Με αφορμή τη συμπλήρωση των 60 χρόνων από την
εκδήλωση της αντεπανάστασης στην τότε Λ.Δ της Ουγγαρίας έχουμε και στη
χώρα μας μία πλούσια αρθρογραφία αλλά και εκδηλώσεις (π.χ ΣΕΚ 30/10 στην
ΑΣΟΕE!) γι’αυτήν.
Στην ίδια την Ουγγαρία όπως αναφέρουν τα διεθνή ΜΜΕ
δεκάδες εκατομμύρια ευρώ δαπάνησε φέτος το ουγγρικό κράτος για τον
εορτασμό των 60 χρόνων της «επανάστασης». Για παράδειγμα στις 23
Οκτωβρίου ο πρόεδρος Viktor Orbán μίλησε στη κεντρική συγκέντρωση
στη Βουδαπέστη. Μάλιστα ολόκληρη η Βουδαπέστη είχε διακοσμηθεί
με φωτογραφίες από την «εξέγερση» ενώ στα κινητά όλως των Ούγγρων
παραδόθηκε μήνυμα με πρόσκληση για την ομιλία του Προέδρου.
Γύρω από τα γεγονότα αυτά, το τελευταίο διάστημα
σε μια σειρά άρθρα που ξεκινούν από διαφορετικές ιδεολογικές-πολιτικές
αφετηρίες φαίνεται να καταλήγουν στα ίδια (αντιιστορικά) συμπεράσματα
για τον χαρακτήρα των γεγονότων. Ας πάρουμε τρία από αυτά:
1.Από την ιστοσελίδα της «Χρυσής Αυγής: (xryshaygh.com-23/10):
«Στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 στην Ουγγαρία κυβέρνηση ήταν το
Εργατικό Κομμουνιστικό Κόμμα με τις πλάτες του κόκκινου στρατού που
έκανε την εμφάνιση του στη χώρα το Σεπτέμβριο του 1944.Τον Οκτώβριο του
1956 η επανάσταση σάρωσε την Ουγγαρία. Ήταν μια γνήσια πατριωτική
επανάσταση της νεολαίας που έδωσε τον αγώνα της στους δρόμους και τις
πλατείες όσο και στα εργατικά συμβούλια. Οι νέοι εργάτες ήταν τα πιο
αυθόρμητα και επαναστατικά στοιχεία στα εργοστάσια. Αν οι μεγαλύτεροι
εργάτες σκέφτονταν τις συνέπειες και τα αντίποινα του Ρώσικου κολοσσού,
οι νεολαίοι επάνδρωσαν με ενθουσιασμό και θάρρος την επαναστατική δράση
και ταυτόχρονα αποτέλεσαν την κινητήρια δύναμη για την οργάνωση των
συμβουλίων.Αλλά και ο χαρακτήρας της επανάστασης καθόρισε ότι τον κύριο
ρόλο στην επανάσταση τον είχε η νεολαία. Απ’ την αρχή της εξέγερσης οι
νέοι δεν περιορίστηκαν σε διαδηλώσεις αλλά προχώρησαν στην εξουδετέρωση
των σωμάτων ασφαλείας και των ρώσικων τανκς. Για την σταλινική αριστερά η
επανάσταση του ‘56 θεωρείται μια αντεπαναστατική συνωμοσία στημένη
απ’ τη Δύση που στόχο είχε την ακμή του καπιταλισμού, στην
πραγματικότητα όμως ήταν μια εξέγερση ενάντια στον «κόκκινο
ολοκληρωτισμό» με πρωταγωνιστές τους Ούγγρους εργάτες να παλεύουν για
την δικιά τους δημοκρατία, γι’ αυτό η άρχουσα τάξη της Ρωσίας έπνιξε στο
αίμα την επανάσταση αυτή και γι’ αυτό η «ελεύθερη» Δύση έμεινε στο
πλάι κοιτώντας.»
2. Σε σχετικό άρθρο στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (25/10- Κατερίνα Τσέκου) αναφέρει:
«…Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ουγγαρία βρέθηκε στη σφαίρα επιρροής
της Σοβιετικής Ενωσης (στις 13 Φεβρουαρίου 1945 η παράδοση της
Βουδαπέστης στον Κόκκινο Στρατό). Ως «Λαϊκή Δημοκρατία» βίωνε
άκαμπτο/σκληρό γραφειοκρατικό μονοκομματικό καθεστώς, υπό τον Ματίας
Ράκοσι, γενικό γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Ουγγαρίας, τον
«καλύτερο Ούγγρο μαθητή του Στάλιν» που εφάρμοζε πιστά τη «μέθοδο του
σαλαμιού» (σταδιακή -φέτα φέτα- εξόντωση των αντικομμουνιστών και των
θεσμών του αστικού κράτους)… Οι περιορισμένες ελευθερίες που παραχώρησε,
στον απόηχο και του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΣΕ (Φεβρουάριος του 1956),
επέτρεψαν σε ομάδες διανοουμένων και νεολαίων (π.χ. Ενωση Συγγραφέων,
«Κύκλος Πέτοφι») διάδοση της κριτικής και των διεκδικήσεών τους
(ιδεολογική προετοιμασία). Έτσι, η φοιτητική κινητοποίηση στη
Βουδαπέστη, τον Οκτώβριο του 1956, πήρε διαστάσεις. .. Όμως η
ουγγρική επανάσταση (εκτός από «αντεπανάσταση» αντισοβιετική,
αντιγραφειοκρατική) θεωρήθηκε και αντικαπιταλιστική «αυθεντική εργατική
επανάσταση», αφού επιδίωξε εργατική αυτοδιαχείριση, εργατική διαχείριση
παραγωγής-διανομής…»
3. Από την ιστοσελίδα «ΞΕΚΙΝΗΜΑ» (11/10/2016): «Η
Ουγγρική πολιτική επανάσταση του 1956 (23 Οκτώβρη – 10 Νοέμβρη)
απόδειξε ότι η εργατική τάξη των χωρών του «Υπαρκτού Σοσιαλισμού», πριν
προκύψει η καπιταλιστική παλινόρθωση του 1989-1991, έδωσε μεγάλους
αγώνες, αγώνες επαναστατικούς, για να απαλλαγεί από το σταλινικό
γραφειοκρατικό καρκίνωμα και να ανοίξει το δρόμο για τον σοσιαλισμό με
εργατική εξουσία και εργατική δημοκρατία….»
Ας δούμε ορισμένα ζητήματα: