Φυσικά και δεν μπορεί να θεωρείται μόνος υπεύθυνος ο Γκορμπατσόφ για τη σταδιακή μετάλλαξη του Κομμουνιστικού Κόμματος και της αντίστοιχης πολιτικής κατεύθυνσης της σοβιετικής εξουσίας. Είναι όμως κατηγορούμενος, γιατί έτσι αναίτια, τον Δεκέμβριο του 1991, με μια κίνηση απ’ αυτόν σχεδόν άνευ προηγουμένου, η Σοβιετική Ένωση, η έδρα του κομμουνισμού, διαλύθηκε γρήγορα και ειρηνικά.
Ο θάνατος του πρώην σοβιετικού ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, προκάλεσε ένα ξέσπασμα συλλυπητηρίων και αφιερωμάτων από ηγέτες της Δύσης που αντανακλούν τις σκοπιμότητες και τα συμφέροντα της πολιτικής τους. Γι’ αυτό επαινέθηκε ως ήρωας της φιλελεύθερης δημοκρατίας από την καπιταλιστική Δύση (μέχρι και η δική μας πρόεδρος της Δημοκρατίας θεώρησε υποχρέωσή της, σε μήνυμα της για το θάνατό του, να αναφερθεί σε μαθήματα εκδημοκρατισμού που έδωσε ο εκλιπών στη Σοβιετική Ένωση) ενώ καταδικάστηκε στη συνείδηση των συμπατριωτών του και της εργατικής τάξης για τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Γιατί με την καπιταλιστική παλινόρθωση, την οποία για δεκαετίες μεθόδευε η καπιταλιστική Δύση με τις ενέργειές της και η οποία προωθήθηκε και ολοκληρώθηκε με τις ενέργειες του ανεκδιήγητου Μπόρις Γιέλτσιν, η φτώχεια στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης εκτοξεύτηκε στα ύψη, το ΑΕΠ έπεσε κατακόρυφα, πόλεμοι ξεκίνησαν στο έδαφος της πρώην ΕΣΣΔ, δημόσια περιουσιακά στοιχεία και πόροι πουλήθηκαν για πενταροδεκάρες σε όψιμους επιχειρηματίες. Πολλά μέλη του κομμουνιστικού μηχανισμού που βρήκαν στο κόμμα μια εύκολη διαδρομή προς καριέρα ή άλλους στόχους, πούλησαν, για το μεγαλύτερο προσωπικό τους κέρδος, τα μέσα παραγωγής και ιδιαίτερα τα ορυχεία και τα εργοστάσια που διοικούσαν στο όνομα του σοσιαλισμού.