«Ασύμμετρο» θράσος αντί απολογίας για το έγκλημα

«Ασύμμετρο» θράσος αντίαπολογίας για το έγκλημα

Από  atexnos

της Εύης Γεωργιάδου //
Μέλος της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ, Δρ. Χημικός Μηχανικός

Ούτε αναγνώριση των πολιτικών ευθυνών, ούτε μια συγγνώμη απ’ τη σημερινή κυβέρνηση αλλά και τα κόμματα που κυβέρνησαν τα προηγούμενα χρόνια. Το κυβερνητικό αφήγημα που παρουσιάστηκε στη συνέντευξη του αρμόδιου υπουργείου είναι προκλητικό. Εφταιξαν, λένε, οι ακραίες καιρικές συνθήκες και οι εμπρηστές, λες και η υλοποίηση του σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης προβλέπεται για ομαλές, κανονικές συνθήκες και με απουσία εγκληματικών ενεργειών. 

Εξηγούν ότι αιφνιδιάστηκαν απ’ τη μεγάλη ταχύτητα εξάπλωσης της καταστροφικής «μεγα-πυρκαγιάς», λες και δεν υπάρχουν τεχνικές και οργανωτικές λύσεις για την επόπτευση των περιοχών, την πρόληψη, την έγκαιρη πυρόσβεση και τον περιορισμό της εξάπλωσης της πυρκαγιάς. Δεν απολογούνται ούτε καν για την παντελή έλλειψη κρατικής ενημέρωσης με συγκεκριμένες οδηγίες αντιμετώπισης προς τους κατοίκους στην Ανατολική Αττική, τις κρίσιμες ώρες της καταστροφής, ούτε για την απουσία εκπαίδευσης του πληθυσμού για την υλοποίηση ενός σχεδίου εκκένωσης. Μιλούν για την αυθαίρετη δόμηση του παρελθόντος, αλλά ξεχνούν σκόπιμα το σημερινό θεσμικό πλαίσιο εμπορευματοποίησης της χρήσης γης και των δασών, τα παιχνίδια με τις περιοχές «εκτός σχεδίου» και την απαρχαιωμένη, ανεπαρκή υποδομή των συγκεκριμένων περιοχών.

Απ’ την άλλη, η ΝΔ και το Κίνημα Αλλαγής μιλούν για τα προβλήματα αυτά σαν να εμφανίστηκαν πρώτη φορά.

Φυσικά, η κατάσταση όπου ο λαός πνίγεται μόλις βρέξει στη Δυτική Αττική και καίγεται μόλις φυσήξει στην Ανατολική Αττική, δεν αποτελεί ευθύνη μόνο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.

Το έγκλημα είναι διαχρονικό και έχει βαθύτερες αιτίες. Οι συνέπειες θα ήταν ήδη μεγαλύτερες αν δεν υπήρχε η μεγάλη προσπάθεια των πυροσβεστών και των κατοίκων. Ο κρατικός σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης, για να είναι αξιόπιστος και εφαρμόσιμος, οφείλει να συνυπολογίζει όλες τις αντικειμενικές δυσκολίες (προβλήματα οδικού δικτύου, καιρικές συνθήκες κ.λπ.).

Εξάλλου, τίποτα απ’ αυτά δεν ήταν άγνωστο. Το ΚΚΕ, οι σύλλογοι δασολόγων, οι ενώσεις των πυροσβεστών προειδοποιούσαν συνεχώς για την ουσιαστική ανεπάρκεια του κράτους μπροστά στον μεγάλο κίνδυνο. Οι προηγούμενες απαντήσεις της κυβέρνησης στις Ερωτήσεις του ΚΚΕ τον φετινό Ιούνη για την επάρκεια του κρατικού μηχανισμού στην Αττική και οι αλληλοκατηγορίες των φορέων στη συνάντηση του Συντονιστικού Πολιτικής Προστασίας τον Απρίλη, είναι κυριολεκτικά «για γέλια και για κλάματα». Αν δεχτούμε μάλιστα το νέο αφήγημα της κυβέρνησης, σε αντίστοιχες συνθήκες θα θρηνήσουμε πάλι θύματα γιατί δεν υπάρχει λύση.

Για να αποκαλυφθεί όμως η αλήθεια, πρέπει να εξετάσουμε συνοπτικά τις βασικές παραμέτρους που συνθέτουν το παζλ που οδήγησε στη νέα καταστροφή στην Ανατολική Αττική.

Σχέδια στα χαρτιά

Στην πράξη, η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι τελικά η μόνη αποτελεσματική προστασία από μια έκτακτη κατάσταση (π.χ. δασική πυρκαγιά, πλημμύρα, σεισμός) είναι να μην υπάρξει επικίνδυνη έκτακτη κατάσταση!!!

Ομως, ο σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης πρέπει να περιλαμβάνει ακριβώς εκείνες τις ενέργειες που σχετίζονται με την πρόληψη, την προετοιμασία, τις δράσεις αντιμετώπισης και την αποκατάσταση, για κάθε έκτακτη κατάσταση (π.χ. φυσική ή τεχνολογική καταστροφή, εγκληματική ενέργεια). Πρέπει να εξετάζονται τα διαφορετικά σενάρια εναρκτήριων γεγονότων και εξέλιξης των φαινομένων, λαμβάνοντας υπόψη ενδεχόμενες αλληλεπιδράσεις διαφόρων παραμέτρων. Λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των ανθρώπων και δραστηριοτήτων σε μια περιοχή, να εκτιμώνται οι πιθανές συνέπειες ώστε να ιεραρχηθούν και τα μέτρα πρόληψης για μείωσης της επικινδυνότητας. Την ίδια στιγμή να εκτιμώνται και να σχεδιάζονται τα μέτρα αντιμετώπισης κάθε έκτακτης κατάστασης, καθώς και τα μέτρα προστασίας του πληθυσμού.

Η λεγόμενη «μεγα-πυρκαγιά» χρησιμοποιείται ως όρος για να χαρακτηρίσει πυρκαγιές που ξεπερνούν κάθε προσπάθεια ελέγχου τους και συσχετίζονται με συνθήκες όπως ισχυροί άνεμοι, υψηλή θερμοκρασία, χαμηλή σχετική υγρασία, μεγάλη ποσότητα καύσιμης ύλης κ.ά. Είναι αυτονόητο ότι η πιθανότητα πυρκαγιάς με αυτά τα χαρακτηριστικά είναι υπαρκτή και θα πρέπει να περιλαμβάνεται στα σενάρια του σχεδιασμού έκτακτης ανάγκης. Αντίστοιχα, κάθε σενάριο, μεταξύ αυτών και η ταυτόχρονη ύπαρξη εστιών σε διαφορετικές περιοχές της χώρας (είτε έχουν ως αρχική αιτία τον εμπρησμό, είτε δημιουργηθούν από σπινθήρες από τις κολώνες της ΔΕΗ, είτε έχουν κάποια άλλη αιτία), είναι αναγκαίο να περιλαμβάνεται στον σχεδιασμό έκτακτων καταστάσεων. Ιδιαίτερα η περίπτωση μεγάλων πυρκαγιών σε περιοχές μείξης δασών – αστικών περιοχών (Wildland Urban Interface Fires) πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης μιας περιοχής.

Η επίκληση, λοιπόν, από την κυβέρνηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, των δυσκολιών κ.λπ., είναι απλά η καθαρή ομολογία της γύμνιας του κρατικού μηχανισμού και του ανεπαρκούς σχεδιασμού προστασίας με αυτά τα καταστροφικά αποτελέσματα.

Στην πραγματικότητα, είτε δεν υπάρχουν καθόλου σχέδια έκτακτης ανάγκης προσαρμοσμένα στις ανάγκες κάθε περιοχής, είτε υπάρχουν κάποια σχέδια στα χαρτιά, που στην πράξη δεν διασφαλίζουν την προστασία του πληθυσμού.

Μόλις στις 25 Μάη (ήδη δηλαδή μετά από 25 μέρες από την επίσημη έναρξη της αντιπυρικής περιόδου), εκδόθηκε από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας το «Σχέδιο δράσεων Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων λόγω δασικών πυρκαγιών» για το 2018, το οποίο κάνει λόγο για ανάγκη αποσαφήνισης των ρόλων και των αρμοδιοτήτων τους ανά δράση με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο και για την ανάγκη συντονισμού και στενής συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων! Εξάλλου, αρκούν μια ανάγνωση αυτού του εγγράφου και των άλλων σχετικών θεσμικών προβλέψεων και η σύγκριση με την πραγματικότητα ανά δήμο και περιοχή, για να αναδειχτεί ανάγλυφα τι εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε «σχέδια επί χάρτου».

Ανύπαρκτη η πρόληψη

Ενας σημαντικός παράγοντας για την αποφυγή έναρξης και κυρίως καταστροφικής εξέλιξης των φαινομένων είναι η πρόληψη. 

Αναφερόμαστε ενδεικτικά στην ανάγκη διαχείρισης των δασών (διαχείριση της βλάστησης, αραιώσεις κ.λπ.), στα μέτρα πρόληψης εναρκτήριων γεγονότων από διάφορες δραστηριότητες (αποστάσεις ασφαλείας, οργάνωση με μέσα και προσωπικό για την επιτήρηση των δασών κ.ά.), στην ενίσχυση της πυροπροστασίας των κατασκευών (δηλαδή της αντοχής τους στη φωτιά), στη διάνοιξη και κατάλληλη συντήρηση αντιπυρικών ζωνών επαρκούς διαστάσεων και δασικών δρόμων κ.λπ.

Η σημερινή πραγματικότητα αναδεικνύει τις τεράστιες ελλείψεις σε αυτόν τον τομέα λόγω της ανεπάρκειας προσωπικού, της μείωσης των κρατικών δαπανών, της μεταφοράς διαφόρων δραστηριοτήτων στις περιφέρειες και τους δήμους, σε συνδυασμό με το καθεστώς της οικονομικής τους αυτοτέλειας και της λειτουργίας τους με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια κ.ά. Η απαξίωση των δασικών υπηρεσιών και η μεταφορά της δασοπυρόσβεσης στο Πυροσβεστικό Σώμα έχουν επιδεινώσει την κατάσταση. Η ενημέρωση και εκπαίδευση του πληθυσμού για τα μέτρα πρόληψης είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη και περιορίζεται στην καλύτερη περίπτωση σε κάποιες οδηγίες που υπάρχουν στα χαρτιά. Ο χωροταξικός σχεδιασμός, π.χ. η εξασφάλιση μαζικών οδών διαφυγής και πρόσβασης των πυροσβεστικών μέσων, σήμερα δεν πραγματοποιείται με κριτήριο την πρόληψη των κινδύνων ανά περιοχή, αλλά γίνεται άναρχα και με κριτήριο την καπιταλιστική κερδοφορία. Το κριτήριο της εγγενούς ασφάλειας, δηλαδή της πρόληψης των κινδύνων στην πηγή, δεν λαμβάνεται υπόψη. Για παράδειγμα, ακόμη και τα χαρακτηριστικά των στύλων της ΔΕΗ (από ξύλο και επένδυση πίσσας) επέδρασαν αρνητικά στην ταχύτητα εξάπλωσης της πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική.

Η ψευδεπίγραφη ύπαρξη σχεδίων στα χαρτιά, που αναδεικνύει τις εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης, φαίνεται για παράδειγμα από το ίδιο το έγγραφο της ΓΓΠΠ για το «Σχέδιο Δράσεων Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση κινδύνων λόγω δασικών πυρκαγιών», που εκδόθηκε μόλις στις 25/5, όπου αναφέρει χαρακτηριστικά στην παράγραφο 1.2 που αφορά στα έργα αντιπυρικής προστασίας δασών και δασικών εκτάσεων: «Στα πλαίσια αυτά παρακαλούμε τη Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την επίσπευση των διαδικασιών χρηματοδότησης προγραμμάτων, έργων και εργασιών που κρίνονται άμεσης προτεραιότητας για την αντιπυρική προστασία των δασών και δασικών εκτάσεων το τρέχον έτος, με έμφαση στη συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου σε περιοχές που προσδιορίζονται ως υψηλού κινδύνου. Φορείς υλοποίησης των ανωτέρω έργων είναι οι κατά τόπους αρμόδιες δασικές υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων»…

Εγκληματικές ελλείψεις σε προσωπικό και μέσα αντιμετώπισης

Το ΚΚΕ είχε έγκαιρα προειδοποιήσει για τις τεράστιες ελλείψεις σε μέσα και προσωπικό στο Πυροσβεστικό Σώμα. Γενικότερα, αναδεικνύονται οι εγκληματικές ευθύνες της κυβέρνησης για την ανεπάρκεια προσωπικού και μέσων όλων των αναγκαίων υποδομών και διαδικασιών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε έκτακτης κατάστασης.

Ο κατάλογος είναι ατέλειωτος. Τραγικές ελλείψεις σε αριθμό και καταλληλότητα στις αναγκαίες υποδομές και μέσα πυρόσβεσης (π.χ. πυροσβεστικοί σταθμοί, αριθμός επίγειων και εναέριων μέσων, ανεπαρκής συντήρηση), αλλά και στο προσωπικό πυρόσβεσης.

 Αντίστοιχες είναι οι ελλείψεις σε υποδομές και προσωπικό για την αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών υγείας (ΕΚΑΒ, νοσοκομειακές μονάδες κ.λπ.), αλλά και σε άλλες σχετικές υπηρεσίες (π.χ. υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας δήμων και περιφερειών).

Η κυβέρνηση έχει το θράσος να ισχυρίζεται ότι δεν μπορούσε να γίνει κάτι άλλο με βάση την κατάσταση που διαμορφώθηκε στο Μάτι την περασμένη Δευτέρα! Δηλαδή ομολογεί ότι δεν υπάρχει καμία πολιτική βούληση αλλαγής της υπάρχουσας κατάστασης όσον αφορά την επάρκεια προσωπικού και μέσων.

Απουσία σύγχρονου συστήματος στήριξης αποφάσεων

Η επίκληση από την κυβέρνηση των «ακραίων» χαρακτηριστικών της πυρκαγιάς συγκαλύπτει τις τεράστιες ευθύνες της για την απουσία ολοκληρωμένης υποδομής και διαδικασίας για τη λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση τέτοιου είδους φαινομένων. Αξιοποίηση δορυφορικών δεδομένων είδαμε μόνο εκ των υστέρων, για να στηριχθεί η πιθανότητα εμπρησμού.

Σημαντικός παράγοντας για την πρόληψη εξάπλωσης μιας πυρκαγιάς και την αποτελεσματική αντιμετώπισή της είναι η έγκαιρη ανίχνευσή της και η δυνατότητα προσομοίωσης της εξέλιξής της σε πραγματικό χρόνο. Η υπάρχουσα τεχνογνωσία και πρόοδος της επιστήμης σε αυτόν τον τομέα δίνει τη δυνατότητα χρησιμοποίησης σχετικών μεθόδων για τα παραπάνω, όπως για παράδειγμα η χρήση συστημάτων τηλεπισκόπησης για την έγκαιρη ανίχνευση και μοντέλων προσομοίωσης της εξέλιξής της (π.χ. Farsite, Bahave Plus). 

Εχουν επίσης αναπτυχθεί διάφορα συστήματα υποστήριξης των αποφάσεων για τη διαχείριση του κινδύνου από δασικές πυρκαγιές και τα τελευταία χρόνια υπάρχει πρόοδος της έρευνας ειδικότερα για τις περιοχές μείξης δασών και αστικών περιοχών.

Ενα ολοκληρωμένο σύστημα υποστήριξης των αποφάσεων προϋποθέτει αφενός την ύπαρξη σχεδίων έκτακτης ανάγκης με προσομοίωση διαφορετικών σεναρίων πριν την εκδήλωση κάθε έκτακτης κατάστασης και, από την άλλη, τη δυνατότητα ενσωμάτωσης δεδομένων πραγματικού χρόνου (δηλαδή δεδομένων με βάση την τρέχουσα κατάσταση). Η αξιοποίηση σχετικών συστημάτων δεν χωράει στην οικονομική πολιτική των ματωμένων πλεονασμάτων του ΣΥΡΙΖΑ.

Ενημέρωση και προστασία του πληθυσμού

Οι δράσεις προστασίας του πληθυσμού μπορεί να είναι π.χ. η εκκένωση κάποιων περιοχών, η προστασία στα σπίτια υπό προϋποθέσεις ή η προστασία σε άλλες κατάλληλα διαμορφωμένες υποδομές. Η επιλογή της μιας ή της άλλης ενέργειας δεν είναι μονοσήμαντη. Για παράδειγμα, η επιλογή της εκκένωσης μιας μεγαλύτερης περιοχής από αυτή που πράγματι είναι αναγκαίο, μπορεί ενδεχομένως να δημιουργήσει μεγαλύτερο πρόβλημα στην περιοχή που κινδυνεύει, π.χ. λόγω αύξησης του κυκλοφοριακού φόρτου. Επίσης, η αδυναμία εκκένωσης μιας περιοχής μπορεί να απαιτεί την προστασία εναλλακτικά σε σπίτια ή άλλες υποδομές.

Φυσικά, στην περίπτωση την οποία βιώσαμε με τις καταστροφικές συνέπειες, η ύπαρξη ενός τέτοιου ολοκληρωμένου συστήματος είναι ανέκδοτο. Στην προκειμένη περίπτωση, δεν υπήρχε ούτε σχέδιο με σενάρια προσομοίωσης από πριν, πολύ δε περισσότερο την ώρα της έκτακτης κατάστασης. Δεν υπήρξε καμία προειδοποίηση του πληθυσμού, δεν δόθηκε καμία οδηγία. Στην ουσία αφέθηκαν στην τύχη τους οι άνθρωποι να αποφασίσουν οι ίδιοι χωρίς καμία ενημέρωση τι πρέπει να πράξουν! Δεν είχαν προηγηθεί καμία ενημέρωση ούτε σχετική εκπαίδευση κατοίκων και ασκήσεις ετοιμότητας. Ο συντονισμός των υπαρχόντων φορέων ήταν ανεπαρκής και υπήρξε τεράστια καθυστέρηση (π.χ. στην απομάκρυνση έστω και μέσω θαλάσσης του πληθυσμού που κατέφυγε στις παραλίες).

Τα ερωτήματα αμείλικτα

Υπήρχε ή δεν υπήρχε σχέδιο που να διασφαλίζει τη δυνατότητα εκκένωσης της περιοχής που επλήγη; Αν υπήρχε, τι προέβλεπε; Είχε γίνει προσομοίωση εκκένωσης για διαφορετικά σενάρια (σενάρια καταστροφικών γεγονότων, σενάρια πληθυσμιακής κατανομής και κυκλοφοριακής συμφόρησης, σενάρια προσομοίωσης συμπεριφοράς του πληθυσμού κ.λπ.); Από την προηγούμενη μέρα η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είχε θέσει στον σχετικό ημερήσιο χάρτη πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς για τις 23/7 τις περιοχές που επλήγησαν σε κατηγορία κινδύνου «πολύ υψηλή». Πώς αξιοποιήθηκε αυτή η πληροφορία από τους αρμόδιους φορείς; Τι μέτρα πάρθηκαν για την καθοδήγηση του πληθυσμού την ώρα της φωτιάς; Σε παραλίες σε περίπτωση φωτιάς, και αν ναι, τι οδηγίες είχαν δοθεί για την προστασία του; Ποια κατάλληλα σημεία συγκέντρωσης είχαν προβλεφθεί και εξασφαλιστεί; Ποιες ήταν οι προβλέψεις για μεταφορά και από τη θάλασσα με τη συνδρομή του Λιμενικού και άλλων ιδιωτικών μέσων; Ακόμη και αν είχε τρεις ώρες στη διάθεσή της από την έναρξη της φωτιάς η κυβέρνηση (και όχι μιάμιση ώρα), τι θα μπορούσε να κάνει χωρίς εκπαίδευση και ενημέρωση των κατοίκων, χωρίς υποδομή;

Κίνδυνος ΒΑΜΕ

Η προσέγγιση της πυρκαγιάς στην περιοχή των Αγίων Θεοδώρων στο διυλιστήριο της «Motor Oil» ξύπνησε μνήμες από Βιομηχανικά Ατυχήματα Μεγάλης Εκτασης (ΒΑΜΕ) που έχουν συμβεί στη χώρα μας και διεθνώς με πολλούς νεκρούς και τραυματίες, άμεσες και μακροπρόθεσμες συνέπειες στην υγεία του πληθυσμού, το περιβάλλον και τις υποδομές.

Η πιθανότητα εκδήλωσης ενός ΒΑΜΕ ως συνέπεια μιας φυσικής καταστροφής (πλημμύρα, σεισμός, δασική πυρκαγιά κ.λπ.) έχει καταγραφεί διεθνώς. Εξάλλου, γι’ αυτόν το λόγο και η σχετική βιβλιογραφία αναφέρεται στα λεγόμενα ατυχήματα NATECH (Natural Hazard Triggering Technological Disasters), ως τα τεχνολογικά ατυχήματα που έπονται φυσικών καταστροφών.

Οι ανεπάρκειες του σχεδιασμού εκτάκτων καταστάσεων για κάθε περιοχή, που αναδείχτηκαν και στην περίπτωση των πρόσφατων δασικών πυρκαγιών και στην περίπτωση των πλημμυρών στη Δυτική Αττική, αλλά και σε κάθε άλλη περίπτωση ατυχήματος, θα έχουν δραματικές συνέπειες στην περίπτωση ενός ΒΑΜΕ σε περιοχές όπου υπάρχουν εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται επικίνδυνες ουσίες (εύφλεκτες, εκρηκτικές και τοξικές).

Ο αθέατος ένοχος

Οι πολιτικές ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης, όπως και των προηγούμενων, είναι επομένως προφανείς και μεγάλες. Αλλά τι κρύβεται πίσω απ’ αυτές; Μπορούμε να δεχτούμε ότι τόσοι υπουργοί και κρατικά στελέχη ήταν διαχρονικά όλοι ανίκανοι, διεφθαρμένοι και αδιάφοροι για τις λαϊκές ανάγκες; Μήπως πρέπει να αποδεχτούμε ότι όλες αυτές οι καταστροφές είναι το μοιραίο αποτέλεσμα της παρέμβασης του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον, ανεξάρτητα απ’ το σκοπό της παραγωγής;

Και οι δύο προαναφερόμενες προσεγγίσεις είναι αποπροσανατολιστικές. Συσκοτίζουν τον μεγάλο ένοχο, τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, όπου οι λαϊκές ανάγκες θυσιάζονται στο βωμό του καπιταλιστικού κέρδους. Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος δεν επιδρά στο περιβάλλον ανεξάρτητα από τις εκάστοτε ιστορικές συνθήκες. Διαφορετική είναι η επίδραση όταν ο σκοπός της παραγωγής είναι η κάλυψη των κοινωνικών αναγκών στο σοσιαλισμό. 

Το αποδεικνύουν τα μεγάλα επιτεύγματα της ΕΣΣΔ στον συγκεκριμένο τομέα.

Για τη διευκόλυνση της καπιταλιστικής κερδοφορίας, τόσο η σημερινή όσο και οι προηγούμενες κυβερνήσεις προωθούν την εμπορευματοποίηση στις δασικές εκτάσεις, στις παράκτιες περιοχές. Η ανοχή στην άναρχη δόμηση σε πολλές περιοχές της Αττικής αντανακλούσε την πολιτική κοινωνικών συμμαχιών της αστικής τάξης και τη στήριξη της κερδοφορίας του κατασκευαστικού κλάδου και τώρα αναπροσαρμόζεται. Σ’ αυτό το πλαίσιο παίζονται και τα ρουσφετολογικά παιχνίδια για το ποιες περιοχές θα ενταχθούν στο Σχέδιο και με ποια χαράτσια θα νομιμοποιηθεί η αυθαίρετη δόμηση.

