Τα κινητά προιόντα*
Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει μια επιχείρηση που, όπως όλες, κατασκευάζει, διακινεί και πουλάει προϊόντα.
Το
ένα μεγάλο τμήμα των εργαζομένων δουλεύει στο εργοστάσιο, στα
μηχανήματα. Η βασική βάρδια είναι 2-10-στα χαρτιά- και όταν ανοίξουν οι
πύλες παίρνουν την θέση τους μπροστά στα μηχανήματα και ξεκινάνε:
Παραγωγή, συσκευασία, έλεγχος και τα σχετικά.
Άμα δεν δουλέψουν τα μηχανήματα δεν θα παραχθεί προϊόν. Και αν δεν παραχθεί προϊόν ή εταιρεία δεν θα βγάλει κέρδος.
Τα
διαλλείματα είναι αρκετά μεγάλα έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να μην
κουράζονται πολύ και να πέφτει ο ρυθμός της μηχανής και αρκετά μικρά
έτσι ώστε να μην μπορούν να χαλαρώσουν και να είναι το ίδιο δραστήριοι
από την πρώτη στιγμή που θα επιστρέψουν. Βέβαια επειδή αυτά δεν μπορούν
να αφεθούν στην τύχη, στην κάθε ομάδα της βάρδιας υπάρχει ένας
προϊστάμενος ή προϊσταμένη που παρακολουθεί τους εργαζόμενους και
φροντίζει ότι όλα δουλεύουν με βάση το πρόγραμμα και δίνει ημερήσια
αναφορά στην διοίκηση. Συνήθως είναι πρώην εργαζόμενοι οι ίδιοι, που
γνωρίζουν όλη την καθημερινότητα και τις συνήθειες αυτών που εποπτεύουν,
ώστε να μπορούν να τους παρακολουθούν καλύτερα.
Μπορεί βέβαια
να συμβεί και κάποιο απρόοπτο, όπως π.χ. τότε που είχε χαλάσει ένα
μηχάνημα και χτύπησε την εργάτρια που το δούλευε με ηλεκτροπληξία. Η
εργάτρια αντικαθιστούσε μια συνάδελφο της που ήταν σε προχωρημένη
εγκυμοσύνη η οποία κανονικά θα βρισκόταν εκείνη την μέρα μπροστά στο
μηχάνημα. Παρέλυσαν
όλα τα νεύρα του σώματος της εκεί που δούλευε την μηχανή και
κατέρρευσε. Γλίτωσε μετά από πολλές μέρες στο νοσοκομείο. Από την
επόμενη μέρα το εργοστάσιο και η μηχανή δούλευαν κανονικά, αφού οι
προϊστάμενοι, μετά από συνεννόηση με την διοίκηση, διέδωσαν ότι αυτά
συμβαίνουν και στην τελική έφταιγε η ίδια η εργαζόμενη αφού λούφαρε και
δεν φρόντισε να προβλέψει ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί. Φυσικά η μηχανή
επιδιορθώθηκε την ίδια μέρα και αντικαταστάθηκε πολύ σύντομα.
Πάνω
από τον μεγάλο χώρο με τα μηχανήματα υπάρχει το τμήμα των γραφείων.
Εκεί βρίσκονται οι εργαζόμενοι στις γραμματείες, στο λογιστήριο, στα
τμήματα παραγγελιών κλπ. Με τους δικούς τους προϊστάμενους φυσικά που
είναι και αυτοί πρώην εργαζόμενοι των γραφείων για να ξέρουν την
δουλειά. Η βασική βάρδια είναι 9-5-στα χαρτιά- και όταν ανοίξουν οι
πύλες παίρνουν την θέση τους μπροστά στους υπολογιστές και ξεκινάνε:
Αναφορές, τιμολόγια, αποστολές, και τα σχετικά.
