Μισθοφόροι της ήττας τους

γράφει ο Χρήστος Μιάμης

Ανάπτυξη με κάθε κόστος. Εργασία με κάθε κόστος. Αρκεί να βγαίνει το μεροκάματο και να διαιωνίζεται εις το διηνεκές ο φαύλος κύκλος της εργασιακής ανασφάλειας, της οικονομικής εκμετάλλευσης, της καταρράκωσης της αξιοπρέπειας των εργαζόμενων, που ως επαίτες εκλιπαρούν ένα κομμάτι ψωμί. Ακόμη και αν αυτό είναι ποτισμένο, με τα συστατικά που συνιστούν τους όρους εξαθλίωσης του κόσμου της εργασίας ως ιστορικού υποκειμένου, με ιδιαίτερα συμφέροντα , ανάγκες και επιδιώξεις.

Πριν από λίγες ημέρες εργαζόμενοι και οπαδοί,της Eldorado Gold, διαδήλωσαν στο κέντρο της Αθήνας υπέρ του δικαιώματος της συγκεκριμένης εταιρείας να συνεχίζει απρόσκοπτα να απομυζά τους φυσικούς πόρους της περιοχής των Σκουριών , στην Χαλκιδική, ώστε να βγαίνει και ένα μεροκάματο για τους εργαζόμενους, για να είναι σε θέση να χρηματοδοτούν με μια σχετική κανονικότητα τους όρους της εξαθλίωσης τους. Στον σύγχρονο καπιταλισμό ο εργάτης όχι μόνο αποξενώνεται από το προϊόν της εργασίας του, αλλά επιπλέον μετατρέπεται σε πειθήνιο μισθοφόρο των συμφερόντων του εργοδότη του, ενώ συμφιλιώνεται με ένα καθεστώς κοινωνικής και οικονομικής ζωής, όπου η αμοιβή του, φτάνει οριακά για τα έξοδα της κηδείας του.

Η οικονομία αναγορεύεται σε καθολικά αποδεκτή αυτοαναφορικότητα, αποκομμένη από την κοινωνία, την πολιτική, την ιδεολογία, τον πολιτισμό, την ίδια την φύση. Η ανάπτυξη -που στα πλαίσια του καπιταλισμού- πραγματώνεται διαλύοντας φύση και εργασία, γίνεται ο κοινός τόπος μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων, συνιστώντας μια ανορθόδοξη ιστορική συμπόρευση μεταξύ εκμεταλλευτή και εκμεταλλευομένου. Η οικονομική ανάπτυξη για το κεφάλαιο, συνοψίζεται διαχρονικά σε δύο κυρίαρχα εξαγόμενα. Στην ολοσχερή καταστροφή των φυσικών πόρων, και στον εκμαυλισμό του κόσμου της εργασίας σε συμμέτοχου στην δόμηση των όρων της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ευθανασίας του.

Δεν υπάρχει καθαρή, αμόλυντη, υγιής οικονομική ανάπτυξη επωφελής για το σύνολο της κοινωνίας στα πλαίσια του καπιταλισμού. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου των δυτικών κοινωνιών, τράφηκε από τον θάνατο, την εξαθλίωση, την πείνα και την απλήρωτη εργασία των φτωχών του Τρίτου κόσμου. Η σοβούσα κρίση των οικονομιών της Δυτικής Ευρώπης, οδηγεί στην κατασκευή, ενός υποταγμένου και άβουλου εργατικού δυναμικού, που δέχεται κάθε τύπο εργασίας, με οποιοδήποτε όρο, εκλιπαρώντας για μια ισχνή αμοιβή που επιστρέφει πολλαπλασιαστικά -μέσω της κατανάλωσης- στα κερδοσκοπικά γρανάζια της καπιταλιστικής λειτουργίας. Με αυτό τον τρόπο έχουμε της "μεσαιωνική επιστροφή" σε ένα τύπο εργαζόμενου όπου στην παραγωγική διαδικασία συμμετέχει ως μισθοφόρος του εργοδότη του, χρηματοδοτώντας την οικτρή του διαβίωση, ενώ στο πεδίο της κατανάλωσης μετατρέπεται, σε άβουλο αγοραστή της αναγκαίας ποσότητας προϊόντος, που θα του επιτρέψει με πειθαρχική συνέπεια και αενάως, να υπηρετεί το αναπτυξιακό σχέδιο του αφεντικού του.

Το πραγματικό δίπολο στις Σκουριές δεν είναι ανάπτυξη μέσω της εξόρυξης χρυσού ή ανάπτυξη μέσω της τουριστικής δραστηριότητας. Το πραγματικό μονοσήμαντο ερώτημα αφορά στην ανάπτυξη για ποιόν και με ποιους όρους. Ένα ερώτημα που συνδέεται άρρηκτα με την αποκαθήλωση της μεταφυσικής αντίστιξης, περί υγιούς ιδιωτικής πρωτοβουλίας και διεφθαρμένου δημοσίου, που μπορεί να ιδωθεί και με την ανάστροφη οπτική, παραμένοντας και στις δύο εκδοχές της μια αντιπαράθεση κενού περιεχομένου. Καθώς στα ιστορικά όρια του καπιταλισμού - εφόσον αυτά δεν αμφισβητούνται- τόσο οι δημόσιες όσο και ιδιωτικές λειτουργίες συντείνουν στην ολιστική εξυπηρέτηση των οργανικών συμφερόντων της ηγεμονικής τάξης, που ως περιεχόμενο και μορφή, διαχέονται στο σύνολο της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής διαδικασίας. Συνεπώς η οικονομική ανάπτυξη, η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, φέρει στην φυσιογνωμία της τα συμφέροντα και τις ανάγκες του υποκειμένου που την προκαλεί και την επιδιώκει, καθιστώντας σαφές και διαυγές χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, ότι τα συμφέροντα του αγοραστή -σε εξευτελιστική τιμή- της εργατικής δύναμης όχι απλά δεν ταυτίζονται αλλά ούτε καν συγγενεύουν με τα συμφέροντα του πωλητή της εργασίας του, με τους πλέον επαχθείς όρους.

Σε αυτό το σημείο, προστίθεται μια επιπλέον πτυχή. Ο εργαζόμενος υπό το βάρος των όρων εξαθλίωσης του, εκχωρεί στον εργοδότη του ακόμη και το τελευταίο απομεινάρι της κοινωνικής και πολιτικής του αυτονομίας. Ο αγώνας, η απεργία, από μέσο για την απαίτηση των κοινωνικά αναγκαίων προϋποθέσεων διαβίωσης εντός και εκτός της παραγωγικής διαδικασίας, εκχωρούνται και αυτά στο ιδιωτικό κεφάλαιο, ώστε να χρησιμοποιηθεί ως μέσο πίεσης στον εσωτερικό ανταγωνισμό μεταξύ κράτους και ιδιωτών.

Δεν διενεργείται στις Σκουριές ένα τοπικός εμφύλιος. Πραγματώνεται ένα ταξικός εμφύλιος στο πρόσωπο κάθε εργαζόμενου και κατοίκου στην περιοχή, που δεν μπορεί να σκεφτεί την ζωή του και την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα, εκτός των ορίων μιας καπιταλιστικής ανάπτυξης, που στο πέρασμά της, συντρίβει φύση και εργασία, υποθηκεύοντας το παρόν και το μέλλον των φτωχών αυτού του κόσμου, στην ψευδή αντικειμενικότητα μιας οικονομικής ανάπτυξης, που δήθεν αφορά στο σύνολο της κοινωνίας.

Ενώ η σκληρή αλήθεια είναι, ότι πρόκειται για ένα μοντέλο ανάπτυξης που βρίθει υποκειμενικότητας και μονομέρειας , καθώς ανήκει σε αυτούς που με κάθε μέσο και κάθε τρόπο το επιζητούν. Στην κυρίαρχη πολιτική και οικονομική εξουσία, είτε αυτή εμφανίζεται με τον μανδύα των δημόσιων επενδύσεων, είτε με την μορφή της υγιούς επιχειρηματικότητας.

αναδημοσίευση από http://praxisreview.gr