Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2017

Ζούμε σε έναν πλαστικό πλανήτη. Τι σημαίνει αυτό για την υγεία μας;


Όπως συμβαίνει με πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα – την αλλαγή του κλίματος, τα φυτοφάρμακα, την ατμοσφαιρική ρύπανση – οι επιπτώσεις γίνονται γνωστές όταν η φθορά έχει επέλθει. Εάν είμαστε τυχεροί, ο πλαστικός πλανήτης που έχουμε δημιουργήσει δεν θα αποδειχθεί πολύ τοξικός στη ζωή. Αν όχι, ο καθαρισμός του θα είναι ένας δύσκολος στόχος.





 
Μελέτες αποκαλύπτουν ότι οι μικροσκοπικές ίνες πλαστικού είναι παντού, όχι μόνο στους ωκεανούς αλλά και στη γη. Πρέπει επειγόντως να μάθουμε πώς εισχωρούν στο φαγητό μας, στον αέρα και στο πόσιμο νερό και ποιές είναι οι συνέπειές τους για όλους μας.

Μερικές φορές μια μοναδική αποκάλυψη μας δείχνει μια εντελώς νέα όψη του κόσμου. Η μόλυνση του πόσιμου νερού σε όλο τον κόσμο με μικροΐνες πλαστικού, αποκαλύπτει τη Γη ως πλανήτη μολυσμένο με πλαστικό.




Τι σημαίνει όμως αυτό για τα επτά δισεκατομμύρια ανθρώπους κατοίκους του πλανήτη; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με σιγουριά. Όλοι οι ειδικοί όμως μπορούν να συμφωνήσουν σε αυτό: είναι επείγουσα ανάγκη να δοθούν απαντήσεις, δεδομένων των προειδοποιητικών σημάτων από τη ζωή στους ωκεανούς.

Ξέρουμε ότι οι ωκεανοί είναι γεμάτοι με πλαστικά, πολλές φορές έντονα χρωματισμένα που συχνά επιπλέουν. Τα σκουπίδια της σύγχρονης καταναλωτικής κοινωνίας γεμίζουν ακόμη και τις πιο απομακρυσμένες παραλίες από την Αρκτική μέχρι τον Ειρηνικό.



Αλλά η ρύπανση του εδάφους δεν είναι πάντα ορατή. Το πόσιμο νερό συγκεντρώνεται από λόφους, ποτάμια, λίμνες και πηγάδια, παρασύροντας ότι βρίσκει στο διάβα του, αποδεικνύοντας έτσι ότι μικροσκοπικές ίνες πλαστικού βρίσκονται παντού.

Ίσως αυτό δεν έπρεπε να αποτελεί έκπληξη. Το πλαστικό είναι ένα φανταστικό υλικό, εύκαμπτο και – αν δεν καεί – είναι ουσιαστικά άφθαρτο. Είναι τόσο χρήσιμο που αποτελεί πλέον το ήμισυ περίπου όλων των ανθρώπινων απορριμμάτων. Αλλά ενώ η ανθρωπότητα έχει συνειδητοποιήσει τα οφέλη του, δεν έχει ακόμη συνειδητοποιήσει το κόστος της χρήσης του. Το μεγαλύτερο ποσοστό του πλαστικού που έχει έως σήμερα παραχθεί, σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική ανασκόπηση, παραμένει αναλλοίωτο στο περιβάλλον. Η ποσότητά του υπολογίζεται σε πάνω από οκτώ δισεκατομμύρια τόνους.

Στην ανασκόπηση, επισημαίνεται η έλλειψη μελετών σχετικά με την κλίμακα της μόλυνσης στην ξηρά. Ωστόσο, η αποκάλυψη για το πόσιμο νερό, έχει επιστήσει την προσοχή σε διαφορετικές πιλοτικές μελέτες για έλεγχο της παρουσίας ή όχι πλαστικού. Σε προγενέστερη έρευνα, όλη η γερμανική εμφιαλωμένη μπύρα που είχε ελεγχθεί σε ένα εργαστήριο, περιείχε μικροΐνες πλαστικού. 

Φαίνεται να πίνουμε και μάλλον να τρώμε μικροΐνες πλαστικού όλη την ώρα. Έχει σημασία; Κανείς δεν ξέρει, αλλά η έρευνα σχετικά με τη μόλυνση της θάλασσας με πλαστικά, εγείρει ανησυχίες. Τα θαλάσσια πλάσματα που καταναλώνουν μικροΐνες πλαστικού βλάπτονται, και όχι μόνο από φυσική παρεμπόδιση.

 

Τα πλαστικά περιέχουν συχνά ένα ευρύ φάσμα χημικών ουσιών, οι οποίες χρησιμοποιούνται για να αλλάξουν τις ιδιότητες ή το χρώμα τους και πολλές από αυτές είναι τοξικές ή μπορεί να προκαλέσουν ορμονικές διαταραχές. Τα πλαστικά μπορούν να προσελκύσουν και άλλους ρύπους, όπως διοξίνες, μέταλλα και ορισμένα φυτοφάρμακα. Επίσης έχει αποδειχθεί, ότι προσελκύουν μικροβιακούς παθογόνους οργανισμούς. Οι συνθήκες στα εντόσθια των ζώων είναι επίσης γνωστό ότι ενισχύουν την απελευθέρωση των ρύπων από τα πλαστικά. Επιπλέον, όπως αναφέρει η ανασκόπηση, υπάρχουν στοιχεία ότι τα σωματίδια αυτά μπορεί ακόμη να διαπεράσουν τα τοιχώματα του εντέρου και να μεταφερθούν σε άλλους ιστούς του σώματός τους, με άγνωστες συνέπειες.

Μήπως αυτό επηρεάσει τελικά και τους ανθρώπους; Στα μόνα χερσαία ζώα στα οποία έχει μελετηθεί προσεκτικά η κατανάλωση μικροϊνών πλαστικού είναι δύο είδη γαιοσκωλήκων και νηματωδών.

Ένα άλλο τεράστιο αναπάντητο ερώτημα είναι πώς οι μικροΐνες πλαστικού μπαίνουν στο νερό και τα τρόφιμά μας. Σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Υδάτων και Περιβαλλοντικής Διαχείρισης του Ηνωμένου Βασιλείου, το μεγαλύτερο ποσοστό τους προέρχεται από τη διάσπαση των ινών των συνθετικών υφασμάτων και τη σκόνη των ελαστικών από τις οδικές αρτηρίες. Τα πλαστικά που απορρίπτονται στην ξηρά μόνο στην Ευρώπη κάθε χρόνο είναι από τέσσερεις έως και 23 φορές περισσότερα από τις ποσότητες που απορρίπτονται στη θάλασσα.



Πολλές μικροΐνες διαφεύγουν στις μονάδες επεξεργασίας λυμάτων. Αλλά, περίπου οι μισές ποσότητες προέρχονται από τη γεωργική δραστηριότητα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Environmental Science and Technology. Η μελέτη αυτή εκτιμά ότι έως και 430.000 τόνοι μικροϊνών πλαστικού μπορεί να προστεθούν κάθε χρόνο στους ευρωπαϊκούς αγρούς και 300.000 τόνοι στη Βόρεια Αμερική.

«Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι μεταφορές μικροϊνών πλαστικού – και οι επικίνδυνες ουσίες που συνδέονται με αυτές – από αστικά λύματα σε γεωργικές εκτάσεις δεν έχουν εξεταστεί προηγουμένως», κατέληξαν οι επιστήμονες. «Αυτό απαιτεί τη διεξαγωγή επείγουσας έρευνας για τη διασφάλιση της παραγωγής τροφίμων», αναφέρουν σε σχετική δημοσίευση.

Οι πόλεις επίσης εκτίθενται στη ρύπανση. Άλλη μια πρόσφατη μελέτη, αποκάλυψε μια βροχή από μικροΐνες πλαστικού στο Παρίσι, αποβάλλοντας μεταξύ τριών και 10 τόνων ετησίως στην πόλη. Η ίδια ομάδα αναφέρει την παρουσία μικροϊνών πλαστικού σε κατοικίες. Ένας κορυφαίος επιστήμονας, βασιζόμενος στην ίδια εργασία, λέει ότι είναι πιθανό να εισπνέουμε μικροΐνες πλαστικού.
Όπως συμβαίνει με πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα – την αλλαγή του κλίματος, τα φυτοφάρμακα, την ατμοσφαιρική ρύπανση – οι επιπτώσεις γίνονται γνωστές όταν η φθορά έχει επέλθει. Εάν είμαστε τυχεροί, ο πλαστικός πλανήτης που έχουμε δημιουργήσει δεν θα αποδειχθεί πολύ τοξικός στη ζωή. Αν όχι, ο καθαρισμός του θα είναι ένας δύσκολος στόχος. Η σωστή αντιμετώπιση όλων των πλαστικών απορριμμάτων θα είναι δύσκολη. 

Αλλά πάνω απ’ όλα πρέπει να γνωρίζουμε εάν πίνουμε, τρώμε και αναπνέουμε μικροΐνες πλαστικών και ποιες είναι οι επιπτώσεις τους στην υγεία μας, και πρέπει να το μάθουμε άμεσα. 

Πηγή: theguardian

Μετάφραση: Ίρις Αμάραντου


katiousa.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου