«ΤΑ ΝΕΑ», 6.11.1961, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ» in.g
Στις 5 προς 6 Νοέμβρη του 1961, μια καταρρακτώδης βροχή «έπνιξε» την Αθήνα, αφήνοντας πίσω πάνω από 40 νεκρούς και χιλιάδες άστεγους. Μεγάλες πλημμύρες προκλήθηκαν σε Μπουρνάζι, Νέα Λιόσια, Ταύρο, Θησείο, Αιγάλεω, Μοσχάτο, Νέο Φάληρο, Νίκαια και Ρέντη. Το νερό κατέστρεψε εκατοντάδες χαμόσπιτα. Χιλιάδες υπόγεια και ισόγεια πλημμύρισαν, ενώ στην Πειραιώς το ύψος του νερού έφθασε μέχρι και τα δύο μέτρα. Γέφυρες καταστράφηκαν. Χείμαρροι νερού που κατέβαιναν από τα γύρω βουνά, ξεχείλισαν τον Κηφισό και τον Ιλισό, «πνίγοντας» τις δυτικές και βορειοδυτικές συνοικίες.
Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε το άλλοθι της «κλιματικής αλλαγής» για να οχυρωθεί από πίσω του η κυβέρνηση. Ούτε υπήρχε Ταμείο Ανάκαμψης για να «σπρώχνει» «πράσινες» επενδύσεις. Οπως αποκάλυψε η καταστροφή, στις αρχές της δεκαετίας του '60 οι αναγκαίες αντιπλημμυρικές και άλλες υποδομές ήταν αναντίστοιχες με την επέκταση του αστικού ιστού της Αθήνας, αφήνοντας εκτεθειμένο τον λαό της. Οι μεγαλύτερες καταστροφές έγιναν σε προσφυγικές και λαϊκές συνοικίες, ενώ και ο Τύπος της εποχής κατέγραφε την έλλειψη ακόμα και στοιχειωδών «αποχετευτικών και άλλων έργων υποδομής».
Στην Αττική είχαν προηγηθεί και άλλες καταστροφικές πλημμύρες. Οπως ακολούθησαν και πολλές... Ενδεικτικά, στις 14 Νοέμβρη 1896, 70 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε Αθήνα και Πειραιά, όταν ξεχείλισε ο Κηφισός και πλημμύρισε ο Αγιος Παντελεήμονας. Στις 23 Νοέμβρη 1925 μια καταιγίδα στον Πειραιά προκάλεσε 8 θανάτους και άφησε πίσω πολλά κατεστραμμένα σπίτια. Στις 22 Νοέμβρη 1934, 6 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε Νέο Φάληρο και Μοσχάτο. Στις 2 Νοέμβρη 1977, ξανά σε Αιγάλεω και Μοσχάτο, πνίγηκαν 36 άνθρωποι και περίπου 2.000 υπόγεια σπίτια πλημμύρισαν.
Τον Νοέμβρη του 1977 είχε πλημμυρίσει ο Ασπρόπυργος, ευτυχώς χωρίς νεκρούς, αλλά με πολύ μεγάλες καταστροφές. Το 1981 πλημμύρισαν το Αιγάλεω και το Περιστέρι και τον Νοέμβρη του 1993 καταστροφικές πλημμύρες έπνιξαν τη Βάρη, τη Βούλα και τη Γλυφάδα, με 2.000 άστεγους. Μεγάλη ήταν η καταστροφή και τον Οκτώβρη του 1994, όταν ξεχείλισε ο Ποδονίφτης στην Νέα Ιωνία και τον Περισσό, πνίγοντας 13 ανθρώπους και προκαλώντας ανυπολόγιστες υλικές ζημιές, μεταξύ άλλων και στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ. Τον Γενάρη του 1996 το Θριάσιο Πεδίο έγινε απέραντη λίμνη και δύο άνθρωποι πνίγηκαν, όπως είχε γίνει και το 1953, το 1977 και το 1978 προκαλώντας μεγάλες ζημιές στην περιοχή. Το 1997 τα Λιόσια μετατράπηκαν σε λίμνη και μόλις πριν από 6 χρόνια, στη Μάνδρα είχαμε 24 νεκρούς.
Και δεν είναι βέβαια μόνο η Αττική... Στις 13 Οκτώβρη 1955, ο Βόλος, που την προηγούμενη βδομάδα «πνίγηκε» στο νερό, βρέθηκε στη δίνη μιας δυνατής καταιγίδας. Ο απολογισμός ήταν 27 νεκροί και ανυπολόγιστες υλικές ζημιές. Τα δημοσιεύματα της εποχής κάνουν λόγο για «φοβερά θεομηνία» και περιγράφουν: Από την υπερχείλιση του Κραυσίδωνα πλημμύρισε υποσταθμός της ΔΕΗ, η μεταλλική γέφυρα του Ξηριά από την οποία γίνεται η διέλευση της σιδηροδρομικής γραμμής Βόλου - Λάρισας κατέρρευσε. Στο πιο πρόσφατο παρελθόν, από τις πλημμυρικές καταστροφές ξεχωρίζουν ο «Ιανός» στη Θεσσαλία το 2020 και η εξαφάνιση κάτω από το νερό του Ληλάντιου Πεδίου την ίδια χρονιά.
Τι δείχνουν όλα τα παραπάνω; Οτι το καμπανάκι για τις συνέπειες από την έλλειψη ολοκληρωμένης αντιπλημμυρικής προστασίας είχε χτυπήσει πάμπολλες φορές, πολύ πριν τα αστικά επιτελεία ...ανακαλύψουν την «κλιματική κατάρρευση» ως τη νούμερο 1 αιτία για τις απώλειες ζωών και τις μεγάλες καταστροφές από πλημμυρικά φαινόμενα.
Οτι οι υποδομές και συνολικά ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός δεν ήταν ποτέ στις προτεραιότητες του αστικού κράτους, που δεν θέλει και δεν μπορεί να προστατέψει τον λαό και την περιουσία του. Η άναρχη καπιταλιστική ανάπτυξη, η εμπορευματοποίηση της γης, οι χρήσεις της με σκοπό το κέρδος, η υποχρηματοδότηση μη ανταποδοτικών για το κεφάλαιο έργων και η πολιτική του «κόστους - οφέλους» σε βάρος των λαϊκών αναγκών, είναι παράγοντες που καθορίζουν διαχρονικά τον αστικό σχεδιασμό, σε βάρος ακόμα και της στοιχειώδους προστασίας του λαού.
Οτι ακόμα και τα ελάχιστα για τον λαό προϋποθέτουν διεκδίκηση και αγώνα, βάζοντας στο στόχαστρο το ίδιο το αντιλαϊκό κράτος και το κριτήριο του κέρδους, στην προοπτική ενός άλλου κράτους, των εργαζομένων και του λαού, που θα αξιοποιεί όλες τις σύγχρονες δυνατότητες για την ικανοποίηση των δικών τους αναγκών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου