Απο: Cogito ergo sum
Κατ' αρχάς, επιτρέψτε μου να δηλώσω ευθέως ότι δεν είμαι οπαδός τής "δημοκρατίας", όσο κι αν κάποιοι κραυγάζουν και διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους πως τάχα πρόκειται για το καλύτερο πολίτευμα. Προκαλώ όλους αυτούς να μου δείξουν μια πραγματική δημοκρατία, άσχετα από τόπο και χρόνο. Ας μου πουν, για παράδειγμα, ότι δημοκρατία ήταν αυτό που είχε η Γουαδελούπη το 1378, το Παντζάμπ το 536 ή η Αθήνα το 430 π.Χ. Είμαι απολύτως σίγουρος ότι θα δυσκολευτούν να απαντήσουν στην πρόκλησή μου.
Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στην διεθνή επιστημονική ορολογία δεν συναντάται πουθενά πλέον ο όρος "δημοκρατία" σκέτος. Η πρώτη προσπάθεια των πολιτικών φιλοσόφων να υπερβούν το πρόβλημα ήταν η χρήση τής περίφρασης "κοινοβουλευτική δημοκρατία" αλλά κι αυτή φάνηκε αδόκιμη. Έτσι, σήμερα χρησιμοποιείται ο ακόμη περισσότερο περιοριστικός όρος "αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία" (βλέπε κείμενα των Χάιζελμπλουμ, Τσόμσκυ κλπ).
Στο σημείο αυτό ας κάνουμε ιδιαίτερη μνεία στην περίφημη "άμεση δημοκρατία" τής αρχαίας Αθήνας, επειδή χρησιμοποιείται συχνά τόσο από τους ημιμαθείς όσο και από τους απανταχού "ελληναράδες". Μιλάμε για ένα πολίτευμα για το οποίο πολλοί ισχυρίζονται πως θα έπρεπε να αποτελεί υπόδειγμα για τις σημερινές κοινωνίες. Μόνο που όλοι αυτοί ξεχνούν να σημειώσουν πως σ' εκείνη την "άμεση δημοκρατία" είχαν δικαίωμα συμμετοχής μόνο οι ελεύθεροι άνδρες αθηναίοι. Με δεδομένο ότι τότε στην Αθήνα ζούσαν κάπου 10-12 χιλιάδες ελεύθεροι πολίτες και καμμιά διακοσαριά χιλιάδες δούλοι, δεν καταλαβαίνω πως θεωρείται "υποδειγματικό" ένα πολίτευμα το οποίο έδινε λόγο σε 5-6 χιλιάδες άντρες και στερούσε αυτό το δικαίωμα από δεκάδες χιλιάδες άλλους πολίτες, οι οποίοι είχαν την "ατυχία" να είναι είτε γυναίκες είτε δούλοι. Για να μη θυμηθώ την τύχη που είχαν οι Μήλιοι, όταν αποφάσισαν να αποχωρήσουν από την περίφημη Αθηναϊκή Συμμαχία. Εκείνο το πολίτευμα χαρακτηρίστηκε (όχι άδικα) ως "δουλοκτητική δημοκρατία". Για περισσότερες λεπτομέρειες, παραπέμπω στο εξαιρετικό βιβλιαράκι τού αείμνηστου Θανάση Παπαρήγα "Η αρχαία δουλοκτητική δημοκρατία" (Σϋγχρονη Εποχή, σελ. 77, τιμή 6 ευρώ).
Κατ' αρχάς, επιτρέψτε μου να δηλώσω ευθέως ότι δεν είμαι οπαδός τής "δημοκρατίας", όσο κι αν κάποιοι κραυγάζουν και διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους πως τάχα πρόκειται για το καλύτερο πολίτευμα. Προκαλώ όλους αυτούς να μου δείξουν μια πραγματική δημοκρατία, άσχετα από τόπο και χρόνο. Ας μου πουν, για παράδειγμα, ότι δημοκρατία ήταν αυτό που είχε η Γουαδελούπη το 1378, το Παντζάμπ το 536 ή η Αθήνα το 430 π.Χ. Είμαι απολύτως σίγουρος ότι θα δυσκολευτούν να απαντήσουν στην πρόκλησή μου.
Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στην διεθνή επιστημονική ορολογία δεν συναντάται πουθενά πλέον ο όρος "δημοκρατία" σκέτος. Η πρώτη προσπάθεια των πολιτικών φιλοσόφων να υπερβούν το πρόβλημα ήταν η χρήση τής περίφρασης "κοινοβουλευτική δημοκρατία" αλλά κι αυτή φάνηκε αδόκιμη. Έτσι, σήμερα χρησιμοποιείται ο ακόμη περισσότερο περιοριστικός όρος "αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία" (βλέπε κείμενα των Χάιζελμπλουμ, Τσόμσκυ κλπ).
Στο σημείο αυτό ας κάνουμε ιδιαίτερη μνεία στην περίφημη "άμεση δημοκρατία" τής αρχαίας Αθήνας, επειδή χρησιμοποιείται συχνά τόσο από τους ημιμαθείς όσο και από τους απανταχού "ελληναράδες". Μιλάμε για ένα πολίτευμα για το οποίο πολλοί ισχυρίζονται πως θα έπρεπε να αποτελεί υπόδειγμα για τις σημερινές κοινωνίες. Μόνο που όλοι αυτοί ξεχνούν να σημειώσουν πως σ' εκείνη την "άμεση δημοκρατία" είχαν δικαίωμα συμμετοχής μόνο οι ελεύθεροι άνδρες αθηναίοι. Με δεδομένο ότι τότε στην Αθήνα ζούσαν κάπου 10-12 χιλιάδες ελεύθεροι πολίτες και καμμιά διακοσαριά χιλιάδες δούλοι, δεν καταλαβαίνω πως θεωρείται "υποδειγματικό" ένα πολίτευμα το οποίο έδινε λόγο σε 5-6 χιλιάδες άντρες και στερούσε αυτό το δικαίωμα από δεκάδες χιλιάδες άλλους πολίτες, οι οποίοι είχαν την "ατυχία" να είναι είτε γυναίκες είτε δούλοι. Για να μη θυμηθώ την τύχη που είχαν οι Μήλιοι, όταν αποφάσισαν να αποχωρήσουν από την περίφημη Αθηναϊκή Συμμαχία. Εκείνο το πολίτευμα χαρακτηρίστηκε (όχι άδικα) ως "δουλοκτητική δημοκρατία". Για περισσότερες λεπτομέρειες, παραπέμπω στο εξαιρετικό βιβλιαράκι τού αείμνηστου Θανάση Παπαρήγα "Η αρχαία δουλοκτητική δημοκρατία" (Σϋγχρονη Εποχή, σελ. 77, τιμή 6 ευρώ).
