Πρόλογος... και επίλογος

Με τον πρόλογο του «ασύμφορου λιγνίτη» είχε ξεκινήσει τον περασμένο Σεπτέμβρη ο τότε υπουργός Ενέργειας, Κ. Χατζηδάκης, την παρουσίαση για το «σχέδιο δίκαιης και αναπτυξιακής μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών», λέγοντας πως το ετήσιο μέσο μεταβλητό κόστος (ΜΜΚ) της παραγόμενης από λιγνίτη ηλεκτρικής ενέργειας διαμορφώνεται στα 80 ευρώ/ΜWh, ενώ η Οριακή Τιμή Συστήματος (ΟΤΣ) ήταν στα 45 ευρώ/MWh. Παρουσίαζε δηλαδή τον λιγνίτη ως οικονομικά ασύμφορο σε σχέση με τα άλλα καύσιμα στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, για να δικαιολογήσει τα λουκέτα στα εργοστάσια και την ανεργία που ήδη χτυπάει «κόκκινο» στη Δυτ. Μακεδονία. Αυτό που δεν είπε ο υπουργός είναι ότι το 2019, από τα 73,1 ευρώ/MWh (που στρογγύλεψε προς τα πάνω) του ετήσιου ΜΜΚ του λιγνίτη, τα 38 ήταν το «καπέλο» των προστίμων και της πολιτικής της ΕΕ και τα 35,1 το καθαρό κόστος, το οποίο το διάστημα 2011 - 2019 παρέμεινε σχετικά σταθερό, με τιμές που κυμάνθηκαν από 32,9 έως και 37,4 ευρώ. Ο «ακριβός» λιγνίτης, δηλαδή, προκύπτει από την πολιτική της «πράσινης ανάπτυξης», που φορτώνει με κάθε είδους «καπέλα» και πρόστιμα οτιδήποτε δεν παράγεται από τις πανάκριβες ΑΠΕ, με τελικό αποδέκτη την τσέπη του λαού. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι οι τιμές εκπομπών CO₂ που χρεώνει η ΕΕ έχουν ξεπεράσει πλέον τα 50 ευρώ/τόνο, αύξηση δηλαδή κατά 50% από τον Δεκέμβρη του 2020, ενώ πολλοί είναι αυτοί που προβλέπουν τιμές μέχρι και 100 ευρώ/τόνο, ώστε να καταστούν ανταγωνιστικές οι «πράσινες» βιομηχανικές τεχνολογίες.

Τι συμβαίνει όμως με τα άλλα καύσιμα; Το 2019 το ετήσιο ΜΜΚ των μονάδων φυσικού αερίου ήταν 62,9 ευρώ/MWh, με το κόστος εκπομπών CO₂ στα 8,6 ευρώ. Τον Αύγουστο του 2021 η ΟΤΣ, σπάζοντας επί τρεις μήνες το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, έφτασε στα 121,7 ευρώ/MWh. Το ΜΜΚ μιας μονάδας φυσικού αερίου, που θεωρείται «μεταβατικό καύσιμο» και κυριαρχεί σήμερα στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα μας, κινείται πλέον στα 75 ευρώ/Mwh, ξεπερνώντας ακόμα και τον «ασύμφορο» λιγνίτη. Κάπως έτσι γράφεται ο επίλογος του παραμυθιού που προσπάθησε να πουλήσει η κυβέρνηση για να καλύψει την αντιλαϊκή πολιτική της, σε συνέχεια όλων των προηγούμενων. Η απολιγνιτοποίηση είναι μια στρατηγική επιλογή στο πλαίσιο της «πράσινης μετάβασης» για τα κέρδη των μονοπωλίων και όχι για φτηνότερο ρεύμα στον λαό και καθαρότερο περιβάλλον, όπως την παρουσιάζουν. Αυτήν τη στρατηγική πληρώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά με τις απανωτές αυξήσεις στο ρεύμα, αλλά και με την ενεργειακή ανασφάλεια που μεγαλώνει, βγάζοντας εκτός ενεργειακού μείγματος τον εγχώριο λιγνίτη και «επενδύοντας» για την ενεργειακή επάρκεια στο εισαγόμενο φυσικό αέριο και στις ΑΠΕ, οι οποίες παράγουν ρεύμα ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.