Η κρατική πολιτική δαπανών υπηρετεί επίσης την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου. Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ιεραρχεί έργα με βάση τις προτεραιότητες του μεγάλου κεφαλαίου. Ετσι, έργα αντιπυρικής προστασίας και αντιπλημμυρικής θωράκισης έρχονται σε δεύτερη μοίρα, σε σχέση με δρόμους, λιμάνια και κτίρια απ’ τα οποία το μεγάλο κεφάλαιο μπορεί να κερδίσει με διόδια, τέλη χρήσης και ενοίκια. Μια αντιπυρική ζώνη δεν ενοικιάζεται. Η de facto μετατροπή περιοχών σε περιοχές κύριας κατοικίας δεν συνοδεύτηκε με κανενός είδους μέτρο (πολιτικής προστασίας, πυρόσβεσης, υποδομών κ.λπ.), παρά το γεγονός ότι το πρόβλημα έχει επισημανθεί εδώ και καιρό.

Ισως κάποιος επισημάνει τις διαφορές από ορισμένα πολύ πιο ισχυρά καπιταλιστικά κράτη (π.χ. Γερμανία, Αγγλία) στην αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων. Ομως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι λόγω της ανισόμετρης ανάπτυξης και των ανισότιμων διακρατικών σχέσεων, η ισχύς των καπιταλιστικών κρατών δεν είναι ποτέ ίδια. Και αυτό ισχύει και για την κρατική διαχείριση των λαϊκών αναγκών.

Αγώνας για να μην ξαναζήσουμε το ίδιο έργο

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να αντιληφθεί τη συντριπτική υπεροχή του σοσιαλισμού στην πυροπροστασία και γενικά στην αντιμετώπιση ατυχημάτων μεγάλης έκτασης. Η ριζικά ανώτερη δυνατότητα πρόληψης και αντιμετώπισης ατυχημάτων μεγάλης έκτασης προκύπτει απ’ τη σχεδιασμένη παραγωγή για τη διευρυμένη ικανοποίηση των αναγκών της κοινωνίας, στο στέρεο έδαφος της κοινωνικής ιδιοκτησίας της γης, των μέσων παραγωγής, των υποδομών.

Αυτός ο δρόμος ανάπτυξης εξαλείφει τα κίνητρα των εμπρηστών, με εξαίρεση βέβαια τις αντιδραστικές αντεπαναστατικές δυνάμεις. Αυτός ο δρόμος διασφαλίζει τον ουσιαστικό συντονισμό των κρατικών φορέων, την εκπαίδευση του πληθυσμού, την αξιοποίηση της σύγχρονης επιστημονικής γνώσης και της τεχνικής. Αυτός ο δρόμος στηρίζεται στην ενεργό συμμετοχή και στη μαχητικότητα των εργαζομένων που έχουν απελευθερωθεί απ’ τα δεσμά της μισθωτής σκλαβιάς.

Φυσικά δεν περιμένουμε παθητικά για να ανοίξει αυτή η ελπιδοφόρα διέξοδος. Παλεύουμε καθημερινά, αποφασιστικά για να μη θρηνήσουμε ξανά καταστροφές όπως αυτές στο Μάτι, στη Μάνδρα, στον Σαρωνικό και τις παλιότερες όπως στην Πελοπόννησο το 2007. 

Απαιτούμε άμεσα συγκεκριμένα μέτρα για να υπάρξει υποδομή πρόβλεψης και πρόληψης και πραγματικός εφαρμόσιμος σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης. Απαιτούμε να καλυφθούν τα μεγάλα κενά σε ειδικευμένο δυναμικό και υποδομές, σύμφωνα με τις συγκεκριμένες προτάσεις που παρουσίασε το ΚΚΕ σε ειδική ημερίδα. Καλούμε τους εργαζόμενους να καταδικάσουν τον ΣΥΡΙΖΑ, τους ΑΝΕΛ, τη ΝΔ και το Κίνημα Αλλαγής που ευθύνονται διαχρονικά και να βγουν αγωνιστικά στο προσκήνιο.