Γράφει ο Οικοδόμος //
«Διαβάτη στάσου προσοχή:
δω χάμω κείτονται νεκροί
που δεν επρόδωσαν ποτέ,
ποτέ δεν είπαν ψέματα,
τύραννο δεν προσκύνησαν
δω χάμω κείτονται νεκροί
που δεν επρόδωσαν ποτέ,
ποτέ δεν είπαν ψέματα,
τύραννο δεν προσκύνησαν
«Διαβάτη στάσου προσοχή
και μ’ άξιον νου μελέτα τους,
τι αν χαίρεσαι τ’ ωραίο φως
κι αν όλο θάρρος περπατάς
κι αν σ’ αγαπάνε κι αγαπάς
κι ό,τι καλό ’χεις στη ζωή
στο χάρισαν τούτ’ οι νεκροί!»…
Βασίλης Ρώτας
***
Tο καλοκαίρι του 1944 το ναζιστικό θηρίο υποχωρεί και γίνεται όλο και πιο αιμοβόρο και επικίνδυνο. Οι χιτλερικές ορδές δέχονται σε όλα τα μέτωπα το ένα χτύπημα μετά το άλλο, από τον Κόκκινο Στρατό, τις δυνάμεις των συμμάχων και τα ένοπλα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα των χωρών της Ευρώπης.
Ο ΕΛΑΣ που έχει ήδη εδραιώσει τη θέση του στην ελληνική ύπαιθρο, εντείνει τις επιχειρήσεις του στις πόλεις και στην Αττική, στις συνοικίες της Αθήνας.
Στις 15 Ιούλη του 1944 τμήμα του στήνει ενέδρα έξω από το Πικέρμι, στον κεντρικό δρόμο που συνδέει την Αθήνα με τη Ραφήνα και εξοντώνει τον αξιωματικό φρούραρχο της Ραφήνας και άλλους Γερμανούς που κατευθύνονταν στην Αθήνα. Ταυτόχρονα άλλο τμήμα του ΕΛΑΣ επιτίθεται και εξοντώνει όλη τη γερμανική φρουρά της Ραφήνας.