Με αφορμή ένα σκίτσο του Αρκά

Από Σφυροδρέπανος στο Νοέ 7, 2016 Οικονομία

και ολίγη από Τζήμερο

Γράφει ο Φραγκίσκος Λαγωνικάκης //

Είδα πριν από λίγο αυτή τη γελοιογραφία του Αρκά και αποφάσισα να γράψω μερικές παραγράφους σε σχέση με την αντίληψη, περί κρίσης, που αποτυπώνεται σε αυτή τη γελοιογραφία. Δεν θα έκανα τον κόπο αν και εφόσον η αντίληψη αυτή δεν ήταν διαδεδομένη σε ένα μεγάλο κομμάτι του ελληνικού πληθυσμού.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, η θεώρηση αυτή θέλει αιτία για την [Ελληνική] κρίση να είναι ο καταναλωτισμός, ή ο υπερκαταναλωτισμός αν θέλετε, των Ελλήνων. 

Πέραν του ότι αυτή η οπτική αγνοεί παντελώς τις διεθνείς εξελίξεις που πυροδότησαν το ελληνικό φαινόμενο (κατάρρευση αμερικανικών τραπεζών και φούσκα στεγαστικών), είναι και λειτουργικά λανθασμένη. Ο καπιταλισμός, αν το καλοσκεφτούμε, είναι ένα σύστημα που βασίζεται στον καταναλωτισμό, στην πραγματοποίηση της εμπορικής συναλλαγής, στην συνεχή κυκλοφορία της αγοράς. Η ζήτηση πρέπει με κάθε τρόπο να τροφοδοτείται και οι εταιρίες συχνά, φτιάχνουν προϊόντα με τέτοια υλικά, ώστε να έχουν ημερομηνία λήξης προκειμένου να τα αντικαθιστούμε ή να τα επισκευάζουμε συχνά. Στα τεχνολογικά είδη, η εξέλιξη της τεχνολογίας χρησιμοποιείται έτσι ώστε να είναι must να αλλάζουμε κινητό κάθε χρόνο, και υπολογιστή κάθε δύο με τέσσερα χρόνια. Οι εταιρίες παραγωγής λογισμικού «βαραίνουν» τα προγράμματα τους επίτηδες (κυρίως τα παιχνίδια), ή τα κάνουν ασύμβατα με τα παλιότερα μοντέλα συσκευών προκειμένου να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη κατανάλωση κλπ. Τα παραπάνω δεν είναι θεωρίες συνωμοσίας, υπάρχουν πολλές τέτοιες περιπτώσεις που έχουν αποκαλυφθεί και οι οποίες αποτελούν μεθόδους δημιουργίας τεχνητής ζήτησης.

ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

«Και να στο βήμα ανεβαίνει ο Λένιν» – 99 χρόνια μετά

Τη Δευτέρα 7 Νοέμβρη (25 Οκτώβρη με το παλιό ημερολόγιο)συμπληρώνονται 99 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση.Πρόκειται για το κοσμοϊστορικό γεγονός του 20ου αιώνα που έλαβε χώρα το 1917 στη Ρωσία και συντάραξε, σφράγισε την πορεία της ανθρωπότητας.

Οι εξελίξεις εκείνων των ημερών περιγράφονται με αυθεντικό τρόπο σε ένα κλασικό βιβλίο. Συγγραφέας του ο σπουδαίος Αμερικανός δημοσιογράφος Τζον Ριντ και τίτλος του «Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο».

Ας παρακολουθήσουμε με την πένα του Ριντ εκείνες τις κρίσιμες πρώτες ώρες της σοσιαλιστικής Επανάστασης:

Τετάρτη 7 του Νοέμβρη (25 του Οκτώβρη)…
Η «Ημέρα» έδινε συνοπτικές πληροφορίες για τα γεγονότα της θυελλώδικης νύχτας. Οι μπολσεβίκοι κατέλαβαν το τηλεφωνικό κέντρο, το σιδηροδρομικό σταθμό της Βαλτικής και το τηλεγραφείο, οι ευέλπιδες του Πέτερχοφ δεν μπορούν να περάσουν στην Πετρούπολη, οι κοζάκοι ταλαντεύονται, πιάστηκαν μερικοί υπουργοί, σκοτώθηκε ο διοικητής της αστυνομίας της πόλης Μέγιερ, συλλήψεις, κόντρα συλλήψεις, συμπλοκές ανάμεσα στις στρατιωτικές περιπολίες, στους ευέλπιδες, και τους κοκκινοφρουρούς (…).

Στη λεωφόρο Νέφσκι είχε ξεχυθεί όλη η πόλη… Στη λεωφόρο Μιχαΐλοφσκι φάνηκε ένας εφημεριδοπώλης (…) Η εφημερίδα «Στρατιώτης και Εργάτης» ανάγγελνε τη νίκη της προλεταριακής επανάστασης, την απελευθέρωση των συλληφθέντων μπολσεβίκων και καλούσε τις στρατιωτικές μονάδες του μετώπου και των μετόπισθεν να υποστηρίξουν την εξέγερση (…).

Κανόνια δεν ακούγαμε πια, κι όσο πλησιάζαμε προς τα Χειμερινά Ανάκτορα, τόσο πιο ήσυχοι και έρημοι ήταν οι δρόμοι (…) Κάτω από το δυνατό φως που ξεχυνόταν από όλα τα παράθυρα των Χειμερινών Ανακτόρων παρατήρησα πως οι πρώτοι διακόσιοι – τριακόσιοι άνθρωποι ήταν όλοι κοκκινοφρουροί (…).

Καβαλήσαμε τα οδοφράγματα που ήταν φτιαγμένα από ξύλα και πηδώντας κάτω, ξεσπάσαμε σε ενθουσιώδη επιφωνήματα: Κάτω από τα πόδια μας ήταν σωροί τα ντουφέκια που τα είχαν πετάξει οι ευέλπιδες. Οι πόρτες κι από τις δυο πλευρές των κεντρικών εισόδων ήταν διάπλατα ανοιχτές (…).

Η ώρα ήταν 5 και 17΄ το πρωί, όταν ο Κριλένκο, ζαλισμένος από την κούραση, ανέβηκε στο βήμα και διάβασε στη συνέλευση κάποιο τηλεγράφημα.

«Σύντροφοι! Από το Βόρειο μέτωπο! Η 12η στρατιά χαιρετίζει το συνέδριο των Σοβιέτ και ανακοινώνει τη δημιουργία Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής, που πήρε τη διοίκηση του Βόρειου μετώπου!…».

Αλλοι δρόμοι, ίδιος προορισμός

Μεγάλη προβολή δόθηκε στις δηλώσεις που έκανε την περασμένη Παρασκευή, στη Βουλή, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης, σχετικά με την πορεία της οικονομίας. Θυμίζουμε ότι ο Γ. Χουλιαράκης είπε, ανάμεσα σε άλλα, ότι «η απομείωση του χρέους δεν αποτελεί πανάκεια», αλλά «απαιτείται επίσης η αντιμετώπιση των χρόνιων παθογενειών της ελληνικής οικονομίας», ότι υπάρχουν «ενδογενείς μεταβλητές για τη βιωσιμότητα του χρέους», όπως «ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας», που προϋποθέτει «αντιμετώπιση των παθογενειών». 

 

Η τοποθέτηση αυτή παρουσιάστηκε ως «αποκλίνουσα» από την κεντρική γραμμή της κυβέρνησης για το χρέος, πολύ περισσότερο που την ίδια μέρα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας δήλωνε ότι το χρέος δεν μπορεί να περιμένει και ότι χρειάζεται άμεσα εξειδίκευση των μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων, ως προϋπόθεση για την ανάκαμψη. 

 

Σίγουρα ανάμεσα στις δύο διατυπώσεις υπάρχουν αποχρώσεις. Η ουσία όμως παραμένει ίδια για το λαό. 

 

Σύμφωνα με τον Γ. Χουλιαράκη, η απομείωση του χρέους δεν είναι πανάκεια, αλλά οι αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις είναι αδιαπραγμάτευτες, ως προϋπόθεση για ανάκαμψη και για αύξηση του ΑΕΠ, που με τη σειρά τους θα βοηθήσουν στην καλύτερη εξυπηρέτηση του χρέους και θα μειώσουν το λόγο χρέος προς ΑΕΠ. 

 

Αλλά, σύμφωνα και με τον Γ. Στουρνάρα, για να γίνει άμεσα η διευθέτηση του χρέους, οι αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις πρέπει να εφαρμοστούν πλήρως. Επομένως, από άλλους (παράλληλους) δρόμους, οδηγούν το λαό στο ίδιο αποτέλεσμα.