Άν
δεν εκτελεστούν οι παραγγελίες, αν δεν υπολογιστούν τα λογιστικά, αν
δεν φέρουν τα έγγραφα οι γραμματείες, το προϊόν θα μείνει κάτω στα
μηχανήματα και θα χαλάσει. Και αν μείνει κάτω στα μηχανήματα και
χαλάσει, δεν θα πουληθεί. Και αν δεν πουληθεί δεν υπάρχει κέρδος. Και
αυτοί δηλαδή δημιουργούν ένα προϊόν που προσθέτει αξία στο προϊόν που
βγήκε από τις μηχανές
Αυτοί
οι εργαζόμενοι δουλεύουν 9-5-στα χαρτιά- σε γραφεία-σταυρούς που δεν
έχουν τοίχους αλλά βρίσκονται όλα μαζί σε έναν ανοιχτό χώρο. Αυτό
γίνεται όχι μόνο για να εξοικονομήσει χώρο η εταιρεία αλλά για να
βρίσκονται όλοι ανά πάσα στιγμή τόσο εκτεθειμένοι που ακόμα και το
βήξιμο ακούγεται μέσα σε όλη την αίθουσα. Τα διαλλείματα είναι αρκετά
μεγάλα έτσι ώστε οι εργαζόμενοι να μην κουράζονται πολύ και να πέφτει ο
ρυθμός τους στον υπολογιστή και αρκετά μικρά έτσι ώστε να μην μπορούν να
χαλαρώσουν και να είναι το ίδιο δραστήριοι από την πρώτη στιγμή που θα
επιστρέψουν.
Η
έναρξη του ωραρίου ισχύει από την στιγμή που συνδέεται ο υπολογιστής
του γραφείου τους στο δίκτυο. Έτσι είναι όλη την ημέρα συνδεδεμένοι και η
καθυστέρηση της απάντησης σε ένα μαίλ ή ένα αίτημα του προϊστάμενου
είναι ένδειξη (ή απόδειξη) αδιαφορίας ή χαμηλής απόδοσης. Στην
πραγματικότητα η εταιρεία δίνει την δυνατότητα να πάρουν και τον
υπολογιστή στο σπίτι, έτσι ώστε να είναι συνδεδεμένοι-αν χρειαστεί- και
τις υπόλοιπες ώρες της μέρας και τα Σαββατοκύριακα.
Μπορεί βέβαια να
συμβεί και κάποιο απρόοπτο, όπως τότε που ένας εργαζόμενος λιποθύμησε
και χτύπησε πέφτοντας πάνω στο γραφείο, μετά από τρείς συνεχόμενες μέρες
που, επειδή προέκυψαν έκτακτες παραγγελίες, του ζητήθηκε να κάνει μια
εξαίρεση-αν γίνεται- και να βοηθήσει την εταιρεία από την οποία εξάλλου
ζει. Μετά την τρίτη μέρα που το 9-5 είχε γίνει 8.30-9 (το βράδυ) ο
εργαζόμενος δεν τα κατάφερε. Την επόμενη μέρα το τμήμα δούλευε κανονικά
αφού οι προϊστάμενοι, μετά από συνεννόηση με την διοίκηση, διέδωσαν ότι
αυτά συμβαίνουν και ότι έφταιγε και ο ίδιος αφού δεν προγραμμάτισε σωστά
τον χρόνο του ώστε να μπορεί να αντέξει. Όταν γύρισε στην δουλειά ήδη
είχαν διαδώσει ότι κουράζεται εύκολα και δεν αντέχει και στην πίεση και
άρα αυτό είναι μειονέκτημα σε μια ανταγωνιστική εταιρεία, που θέλει να
είναι η κορυφαία στον κλάδο που δραστηριοποιείται. Δέχθηκε και την
σχετική επίπληξη όταν έγινε και η αξιολόγηση του από τον προϊστάμενο.
Απολύθηκε έναν χρόνο αργότερα, όταν το γεγονός είχε ξεχαστεί.
Οι
εργαζόμενοι σε όλα τα τμήματα πληρώνονται όχι σε σχέση με αυτό που
παράγουν αλλά σε σχέση με αυτό που η διοίκηση θεωρεί απαραίτητο ώστε να
ανεβαίνει η κερδοφορία. Το ερώτημα πόσα βγάζεις από εμένα αντί του πόσα
μου δίνεις είναι απαγορευμένο και αυτοί που αποπειράθηκαν να το ρωτήσουν
μπαίνουν στην μαύρη λίστα. Εξάλλου η μεγάλη ανεργία και οι χαμηλοί
μισθοί κάνουν εύκολη και πειστική την σύγκριση του μισθού όχι με το
κέρδος του εργοδότη και την δουλειά που γίνεται αλλά με τους μισθούς
άλλων εργοδοτών-πάντα τους πιο χαμηλούς εννοείται- ή και την ανυπαρξία
μισθού. Και από πάνω υπάρχει και ο λαβύρινθος των διαφορετικών
μισθολογικών συνθηκών ,πάντα για να δικαιολογήσει εδώ και εκεί ακόμα
χαμηλότερες απολαβές για την μια ή την άλλη ομάδα εργαζομένων.