Κουβάρι

Διάφορα «πανηγυρικά» ακούγονται σχετικά με την επίσκεψη Μητσοτάκη στο Παρίσι, που αναζωογονεί τα σχέδια για διμερή στρατιωτική συνεργασία, με επισφράγισμα νέους εξοπλισμούς. Δεν λείπουν μάλιστα και αναλύσεις, που συνδέουν το «μομέντουμ» με την προσπάθεια της Γαλλίας να πάρει «πολιτική και εξοπλιστική ρεβάνς» από τις ΗΠΑ για την πρόσφατη συμφωνία AUKUS και το ναυάγιο της πώλησης γαλλικών υποβρυχίων στην Αυστραλία. Εκεί που εστιάζουν, πάντως, είναι τα σχέδια για παραπέρα στρατιωτικοποίηση και «αυτονομία» της ΕΕ, ώστε να μπορεί να πραγματοποιεί τις δικές της στρατιωτικές αποστολές «συμπληρωματικά» με το ΝΑΤΟ. Η κυβέρνηση διεκδικεί την ένταξή της στον «σκληρό πυρήνα» αυτού του σχεδιασμού, που ούτως ή άλλως πυροδοτεί αντιθέσεις και στο εσωτερικό της ΕΕ. Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, η κυβέρνηση παζαρεύει την «ανανέωση» της κατάπτυστης Ελληνοαμερικανικής Συμφωνίας για τις Βάσεις, με διαρροές για «σκαλώματα» που οφείλονται στην «απροθυμία» των ΗΠΑ να εγκαταστήσουν βάση στα «αμφισβητούμενα ύδατα», στην καρδιά δηλαδή του Αιγαίου, όπως ζητάει η κυβέρνηση, «ζυγίζοντας» και τις αντιδράσεις της Τουρκίας. Αυτό το κουβάρι των σχεδιασμών, των εξοπλισμών και των ανταγωνισμών, με πρωταγωνιστή την αστική τάξη και τους συμμάχους της, η κυβέρνηση και τα άλλα αστικά κόμματα προσπαθούν να το παρουσιάσουν ως... εγγύηση ασφάλειας, ειρήνης και σταθερότητας! Ο εφησυχασμός που καλλιεργούν πρέπει να πέσει στο κενό. Η πάλη για να ξεκουμπιστούν οι ξένες βάσεις, για απεμπλοκή από τα ιμπεριαλιστικά σχέδια και αποδέσμευση από όλες τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, να δυναμώσει αποφασιστικά παντού.

Ολα σε ένα

Και μιας και μιλήσαμε για το «Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης», η ΕΕ αναμένεται να το εγκρίνει μέχρι το τέλος του χρόνου, δίνοντας έτσι το «πράσινο φως» σε χρηματοδοτήσεις ύψους 5 δισ. ευρώ για τα επενδυτικά πλάνα των επιχειρηματικών ομίλων σε Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη, στο πλαίσιο της απολιγνιτοποίησης. Ως «συμπλήρωμα» σ' αυτόν τον πακτωλό χρημάτων παρουσιάζεται το λεγόμενο «κοινωνικό πακέτο» ύψους 107 εκατ. ευρώ, που προορίζεται για τη «στήριξη της απασχόλησης στις τοπικές κοινωνίες της Δ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης». Μια πιο προσεκτική ματιά, ωστόσο, αποκαλύπτει ότι ακόμα και αυτά τα μερικές εκατοντάδες ευρώ θα δοθούν τελικά για τις ανάγκες των μεγάλων επιχειρήσεων, όπως για να απαλλαγούν ευκολότερα από τους εργαζόμενους, με επιχορήγηση μισθών και εισφορών, να δημιουργηθεί ένα φτηνότερο εργατικό δυναμικό, προσαρμοσμένο στις νέες ανάγκες, με προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων ανέργων και την επιχορήγηση επιχειρήσεων για την πρόσληψή τους. Ολα σε ένα λοιπόν: Και χρηματοδότηση των επενδύσεων του κεφαλαίου και εξασφάλιση φτηνού εργατικού δυναμικού, με την ταμπέλα της «κοινωνικής πολιτικής»...

Ριζοσπάστης