100 χρόνια Ποντιακή Γενοκτονία – Όταν οι μπολσεβίκοι έσωζαν ζωές ελλήνων στον Πόντο

 

 

Από nikos στο Αυγ 19, 2019 Ιστορία,

 

Γράφει ο Νίκος Μόττας //

Ένας αιώνας συμπληρώνεται φέτος από την τραγική επέτειο της Γενοκτονίας του Πόντου, ενός από τα πλέον ειδεχθή μαζικά εγκλήματα του περασμένου αιώνα.

Στο γνώριμο τους ρόλο, δημαγωγούντες και καπηλευόμενοι την εύλογη ευαισθησία του ποντιακού ελληνισμού, οι πολιτικοί εκπρόσωποι της αστικής τάξης βγάζουν «δεκάρικους» περί «ιστορικής δικαίωσης των θυμάτων» και υποσχόμενοι να συνδράμουν για τη «διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας».

Σήμερα, 100 χρόνια μετά την σφαγή 353.000 ανθρώπων και τον ξεριζωμό εκατομμυρίων ελλήνων του Πόντου, τα επιτελεία της εγχώριας αστικής τάξης συνεχίζουν να συγκαλύπτουν τα πραγματικά αίτια που οδήγησαν στην τραγωδία.

Από αυτό εδώ το βήμα, σε παλαιότερο άρθρο αναφορικά με την Γενοκτονία των Ποντίων, σημειώναμε: «Αν κάποιος θέλει να θέσει το ζήτημα στην πραγματική του βάση οφείλει να απομακρυνθεί από τις κρατούσες «αναλύσεις» και να προσεγγίσει τις ταξικές παραμέτρους των γεγονότων του Πόντου. Έτσι γίνονται αντιληπτοί και οι βαθύτεροι λόγοι που οδήγησαν στη γενοκτονία του ελληνικού πληθυσμού και, ταυτόχρονα, αποκαλύπτεται ο αληθινός ένοχος: η αστική τάξη σε Τουρκία και Ελλάδα.»

Στο βωμό του ανταγωνισμού των αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκίας θυσιάστηκε ο ποντιακός ελληνισμός, πληρώνοντας πολύ ακριβά τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς στην περιοχή. Ήταν τότε που ο μεγαλοιδεατισμός της ελληνικής αστικής τάξης και η τυχοδιωκτική μικρασιατική εκστρατεία (με τις «ευλογίες» των αγγλογάλλων συμμάχων) συγκρούστηκε με την άνοδο του τουρκικού αστικού εθνικισμού και την προσπάθεια της τουρκικής αστικής τάξης να συγκροτηθεί σε έθνος-κράτος πάνω στα συντρίμμια της καταρρέουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Γράφαμε σχετικά σε παλαιότερο κείμενο μας:

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιθεωρεί σώμα ελλήνων στρατιωτών λίγο πριν σταλεί να συμμετάσχει στην ιμπεριαλιστική επίθεση ενάντια στη νεαρή σοβιετική εξουσία

«Η μεν αστική τάξη της Τουρκίας, ευρισκόμενη σε διαδικασία σύστασης του δικού της έθνους-κράτους, έβλεπε ανταγωνιστικά το ελληνικό κεφάλαιο που δραστηριοποιούνταν στον «ζωτικό χώρο» της. Στο πλαίσιο αυτό καλλιεργήθηκε σε τμήματα του τουρκικού λαού μια βαθιά σοβινιστική ρητορική εναντίον των Ελλήνων του Πόντου. Πρόκειται για μια μέθοδο που η αστική τάξη ακολούθησε πολλές φορές στο διάβα της ιστορίας προκειμένου να συστοιχίσει πλατιές μάζες πίσω από «ομόφυλες» και «ομόθρησκες»- αλλά με ταξικά αντίθετα προς τον εργαζόμενο λαό συμφέροντα- ηγεσίες, ούτως ώστε να ικανοποιήσει τις εκάστοτε επιδιώξεις της.

Από τη δική της πλευρά, η ελληνική αστική τάξη, βυθισμένη στους ιμπεριαλιστικούς τυχοδιωκτισμούς της, φέρει κι’ αυτή πολύ μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την τραγωδία που υπέστησαν οι Έλληνες του Πόντου. Στο βωμό αυτών των τυχοδιωκτισμών- και προκειμένου να εξασφαλίσει μεγαλύτερο κομμάτι στην αναδιανομή της πίτας- η αστική τάξη της Ελλάδας χρησιμοποίησε τον ποντιακό πληθυσμό, άλλοτε ως «διαπραγματευτικό χαρτί» και άλλοτε ως στρατηγικό αντιπερισπασμό, στο πλαίσιο των επιδιώξεων της στη Μικρά Ασία».

Αυτήν την ιστορική πραγματικότητα προσπαθεί να αποσιωπήσει η αστική τάξη, τα επιτελεία και τα κόμματα της, έτσι ώστε να συσκοτιστούν τα πραγματικά γεγονότα της εποχής και να αποπροσανατολιστεί ο δημόσιος διάλογος.

Αντίθετα, έχουμε δει πολλές φορές να επιστρατεύονται μια σειρά αντεπιστημονικά ιδεολογήματα, βγαλμένα από το χρονοντούλαπο της πιο μαύρης αντικομμουνιστικής προπαγάνδας. Τέτοιο είναι, για παράδειγμα, το περίφημο ιδεολόγημα του «κεμαλομπολσεβικισμού» που, ούτε λίγο ούτε πολύ, επιχειρεί να «φορτώσει» την καταστροφή του ποντιακού ελληνισμού στην υποτιθέμενη συμμαχία της νεαρής τότε σοβιετικής εξουσίας με το κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ! Το εν λόγω αντικομμουνιστικό επιχείρημα εμφανίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’20, προπαγανδίστηκε από τις φασιστικές δικτατορίες του Πάγκαλου και του Μεταξά, ενσωματώθηκε στην μετεμφυλιακή αστική ιστοριογραφία, επανεμφανίστηκε δυναμικά κατά την επταετία της Χούντας και επιστρατεύεται μέχρι και σήμερα με στόχο να συκοφαντήσει την ΕΣΣΔ και να μετατοπίσει στους κομμουνιστές τις ευθύνες για την τραγωδία του ελληνισμού της Ανατολής. 

Οι «άθεοι μπολσεβίκοι» και η χείρα βοηθείας στον δοκιμαζόμενο ελληνισμό του Πόντου

Η ίδια η εξέλιξη της ιστορικής έρευνας έχει καταρρίψει το άθλιο αντικομμουνιστικό κατασκεύασμα του «κεμαλομπολσεβικισμού». Σήμερα, 100 χρόνια μετά την Ποντιακή Γενοκτονία, αξίζει να θυμηθούμε ορισμένες πτυχές των γεγονότων εκείνης της περιόδου, που η αστική ιστοριογραφία είτε υποβαθμίζει είτε- πολύ περισσότερο- αποσιωπά.

Να θυμηθούμε:

– την τυχοδιωκτική στάση της κυβέρνησης του Ελευθέριου Βενιζέλου που το Γενάρη του 1919 συμμετείχε με ελληνικά στρατεύματα (23.351 στρατιώτες) στην ιμπεριαλιστική εκστρατεία των δυνάμεων της Αντάντ ενάντια στη νεοσύστατη τότε Σοβιετική Ρωσία [1]. Παρά την ξεκάθαρα τυχοδιωκτική, εχθρική στάση της αστοτσιφλικάδικης Ελλάδας απέναντι στην επαναστατημένη Ρωσία, οι μπολσεβίκοι ουδέποτε στράφηκαν ενάντια στον ελληνισμό της Ανατολής. Αντίθετα, στάθηκαν αρωγοί των ελληνικών πληθυσμών της περιοχής του Πόντου σε εξαιρετικά δύσκολες στιγμές.

Να θυμηθούμε επίσης:

– την στάση της Σοβιετικής Ρωσίας κατά τις τραγικές στιγμές, των διώξεων και σφαγών, που βίωνε ο ελληνισμός στην Κοτύωρα του Πόντου. Σύμφωνα με τον αυστριακό πρόξενο στην Τραπεζούντα Ernst von Kwiatkowski, τον Φλεβάρη του 1918 περίπου 30,000 έλληνες εγκατέλειψαν με ασφάλεια την περιοχή της Τραπεζούντας επιβιβαζόμενοι σε σοβιετικά πλοία.  

Να τι αναφέρει χαρακτηριστικά ο μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος (μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών): «Οι “άθεοι” Μπολσεβίκοι, εν αντιθέσει προς ό,τι δεν έπραξαν αι “χριστιανικαί” Δυνάμεις της Δύσεως διά του κολοσσιαίου αυτών στόλου κατά την εν μηνί Αυγούστω 1922 πυρπόλησιν και σφαγήν της Σμύρνης (…) περισυνέλεξαν όλον τον χριστιανικόν εκείνον κόσμον και τον μετέφεραν με ασφάλεια στην Τραπεζούντα» [2]. 

Για την στάση των μπολσεβίκων κατά την διάρκεια των τραγικών γεγονότων στον Πόντο διαβάζουμε επίσης: «Εις πολλάς περιστάσεις οι Τούρκοι συνέλαβον ολόκληρους πληθυσμούς, με σκοπόν να τους εκτοπίσουν και οι Μπολσεβίκοι εξηγόραζον από τους Τούρκους τους πληθυσμούς αυτούς. Εκτός αυτού έθετον εις την διάθεσιν των Ελλήνων και πλοία ίνα μεταφέρουν αυτούς από Τραπεζούντος εις τα έναντι ρωσικά παράλια»[3].

Αρκετά χρόνια μετά τα τραγικά γεγονότα στον Πόντο, έλληνες πόντιοι που βρέθηκαν στην ΕΣΣΔ πήραν ενεργά μέρος στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού (Φωτό: Από το βιβλίο του Αναστάση Γκίκα, «Οι Ελληνες στη διαδικασία οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»)

Να θυμηθούμε ότι:

– την ίδια στιγμή που οι επαναστάτες μπολσεβίκοι έσωζαν ζωές κατατρεγμένων ελλήνων στον Πόντο, οι ευρωπαίοι (αγγλογάλλοι) ιμπεριαλιστές και οι ΗΠΑ κράτησαν την ίδια στάση που έμελλε να κρατήσουν λίγα χρόνια αργότερα κατά την διάρκεια της καταστροφής της Σμύρνης: Παρέμειναν άπραγοι, ψυχροί θεατές της σφαγής και του ολοκαυτώματος που συντελούνταν μπροστά στα μάτια τους [4].

Τα παραπάνω «δεν συμφέρει» να συζητιούνται, διότι όχι μόνο διαλύουν τους αντικομμουνιστικούς μύθους αλλά και γιατί ξεσκεπάζουν τις ευθύνες της αστικής τάξης και των ιμπεριαλιστών συμμάχων της στην τραγωδία του ελληνισμού της Ανατολής. Ο λαός όμως μπορεί και πρέπει να βγάζει συμπεράσματα από την Ιστορία.

Μπορεί και πρέπει να βγουν συμπεράσματα από την Γενοκτονία των Ποντίων. Εκατό χρόνια μετά, η καλύτερη τιμή στα θύματα της Γενοκτονίας του Πόντου, στα εκατομμύρια προσφύγων που ξεριζώθηκαν βίαια από τις εστίες τους, είναι η ενδυνάμωση της πάλης ενάντια στο σάπιο καπιταλιστικό σύστημα που συνεχίζει να γεννά και να αναπαράγει πολέμους, φτώχεια, δυστυχία και προσφυγιά.

Υποσημειώσεις:

(1) Βλέπε επίσης: «Μόλις έμαθα ποιοι είναι οι μπολσεβίκοι αποφάσισα να περάσω μαζί τους» – Όταν Έλληνες Στρατιώτες αρνήθηκαν να πολεμήσουν ενάντια στην Σοβιετική Ρωσία, Ατέχνως, 8/1/2019. 

(2) Διδώ Σωτηρίου, «Η Μικρασιατική Καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο», εκδ. «Κέδρος», Αθήνα, 1975).

(3) Παρατίθεται στο Κ. Φωτιάδης, «Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου», έκδ. Ιδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, Αθήνα, 2004. Αναπαραγωγή από το βιβλίο του Αναστάση Γκίκα, «Οι Ελληνες στη διαδικασία οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ» εκδ. «Σύγχρονη Εποχή».

(4) Να τι στάση κράτησαν τα πληρώματα των τουλάχιστον 21 αγγλικών, γαλλικών και αμερικανικών πολεμικών πλοίων που ήταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι της Σμύρνης: «Μέσα στα πολεμικά οι μπάντες παίζανε εμβατήρια (…) για να μην φτάνουν ίσαμε τ’ αυτιά των πληρωμάτων οι κραυγές της οδύνης και οι επικλήσεις του κόσμου (…) Τα πληρώματα των εν Σμύρνη ναυλοχούντων πολεμικών των απέκοπτον τας χείρας και έθραυον τας κεφαλάς των δυστυχών εκείνων Ελλήνων, που ενόμιζαν ότι ημπορούσαν, αποφεύγοντες την τουρκικήν μάχαιραν, να εύρουν άσυλον και προσωρινήν φιλοξενίαν εις τα πολεμικά σκάφη”. Βλ. Διδώ Σωτηρίου «Η Μικρασιατική Καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο» και Γιάνης Κορδάτος, «Μεγάλη Ιστορία της Ελλάδας», τόμ. ΧΙΙΙ, εκδ. «20ός αιώνας», Αθήνα, 1959.