται, σύμφωνα με τα οριζόμενα του άρθρου 15 του ΠΔ 71/1988 (ΦΕΚ 32Α), όπως ισχύει.

Οι φορείς των δραστηριοτήτων που υπάγονται στην «κατηγορία Α» απαλλάσσονται από την υποχρέωση εφοδιασμού με πιστοποιητικό πυροπροστασίας, αλλά οφείλουν να τηρούν και να συντηρούν τα μέτρα και μέσα πυροπροστασίας που απαιτούνται από την κείμενη νομοθεσία, τα οποία θα αποτυπώνονται σε σχέδια κάτοψης που υπάρχουν στο φάκελο που θα τηρείται στην επιχείρηση.

Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις που αναφέραμε, το Πυροσβεστικό Σώμα οφείλει να πραγματοποιεί έκτακτους ελέγχους σε ποσοστό 30% και 40 % αντίστοιχα. Ουσιαστικά καταργείται ο καθολικός έλεγχος που πραγματοποιούσε η Πυροσβεστική.

Επιχειρήσεις κατάσβεσης πυρκαγιών και διάσωσης
Με τον όρο «κατάσβεση» εννοούμε τον επιχειρησιακό σχεδιασμό για την κατάσβεση πάσης φύσεως πυρκαγιών.

Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός είναι ένα σύνθετο πρόβλημα που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το προσωπικό, την εκπαίδευσή του, την κατανομή της δύναμης και του εξοπλισμού.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ

Ο παράγοντας «άνθρωπος» στην κατάσβεση των πυρκαγιών παίζει σημαντικό ρόλο. Το επάγγελμα του πυροσβέστη είναι μεν συναρπαστικό, είναι όμως και απαιτητικό σωματικά, διανοητικά και ψυχικά. Καλούμαστε να δουλέψουμε σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες (υψηλές θερμοκρασίες, ύψη, κλειστούς χώρους), μπροστά σε σύνθετα προβλήματα, κάτω από μεγάλη πίεση και συχνά αντιμέτωποι με σκληρές εικόνες. Είναι αυτονόητο ότι απαιτούνται σωματική αντοχή, ψυχραιμία, διαύγεια και ψυχική ισορροπία. Γι' αυτό η επιλογή των υπαλλήλων πρέπει να γίνεται με ειδικά κριτήρια, τα οποία θα καλύπτουν και τα τρία πεδία.
Αυτήν τη στιγμή, το προσωπικό στο Πυροσβεστικό Σώμα έχει διαχωριστεί σε τέσσερις κατηγορίες:

Το μόνιμο προσωπικό, η πρόσληψη του οποίου πλέον γίνεται μέσω των πανελλήνιων εξετάσεων και περιλαμβάνει τους Αξιωματικούς, Υπαξιωματικούς και Πυροσβέστες, τους Πυροσβέστες Πενταετούς Υποχρέωσης με τριετή ανανέωση, τους Πυροσβέστες Πενταετούς Υποχρέωσης, τους Εποχικούς Πυροσβέστες, το Πολιτικό Προσωπικό, που διακρίνεται σε διοικητικό και βοηθητικό, και τους Εθελοντές Πυροσβέστες. Το επίπεδο εκπαίδευσης του προσωπικού, καθώς και το καθηκοντολόγιό του, διαφέρει.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Η εκπαίδευση του προσωπικού γίνεται στις σχολές της Πυροσβεστικής Ακαδημίας.
Η εκπαίδευση φυσικά συνεχίζεται σε όλο τον εργασιακό βίο, καθώς υπάρχει ανάγκη συνεχούς βελτίωσης, συμπλήρωσης και αναβάθμισης των γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων του προσωπικού, για τη συνέχιση της προσωπικής και επαγγελματικής του ανάπτυξης και την ενεργό προσαρμογή του στο ραγδαία μεταβαλλόμενο κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον.

Τέλος, μέρος της εκπαίδευσής μας είναι η πραγματοποίηση ασκήσεων σε αντικείμενα που δεν συναντώνται συχνά, για παράδειγμα στις εγκαταστάσεις SEVESO.

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

Το Πυροσβεστικό Σώμα είναι κατεξοχήν μηχανοκίνητο σώμα. Η επιτυχία των επιχειρήσεων κατά μεγάλο ποσοστό εξαρτάται από την επάρκεια του μηχανολογικού εξοπλισμού, το πόσο καλά είναι συντηρημένος και την παλαιότητά του.
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ

Το σύνολο της δύναμης και του εξοπλισμού του Πυροσβεστικού Σώματος κατανέμεται σε όλη την επικράτεια της χώρας, προκειμένου να μειωθεί ο χρόνος απόκρισης σε συμβάντα αρμοδιότητάς τους.

Η κατανομή είναι σε Περιφερειακές Υπηρεσίες, οι οποίες είναι Αποκεντρωμένες Υπηρεσίες με τοπική αρμοδιότητα, που εκτείνεται σε συγκεκριμένη εδαφική περιοχή.

Στο μηχανισμό πυρόσβεσης, όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα κάλυψης από το κράτος, κατ' εφαρμογή του ν. 4029/2011, μετά από απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη, εντάσσονται ο εθελοντισμός και οι δημοτικές αρχές.

Κλείνοντας, θα θέλαμε να συνοψίσουμε: Οι επιχειρήσεις πυρόσβεσης και διάσωσης απαιτούν επαγγελματισμό, άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό, κατανεμημένο σε όλη την επικράτεια της χώρας και εφοδιασμένο με τον απαιτούμενο εξοπλισμό. Δεν είμαστε αντίθετοι στον εθελοντισμό, αρκεί να γίνεται με ανιδιοτέλεια και να εντάσσεται στο μηχανισμό του Πυροσβεστικού Σώματος.

Ριζοσπάστης   Σάββατο 2 Ιούνη 2018 - Κυριακή 3 Ιούνη 2018

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου