Νίκος Μπογιόπουλος στον eniko
Στις 5 Μάη 1818, σαν σήμερα πριν από 198 χρόνια,
στην πρωσική πόλη Τριρ, γεννιόταν ο θεμελιωτής του επιστημονικού
σοσιαλισμού, ένας από τους μεγαλύτερους επαναστάτες και διανοητές της
ανθρωπότητας, ο Καρλ Μαρξ.
Δείχνοντας το μέγεθος της συμβολής του Μαρξ στην θεμελίωση του επιστημονικού σοσιαλισμού, ο Ένγκελς - σε μια αξεπέραστη εκδήλωση του δικού του μεγαλείου - τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Μαρξ έδινε την οριστική απάντηση στο «γιατί αποκαλείται “μαρξισμός”» μια θεωρία που φέρει και τη δική του ανεξίτηλη σφραγίδα. Μιλώνταςγια αυτό το θέμα και δίνοντας με ακρίβεια το περίγραμμα της ιδιαίτερης συνεισφοράς του Μαρξ σε ό,τι αποκαλείται «μαρξισμός», ο Ένγκελς σημείωνε:
«Ας μουεπιτραπεί
εδώ μια προσωπική διασάφηση. Τελευταία μίλησαν πολλές φορές για τη
συμβολή μου σ’ αυτήν τη θεωρία, κι έτσι δεν μπορώ να μην πω εδώ τα λίγα
εκείνα λόγια που εξαντλούν το ζήτημα.
Δεν μπορώούτε
ο ίδιος ν’ αρνηθώ ότι, πριν και στο διάστημα της σαραντάχρονης
συνεργασίας μου με το Μαρξ, έχω κι εγώ κάποιο ανεξάρτητο μερτικό στο
θεμέλιωμα της θεωρίας, και ιδιαίτερα στην επεξεργασία της.
Όμωςτο
μεγαλύτερο μέρος από τις κατευθυντήριες βασικές ιδέες, ιδιαίτερα στον
οικονομικό και ιστορικό τομέα και ειδικά η τελική αυστηρή τους διατύπωση
ανήκουν στο Μαρξ. Εκείνο που πρόσφερα εγώ- αν εξαιρέσουμε βέβαια
μερικούς ειδικούς κλάδους- μπορούσε βέβαια να τόχε κάνει ο Μαρξ χωρίς
εμένα. Ό,τι έδωσε ο Μαρξ, δεν θα τα κατάφερνα εγώ μοναχός.
Ο Μαρξστεκόταν
πιο ψηλά, έβλεπε πιο μακριά, και το βλέμμα του αγκάλιαζε περισσότερα
και ταχύτερα απ’ όλους εμάς τους άλλους. Ο Μαρξ ήταν μεγαλοφυΐα, εμείς
οι άλλοι το πολύ- πολύ νάμαστε ταλέντα. Χωρίς αυτόν η θεωρία δεν θάταν
σήμερα καθόλου αυτή που είναι. Γι’ αυτό δίκαια φέρνει το όνομά του».
(Πηγή: Ο Λουδοβίκος Φόυερμπαχ και το τέλος της κλασικής γερμανικής φιλοσοφίας, «Μαρξ – Ένγκελς Διαλεχτά Έργα», τομ. Β)
Αν
υποθέσουμε ότι θα ήταν ποτέ δυνατόν να συμπυκνωθεί η ζωή του Μαρξ σε
μια φράση, ίσως η φράση που θα μπορούσε να επιλέξει κανείς για να
διαπράξει αυτή την αυθαιρεσία, είναι η τοποθέτηση του ίδιου του Μαρξ,
ότι πριν από αυτόν «οι φιλόσοφοι μονάχα εξηγούσαν με διάφορους τρόπους τον κόσμο, το ζήτημα όμως είναι να τον αλλάξουμε».