Κανένας
δεν βγαίνει οικονομικά και τα λεφτά έχουν τελειώσει στις πρώτες
δεκαπέντε μέρες, όμως οι προϊστάμενοι δεν ξεχνούν να υπενθυμίζουν ότι τα
πράγματα θα μπορούσαν να είναι και χειρότερα και τα λεφτά θα μπορούσαν
να τελείωναν στις δέκα ή και στις πέντε μέρες και ότι πέντε μέρες
παραπάνω με τον ελάχιστο μισθό δεν είναι λίγο.
Καμία
επικοινωνία δεν υπάρχει μεταξύ των εργαζομένων των διαφορετικών
τμημάτων. Οι εργαζόμενοι στις μηχανές απαγορεύεται να ανεβαίνουν στα
γραφεία και οι εργαζόμενοι στα γραφεία απαγορεύεται να κατεβαίνουν στις
μηχανές. Αντίθετα, οι προϊστάμενοι των διαφορετικών τμημάτων
συναντιούνται πολύ συχνά μαζί με την διοίκηση και ενημερώνουν τι γίνεται
στα τμήματα τους.
Μπορεί
βέβαια να συμβεί και κάποιο απρόοπτο όπως τότε που απολύθηκε ένας
εργαζόμενος από τα γραφεία επειδή διαμαρτυρήθηκε όταν αρνήθηκαν να του
δώσουν ένα ρεπό που του το είχαν υποσχεθεί για να δουλέψει όλο το
Σαββατοκύριακο. Έγινε μεγάλος θόρυβος και οι προϊστάμενοι φρόντισαν να
υπενθυμίσουν στους εργαζόμενους στα μηχανήματα ότι αυτοί κάνουν την
σημαντική δουλειά γιατί έχουν την εκπαίδευση να χειριστούν τα μηχανήματα
και ότι αυτά είναι κόλπα των εργαζόμενων στα γραφεία για να λουφάρουν.
Ή τότε που απολύθηκε ένας εργαζόμενος στα μηχανήματα αφού τσακώθηκε
πολλές φορές με τον προϊστάμενο που του έκανε συνέχεια παρατηρήσεις,
ακόμα και στο διάλλειμα. Και τότε έγινε μεγάλος θόρυβος και οι
προϊστάμενοι των γραφείων φρόντισαν να υπενθυμίσουν στους εργαζόμενους
ότι αυτοί κάνουν την σημαντική δουλειά γιατί έχουν την εκπαίδευση να
χειριστούν τους υπολογιστές και ότι αυτά είναι κόλπα των εργαζομένων στα
μηχανήματα για να λουφάρουν.
Άς υποθέσουμε ότι υπάρχει μια επιχείρηση που, όπως όλες, κατασκευάζει, διακινεί και πουλάει προϊόντα.
Το
ίδιο το προϊόν δεν έχει τελικά σημασία, ούτε το όνομα της επιχείρησης-ή
αν είναι μια ή πολλές- γιατί αυτό που δημιουργεί όλα τα παραπάνω δεν
είναι το προϊόν ή το εκάστοτε όνομα της επιχείρησης αλλά η προσπάθεια να
βγει κέρδος. Και για να βγει κέρδος χρειάζεται να βγει κέρδος από
αυτούς που παράγουν το προϊόν, σε όλη την διαδρομή του, από το
εργοστάσιο και το γραφείο και μέχρι να φτάσει στα χέρια του αγοραστή.
Και να βγει κέρδος από αυτούς που το παράγουν πρέπει να γίνουν οι ίδιοι
κινητά προϊόντα που να πουλιούνται και να αγοράζονται για να βγαίνει η
δουλειά. Και τα κινητά προϊόντα που αγοράζονται πρέπει να ελέγχονται
ώστε να βγάζουν και παραπάνω από ότι έχουν κοστολογηθεί.
Εκτός αν τα κινητά προϊόντα αποφασίσουν ότι τα πράγματα μπορούν να πάνε και διαφορετικά.
Έτσι δεν είναι κ. Προϊστάμενε;
Βαγγέλης Ζέρβας
*Όπως
γνωρίζουμε από τις συνθήκες που επικρατούν στην χώρα μας (και όχι μόνο)
οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα ή καταστάσεις είναι εντελώς
συμπτωματική και ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου