Ξύδι ή γλυκάδι;

Αναδημοσίευση από teddygr.blogspot

Πριν καμμιά σαρανταπενταριά χρόνια, όταν η γιαγιά μου με έστελνε στο κρασοπουλιό να αγοράσω ξύδι, μου τόνιζε καθώς μου έδινε την μισοκαδιάρα: "κοίτα μη ζητήσεις ξύδι! γλυκάδι να του πεις να σου βάλει". Βλέπετε, τότε ήταν κακό να ακουστεί η λέξη "ξύδι" μέσα σε κρασοπουλιό γιατί θα...ξύδιαζαν τα κρασιά. Αυτός είναι ο γνωστός "ευφημισμός". Όπως οι ναυτικοί ονόμασαν Εύξεινο Πόντο την Μαύρη Θάλασσα, για να ξορκίσουν τους θαλάσσιους δαίμονες που κατάπιναν τα καράβια τους. Βέβαια, με τον ευφημισμό ούτε το ξύδι άλλαζε γεύση ούτε η Μαύρη Θάλασσα σταματούσε να καταπίνει καράβια κι αυτό είναι το σημαντικό.

Προχτές, ο γερμανός καθηγητής Κλάους Μάρτιν Σβαμπ (ιδρυτής τού περίφημου "Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ" του Νταβός) τόνισε σε ομιλία του ότι ο όρος "καπιταλισμός" είναι πλέον αδόκιμος ως ξεπερασμένος. Το πρέπον, κατά τον πολυπράγμονα καθηγητή, είναι σήμερα να μιλάμε για "επιχειρηματικότητα". Όπως υπογράμμισε ο ίδιος, "η εποχή του θριάμβου του καπιταλισμού έχει περάσει πλέον στην ιστορία".

Φυσικά, ο κύριος καθηγητής δεν κάνει τίποτε περισσότερο από το να ονοματίζει το ξύδι ως γλυκάδι. Από την στιγμή που η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής παραμένει στα ίδια χέρια κι από την στιγμή που οι παγκόσμιοι εκμεταλλευτές εξακολουθούν να απομυζούν τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων όπου γης, καμμία απολύτως σημασία δεν έχει το πώς θα ονοματίσουμε αυτή την κατάσταση. Όπως το ξύδι παραμένει ξύδι έστω κι αν το πεις "γλυκάδι" κι όπως ο βιασμός παραμένει βιασμός έστω κι αν τον χαρακτηρίσεις ως "ασέλγεια". Κι όπως δεν υπάρχει καμμία διαφορά για τον κάθε εργαζόμενο ανάμεσα στα μέτρα τού "σοσιαλιστή" Γιωργάκη και του "δεξιού" Αντωνάκη.

Πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά που ο Σβαμπ παίζει με τις λέξεις. Πέρυσι, τέτοιες μέρες, σε αντίστοιχη ομιλία του είχε πει ότι "το παλιό μοντέλο ήταν ο Καπιταλισμός, το νέο μοντέλο είναι ο Ταλεντισμός", σημειώνοντας ότι το νέο μοντέλο θα επικεντρώνεται στο ανθρώπινο ταλέντο ώστε να ενθαρρύνει την δημιουργικότητα, την επιχειρηματική και καινοτομική οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο. Προφανώς, ο καινούργιος όρος δεν του "βγήκε" κι έτσι επανήλθε εφέτος με κάτι φρέσκο.

Ποιά είναι, όμως, η αιτία που ο Σβαμπ τα βάζει με τον όρο "καπιταλισμός" και τον τρώει η πρεμούρα να τον αλλάξει; Προφανώς, είναι το αδιέξοδο στο οποίο είναι σαφές πλέον πως έχει φτάσει ο καπιταλισμός. Ο ίδιος ο Σβαμπ λέει: "πρέπει να παραδεχτούμε ότι η (σ.σ.:προσπάθεια για) επίλυση των προβλημάτων στα πλαίσια των ξεπερασμένων και θρυμματισμένων προτύπων, απλώς θα μας χώσει βαθύτερα στην τρύπα".

Συμφωνούμε απολύτως μ' αυτό το τελευταίο. Μόνο που τα "ξεπερασμένα και θρυμματισμένα πρότυπα" δεν αλλάζουν με μια απλή αλλαγή ονόματος. Όπως δεν έπαψε και ο Μιχαλολιάκος να είναι φασίστας επειδή ξαφνικά ονοματίστηκε "κοινοβουλευτικός ανήρ". Το σύστημα δεν μπορεί να βελτιωθεί όσα ονόματα κι αν του αλλάξουμε. Το μόνο που θα έχει πραγματικό αποτέλεσμα είναι να το γκρεμίσουμε συθέμελα και να χτίσουμε ένα καινούργιο. Όλα τα υπόλοιπα είναι "άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε".