Το «μεταμνημονιακό» μνημόνιο είναι εδώ

Το αντιλαϊκό πλαίσιο της «επόμενης μέρας» μέσα από τις εκθέσεις των ιμπεριαλιστικών οργανισμών για την ελληνική οικονομία

Eurokinissi

Τα κυβερνητικά «σόου» της γραβάτας δεν κρύβουν τη θηλιά των μέτρων στο λαιμό του λαού

Το ελληνικό κράτος «δεσμεύτηκε στο Γιούρογκρουπ να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τις βασικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του μνημονίου. Εχει δεσμευτεί επίσης να εφαρμόσει συγκεκριμένες δράσεις στους τομείς της φορολογικής και δημοσιονομικής διαρθρωτικής πολιτικής, της Κοινωνικής Πρόνοιας, της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, των αγορών εργασίας και προϊόντων, των ιδιωτικοποιήσεων και της δημόσιας διοίκησης».

 Η αναφορά αυτή στην πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την ενεργοποίηση της «ενισχυμένης εποπτείας» είναι ενδεικτική των αντιλαϊκών δεσμεύσεων που ανέλαβε η κυβέρνηση. Αυτές καταγράφονται στο παράρτημα της συμφωνίας στο πρόσφατο Γιούρογκρουπ και βέβαια θα βρεθούν στο επίκεντρο των ανά τρίμηνο «αξιολογήσεων» και των εκθέσεων από την πλευρά του κουαρτέτου, αρχής γενομένης από τον Οκτώβρη.

Με βάση και τα παραπάνω, ανάγλυφα προκύπτει το γεγονός ότι το ενισχυμένο εποπτικό πλαίσιο επεκτείνεται σε ολόκληρη την γκάμα της αντιλαϊκής πολιτικής και των αναδιαρθρώσεων.


Αλλωστε, η συμφωνία προβλέπει ρητά και κατηγορηματικά τις «ειδικές δεσμεύσεις της Ελλάδας που θα διασφαλίσουν τη συνέχιση και ολοκλήρωση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων τη μετα-προγραμματική περίοδο».
Ταυτόχρονα, καταγράφεται ότι το ελληνικό κράτος «θα σεβαστεί πλήρως τη δέσμευσή του να εξασφαλίσει ότι οι ετήσιοι προϋπολογισμοί θα επιτύχουν μεσοπρόθεσμα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ». Σε αυτήν την κατεύθυνση, ετοιμάζεται νέα διεύρυνση της φορολογικής βάσης για τα χαράτσια του ΕΝΦΙΑ στη λαϊκή κατοικία, σε «πλήρη ευθυγράμμιση με τις τιμές αγοράς έως τα μέσα του 2020».

Βέβαια, η «συνέχιση και ολοκλήρωση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων» αφορά ξεκάθαρα και το δίδυμο πακέτο με τις συντάξεις και το αφορολόγητο.

Αντιλαϊκό «αγκωνάρι» η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ

 

Οπως προκύπτει και από τα παραπάνω, «αγκωνάρι» για το «μεταμνημονιακό» μνημόνιο αποτελεί η πρόσφατη συμφωνία κυβέρνησης και δανειστών στο Γιούρογκρουπ τον περασμένο Ιούνη για το κλείσιμο της 4ης «αξιολόγησης».

Η συμφωνία μεταξύ άλλων προβλέπει:

-- Νέες παρεμβάσεις στο «σύστημα Κοινωνικής Πρόνοιας» (βλέπε προσαρμογές προς τα κάτω και αναδιανομή της φτώχειας, για τις ελάχιστες παροχές που έχουν απομείνει). Επίσης, θα μεταρρυθμιστεί το «δίκτυο Κοινωνικής Πρόνοιας», ειδικότερα με τη «νέα προσέγγιση για τον προσδιορισμό της αναπηρίας, με βάση τόσο την ιατρική όσο και τη λειτουργική αξιολόγηση», έως τα μέσα του 2019, που σημαίνει νέους αποκλεισμούς και περικοπές.

-- Σχετικά με τον κατώτατο μισθό, προβλέπεται: «Η Ελλάδα θα διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα μέσω ετήσιας αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013» (νόμος Βρούτση). Που σημαίνει «αυξήσεις» - ψίχουλα, με απόφαση της κυβέρνησης, ύστερα από εισήγηση «επιτροπής εμπειρογνωμόνων», που θα διαμορφώνεται στη βάση στοιχείων για την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, την πορεία της ανεργίας και άλλα.

-- Για την «αποκατάσταση της ευρωστίας του τραπεζικού συστήματος», δεσπόζει η προσπάθεια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων («κόκκινα» δάνεια), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ένταση των εκβιασμών στα λαϊκά νοικοκυριά και την κλιμάκωση των πλειστηριασμών. Σύμφωνα με την απόφαση του Γιούρογκρουπ, θα εφαρμοστεί «ολοκληρωμένο σχέδιο για την πτώχευση νοικοκυριών, με στόχο να μειώσει το ανεκτέλεστο των υποθέσεων, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας των εκκρεμών αιτήσεων», έως τα τέλη του 2021. Θυμίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε προηγούμενη έκθεση έκανε λόγο για 130.000 πλειστηριασμούς ακινήτων την ερχόμενη τριετία.

-- Ο «οδικός χάρτης» προβλέπει ακόμη μπαράζ ιδιωτικοποιήσεων, μεταξύ των οποίων: «Ελ. Βενιζέλος», ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, μαρίνα Αλίμου, Εγνατία, ΔΕΠΑ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, λιμάνια Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Ηγουμενίτσας, Κέρκυρας, ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, υπόγεια αποθήκευση Καβάλας κ.ά.

Σε κάθε περίπτωση, πέρα και πάνω από τους προαναφερόμενους μηχανισμούς, σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΕ, ειδικοί έλεγχοι προβλέπονται μέχρις ότου εξοφληθεί τουλάχιστον το 75% των δανείων που χορηγήθηκαν σε κράτη - μέλη μέσω των μηχανισμών διάσωσης της ΕΕ. Στην περίπτωση της Ελλάδας, μετά μάλιστα την πρόσφατη απόφαση του Γιούρογκρουπ για 10ετή επιμήκυνση, το ειδικό πρόγραμμα παρακολούθησης επεκτείνεται αντίστοιχα, χωρίς για την ώρα να υπάρχουν επίσημες εκτιμήσεις ως προς τα χρονοδιαγράμματα εξόφλησης.

Την ίδια ώρα, στα «σκαριά» βρίσκεται η υπαγωγή της ελληνικής οικονομίας και της εφαρμοζόμενης πολιτικής και στην «κανονικότητα» της διαδικασίας των «Ευρωπαϊκών Εξαμήνων», δηλαδή των μνημονίων διαρκείας της ΕΕ, που με τη σειρά τους θα έρθουν να «κουμπώσουν» και να ενισχύσουν τις ανά τρίμηνο «αξιολογήσεις» του «ενισχυμένου εποπτικού πλαισίου» (βλέπε και σελ. 8).

Αποκαλυπτικό είναι και το παράρτημα της συμφωνίας με τίτλο «Οι ειδικές δεσμεύσεις της Ελλάδας που θα διασφαλίσουν τη συνέχιση και ολοκλήρωση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων τη μετα-προγραμματική περίοδο». Αυτό αποτελεί τον «οδικό χάρτη» για την περίοδο μέχρι το 2022. Χαρακτηριστικά, οι δεσμεύσεις για τον κατώτατο μισθό περιλαμβάνονται στον άξονα «Αγορές εργασίας και προϊόντων», μαζί με μέτρα όπως την απλοποίηση των αδειοδοτήσεων για επενδύσεις, καθώς - όπως οι ίδιοι ουσιαστικά ομολογούν - πρόκειται για ζητήματα που συνδέονται με την ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου.

«Οικοδομώντας» πάνω στα μνημόνια

 

Οι φρούδες ελπίδες που επιχειρούν να καλλιεργήσουν και να συντηρήσουν κυβερνητικοί παράγοντες περί αναστροφής κάποιων «μεταρρυθμίσεων», όπως για τις συντάξεις, μοναδικό στόχο έχουν τη διαμόρφωση κλίματος αναμονής και ανοχής σε τμήματα του λαού, με φόντο βέβαια τα «ανέκδοτα» για το «τέλος των μνημονίων».

Την ίδια ώρα, τα πρωτογενή πλεονάσματα έχουν συμφωνηθεί για την περίοδο μέχρι το 2060, ενώ η κυβερνητική επιχειρηματολογία «μπάζει από παντού», καθώς προσκρούει στις συμφωνημένες δεσμεύσεις, όπως αυτές αποτυπώνονται και σε μια σειρά από επίσημα κείμενα, εκθέσεις και συμφωνίες με τους «θεσμούς» του κουαρτέτου.

Μεταξύ αυτών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που με την πρόσφατη «έκθεση συμμόρφωσης», επιβεβαιώνει την παραπέρα κλιμάκωση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, με στόχο βέβαια την ανάκαμψη της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων. Γίνεται επίσης σαφής αναφορά στην πλήρη δέσμευση των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν να εφαρμόζουν με αποφασιστικότητα την οικονομική και δημοσιονομική πολιτική σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, οικοδομώντας πάνω στις «μεταρρυθμίσεις» του 3ου μνημονίου.

Σε αυτό το φόντο και με τη «βούλα» της Κομισιόν, επιβεβαιώνεται ότι η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων σε ό,τι αφορά το «μισθολογικό κόστος» θα «πρέπει να διασφαλιστεί τα επόμενα χρόνια, προκειμένου να επιτευχθεί βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη». Οπως χαρακτηριστικά τονίζεται, «θα είναι επίσης σημαντικό να εφαρμοστεί το πλαίσιο για τον κατώτατο μισθό, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 4172/2013», του νόμου Βρούτση δηλαδή, με την εφαρμογή του οποίου η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι θα... επαναφέρει τους μισθούς.

Επίσης, η Κομισιόν επιβεβαιώνει τη μονιμότητα των αντιλαϊκών μέτρων της προηγούμενης περιόδου και με ρητή αναφορά στις περικοπές των συντάξεων (από το 2019) και του αφορολόγητου ορίου (από το 2020). Οπως χαρακτηριστικά τονίζεται, «η Ελλάδα πρέπει να στηριχτεί στην πρόοδο που επιτεύχθηκε κατά τη διάρκεια του προγράμματος του ESM και να ενισχύσει τα θεμέλια για μια βιώσιμη ανάκαμψη, κυρίως μέσω της συνέχισης και ολοκλήρωσης των μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησαν με το πρόγραμμα και μέσω της διασφάλισης ότι θα προστατευτούν οι στόχοι των μεταρρυθμίσεων που υιοθετήθηκαν».

Με «πλάτες» από το ΔΝΤ

 

Η πλήρης εφαρμογή του «δίδυμου» αντιλαϊκού πακέτου της περιόδου 2019 - 2020, που αφορά την περαιτέρω κατακρεούργηση των συντάξεων και του αφορολόγητου ορίου, η διατήρηση των αντεργατικών νόμων και των τριών μνημονίων, αλλά και οι «αβεβαιότητες» αναφορικά με τη διαχείριση του ελληνικού κρατικού χρέους σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, καταγράφονται ξεκάθαρα και στην πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ.

