Επιμέλεια Ηρακλής Κακαβάνης //
Ακροναυπλία, Ακροναυπλία
δεν σε λύγισε η βία
είσαι βράχος φως γεμάτος…
και εκδικήτρα λευτεριά
Ακροναυπλία, Ακροναυπλία
μας κρατάς τους πρωτοπόρους και τους καθοδηγητές…
(Στίχοι από το τραγούδι το οποίο οι Ακροναυπλιώτες
είχαν στα χείλη στο δρόμο για την εκτέλεση)
Σαν σήμερα 29 Οκτωβρίου 1940 οι 600 περίπου κρατούμενοι κομμουνιστές
της Ακροναυπλίας στέλνουν υπόμνημα στην κυβέρνηση με το οποίο
καταδικάζουν τη φασιστική εισβολή και ζητούν να σταλούν στο μέτωπο για
να πολεμήσουν. Οι μεταξικές αρχές αρνούνται και λίγο αργότερα, την
άνοιξη του 1941 η κυβέρνηση Τσολάκογλου τους παρέδωσε με πρωτόκολλο
στους χιτλερικούς, οι οποίοι θα τους χρησιμοποιήσουν ως ομήρους και θα
τους εκτελέσουν ως αντίποινα για τη δράση του ΕΛΑΣ. Κάποιοι, όπως ο
Γιάννης Ζεύγος, κατάφεραν να δραπετεύσουν και εντάχθηκαν στην ΕΑΜική
Εθνική Αντίσταση.
Θάλαμος κρατουμένων στην Ακροναυπλία
Τα της παράδοσης στους Γερμανούς περιγράφει ο Βασίλης Γ. Μπαρτζιώτας,
ένας από τους 57 που φύγαν τελευταίοι από την Ακροναυπλιά το πρωί της
27 Φλεβάρη 1943:
«Στις 6 του Απρίλη 1941 εισβάλλουν στην Ελλάδα οι
χιτλερικές ορδές… Οι κρατούμενοι της Ακροναυπλίας περιμέναμε αυτήν την
επίθεση και δε μας ξάφνιασε. Γίνονταν στην Ακροναυπλία συζητήσεις, αν ο
λαός και ο στρατός μας θα μπορούσαν να αντέξουν στη φοβερή επίθεση των
χιτλερικών με τα άρματα μάχης, τα μηχανοκίνητα στρατεύματα και τις
εκατοντάδες αεροπλάνα. Σ’ αυτές τις τραγικές στιγμές, οι ξενόδουλοι
στρατηγοί του δικτάτορα Μεταξά και του βασιλιά Γλίξμπουργκ, ενώ ο
στρατός με συγκρατημένη την ανάσα και ματωμένος πολεμούσε, προδίνουν
στρατό και λαό και διευκολύνουν την υποδούλωση της χώρας στους Χίτλερ
και Μουσολίνι. Οι προδότες στρατηγοί Τσολάκογλου, Μπάκος, Δεμέστιχας,
Πολύζος και άλλοι, που διηύθυναν τις ελληνικές μεραρχίες στην Ηπειρο,
συνθηκολόγησαν. Ανοιξαν τα σύνορα στις στρατιές του Χίτλερ και του
Μουσολίνι. Τα χιτλερικά τανκς προχωρούν χωρίς αντίσταση για να
καταλάβουν την Αθήνα, την πρωτεύουσα της Ελλάδας. Οι αγγλικές μεραρχίες
του στρατηγού Ουίνστον υποχωρούν χωρίς να δώσουν καμιά μάχη. Το μόνο που
ενδιαφέρονται είναι πώς να σώσουν τον εαυτό τους, αδιαφορώντας για την
Ελλάδα και το λαό της…