Antonio Gramsci
Οι μαϊμουδάνθρωποι
Ordine Nuovo, 2 Γενάρη 1921
Μτφρ.: Lenin Reloaded
Ο
φασισμός είναι η πιο πρόσφατη "παράσταση" που έστησε η μικροαστική τάξη
των πόλεων στη σκηνή της εθνικής πολιτικής ζωής. Το αξιοθρήνητο
συμπέρασμα της περιπέτειας του Φιούμε* ήταν η τελική σκηνή της
παράστασης. Μπορεί να εκληφθεί ως το πιο σημαντικό επεισόδιο της
διαδικασίας της εσωτερικής αποσύνθεσης που βιώνει αυτή η τάξη του
ιταλικού λαού.
Η
καταστροφή των μικροαστών ξεκίνησε την τελευταία δεκαετία του
περασμένου [ενν. 19ου] αιώνα. Με την ανάπτυξη της βιομηχανίας μεγάλης
κλίμακας και του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, οι μικροαστοί έχασαν κάθε
σημασία και αποπέμθφηκαν από τις ζωτικές τους θέσεις στον τομέα της
παραγωγής. Έγιναν μια καθαρά πολιτική τάξη με ειδίκευση τον
"κοινοβουλευτικό κρετινισμό." Το φαινόμενο αυτό, το οποίο παίζει
σημαντικό ρόλο στην σύγχρονη ιταλική ιστορία, είχε διάφορα ονόματα στα
διαφορετικά του στάδια. Αρχικά ονομάστηκε "άνοδος της αριστεράς στην εξουσία"**, μετά
έγινε Τζιολιτισμός, μετά πάλη ενάντια στις καϊζερικές φιλοδοξίες του
Ουμπέρτο του πρώτου, και τέλος διευρύνθηκε σε σοσιαλιστικό ρεφορμισμό.
Οι
μικροαστοί έχουν κολλήσει σαν το στρείδι στο θεσμό του
κοινοβουλευτισμού. Το κοινοβούλιο έχει εξελιχθεί από ελεγκτικό όργανο
της καπιταλιστικής μπουρζουαζίας πάνω στο Στέμμα και την Δημόσια
Υπαλληλία, σε καφενείο για κουτσομπολιό και σκανδαλολογία, σε μέσο
παρασιτισμού. Διερθαρμένο ως το μεδούλι, πλήρως υποδουλωμένο στην
κυβερνητική εξουσία, το κοινοβούλιο έχασε κάθε ίχνος αίγλης στα μάτια
της μάζας του λαού. Οι μάζες είναι πεπεισμένες ότι η άμεση δράση, η
εξωτερική πίεση, είναι τα μόνα μέσα ελέγχου και αντίστασης στις
αυθαίρετες πράξεις των διοικητικών εξουσιών. Η Κόκκινη Εβδομάδα του
Ιούνη του 1914, όπου υπήρξε διαμαρτυρία για τις σφαγές***, ήταν η πρώτη,
μεγαλειώδης παρέμβαση της μάζας του λαού στην πολιτική, σε άμεση
αντίθεση με τις αυθαίρετες πράξεις των αρχών και για να δοθεί
αποτελεσματική έκφραση στην κυρίαρχη θέληση του λαού, που δεν έβρισκε
πλέον φωνή στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Μπορεί να πει κανείς πως τον
Ιούνη του 1914, ο κοινοβουλευτισμός, και μαζί του, ο πολιτικός ρόλος των
μικροαστών, ξεκίνησε το δρόμο της οργανικής του αποσύνθεσης στην
Ιταλία.