Μεταξύ αυτών:

-- Το ΔΝΤ «παροτρύνει με σθένος τις αρχές να μην αναστρέψουν» τις αντεργατικές μεταρρυθμίσεις. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, «οποιαδήποτε προσαρμογή του κατώτατου μισθού θα πρέπει να είναι συνετή και να εναρμονίζεται με τα κέρδη και την ανταγωνιστικότητα,με στόχο να διατηρηθεί η δυναμική της ανάκτησης της απασχόλησης και να αποφευχθεί οποιαδήποτε απώλεια ανταγωνιστικότητας». Επιπλέον, τονίζεται ότι τυχόν «νομοθεσία που θα εισάγει εκ νέου την επεκτασιμότητα και τους ευνοϊκότερους όρους των Συλλογικών Συμβάσεων, αρχίζοντας από αργότερα φέτος, διακινδυνεύει να αναιρέσει όσα κερδήθηκαν».

-- Οποιαδήποτε καθυστέρηση στις «μεταρρυθμίσεις» (π.χ. αφορολόγητο, συντάξεις) «θα υπέσκαπτε σε σημαντικό βαθμό την αξιοπιστία των παραδοχών για την ελάφρυνση του χρέους που έχουν συμφωνηθεί με τους Ευρωπαίους εταίρους».

-- Εντονες «ανησυχίες» διατυπώνονται για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του κρατικού χρέους, αλλά και για τη διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων σε υψηλά επίπεδα, «γεγονός που υποδεικνύει ότι θα ήταν δύσκολο να διατηρηθεί η πρόσβαση στις αγορές μακροπρόθεσμα χωρίς περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους».

Επιπλέον, το ΔΝΤ, αναφορικά με τις αναδιαρθρώσεις στην ελληνική οικονομία, «συμβάλλει» με προτάσεις όπως:

-- Διατήρηση των «μεταρρυθμίσεων» στα Εργασιακά, δηλαδή των αντεργατικών παρεμβάσεων στο πλαίσιο και των τριών μνημονίων, μεταξύ των οποίων αναφέρει και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Μάλιστα, σε αντίστοιχη ρότα με τους «θεσμούς» της ΕΕ, προτάσσει την εφαρμογή πρόσθετων παρεμβάσεων για τις ομαδικές απολύσεις, έτσι ώστε το υπάρχον αντιλαϊκό νομοθετικό οπλοστάσιο να ευθυγραμμιστεί με τις «βέλτιστες πρακτικές» που ισχύουν στην ΕΕ.

Ως γενική παρατήρηση, για οικονομίες που «έχουν μείνει πίσω», τονίζεται η ανάγκη ισχυρής τόνωσης της ανταγωνιστικότητας, με τη μείωση του «κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος». Η συγκεκριμένη «παρατήρηση» του ΔΝΤ «κουμπώνει» με τις διακηρύξεις της κυβέρνησης για την ανάγκη να αυξηθεί η παραγωγικότητα της εργασίας, δείχνοντας από μία ακόμα σκοπιά ότι «προαπαιτούμενο» για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου είναι η ένταση της εκμετάλλευσης.

-- Κλιμάκωση των πλειστηριασμών για τα «κόκκινα» δάνεια, καθώς, όπως επισημαίνει, στην Ελλάδα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, όπως επίσης στην Κύπρο, στην Πορτογαλία και στην Ιταλία.

-- Υλοποίηση των εκκρεμών συστάσεων του ΟΟΣΑ για «μείωση των φραγμών στον ανταγωνισμό», όπως της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές. Επιπλέον, θέτει το ζήτημα για την πλήρη εφαρμογή της λεγόμενης «εργαλειοθήκης» του ΟΟΣΑ.

-- «Σημαντική» επιτάχυνση στο «άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων», με προτεραιότητα σε επαγγέλματα όπως οι μηχανικοί, οι δικηγόροι και οι συμβολαιογράφοι, δηλαδή σε οικονομικές δραστηριότητες που χαρακτηρίζονται από σχετική διασπορά, με στόχο τη συγκέντρωσή τους σε μεγαλύτερα επιχειρηματικά σχήματα.

Ριζοσπάστης  Σάββατο 18 Αυγούστου 2018 - Κυριακή 19 Αυγούστου 2018