12-11-2017
Η φωνή της Οκτωβριανής Επανάστασης – Κείμενα, φωτογραφίες, ζωγραφική, βίντεο
Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο
«Τα λόγια του μας αναστάτωσαν, μας έβαλαν φωτιά, ο φόβος διαλύθηκε, η κούραση εξαφανίστηκε. Κι είχες την εντύπωση ότι δεν ήταν μόνο η φωνή του Λένιν, αλλά και των 40.000 εργαζομένων –καθιστοί, όρθιοι, ανεβασμένοι στη στέγη– μια φωνή που έδινε έκφραση στις πιο μύχιες σκέψεις μας»
Το Μπολσεβίκικο Κόμμα κατά την Περίοδο Προετοιμασίας και Υλοποίησης της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης
Αποσπάσματα από το Κεφάλαιο 7, «Το Μπολσεβίκικο Κόμμα κατά την Περίοδο Προετοιμασίας και Πραγματοποίησης της Σοσιαλιστικής Επανάστασης του Οκτώβρη» της Ιστορίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (Μπολσεβίκοι), 1939.
«Εργαζόμενοι, έχετε προβάλει τα θαύματα του προλεταριακού ηρωισμού, τον ηρωισμό του λαού στον εμφύλιο πόλεμο κατά του τσαρισμού. Πρέπει τώρα να δείξετε τα θαύματα της οργάνωσης, της οργάνωσης του προλεταριάτου και ολόκληρου του λαού, για να προετοιμάσετε το δρόμο για την νίκη σας κατά το δεύτερο στάδιο της επανάστασης».
Ο Λένιν έφτασε στη Πετρούπολη το βράδυ της 3ης Απριλίου. Χιλιάδες εργαζόμενοι, στρατιώτες και ναύτες συγκεντρώθηκαν στο σιδηροδρομικό σταθμό της Φινλανδίας και στην πλατεία του σταθμού για να τον υποδεχτούν. Ο ενθουσιασμός τους, όταν ο Λένιν κατέβηκε από το τρένο ήταν απερίγραπτος. Σήκωσαν τον ηγέτη στους ώμους τους και τον μετέφεραν στην αίθουσα αναμονής του σταθμού. Εκεί οι Μενσεβίκοι Chkheidze [Nikolay Semyonovich Chkheidze, κοινώς γνωστός ως Karlo Chkheidze ή Nicolas Cheidze ( 1864-1926)] και Skobelev [Matvey Ivanovich Skobelev (1885-1938)] ξεκίνησαν τις ομιλίες «καλωσορίσματος» εξ ονόματος του Σοβιέτ της Πετρούπολης, όπου «εξέφρασαν την ελπίδα» ότι θα βρουν μαζί με τον Λένιν μια «κοινή γλώσσα». Αλλά ο Λένιν δεν σταμάτησε να τους ακούσει· τους προσπέρασε, βγήκε από το πλήθος των εργατών και των στρατιωτών και σκαρφαλώνοντας σ’ ένα θωρακισμένο αυτοκίνητο, εκφώνησε τη διάσημη ομιλία του, με την οποία κάλεσε τον λαό να πολεμήσει για τη νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης. «Ζήτω η σοσιαλιστική επανάσταση!» ήταν οι λέξεις με τις οποίες ο Λένιν ολοκλήρωσε αυτή την πρώτη ομιλία μετά την πολυετή εξορία.
Στη Ρωσία τώρα, ο Λένιν ρίχτηκε παθιασμένα στο επαναστατικό έργο. Την επομένη της άφιξής του έδωσε ένα υπόμνημα, σχετικά με το θέμα του πολέμου και της επανάστασης, σε μια συνάντηση των Μπολσεβίκων, και στη συνέχεια επανέλαβε τις θέσεις αυτής της έκθεσης σε άλλη συνάντηση που την παρακολούθησαν Μενσεβίκοι και Μπολσεβίκοι.
Αυτό το υπόμνημα ήταν οι περίφημες Θέσεις του Απρίλη, οι οποίες εφοδίαζαν το Κόμμα και το προλεταριάτο με μια ξεκάθαρη επαναστατική γραμμή για τη μετάβαση από την αστική προς την σοσιαλιστική επανάσταση. [1]
Οι Θέσεις του Λένιν είχαν τεράστια σημασία για την επανάσταση και για το συνακόλουθο έργο του Κόμματος. Η επανάσταση ήταν μια καθοριστικής σημασίας στροφή στη ζωή της χώρας. Στις νέες συνθήκες του αγώνα, που οδήγησε στην ανατροπή του τσαρισμού, το Κόμμα χρειαζόταν έναν νέο προσανατολισμό για να προχωρήσει με τόλμη και αυτοπεποίθηση στον νέο δρόμο. Και οι Θέσεις του Λένιν έδωσαν στο Κόμμα αυτόν τον προσανατολισμό.
Οι Θέσεις του Απρίλη έδωσαν στο Κόμμα ένα λαμπρό σχέδιο αγώνα για τη μετάβαση από την αστική δημοκρατία στην σοσιαλιστική επανάσταση, από το πρώτο στάδιο της επανάστασης στο δεύτερο στάδιο –το στάδιο της Σοσιαλιστικής Επανάστασης. Το Κόμμα μέσα από την όλη ιστορία του ήταν προετοιμασμένο γι’ αυτό το σπουδαίο έργο. Ήδη από το 1905, ο Λένιν στο φυλλάδιό του «Δύο τακτικές της Σοσιαλδημοκρατίας στη Δημοκρατική Επανάσταση» έγραφε ότι μετά την ανατροπή του τσαρισμού το προλεταριάτο θα προχωρούσε στην επίτευξη της Σοσιαλιστικής Επανάστασης.
Το νέο στοιχείο στις Θέσεις ήταν ότι έδωσαν ένα συγκεκριμένο, θεωρητικά τεκμηριωμένο σχέδιο, κατά το αρχικό στάδιο της μετάβασης στην Σοσιαλιστική Επανάσταση.
Τα μεταβατικό στάδιο στον οικονομικό τομέα ήταν: η εθνικοποίηση του συνόλου της γης και η δήμευση των εκτάσεων, η συγχώνευση όλων των τραπεζών σε μια εθνική τράπεζα υπό τον έλεγχο του Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργαζομένων και η καθιέρωση του ελέγχου στην κοινωνική παραγωγή και διανομή των προϊόντων.
Στον πολιτικό τομέα, ο Λένιν πρότεινε τη μετάβαση από μια κοινοβουλευτική δημοκρατία σε μια δημοκρατία των Σοβιέτ. […] Ο Λένιν πρότεινε την αντικατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας από τη δημοκρατία των Σοβιέτ, ως καταλληλότερη μορφή πολιτικής οργάνωσης της κοινωνίας κατά την περίοδο μετάβασης από τον καπιταλισμό στον σοσιαλισμό.
«Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της παρούσας κατάστασης στη Ρωσία –δήλωνε στις Θέσεις– είναι ότι αυτό αποτελεί μια μετάβαση από το πρώτο στάδιο της επανάστασης –όπου, λόγω της ανεπαρκούς ταξικής συνείδησης και οργάνωσης του προλεταριάτου, έθεσε την εξουσία στα χέρια της μπουρζουαζίας– στο δεύτερο στάδιο, το οποίο πρέπει να θέσει την εξουσία στα χέρια του προλεταριάτου και των φτωχότερων στρωμάτων της αγροτιάς».
«Δεν πρόκειται για μια κοινοβουλευτική δημοκρατία –επιστροφή σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία, από τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών, θα ήταν ένα βήμα προς τα πίσω–, αλλά για μια δημοκρατία των Σοβιέτ των Εργατών, των Εργατών της γης και των Αγροτών Αντιπροσώπων σε ολόκληρη τη χώρα, απ’ τη μια άκρη στην άλλη».
Κάτω από τη νέα [φιλελεύθερη αστική] κυβέρνηση [που αντικατέστησε το τσαρικό καθεστώς], την Προσωρινή Κυβέρνηση, ο πόλεμος συνέχισε να είναι ένας επιθετικός ιμπεριαλιστικός πόλεμος, είπε ο Λένιν. Καθήκον του Κόμματος ήταν να το εξηγήσει αυτό στον λαό και να του δείξει ότι αν δεν ανατρεπόταν η αστική τάξη, ήταν αδύνατο να τερματιστεί ο πόλεμος με μια πραγματικά δημοκρατική ειρήνη και όχι με μια ληστρική ειρήνη.
Όσον αφορά την Προσωρινή Κυβέρνηση, το σύνθημα που πρότεινε ο Λένιν ήταν: «Καμιά υποστήριξη στην Προσωρινή Κυβέρνηση!»
Ο Λένιν είχε ήδη επισημάνει στις Θέσεις ότι το Κόμμα εξακολουθούσε να είναι μειοψηφία στα Σοβιέτ, ότι στα Σοβιέτ κυριάρχησε ένα μπλοκ Μενσεβίκων και Σοσιαλιστών-Επαναστατών, το οποίο ήταν ένα όργανο αστικής επιρροής για το προλεταριάτο. Ως εκ τούτου, το έργο του Κόμματος συνίστατο στα εξής:
«Πρέπει να εξηγηθεί στον λαό ότι τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών είναι η μόνη δυνατή μορφή επαναστατικής κυβέρνησης και ως εκ τούτου το καθήκον μας είναι, όσο αυτή η κυβέρνηση θα βρίσκεται κάτω από την επιρροή της αστικής τάξης, να παρουσιάσουμε και να εξηγήσουμε υπομονετικά, συστηματικά, και επίμονα τα σφάλματα της τακτικής τους, με επιχειρήματα ειδικά προσαρμοσμένα στις πρακτικές ανάγκες των μαζών. Όσο είμαστε μειοψηφία συνεχίζουμε το έργο μας της κριτικής και της ανάδειξης των λαθών και ταυτόχρονα διακηρύσσουμε την αναγκαιότητα της μεταβίβασης ολόκληρης της κρατικής εξουσίας στα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών [των Βουλευτών Εργατών]…»
Αυτό σήμαινε ότι ο Λένιν δεν ζητούσε επανάσταση εναντίον της Προσωρινής Κυβέρνησης –η οποία εκείνη τη στιγμή ειχε την εμπιστοσύνη των Σοβιέτ–, ότι δεν απαιτούσε την ανατροπή της, αλλά ότι ήθελε, μέσω αιτιολογημένης και στρατευμένης δουλειάς, να κερδίσει πλειοψηφία στα Σοβιέτ, να αλλάξει την πολιτική των Σοβιέτ. […]
Ήταν μια γραμμή που προέβλεπε μια ειρηνική εξέλιξη της επανάστασης.
Ο Λένιν ζήτησε επίσης να πετάξουν από πάνω τους το «λερωμένο πουκάμισο», δηλαδή το Κόμμα να μην αποκαλείται πλέον Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Τα κόμματα της Δεύτερης Διεθνούς και των Ρώσων Μενσεβίκων ονομάζονταν Σοσιαλδημοκρατικά. Αυτό το όνομα είχε αμαυρωθεί και είχε ντροπιαστεί από τους οπορτουνιστές, τους προδότες του σοσιαλισμού. Ο Λένιν πρότεινε το Κόμμα των Μπολσεβίκων να ονομαστεί Κομμουνιστικό Κόμμα, όνομα που είχε δοθεί από τον Μαρξ και τον Ένγκελς στο κόμμα τους. […]
Τέλος, ο Λένιν στις Θέσεις του ζήτησε τη δημιουργία μιας νέας Διεθνούς, της Τρίτης, Κομμουνιστικής Διεθνούς, η οποία θα ήταν απαλλαγμένη από τον οπορτουνισμό και τον σοσιαλσωβινισμό. […]
Στις 14 Απριλίου, στην Πετρούπολη έγινε η Διάσκεψη των Μπολσεβίκων. Το συνέδριο ενέκρινε τις Θέσεις του Λένιν και τις έκανε θεμέλιο της δουλειάς του.
Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι τοπικές οργανώσεις του Κόμματος ενέκριναν επίσης αυτές τις Θέσεις.
Ολόκληρο το Κόμμα, με εξαίρεση μερικά άτομα… υιοθέτησε τις θέσεις του Λένιν με βαθιά ικανοποίηση.
Σ.τ.μ.
[1] Δέκα Θέσεις για την εκπόνηση της επόμενης φάσης του αγώνα μετά την ανατροπή του Τσαρισμού, το Φεβρουάριο του 1917. Αυτές οι Θέσεις του Απρίλη δημοσιεύθηκαν στη συνέχεια στην εφημερίδα του Κόμματος, Pravda, ως το άρθρο με τίτλο Τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην παρούσα επανάσταση. Βλέπε και από: Λένιν Οι θέσεις του Απρίλη (Σύγχρονη Εποχή 2012). pdf Σημειώσεις, σελ. 129.
Η περίληψη που ακολουθεί προέρχεται από το τέλος του Κεφαλαίου 7, ό.π.π.
Τα γεγονότα αποφασιστικής σημασίας στην ιστορία του Κόμματος την εποχή εκείνη ήταν η άφιξη του Λένιν από την εξορία του στο εξωτερικό, οι Θέσεις του Απρίλη, η Συνδιάσκεψη του Κόμματος του Απριλίου και το Έκτο Συνέδριο του Κόμματος. Οι αποφάσεις του Κόμματος αποτέλεσαν πηγή δύναμης για την εργατική τάξη και την ενέπνευσαν με εμπιστοσύνη στη νίκη· σε αυτές τις αποφάσεις οι εργαζόμενοι βρήκαν λύσεις στα σημαντικά προβλήματα της επανάστασης. Η Συνδιάσκεψη του Απριλίου έστρεψε τις προσπάθειες του Κόμματος στον αγώνα για τη μετάβαση από την αστικο-δημοκρατική επανάσταση στην Σοσιαλιστική Επανάσταση. Το Έκτο Συνέδριο οδήγησε το Κόμμα στην ένοπλη εξέγερση εναντίον της αστικής τάξης και της Προσωρινής Κυβέρνησής της.
Τα συμβιβασμένα Σοσιαλ-Επαναστατικά και Μενσεβίκικα κόμματα, οι Αναρχικοί και τα άλλα μη κομμουνιστικά κόμματα ολοκλήρωσαν τον κύκλο της ανάπτυξής τους: Όλα είχαν γίνει αστικά κόμματα πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση και αγωνίστηκαν για τη διατήρηση και την ακεραιότητα του καπιταλιστικού συστήματος.
Το Μπολσεβίκικο Κόμμα ήταν το μοναδικό κόμμα που οδήγησε τον αγώνα των μαζών στην ανατροπή της αστικής τάξης και την εγκαθίδρυση της εξουσίας των Σοβιέτ.
Ταυτόχρονα, οι Μπολσεβίκοι εξουδετέρωσαν τις προσπάθειες αυτών που είχαν μια υποχωρητική στάση μέσα στο Κόμμα –Ζινόβιεφ, Καμένεφ, Ρίκοφ, Μπουχάριν, Τρότσκι και Πιατακόφ– που ήθελαν να το εκτρέψουν από την πορεία της σοσιαλιστικής επανάστασης.
Επικεφαλής του Μπολσεβίκικου κόμματος, η εργατική τάξη, σε σύμμαχό της τους φτωχούς αγρότες και με την υποστήριξη των στρατιωτών και των ναυτών, ανέτρεψε τη δύναμη της αστικής τάξης, καθιέρωσε τη δύναμη των Σοβιέτ, δημιούργησε ένα νέο είδος κράτους –ένα Σοσιαλιστικό Σοβιετικό κράτος– κατάργησε την κυριότητα των ιδιοκτητών της γης, επέστρεψε τη χρήση γης στους αγρότες, εθνικοποίησε όλα κτήματα της χώρας, τα απαλλοτριωμένα από τους καπιταλιστές, πέτυχε την αποχώρηση της Ρωσίας από τον πόλεμο και την επίτευξη της ειρήνης, γεγονός που σήμανε μια πολυπόθητη ανάπαυλα, δημιουργώντας έτσι τις συνθήκες για την ανάπτυξη της Σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Η Σοσιαλιστική Επανάσταση του Οκτώβρη συνέτριψε τον καπιταλισμό, στέρησε από την αστική τάξη τα μέσα παραγωγής και μετέτρεψε τις παραγωγικές μονάδες (μύλους, χαλυβουργεία κλπ), τα εργοστάσια, τα γήπεδα, τους σιδηροδρόμους και τις τράπεζες σε ιδιοκτησία ολόκληρου του λαού, σε δημόσια περιουσία.
Καθιέρωσε τη δικτατορία του προλεταριάτου και παρέδωσε την κυβέρνηση της τεράστιας χώρας στην εργατική τάξη, καθιστώντας την κυρίαρχη τάξη.
Η Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση εισήγαγε έτσι μια νέα εποχή στην ιστορία της ανθρωπότητας –την εποχή των προλεταριακών επαναστάσεων.
Βλέπε και: 7 Νοέμβρη 1917: Ο Μεγάλος Πόλεμος της Επανάστασης (VIDEO – ΦΩΤΟ)
Οι γυναίκες που διαδηλώνουν κατά την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις 23 Φεβρουαρίου με το σύνθημα «Ειρήνη και Ψωμί» συνοδεύονται από απεργούς εργάτες και επαναστάτες, με πάνω από 500.000 άτομα να διαμαρτύρονται στην Πετρούπολη (η σκηνή από τη διαμαρτυρία στο εργοστάσιο Putilov [Χαλυβουργία για την κατασκευή ατμομηχανών, λεβήτων, πυροβόλων και κινητήρων για πολεμικά πλοία]). Τα αιτήματα υπογραμμίζουν την απόρριψη του λαού για τη συμμετοχή της Ρωσίας στην ιμπεριαλιστική σφαγή του Α ‘Παγκοσμίου Πολέμου και τη διανομή τροφίμων από την Τσαρική κυβέρνηση, με τις συνεχείς ελλείψεις που αυτή έχει προκαλέσει.
Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους ηγέτες των Μπολσεβίκων φυλακίζονται ή εκτοπίζονται, η συλλογική δράση των γυναικών και των εργαζομένων παρέχει τη σπίθα για μια μαζική εξέγερση που ανατρέπει τον Τσάρο, και ενώ τα γεγονότα της Επανάστασης του 1905 είναι ακόμα φρέσκα στο μυαλό των ανθρώπων. Τον Ιανουάριο του 1917, περισσότεροι από 140.000 εργαζόμενοι απεργούν για να τιμήσουν την 12η επέτειο της αιματηρής Κυριακής, την έναρξη της επανάστασης του 1905, όταν στρατεύματα και αστυνομία άνοιξαν πυρ σε μια ειρηνική διαδήλωση εναντίον του Τσάρου στα Χειμερινά Ανάκτορα, κατά την οποία 1.000 περίπου άνθρωποι σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν. Ένα μήνα αργότερα, κατά την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, περίπου 100.000 εργαζόμενοι απεργούν ακόμη.
Διαδήλωση στην Πλατεία Ζναμένσκαγια, στην Πετρούπολη. Πενήντα διαδηλωτές σκοτώνονται στις 26 Φεβρουαρίου. Μέχρι τις 27 Φεβρουαρίου, τα στρατεύματα αρνούνται να πυροβολήσουν διαδηλωτές και πολλοί λιποτακτούν.
Στις 27 Φεβρουαρίου συστήνεται η Προσωρινή Επιτροπή της Κρατικής Δούμας και της Πετρούπολης. Η Εκτελεστική Επιτροπή της Δούμας σχηματίζει μια προσωρινή επιτροπή, η οποία αποτελείται κυρίως από μέλη του Συνταγματικού Δημοκρατικού Κόμματος και ανακοινώνει ότι θα αναλάβει τον έλεγχο της χώρας. Εν τω μεταξύ, στην ίδια θέση, οι Μενσεβίκοι και οι Σοσιαλ-Επαναστάτες σχηματίζουν το Σοβιέτ της Πετρούπολης των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών, δημιουργώντας έτσι τη γέννηση της «δυαδικής εξουσίας» που περιγράφει ο Λένιν (Βλέπε από το προαναφερόμενο pdf (σελ.39).
Στις 2 Μαρτίου, ο Τσάρος Νικόλαος παραιτείται υπέρ του αδελφού του Μεγάλου Δούκα Μιχαήλ. Η Επιτροπή της Δούμας ανακοινώνει το σχηματισμό της Προσωρινής Κυβέρνησης, που θα αποφασίζει ώσπου να συγκληθεί η Συντακτική Συνέλευση, υπό την ηγεσία του πρίγκιπα Γκεόργκι Λβοφ. Η θανατική ποινή καταργείται.
Όταν ξεσπάει η Επανάσταση του Φεβρουαρίου, ο Λένιν βρίσκεται εξόριστος στην Ελβετία. Πληροφορείται τα νέα της επιτυχίας και αρχίζει να γράφει τα «Γράμματα από Μακριά». Η πρώτη επιστολή, που παρουσιάζεται εδώ όπως τυπώθηκε στην Pravda, αποκαλύπτει τον αστικό χαρακτήρα της Προσωρινής Κυβέρνησης και καλεί το ρωσικό προλεταριάτο να προχωρήσει προς την Σοσιαλιστική Επανάσταση. Ο Λένιν γράφει: «Εργαζόμενοι, έχετε προβάλει τα θαύματα του προλεταριακού ηρωισμού, τον ηρωισμό του λαού στον εμφύλιο πόλεμο εναντίον του τσαρισμού. Πρέπει τώρα να δείξετε τα θαύματα της οργάνωσης, της οργάνωσης του προλεταριάτου και ολόκληρου του λαού, για να προετοιμάσετε το δρόμο για την νίκη σας κατά το δεύτερο στάδιο της επανάστασης».
Ο Μπολσεβίκος ηγέτης Ιωσήφ Στάλιν επιστρέφει στην Πετρούπολη από την εξορία στις 12 Μαρτίου. Σε άρθρο του, την επομένη της επιστροφής, που δημοσιεύθηκε στην Pravda, στις 14 Μαρτίου, με τίτλο «Τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών», γράφει: «Εργαζόμενοι και στρατιώτες να ενωθούν παντού για να σχηματίσουν Σοβιέτ των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών, όργανα της συμμαχίας και της δύναμης των επαναστατικών δυνάμεων της Ρωσίας! Εκεί βρίσκεται η εγγύηση για πλήρη νίκη επί των σκοτεινών δυνάμεων της παλιάς Ρωσίας».
[Mikhail Sokolov (1885-1947). Σταθμός Φινλανδία, Πετρούπολη].
Ο Λένιν φτάνει στο Σταθμό Φινλανδίας της Πετρούπολης το βράδυ της 3ης Απριλίου, μετά από πολλά χρόνια στην εξορία. Η επιστροφή του έχει τεράστια σημασία για το Μπολσεβίκικο Κόμμα και την επανάσταση. Χιλιάδες εργαζόμενοι, στρατιώτες και ναύτες κατακλύζουν το σιδηροδρομικό σταθμό και την πλατεία για να τον καλωσορίσουν.
Ο ενθουσιασμός τους, καθώς ο Λένιν βγαίνει από το τραίνο, καταγράφεται σε αυτόν τον πίνακα από τον M. Sokolov.
Στην Πλατεία του σιδηροδρομικό σταθμού Φινλανδίας, ο Λένιν σκαρφαλώνει στην οροφή ενός θωρακισμένου αυτοκινήτου και απευθύνεται στο πλήθος, καλώντας το λαό να πολεμήσει για τη νίκη της Σοσιαλιστικής Επανάστασης, καταλήγοντας στο «Ζήτω η σοσιαλιστική επανάσταση!». Η σκηνή αποιτυπώνεται σε αυτόν τον πίνακα του Σέροφ, όπου στα αριστερά διακρίνεται ο Στάλιν, ο οποίος είχε συναντηθεί με τον Λένιν στο σταθμό Byelo-Ostrov.
Τη νύχτα της επιστροφής του στην Πετρούπολη, ο Λένιν αρχίζει να γράφει τις περίφημες Θέσεις του Απρίλη, όπως δημοσιεύθηκαν στην Pravda (επάνω), στις 7 Απριλίου υπό τον τίτλο «Τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην παρούσα επανάσταση».
Οι Θέσεις του Απρίλη παρέχουν στο Κόμμα και στο προλεταριάτο μια σαφή επαναστατική γραμμή για τη μετάβαση από την αστική προς τη σοσιαλιστική επανάσταση. Πάνω, ο Λένιν διατυπώνει τις Θέσεις, στις 4 Απριλίου.
«Η Κρίση του Απρίλη», 18 Απριλίου – 2 Μαΐου: Η αστική καπιταλιστική φύση της Προσωρινής Κυβέρνησης και η αντίφαση με τη μακρόχρονη απαίτηση του λαού να αποχωρήσει η Ρωσία από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο επιβεβαιώνεται από ένα μυστικό τηλεγράφημα που έστειλε ο υπουργός Pavel Miliukov στους συμμάχους της Ρωσίας. Με αυτό,
η Προσωρινή Κυβέρνηση υπόσχεται τη στήριξη της Ρωσίας μέχρι να κερδηθεί ο πόλεμος και στοιχηματίζει αξιώσεις για την Κωνσταντινούπολη και τα Δαρδανέλια σαν μερίδιο της Ρωσίας από τη λεία του πολέμου. Αυτό το τηλεγράφημα διαρρέει και στις 20 Απριλίου οι άνθρωποι παίρνουν στους δρόμους με συνθήματα όπως «Κάτω οι δέκα καπιταλιστές υπουργοί!»
Η στήριξη των Μπολσεβίκων μεγαλώνει. Ο Miliukov παραιτείται, και μετά από ανασχηματισμό προκύπτει μια νέα προσωρινή κυβέρνηση στις 5 Μαΐου.
«Ας μετατραπεί η αυριανή μέρα (18 του Ιούνη), μέρα ειρηνικής διαδήλωσης, σε μέρα τρομερής διαμαρτυρίας της επαναστατημένης Πετρούπολης κατά της καταπίεσης και αυθαιρεσίας.
Ας ανεμίσουν αύριο οι νικηφόρες σημαίες, για να τρομάξουν τους εχθρούς της ελευθερίας και του σοσιαλισμού!
Ας φτάσει σ’ όλο τον κόσμο η έκκλησή μας, η έκκληση των αγωνιστών της επανάστασης, για να χαρούν όλοι οι καταπιεζόμενοι και σκλαβωμένοι!
Εκεί, στη Δύση, στις χώρες που πολεμούν, χαράζει ήδη η αυγή της νέας ζωής. Η αυγή της μεγάλης επανάστασης των εργατών. Ας μάθουν αύριο τ’ αδέλφια μας στη Δύση ότι εσείς πάνω στις σημαίες σας τους φέρνετε όχι τον πόλεμο, αλλά την ειρήνη, όχι την υποδούλωση, αλλά την απελευθέρωση!
Εργάτες! Στρατιώτες! Δώστε ο ένας στον άλλο αδελφικά το χέρι – εμπρός κάτω από τη σημαία του σοσιαλισμού!
Όλοι στους δρόμους, σύντροφοι!
Συσπειρωθείτε γύρω από τις σημαίες σας! Με επιβλητικές φάλαγγες βαδίστε στους δρόμους της πρωτεύουσας! Με ηρεμία και βεβαιότητα, εκφράστε τις επιθυμίες σας:
Κάτω η αντεπανάσταση!
Κάτω η τσαρική Δούμα!
Κάτω το Κρατικό Σοβιέτ!
Κάτω οι δέκα καπιταλιστές υπουργοί!
Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών και αγροτών βουλευτών!
Αναθεώρηση της “Διακήρυξης των δικαιωμάτων του στρατιώτη”!
Να καταργηθούν οι “διαταγές” κατά των στρατιωτών και των ναυτών!
Κάτω ο αφοπλισμός των επαναστατημένων εργατών!
Ζήτω η λαϊκή πολιτοφυλακή!
Κάτω η αναρχία στη βιομηχανία και τα λοκ άουτ των καπιταλιστών!
Ζήτω ο έλεγχος και η οργάνωση της παραγωγής και της κατανομής!
Όχι στην πολιτική της επίθεσης!
Καιρός να τελειώσει ο πόλεμος! Ας ανακοινώσει το Σοβιέτ των βουλευτών δίκαιους όρους ειρήνης!
Ούτε χωριστή ειρήνη με τον Γουλιέλμο, ούτε μυστικές συμφωνίες με τους Γάλλους και Άγγλους καπιταλιστές!
Ψωμί! Ειρήνη! Ελευθερία!» (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ)
Βιάτσεσλαβ Μολότοφ, Στάλιν και Λένιν στo γραφείο σύνταξης της Πράβντα. Η Pravda (αλήθεια) είναι ο βασικός σύνδεσμος μεταξύ της ηγεσίας του Μπολσεβίκικου Κόμματος και του λαού.
3-24 Ιουνίου. Πρώτο Πανρωσικό Συνέδριο Εργατικών και Στρατιωτικών Σοβιέτ. Μεγάλο μέρος της συζήτησης επικεντρώνεται στις σχέσεις μεταξύ των Σοβιέτ και της Προσωρινής Κυβέρνησης, καθώς και στη συμμετοχή της Ρωσίας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι Μπολσεβίκοι πραγματοποιούν εκτεταμένη πολιτική και οργανωτική δουλειά στο στρατό, στην πρώτη γραμμή και στα μετόπισθεν. Τον Ιούνιο του 1917 καλείται μια Πανρωσική Διάσκεψη των Μπολσεβίκικων Οργανώσεων στο στρατό. Στο συνέδριο παραδίδονται δύο εκθέσεις από τον Λένιν, μια για την τρέχουσα κατάσταση και την οργάνωση της εξουσίας, και μια για το αγροτικό ζήτημα. Ο Στάλιν παρουσιάζει μια έκθεση σχετική με το εθνικό ζήτημα. Το συνέδριο σε έργο του B. Vladimirski.
Το Μπολσεβίκικο Κόμμα κάνει δυναμικές προετοιμασίες για τη μαζική διαδήλωση της 18 Ιουνίου στην Πετρούπολη. Στις 17 Ιουνίου, από την Pravda, ο Στάλιν καλεί τους εργάτες και τους στρατιώτες να συμμετάσχουν κάτω από τα συνθήματα του Μπολσεβίκικου Κόμματος, δηλαδή «Κάτω οι δέκα καπιταλιστές υπουργοί!», «Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών, των Στρατιωτών και των Αγροτών», «Είναι η ώρα να σταματήσει ο πόλεμος!», «Αφήστε τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων να διατυπώσουν τους όρους της ειρήνης», «Ούτε ξεχωριστή ειρήνη με τον [Κάιζερ] Γουλιέλμο ούτε μυστική συνθήκη με τους Γάλλους και Βρετανούς καπιταλιστές», «Ειρήνη, Ψωμί, Ελευθερία!»
Ο Υπουργός Πολέμου Αλέξανδρος Κερένσκι εγκαινιάζει την «Επίθεση του Ιουνίου» [γνωστή ως Επίθεση Κερένσκι], στις 18 Ιουνίου, εναντίον των δυνάμεων της Αυστρίας-Ουγγαρίας στη Γαλικία. Αν και η επίθεση είναι αρχικά επιτυχής, σύντομα οι στρατιώτες αρνούνται να πολεμήσουν. Οι Επιτροπές Στρατιωτών συζητούν τις εντολές και ενθαρρύνουν τους στρατιώτες να μην υπακούουν σε αξιωματικούς. Πολλοί στρατιώτες επιστρέφουν στο σπίτι για να λάβουν μέρος στην αναδιανομή της γης. Η επίθεση καταρρέει τέσσερεις ημέρες αργότερα και οι Αυστριακοί και οι Γερμανοί αντιδρούν με αντεπίθεση. Η αποτυχία της επιθετικότητας του Ιουνίου αποδυναμώνει περαιτέρω την Προσωρινή Κυβέρνηση. Επάνω: Στρατιώτες που διαμαρτύρονται στην Πετρούπολη στις 18 Ιουνίου, μια μαζική διαδήλωση στην οποία 400.000 συμμετέχουν με πανό που φέρουν μπολσεβίκικα συνθήματα.
Βάσει των αποφάσεων που ελήφθησαν κατά την Πανρωσική Διάσκεψη των Μπολσεβίκικων, τον Απρίλιο, το Μπολσεβίκικο Κόμμα αναπτύσσει εντατικές δραστηριότητες στα Σοβιέτ, στο στρατό, στα παραπήγματα των εργαζομένων, στα εργατικά καταλύματα και μεταξύ των αγροτών. Στις 17 Μαΐου ο Λένιν μίλησε στους εργαζόμενους. Πίνακας του I. Brodsky. Ένας εργάτης του Putilov, ανακαλώντας την ομιλία του Λένιν θα πει: «Τα λόγια του μας αναστάτωσαν, μας έβαλαν φωτιά, ο φόβος διαλύθηκε, η κούραση εξαφανίστηκε. Κι είχες την εντύπωση ότι δεν ήταν μόνο η φωνή του Λένιν, αλλά και των 40.000 εργαζομένων –καθιστοί, όρθιοι, ανεβασμένοι στη στέγη– μια φωνή που έδινε έκφραση στις πιο μύχιες σκέψεις μας».
3-7 Ιουλίου. Οι γνωστές ως «Μέρες του Ιούλη». Περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι συμμετέχουν σε ένοπλες διαδηλώσεις βιομηχανικών εργατών και στρατιωτών στην Πετρούπολη ενάντια στην προσωρινή κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων 20.000 ναυτών και ενός συντάγματος πυροβολικού. Στον πίνακα του A. Moravov, ο Λένιν μιλάει από το μπαλκόνι του αρχοντικού Kshesinskaya.
Ο Λβοφ [Γκεόργκι Γιεβγκένγιεβιτς Λβοφ (1861-1925). Ρώσος πολιτικός και ο πρώτος μετά-αυτοκρατορικός πρωθυπουργός της Ρωσίας, 15 Μαρ.-21 Ιουλ. 1917] παραιτείται από την πρωθυπουργία της Προσωρινής Κυβέρνησης και ο Αλέξανδρος Κερένσκι αναλαμβάνει να καταστείλει τις διαδηλώσεις, χρησιμοποιώντας στρατεύματα πιστά στην Προσωρινή Κυβέρνηση.
Στις 7 Ιουλίου αναλαμβάνει πρωθυπουργός και ξαναφέρνει στην κυβέρνηση τους Συνταγματικούς Δημοκράτες.
Η αποτυχημένη εξέγερση του Ιουλίου έχει ως αποτέλεσμα να γίνουν τα Σοβιέτ ένα προσάρτημα της Προσωρινής Κυβέρνησης, υποδηλώνοντας το τέλος της Δυαδικής Εξουσίας. Ο Κερένσκι εγγυάται τη σύλληψη του Λένιν και άλλων ηγετών των μπολσεβίκων. Στα γραφεία της Πράβδα, έδρα της Κεντρικής Επιτροπής των Μπολσεβίκων, γίνεται εισβολή και πολλοί ηγέτες συλλαμβάνονται. Το μπολσεβίκικο κόμμα βγαίνει στην παρανομία και κανονίζει να κρυφτεί ο Λένιν και στη συνέχεια να διαφύγει στη Φινλανδία. Στη φωτογραφία, ο Λένιν και τα ψεύτικα έγγραφα για τη διαφυγή του.
25 Ιουλίου – 3 Αυγούστου. Συγκαλείται κρυφά στην Πετρούπολη το Έκτο Συνέδριο του Μπολσεβίκικου Κόμματος, με περισσότερους από 150 αντιπροσώπους. Ο Λένιν καταδιώκεται από πράκτορες της Προσωρινής Κυβέρνησης και δεν μπορεί να παραβρεθεί, αλλά από το κρησφύγετο του καθοδηγεί το Συνέδριο μέσω των στενών του συντρόφων, Στάλιν, Γιάκοφ Σβερντλόφ, Μολότωφ και Σέργο Ορντζονικίντζε. Τα βασικά θέματα που εξετάζονται είναι η πολιτική έκθεση της Κεντρικής Επιτροπής και η πολιτική κατάσταση. Ο Στάλιν παραδίδει τις δύο εκθέσεις τις σχετικές με αυτά τα ερωτήματα, όπως φαίνεται και στον πίνακα του S. V. Semenovich.
Οι αποφάσεις του Έκτου Συνεδρίου του Μπολσεβίκικου Κόμματος είναι να προετοιμάσει το προλεταριάτο και την φτωχότερη αγροτιά για μια ένοπλη εξέγερση προς τη Σοσιαλιστική Επανάσταση. Το Μανιφέστο του Συνεδρίου καλεί τους εργαζόμενους, τους αγρότες και τους στρατιώτες να συγκεντρώσουν τις δυνάμεις τους για αποφασιστικές μάχες με την αστική τάξη. Καταλήγει: «Προετοιμαστείτε, λοιπόν, για τις νέες μάχες· σύντροφοι στα όπλα! Σθεναρά, θαρραλέα και ήρεμα, χωρίς να ενδώσετε σε προκλήσεις, συγκεντρώστε τις δυνάμεις σας και διαμορφώστε τις αγωνιστικές σας φάλαγγες! Συσπειρωθείτε κάτω από τα λάβαρά μας, προλετάριοι και στρατιώτες! Συσπειρωθείτε κάτω απ’ τις σημαίες μας, καταπιεσμένοι των χωριών!»
Τέλη Αυγούστου, πραγματοποιήθηκε ένα αποτυχημένο πραξικόπημα από τον Στρατηγό Kornilov, Διοικητή του Ρωσικού Στρατού· θα μείνει γνωστό αργότερα ως Υπόθεση Kornilov. Ο Κορνίλοφ οδηγεί στρατεύματα προς την Πετρούπολη για να επιτεθεί στους Μπολσεβίκους. «Θα πολεμήσουμε τον Κορνίλοφ», λέει ο Λένιν, «Όχι για την υποστήριξη του Κερένσκι, αλλά για να αποκαλύψουμε την αδυναμία του». Ο Κερένσκι αποδέχεται τη συμμαχία και απελευθερώνει αρκετούς ηγέτες των Μπολσεβίκων από τις φυλακές, παρέχοντας παράλληλα όπλα στις Μπολσεβίκικες δυνάμεις. Το πραξικόπημα ηττήθηκε, με τους εργάτες και τους στρατιώτες να χάνουν εντελώς την εμπιστοσύνη τους στην Προσωρινή Κυβέρνηση. Στη φωτογραφία, ναυτικοί από την Κροστάνδη και το Βίμποργκ φτάνουν στην Πετρούπολη για να πολεμήσουν την εξέγερση του Κορνίλοφ.
Η πραξικοπηματική απόπειρα του Κορνίλοφ ηττήθηκε, οι δυνάμεις του αφοπλίζονται, και λίγο αργότερα η δεύτερη κυβέρνηση συνασπισμού τελειώνει. Η κυβέρνηση Κερένσκι ανακηρύσσει τη Ρωσία δημοκρατία υπό Προσωρινή Κυβέρνηση, η οποία θα διαρκέσει λιγότερο από έξι εβδομάδες, μέχρι τη Μεγάλη Σοσιαλιστική Επανάσταση του Οκτώβρη. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, εκλέγονται οι αντιπρόσωποι για το Δεύτερο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ.
Η Κεντρική Εκτελεστική Επιτροπή των Σοβιέτ κερδίζει την υποστήριξη ολόκληρης της Ρωσίας. Εκατόν είκοσι έξι Σοβιέτ ζητούν να μεταβιβάσουν την εξουσία τους στο Σοβιέτ της Πετρούπολης, το οποίο εκδίδει ψήφισμα που υποστηρίζει τους Μπολσεβίκους με πλειοψηφία 279 έναντι 115. Στις 4 Σεπτεμβρίου πολλοί ηγέτες των Μπολσεβίκων απελευθερώνονται από τη φυλακή λόγω της δημόσιας πίεσης. Ο Κερένσκι προσπαθεί να διαλύσει τη Στρατιωτική Επιτροπή και να δημιουργήσει μια νέα κυβέρνηση συνασπισμού. Στις 8 Σεπτέμβρη, οι ναύτες του Στόλου της Βαλτικής, μέσω των εκλεγμένων οργάνων τους, δηλώνουν ότι δεν θα αναγνωρίσουν την εξουσία της Προσωρινής Κυβέρνησης, ούτε θα εκτελέσουν οποιαδήποτε από τις εντολές της. Στις 11 Σεπτέμβρη, η Κεντρική Επιτροπή του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας απαιτεί: «Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ!». Έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, τόσο τα Σοβιέτ της Πετρούπολης όσο και της Μόσχας έχουν Μπολσεβίκικες πλειοψηφίες. Ο Κερένσκι συγκροτεί μια τρίτη κυβέρνηση συνασπισμού.
Καθώς η Επανάσταση απλώνεται, ο Λένιν λογαριάζει συνεχώς την εμπειρία των Μπολσεβίκων και του λαού, για να εξασφαλίσει ότι οι επαναστατικές δυνάμεις οπλίζονται με τη θεωρία και τις απόψεις που απαιτούνται για να οδηγηθούν στη νίκη. Επάνω η τοποθέτηση – απάντηση του Λένιν τον Σεπτέμβρη στα αστικά και μικροαστικά κόμματα, που ισχυρίζονται ότι ακόμη και αν οι Μπολσεβίκοι μπορούν να πάρουν την εξουσία, δεν θα μπορέσουν ποτέ να την διατηρήσουν. Υποβάλλει τα επιχειρήματα των εχθρών του Μπολσεβικισμού σε συντριπτική
κριτική: «Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, το προλεταριάτο της Ρωσίας, αν αναλάβει τώρα την εξουσία, μπορεί να είναι βέβαιο για τη νίκη και για την παντοτινή της διάρκεια».
Ο Λένιν επιστρέφει κρυφά στην Πετρούπολη από την εξορία του στη Φινλανδία στις 7 του Οκτώβρη. Η κρίσιμη καμπή του επαναστατικού αγώνα έχει φτάσει και στις 10 Οκτώβρη συγκαλείται η Κεντρική Επιτροπή των Μπολσεβίκων για να εγκρίνει την πορεία προς την ένοπλη εξέγερση. Δυο μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, ο Λεβ Κάμενεφ και ο Γκριγκόρι Ζινόβιεφ, μιλούν και ψηφίζουν κατά της ιστορικής απόφασης. Ο Λέων Τρότσκι δεν καταψηφίζει την απόφαση, αλλά προωθεί μια τροπολογία που θα μείωνε τις πιθανότητες να αποτύχει η εξέγερση και να πεθάνει εν τη γενέσει της. Παρόλα αυτά, η Κεντρική Επιτροπή υιοθετεί το ιστορικό ψήφισμα που συντάχθηκε από τον Λένιν, το χειρόγραφο του οποίου βλέπετε επάνω.
Στις 20 Οκτώβρη, το Σοβιέτ της Πετρούπολης εγκαθιδρύει τη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή για να προετοιμαστεί για την Επανάσταση στις 26 Οκτώβρη. Στις 21 του μήνα, οι Κομισάριοι (Επίτροποι) της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής αποστέλλουν λεπτομερείς οδηγίες σε όλες τις επαναστατικές στρατιωτικές μονάδες, μεταξύ αυτών και στο πολεμικό πλοίο Aurora, στο οποίο έχει δοθεί βασικός ρόλος. Επάνω, η Διάσκεψη του Σοβιέτ της Πετρούπολης, στις 22 Οκτώβρη.
Το Ινστιτούτο Σμόλνυ (Smolny), έδρα του Σοβιέτ της Μπολσεβίκικης Κεντρικής Επιτροπής της Πετρούπολης, θα γίνει το αρχηγείο της Οκτωβριανής Επανάστασης. Επάνω: Ο Λένιν στο Σμόλνυ κατά τις ημέρες της Οκτωβριανής Επανάστασης στον πίνακα του M. Sokolov.
Γενικό Επιτελείο της Οκτωβριανής Επανάστασης. Λένιν, Στάλιν, Σβερντλόφ, Felix Dzerzhinsky και Moisei Uritzky.
25 Οκτώβρη, στις 9:45, το θωρηκτό Aurora στρέφει τα κανόνια του και ρίχνει την εναρκτήρια βολή στα Χειμερινά Ανάκτορα, σηματοδοτώντας την επίθεση και την έναρξη της Οκτωβριανής Επανάστασης.
Η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή καθοδηγεί ένοπλους εργάτες και στρατιώτες για να καταλάβει κτήρια στρατηγικής σημασίας
στην Πετρούπολη. Το Γενικό Ταχυδρομείο, οι σιδηροδρομικοί σταθμοί, οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής, η κρατική τράπεζα,
τα κεντρικά τηλεφωνικά κέντρα και τα κυριότερα κυβερνητικά κτίρια καταλαμβάνονται.
Η ιστορική Ανακοίνωση της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής της 25ης Οκτώβρη:
«Προς τους πολίτες της Ρωσίας: Η Προσωρινή Κυβέρνηση έχει ανατραπεί. Η κρατική εξουσία έχει περάσει στα χέρια της Επαναστατικής Στρατιωτικής Επιτροπής –όργανο του Σοβιέτ των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών Πετρούπολης–, η οποία βρίσκεται επικεφαλής του προλεταριάτου και της φρουράς της Πετρούπολης. Η αιτία για την οποία ο λαός έχει αγωνιστεί –η άμεση πρόταση δημοκρατικής ειρήνης, η κατάργηση της φεουδαρχίας, ο έλεγχος της παραγωγικής διαδικασίας από τους εργαζόμενους, η δημιουργία μιας Κυβέρνησης των Σοβιέτ– είναι πια γεγονός. Ζήτω η επανάσταση των εργατών, των στρατιωτών και των αγροτών!»
26 Οκτώβρη, στις 2:00 π.μ., οι Μπολσεβίκοι αναλαμβάνουν τον έλεγχο των Χειμερινών Ανακτόρων. Το τελευταίο προπύργιο της Προσωρινής Κυβέρνησης. Ο Κερένσκι εγκαταλείπει την Πετρούπολη. Την ίδια μέρα, ο Λένιν ανακοινώνει τη εξουσία των Σοβιέτ στην ιστορική Συνδιάσκεψη του Δευτέρου Πανρωσικού Συνεδρίου των Σοβιέτ, στο Ινστιτούτο Σμόλνυ.
Τα πρώτα διατάγματα που εκδίδει η νέα κυβέρνηση: Το Διάταγμα για τη Γη καταργεί την ιδιοκτησία και αναδιανέμει τη γη μεταξύ των αγροτών. [Στην εισήγησή του, ο Λένιν αναφέρει: «Η κυβέρνηση της Εργατοαγροτικής Επανάστασης πρέπει πρώτα πρώτα να λύσει το ζήτημα της γης, ζήτημα που μπορεί να καθησυχάσει και να ικανοποιήσει τις τεράστιες μάζες της αγροτικής φτωχολογιάς» («Απαντα», τόμ. 35, σελ. 23, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»)].
Το Διάταγμα για την Ειρήνη, καλεί τις εμπόλεμες δυνάμεις να συνάψουν αμέσως τρίμηνη, τουλάχιστον, ανακωχή για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και ζητάει την άμεση αποχώρηση της Ρωσίας από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. [Με αυτό το Διάταγμα η Εργατοαγροτική εξουσία εξέφρασε την αποφασιστικότητά της να υπογράψει αμέσως ειρήνη χωρίς προσαρτήσεις και επανορθώσεις. Το Διάταγμα θεωρεί τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο ως το μεγαλύτερο έγκλημα ενάντια στην ανθρωπότητα και καλεί τους λαούς και το πιο πρωτοπόρο τμήμα τους, την εργατική τάξη, να επέμβουν στην υπόθεση της πάλης για την ειρήνη στον κόσμο]. Τα μεταγενέστερα διατάγματα των εργαζομένων περιγράφουν μέτρα για οκτάωρη εργασία, κατώτατο μισθό και τη διεύθυνση των εργοστασίων. Η θανατική ποινή καταργείται και πάλι.
Κράτος και Επανάσταση. Το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης του 1918. Εδώ ο Λένιν εξετάζει τα βασικά γεγονότα του 1917. Αποκαθιστά το επαναστατικό μαρξιστικό δόγμα του κράτους, το οποίο είχε εκχυδαϊστεί και διαστρεβλωθεί από τους οπορτουνιστές, αναπτύσσει τη θεωρία της δικτατορίας του προλεταριάτου και δείχνει ότι τα Σοβιέτ είναι ο εκφραστής της.
Σελίδα από το αδιαμόρφωτο ακόμη χειρόγραφο του Λένιν, που αναφέρεται στην Επανάσταση του Φεβρουαρίου και συντάχθηκε κατά την εξορία του στην Ελβετία.
Προλετάριοι όλου του κόσμου, άλλος δρόμος δεν υπάρχει!
«Σύντροφοι!
Γράφω αυτές τις γραμμές στις 24 το βράδυ. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Είναι ολοκάθαρο ότι πραγματικά τώρα πια κάθε καθυστέρηση της εξέγερσης ισοδυναμεί με θάνατο.
Με όλες μου τις δυνάμεις θέλω να πείσω τους συντρόφους ότι τώρα όλα κρέμονται από μια τρίχα, ότι στην ημερήσια διάταξη μπαίνουν ζητήματα που δε λύνονται με συσκέψεις, ούτε με συνέδρια (έστω και με συνέδρια των Σοβιέτ), αλλά αποκλειστικά από τους λαούς, από την πάλη των οπλισμένων μαζών.
Η πίεση των κορνιλοφικών προς το συμφέρον των αστών, η απομάκρυνση του Βερχόβσκι δείχνει πως δεν επιτρέπεται να περιμένουμε. Πρέπει με κάθε θυσία, σήμερα το βράδυ, απόψε τη νύχτα, να συλλάβουμε την κυβέρνηση, αφού οπλίσουμε (αφού νικήσουμε, αν προβάλλουν αντίσταση) τους ευέλπιδες κ.τ.λ.
Δεν πρέπει να περιμένουμε!! Μπορεί να τα χάσουμε όλα!!
Το κέρδος από την άμεση κατάληψη της εξουσίας είναι ότι υπερασπίζουμε τον λαό (όχι το συνέδριο, μα το λαό, πρώτ’ απ’ όλα το στρατό και τους αγρότες) από την κορνιλοφική κυβέρνηση που έδιωξε τον Βερχόβσκι και οργάνωσε δεύτερη κορνιλοφική συνωμοσία.
Ποιος πρέπει να πάρει την εξουσία;
Αυτό δεν έχει τώρα σημασία: ας την πάρει η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή ή “ένα άλλο όργανο” που θα δηλώσει ότι θα παραδώσει την εξουσία μονάχα στους πραγματικούς εκπροσώπους των συμφερόντων του λαού, των συμφερόντων του στρατού (άμεση πρόταση ειρήνης), των συμφερόντων των αγροτών (η γη πρέπει να παρθεί αμέσως, να καταργηθεί η ατομική ιδιοκτησία), των συμφερόντων των πεινασμένων.
Πρέπει να κινητοποιηθούν τώρα αμέσως όλες οι συνοικίες, όλα τα συντάγματα, όλες οι δυνάμεις και να στείλουν αμέσως αντιπροσωπείες στη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή, στην ΚΕ των μπολσεβίκων, ζητώντας επιτακτικά: σε καμιά περίπτωση, οπωσδήποτε να μην αφήσουμε ως τις 25 του μήνα την εξουσία στα χέρια του Κέρενσκι και συντροφιάς. Η υπόθεση πρέπει να κριθεί το δίχως άλλο σήμερα το βράδυ ή τη νύχτα.
Η ιστορία δεν θα συγχωρήσει την καθυστέρηση στους επαναστάτες που θα μπορούσαν να νικήσουν σήμερα (και σίγουρα θα νικήσουν σήμερα), αλλά που θα κινδύνευαν να χάσουν πολλά αύριο, θα κινδύνευαν να τα χάσουν όλα.
Παίρνοντας την εξουσία σήμερα, την παίρνουμε όχι ενάντια στα Σοβιέτ, αλλά για τα Σοβιέτ.
Η κατάληψη της εξουσίας είναι έργο της εξέγερσης. Ο πολιτικός σκοπός της θα διευκρινιστεί ύστερα από την κατάληψη της εξουσίας.
Θα ήταν καταστροφή ή προσκόλληση στους τύπους να περιμένουμε την επισφαλή ψηφοφορία της 25ης του Οκτώβρη, ο λαός έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να λύνει παρόμοια ζητήματα όχι με ψηφοφορίες, αλλά με τη βία, ο λαός έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση στις κρίσιμες στιγμές της επανάστασης να κατευθύνει τους εκπροσώπους του, ακόμη και τους καλύτερους εκπροσώπους του, κι όχι να τους περιμένει.
Αυτό το απέδειξε η ιστορία όλων των επαναστάσεων, και οι επαναστάτες θα έκαναν το μεγαλύτερο έγκλημα αν άφηναν να τους ξεφύγει η στιγμή, ενώ ξέρουν πως απ’ αυτούς εξαρτάται η σωτηρία της επανάστασης, η πρόταση ειρήνης, η σωτηρία της Πετρούπολης, η σωτηρία από την πείνα, η μεταβίβαση της γης στους αγρότες.
Η κυβέρνηση κλονίζεται. Πρέπει να την αποτελειώσουμε με κάθε θυσία!
Η καθυστέρηση της δράσης ισοδυναμεί με θάνατο».
Μπάμπης Ζαφειράτος / Μποτίλια Στον Άνεμο
«Τα λόγια του μας αναστάτωσαν, μας έβαλαν φωτιά, ο φόβος διαλύθηκε, η κούραση εξαφανίστηκε. Κι είχες την εντύπωση ότι δεν ήταν μόνο η φωνή του Λένιν, αλλά και των 40.000 εργαζομένων –καθιστοί, όρθιοι, ανεβασμένοι στη στέγη– μια φωνή που έδινε έκφραση στις πιο μύχιες σκέψεις μας»
Το Μπολσεβίκικο Κόμμα κατά την Περίοδο Προετοιμασίας και Υλοποίησης της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης
The Marxist-Leninist Weekly (04/11/2017)
Newspaper of the Communist Party of Canada (Marxist-Leninist)
Newspaper of the Communist Party of Canada (Marxist-Leninist)
*
Μετάφραση και προσθήκες με πίνακες, σημειώσεις σε […], λοιπά:
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο.
1.Η Επιστροφή του Λένιν από την Αναγκαστική Εξορία
2.Από τον Φλεβάρη ως τον Οκτώβρη του 1917 – Σύντομη περίληψη
3.Ανασκόπηση με φωτογραφίες και πίνακες ζωγραφικής
2.Από τον Φλεβάρη ως τον Οκτώβρη του 1917 – Σύντομη περίληψη
3.Ανασκόπηση με φωτογραφίες και πίνακες ζωγραφικής
_________________________
Η Επιστροφή του Λένιν από την Αναγκαστική Εξορία
[Arkadi Victorovich Rusin (1926-). Ο Λένιν κατά την άφιξή του στην Πετρούπολη την Άνοιξη του 1917]
Αποσπάσματα από το Κεφάλαιο 7, «Το Μπολσεβίκικο Κόμμα κατά την Περίοδο Προετοιμασίας και Πραγματοποίησης της Σοσιαλιστικής Επανάστασης του Οκτώβρη» της Ιστορίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (Μπολσεβίκοι), 1939.
***
Ενώ ήταν ακόμα στην Ελβετία, ο Λένιν, κι αφού έλαβε τα πρώτα νέα της επανάστασης του Φεβρουαρίου, έγραψε τα «Γράμματα από μακριά» στο Κόμμα και στην εργατική τάξη της Ρωσίας, όπου έλεγε: «Εργαζόμενοι, έχετε προβάλει τα θαύματα του προλεταριακού ηρωισμού, τον ηρωισμό του λαού στον εμφύλιο πόλεμο κατά του τσαρισμού. Πρέπει τώρα να δείξετε τα θαύματα της οργάνωσης, της οργάνωσης του προλεταριάτου και ολόκληρου του λαού, για να προετοιμάσετε το δρόμο για την νίκη σας κατά το δεύτερο στάδιο της επανάστασης».
Ο Λένιν έφτασε στη Πετρούπολη το βράδυ της 3ης Απριλίου. Χιλιάδες εργαζόμενοι, στρατιώτες και ναύτες συγκεντρώθηκαν στο σιδηροδρομικό σταθμό της Φινλανδίας και στην πλατεία του σταθμού για να τον υποδεχτούν. Ο ενθουσιασμός τους, όταν ο Λένιν κατέβηκε από το τρένο ήταν απερίγραπτος. Σήκωσαν τον ηγέτη στους ώμους τους και τον μετέφεραν στην αίθουσα αναμονής του σταθμού. Εκεί οι Μενσεβίκοι Chkheidze [Nikolay Semyonovich Chkheidze, κοινώς γνωστός ως Karlo Chkheidze ή Nicolas Cheidze ( 1864-1926)] και Skobelev [Matvey Ivanovich Skobelev (1885-1938)] ξεκίνησαν τις ομιλίες «καλωσορίσματος» εξ ονόματος του Σοβιέτ της Πετρούπολης, όπου «εξέφρασαν την ελπίδα» ότι θα βρουν μαζί με τον Λένιν μια «κοινή γλώσσα». Αλλά ο Λένιν δεν σταμάτησε να τους ακούσει· τους προσπέρασε, βγήκε από το πλήθος των εργατών και των στρατιωτών και σκαρφαλώνοντας σ’ ένα θωρακισμένο αυτοκίνητο, εκφώνησε τη διάσημη ομιλία του, με την οποία κάλεσε τον λαό να πολεμήσει για τη νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης. «Ζήτω η σοσιαλιστική επανάσταση!» ήταν οι λέξεις με τις οποίες ο Λένιν ολοκλήρωσε αυτή την πρώτη ομιλία μετά την πολυετή εξορία.
Piotr Vasiliev (1899-1975). Λένιν (Σχέδιο του 1949)
Αυτό το υπόμνημα ήταν οι περίφημες Θέσεις του Απρίλη, οι οποίες εφοδίαζαν το Κόμμα και το προλεταριάτο με μια ξεκάθαρη επαναστατική γραμμή για τη μετάβαση από την αστική προς την σοσιαλιστική επανάσταση. [1]
Οι Θέσεις του Λένιν είχαν τεράστια σημασία για την επανάσταση και για το συνακόλουθο έργο του Κόμματος. Η επανάσταση ήταν μια καθοριστικής σημασίας στροφή στη ζωή της χώρας. Στις νέες συνθήκες του αγώνα, που οδήγησε στην ανατροπή του τσαρισμού, το Κόμμα χρειαζόταν έναν νέο προσανατολισμό για να προχωρήσει με τόλμη και αυτοπεποίθηση στον νέο δρόμο. Και οι Θέσεις του Λένιν έδωσαν στο Κόμμα αυτόν τον προσανατολισμό.
Οι Θέσεις του Απρίλη έδωσαν στο Κόμμα ένα λαμπρό σχέδιο αγώνα για τη μετάβαση από την αστική δημοκρατία στην σοσιαλιστική επανάσταση, από το πρώτο στάδιο της επανάστασης στο δεύτερο στάδιο –το στάδιο της Σοσιαλιστικής Επανάστασης. Το Κόμμα μέσα από την όλη ιστορία του ήταν προετοιμασμένο γι’ αυτό το σπουδαίο έργο. Ήδη από το 1905, ο Λένιν στο φυλλάδιό του «Δύο τακτικές της Σοσιαλδημοκρατίας στη Δημοκρατική Επανάσταση» έγραφε ότι μετά την ανατροπή του τσαρισμού το προλεταριάτο θα προχωρούσε στην επίτευξη της Σοσιαλιστικής Επανάστασης.
Το νέο στοιχείο στις Θέσεις ήταν ότι έδωσαν ένα συγκεκριμένο, θεωρητικά τεκμηριωμένο σχέδιο, κατά το αρχικό στάδιο της μετάβασης στην Σοσιαλιστική Επανάσταση.
Nicolai Babasiouk (1914-1983). Ο Λένιν φτάνει στην Πετρούπολη (1960)
Στον πολιτικό τομέα, ο Λένιν πρότεινε τη μετάβαση από μια κοινοβουλευτική δημοκρατία σε μια δημοκρατία των Σοβιέτ. […] Ο Λένιν πρότεινε την αντικατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας από τη δημοκρατία των Σοβιέτ, ως καταλληλότερη μορφή πολιτικής οργάνωσης της κοινωνίας κατά την περίοδο μετάβασης από τον καπιταλισμό στον σοσιαλισμό.
«Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της παρούσας κατάστασης στη Ρωσία –δήλωνε στις Θέσεις– είναι ότι αυτό αποτελεί μια μετάβαση από το πρώτο στάδιο της επανάστασης –όπου, λόγω της ανεπαρκούς ταξικής συνείδησης και οργάνωσης του προλεταριάτου, έθεσε την εξουσία στα χέρια της μπουρζουαζίας– στο δεύτερο στάδιο, το οποίο πρέπει να θέσει την εξουσία στα χέρια του προλεταριάτου και των φτωχότερων στρωμάτων της αγροτιάς».
«Δεν πρόκειται για μια κοινοβουλευτική δημοκρατία –επιστροφή σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία, από τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών, θα ήταν ένα βήμα προς τα πίσω–, αλλά για μια δημοκρατία των Σοβιέτ των Εργατών, των Εργατών της γης και των Αγροτών Αντιπροσώπων σε ολόκληρη τη χώρα, απ’ τη μια άκρη στην άλλη».
Piotr Vasiliev (1899-1975). Lenin (Σχέδιο του 1949)
Όσον αφορά την Προσωρινή Κυβέρνηση, το σύνθημα που πρότεινε ο Λένιν ήταν: «Καμιά υποστήριξη στην Προσωρινή Κυβέρνηση!»
Ο Λένιν είχε ήδη επισημάνει στις Θέσεις ότι το Κόμμα εξακολουθούσε να είναι μειοψηφία στα Σοβιέτ, ότι στα Σοβιέτ κυριάρχησε ένα μπλοκ Μενσεβίκων και Σοσιαλιστών-Επαναστατών, το οποίο ήταν ένα όργανο αστικής επιρροής για το προλεταριάτο. Ως εκ τούτου, το έργο του Κόμματος συνίστατο στα εξής:
«Πρέπει να εξηγηθεί στον λαό ότι τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών είναι η μόνη δυνατή μορφή επαναστατικής κυβέρνησης και ως εκ τούτου το καθήκον μας είναι, όσο αυτή η κυβέρνηση θα βρίσκεται κάτω από την επιρροή της αστικής τάξης, να παρουσιάσουμε και να εξηγήσουμε υπομονετικά, συστηματικά, και επίμονα τα σφάλματα της τακτικής τους, με επιχειρήματα ειδικά προσαρμοσμένα στις πρακτικές ανάγκες των μαζών. Όσο είμαστε μειοψηφία συνεχίζουμε το έργο μας της κριτικής και της ανάδειξης των λαθών και ταυτόχρονα διακηρύσσουμε την αναγκαιότητα της μεταβίβασης ολόκληρης της κρατικής εξουσίας στα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών [των Βουλευτών Εργατών]…»
Yuri Belov (γεν. 1929). Ο Λένιν με εργάτες του εργοστασίου Putilov, στις 28 Οκτώβρη 1917 (1964)
Αυτό σήμαινε ότι ο Λένιν δεν ζητούσε επανάσταση εναντίον της Προσωρινής Κυβέρνησης –η οποία εκείνη τη στιγμή ειχε την εμπιστοσύνη των Σοβιέτ–, ότι δεν απαιτούσε την ανατροπή της, αλλά ότι ήθελε, μέσω αιτιολογημένης και στρατευμένης δουλειάς, να κερδίσει πλειοψηφία στα Σοβιέτ, να αλλάξει την πολιτική των Σοβιέτ. […]
Ήταν μια γραμμή που προέβλεπε μια ειρηνική εξέλιξη της επανάστασης.
Ο Λένιν ζήτησε επίσης να πετάξουν από πάνω τους το «λερωμένο πουκάμισο», δηλαδή το Κόμμα να μην αποκαλείται πλέον Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Τα κόμματα της Δεύτερης Διεθνούς και των Ρώσων Μενσεβίκων ονομάζονταν Σοσιαλδημοκρατικά. Αυτό το όνομα είχε αμαυρωθεί και είχε ντροπιαστεί από τους οπορτουνιστές, τους προδότες του σοσιαλισμού. Ο Λένιν πρότεινε το Κόμμα των Μπολσεβίκων να ονομαστεί Κομμουνιστικό Κόμμα, όνομα που είχε δοθεί από τον Μαρξ και τον Ένγκελς στο κόμμα τους. […]
Τέλος, ο Λένιν στις Θέσεις του ζήτησε τη δημιουργία μιας νέας Διεθνούς, της Τρίτης, Κομμουνιστικής Διεθνούς, η οποία θα ήταν απαλλαγμένη από τον οπορτουνισμό και τον σοσιαλσωβινισμό. […]
Στις 14 Απριλίου, στην Πετρούπολη έγινε η Διάσκεψη των Μπολσεβίκων. Το συνέδριο ενέκρινε τις Θέσεις του Λένιν και τις έκανε θεμέλιο της δουλειάς του.
Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι τοπικές οργανώσεις του Κόμματος ενέκριναν επίσης αυτές τις Θέσεις.
Ολόκληρο το Κόμμα, με εξαίρεση μερικά άτομα… υιοθέτησε τις θέσεις του Λένιν με βαθιά ικανοποίηση.
Σ.τ.μ.
[1] Δέκα Θέσεις για την εκπόνηση της επόμενης φάσης του αγώνα μετά την ανατροπή του Τσαρισμού, το Φεβρουάριο του 1917. Αυτές οι Θέσεις του Απρίλη δημοσιεύθηκαν στη συνέχεια στην εφημερίδα του Κόμματος, Pravda, ως το άρθρο με τίτλο Τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην παρούσα επανάσταση. Βλέπε και από: Λένιν Οι θέσεις του Απρίλη (Σύγχρονη Εποχή 2012). pdf Σημειώσεις, σελ. 129.
***
2.Από τον Φεβρουάριο έως τον Οκτώβριο 1917
Σύντομη περίληψη
[Pavel Petrovic Sokolov Skalja (1899-1961). Η Έφοδος και η κατάληψη των Χειμερινών Ανακτόρων (1947)]
***
Κατά τη διάρκεια των οκτώ μηνών, από τον Φεβρουάριο έως τον Οκτώβριο του 1917, το Κόμμα των Μπολσεβίκων πραγματοποίησε το πολύ δύσκολο έργο της νίκης από την πλειοψηφία της εργατικής τάξης και την πλειοψηφία των Σοβιέτ και προσέλκυσε την υποστήριξη εκατομμυρίων αγροτών για τη Σοσιαλιστική επανάσταση. Απομάκρυνε τον λαό από την επιρροή των μικροαστών (Σοσιαλεπαναστάτες, Μενσεβίκους και Αναρχικούς), εκθέτοντας βήμα προς βήμα την πολιτική αυτών των κομμάτων και δείχνοντας ότι έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα των εργαζόμενων. Το Μπολσεβίκικο Κόμμα, με εκτεταμένη πολιτική δουλειά στην πρώτη γραμμή και στα μετόπισθεν, προετοίμασε τον λαό για την Σοσιαλιστική Επανάσταση του Οκτωβρίου. Τα γεγονότα αποφασιστικής σημασίας στην ιστορία του Κόμματος την εποχή εκείνη ήταν η άφιξη του Λένιν από την εξορία του στο εξωτερικό, οι Θέσεις του Απρίλη, η Συνδιάσκεψη του Κόμματος του Απριλίου και το Έκτο Συνέδριο του Κόμματος. Οι αποφάσεις του Κόμματος αποτέλεσαν πηγή δύναμης για την εργατική τάξη και την ενέπνευσαν με εμπιστοσύνη στη νίκη· σε αυτές τις αποφάσεις οι εργαζόμενοι βρήκαν λύσεις στα σημαντικά προβλήματα της επανάστασης. Η Συνδιάσκεψη του Απριλίου έστρεψε τις προσπάθειες του Κόμματος στον αγώνα για τη μετάβαση από την αστικο-δημοκρατική επανάσταση στην Σοσιαλιστική Επανάσταση. Το Έκτο Συνέδριο οδήγησε το Κόμμα στην ένοπλη εξέγερση εναντίον της αστικής τάξης και της Προσωρινής Κυβέρνησής της.
Τα συμβιβασμένα Σοσιαλ-Επαναστατικά και Μενσεβίκικα κόμματα, οι Αναρχικοί και τα άλλα μη κομμουνιστικά κόμματα ολοκλήρωσαν τον κύκλο της ανάπτυξής τους: Όλα είχαν γίνει αστικά κόμματα πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση και αγωνίστηκαν για τη διατήρηση και την ακεραιότητα του καπιταλιστικού συστήματος.
Αγνώστου καλλιτέχνη. Ο Λένιν στο Δεύτερο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ, Πετρούπολη, 8 Νοέμβρη 1917
Το Μπολσεβίκικο Κόμμα ήταν το μοναδικό κόμμα που οδήγησε τον αγώνα των μαζών στην ανατροπή της αστικής τάξης και την εγκαθίδρυση της εξουσίας των Σοβιέτ.
Ταυτόχρονα, οι Μπολσεβίκοι εξουδετέρωσαν τις προσπάθειες αυτών που είχαν μια υποχωρητική στάση μέσα στο Κόμμα –Ζινόβιεφ, Καμένεφ, Ρίκοφ, Μπουχάριν, Τρότσκι και Πιατακόφ– που ήθελαν να το εκτρέψουν από την πορεία της σοσιαλιστικής επανάστασης.
Επικεφαλής του Μπολσεβίκικου κόμματος, η εργατική τάξη, σε σύμμαχό της τους φτωχούς αγρότες και με την υποστήριξη των στρατιωτών και των ναυτών, ανέτρεψε τη δύναμη της αστικής τάξης, καθιέρωσε τη δύναμη των Σοβιέτ, δημιούργησε ένα νέο είδος κράτους –ένα Σοσιαλιστικό Σοβιετικό κράτος– κατάργησε την κυριότητα των ιδιοκτητών της γης, επέστρεψε τη χρήση γης στους αγρότες, εθνικοποίησε όλα κτήματα της χώρας, τα απαλλοτριωμένα από τους καπιταλιστές, πέτυχε την αποχώρηση της Ρωσίας από τον πόλεμο και την επίτευξη της ειρήνης, γεγονός που σήμανε μια πολυπόθητη ανάπαυλα, δημιουργώντας έτσι τις συνθήκες για την ανάπτυξη της Σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Η Σοσιαλιστική Επανάσταση του Οκτώβρη συνέτριψε τον καπιταλισμό, στέρησε από την αστική τάξη τα μέσα παραγωγής και μετέτρεψε τις παραγωγικές μονάδες (μύλους, χαλυβουργεία κλπ), τα εργοστάσια, τα γήπεδα, τους σιδηροδρόμους και τις τράπεζες σε ιδιοκτησία ολόκληρου του λαού, σε δημόσια περιουσία.
Καθιέρωσε τη δικτατορία του προλεταριάτου και παρέδωσε την κυβέρνηση της τεράστιας χώρας στην εργατική τάξη, καθιστώντας την κυρίαρχη τάξη.
Η Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση εισήγαγε έτσι μια νέα εποχή στην ιστορία της ανθρωπότητας –την εποχή των προλεταριακών επαναστάσεων.
***
3.Ανασκόπηση φωτογραφιών
[Aleksandr Gerasimov (1881-1963). Ο Λένιν στην Βήμα (1930)]
*
Με την ευκαιρία της 100ης επετείου της Μεγάλης Σοσιαλιστικής Επανάστασης του Οκτώβρη, μέσα από μια σειρά φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής και εικόνες γίνεται προσπάθεια να καταγραφεί το πνεύμα εκείνης της εποχής, κατά την οποία η ιστορική αυτή Επανάσταση γεννήθηκε από τη Ρωσική Εργατική Τάξη και την Αγροτιά, υπό την ηγεσία του Β. Ι. Λένιν και του Μπολσεβίκικου Κόμματος. Οι ημερομηνίες που δίνονται βασίζονται στο Ιουλιανό Ημερολόγιο, το οποίο ίσχυε την εποχή εκείνη στη Ρωσία.
Επανάσταση του Φεβρουαρίου: 23 Φεβρουαρίου-3 Μαρτίου 1917.
(Πίνακας αγνώστου καλλιτέχνη: Η Εξέγερση του Εργαζόμενου Λαού).
Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους ηγέτες των Μπολσεβίκων φυλακίζονται ή εκτοπίζονται, η συλλογική δράση των γυναικών και των εργαζομένων παρέχει τη σπίθα για μια μαζική εξέγερση που ανατρέπει τον Τσάρο, και ενώ τα γεγονότα της Επανάστασης του 1905 είναι ακόμα φρέσκα στο μυαλό των ανθρώπων. Τον Ιανουάριο του 1917, περισσότεροι από 140.000 εργαζόμενοι απεργούν για να τιμήσουν την 12η επέτειο της αιματηρής Κυριακής, την έναρξη της επανάστασης του 1905, όταν στρατεύματα και αστυνομία άνοιξαν πυρ σε μια ειρηνική διαδήλωση εναντίον του Τσάρου στα Χειμερινά Ανάκτορα, κατά την οποία 1.000 περίπου άνθρωποι σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν. Ένα μήνα αργότερα, κατά την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, περίπου 100.000 εργαζόμενοι απεργούν ακόμη.
Διαδήλωση στην Πλατεία Ζναμένσκαγια, στην Πετρούπολη. Πενήντα διαδηλωτές σκοτώνονται στις 26 Φεβρουαρίου. Μέχρι τις 27 Φεβρουαρίου, τα στρατεύματα αρνούνται να πυροβολήσουν διαδηλωτές και πολλοί λιποτακτούν.
Στις 27 Φεβρουαρίου συστήνεται η Προσωρινή Επιτροπή της Κρατικής Δούμας και της Πετρούπολης. Η Εκτελεστική Επιτροπή της Δούμας σχηματίζει μια προσωρινή επιτροπή, η οποία αποτελείται κυρίως από μέλη του Συνταγματικού Δημοκρατικού Κόμματος και ανακοινώνει ότι θα αναλάβει τον έλεγχο της χώρας. Εν τω μεταξύ, στην ίδια θέση, οι Μενσεβίκοι και οι Σοσιαλ-Επαναστάτες σχηματίζουν το Σοβιέτ της Πετρούπολης των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών, δημιουργώντας έτσι τη γέννηση της «δυαδικής εξουσίας» που περιγράφει ο Λένιν (Βλέπε από το προαναφερόμενο pdf (σελ.39).
Στις 2 Μαρτίου, ο Τσάρος Νικόλαος παραιτείται υπέρ του αδελφού του Μεγάλου Δούκα Μιχαήλ. Η Επιτροπή της Δούμας ανακοινώνει το σχηματισμό της Προσωρινής Κυβέρνησης, που θα αποφασίζει ώσπου να συγκληθεί η Συντακτική Συνέλευση, υπό την ηγεσία του πρίγκιπα Γκεόργκι Λβοφ. Η θανατική ποινή καταργείται.
Όταν ξεσπάει η Επανάσταση του Φεβρουαρίου, ο Λένιν βρίσκεται εξόριστος στην Ελβετία. Πληροφορείται τα νέα της επιτυχίας και αρχίζει να γράφει τα «Γράμματα από Μακριά». Η πρώτη επιστολή, που παρουσιάζεται εδώ όπως τυπώθηκε στην Pravda, αποκαλύπτει τον αστικό χαρακτήρα της Προσωρινής Κυβέρνησης και καλεί το ρωσικό προλεταριάτο να προχωρήσει προς την Σοσιαλιστική Επανάσταση. Ο Λένιν γράφει: «Εργαζόμενοι, έχετε προβάλει τα θαύματα του προλεταριακού ηρωισμού, τον ηρωισμό του λαού στον εμφύλιο πόλεμο εναντίον του τσαρισμού. Πρέπει τώρα να δείξετε τα θαύματα της οργάνωσης, της οργάνωσης του προλεταριάτου και ολόκληρου του λαού, για να προετοιμάσετε το δρόμο για την νίκη σας κατά το δεύτερο στάδιο της επανάστασης».
Ο Μπολσεβίκος ηγέτης Ιωσήφ Στάλιν επιστρέφει στην Πετρούπολη από την εξορία στις 12 Μαρτίου. Σε άρθρο του, την επομένη της επιστροφής, που δημοσιεύθηκε στην Pravda, στις 14 Μαρτίου, με τίτλο «Τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών», γράφει: «Εργαζόμενοι και στρατιώτες να ενωθούν παντού για να σχηματίσουν Σοβιέτ των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών, όργανα της συμμαχίας και της δύναμης των επαναστατικών δυνάμεων της Ρωσίας! Εκεί βρίσκεται η εγγύηση για πλήρη νίκη επί των σκοτεινών δυνάμεων της παλιάς Ρωσίας».
[Mikhail Sokolov (1885-1947). Σταθμός Φινλανδία, Πετρούπολη]. Ο Λένιν φτάνει στο Σταθμό Φινλανδίας της Πετρούπολης το βράδυ της 3ης Απριλίου, μετά από πολλά χρόνια στην εξορία. Η επιστροφή του έχει τεράστια σημασία για το Μπολσεβίκικο Κόμμα και την επανάσταση. Χιλιάδες εργαζόμενοι, στρατιώτες και ναύτες κατακλύζουν το σιδηροδρομικό σταθμό και την πλατεία για να τον καλωσορίσουν.
Ο ενθουσιασμός τους, καθώς ο Λένιν βγαίνει από το τραίνο, καταγράφεται σε αυτόν τον πίνακα από τον M. Sokolov.
[Vladimir Alexandrovich Serov (1910-1968). Ζήτω η σοσιαλιστική επανάσταση (1951)]
Στην Πλατεία του σιδηροδρομικό σταθμού Φινλανδίας, ο Λένιν σκαρφαλώνει στην οροφή ενός θωρακισμένου αυτοκινήτου και απευθύνεται στο πλήθος, καλώντας το λαό να πολεμήσει για τη νίκη της Σοσιαλιστικής Επανάστασης, καταλήγοντας στο «Ζήτω η σοσιαλιστική επανάσταση!». Η σκηνή αποιτυπώνεται σε αυτόν τον πίνακα του Σέροφ, όπου στα αριστερά διακρίνεται ο Στάλιν, ο οποίος είχε συναντηθεί με τον Λένιν στο σταθμό Byelo-Ostrov.
Τη νύχτα της επιστροφής του στην Πετρούπολη, ο Λένιν αρχίζει να γράφει τις περίφημες Θέσεις του Απρίλη, όπως δημοσιεύθηκαν στην Pravda (επάνω), στις 7 Απριλίου υπό τον τίτλο «Τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην παρούσα επανάσταση».
Οι Θέσεις του Απρίλη παρέχουν στο Κόμμα και στο προλεταριάτο μια σαφή επαναστατική γραμμή για τη μετάβαση από την αστική προς τη σοσιαλιστική επανάσταση. Πάνω, ο Λένιν διατυπώνει τις Θέσεις, στις 4 Απριλίου.
«Η Κρίση του Απρίλη», 18 Απριλίου – 2 Μαΐου: Η αστική καπιταλιστική φύση της Προσωρινής Κυβέρνησης και η αντίφαση με τη μακρόχρονη απαίτηση του λαού να αποχωρήσει η Ρωσία από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο επιβεβαιώνεται από ένα μυστικό τηλεγράφημα που έστειλε ο υπουργός Pavel Miliukov στους συμμάχους της Ρωσίας. Με αυτό,
η Προσωρινή Κυβέρνηση υπόσχεται τη στήριξη της Ρωσίας μέχρι να κερδηθεί ο πόλεμος και στοιχηματίζει αξιώσεις για την Κωνσταντινούπολη και τα Δαρδανέλια σαν μερίδιο της Ρωσίας από τη λεία του πολέμου. Αυτό το τηλεγράφημα διαρρέει και στις 20 Απριλίου οι άνθρωποι παίρνουν στους δρόμους με συνθήματα όπως «Κάτω οι δέκα καπιταλιστές υπουργοί!»
Η στήριξη των Μπολσεβίκων μεγαλώνει. Ο Miliukov παραιτείται, και μετά από ανασχηματισμό προκύπτει μια νέα προσωρινή κυβέρνηση στις 5 Μαΐου.
*
Σε προκήρυξή τους στις 17 Ιούνη, η Κεντρική Επιτροπή και η Επιτροπή Πετρούπολης του ΣΔΕΚΡ (μπ), το Κεντρικό Σοβιέτ των εργοστασιακών επιτροπών Πετρούπολης, της ομάδας των μπολσεβίκων στο Σοβιέτ Πετρούπολης, των Συντάξεων των εφημερίδων «Πράβντα» και «Σολντάτσκαγια Πράβντα» ανέφεραν:«Ας μετατραπεί η αυριανή μέρα (18 του Ιούνη), μέρα ειρηνικής διαδήλωσης, σε μέρα τρομερής διαμαρτυρίας της επαναστατημένης Πετρούπολης κατά της καταπίεσης και αυθαιρεσίας.
Ας ανεμίσουν αύριο οι νικηφόρες σημαίες, για να τρομάξουν τους εχθρούς της ελευθερίας και του σοσιαλισμού!
Ας φτάσει σ’ όλο τον κόσμο η έκκλησή μας, η έκκληση των αγωνιστών της επανάστασης, για να χαρούν όλοι οι καταπιεζόμενοι και σκλαβωμένοι!
Εκεί, στη Δύση, στις χώρες που πολεμούν, χαράζει ήδη η αυγή της νέας ζωής. Η αυγή της μεγάλης επανάστασης των εργατών. Ας μάθουν αύριο τ’ αδέλφια μας στη Δύση ότι εσείς πάνω στις σημαίες σας τους φέρνετε όχι τον πόλεμο, αλλά την ειρήνη, όχι την υποδούλωση, αλλά την απελευθέρωση!
Piotr Vasiliev (1899-1975). Τσάι με τον Λένιν (Σχέδιο του 1960)
Εργάτες! Στρατιώτες! Δώστε ο ένας στον άλλο αδελφικά το χέρι – εμπρός κάτω από τη σημαία του σοσιαλισμού!
Όλοι στους δρόμους, σύντροφοι!
Συσπειρωθείτε γύρω από τις σημαίες σας! Με επιβλητικές φάλαγγες βαδίστε στους δρόμους της πρωτεύουσας! Με ηρεμία και βεβαιότητα, εκφράστε τις επιθυμίες σας:
Κάτω η αντεπανάσταση!
Κάτω η τσαρική Δούμα!
Κάτω το Κρατικό Σοβιέτ!
Κάτω οι δέκα καπιταλιστές υπουργοί!
Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών και αγροτών βουλευτών!
Αναθεώρηση της “Διακήρυξης των δικαιωμάτων του στρατιώτη”!
Να καταργηθούν οι “διαταγές” κατά των στρατιωτών και των ναυτών!
Κάτω ο αφοπλισμός των επαναστατημένων εργατών!
Ζήτω η λαϊκή πολιτοφυλακή!
Κάτω η αναρχία στη βιομηχανία και τα λοκ άουτ των καπιταλιστών!
Ζήτω ο έλεγχος και η οργάνωση της παραγωγής και της κατανομής!
Όχι στην πολιτική της επίθεσης!
Καιρός να τελειώσει ο πόλεμος! Ας ανακοινώσει το Σοβιέτ των βουλευτών δίκαιους όρους ειρήνης!
Ούτε χωριστή ειρήνη με τον Γουλιέλμο, ούτε μυστικές συμφωνίες με τους Γάλλους και Άγγλους καπιταλιστές!
Ψωμί! Ειρήνη! Ελευθερία!» (ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ)
Vasiliev [Piotr Vasiliev (1909-1989). Σχέδιο του 1937]
3-24 Ιουνίου. Πρώτο Πανρωσικό Συνέδριο Εργατικών και Στρατιωτικών Σοβιέτ. Μεγάλο μέρος της συζήτησης επικεντρώνεται στις σχέσεις μεταξύ των Σοβιέτ και της Προσωρινής Κυβέρνησης, καθώς και στη συμμετοχή της Ρωσίας στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σχέδιο του P. Vasiliev [1936]. Η στιγμή κατά την οποία ο Μενσεβίκος ηγέτης Irakli Tsereteli ισχυρίζεται από το βήμα ότι κανένα πολιτικό κόμμα στη Ρωσία δεν θα πει «Παραδώστε την εξουσία σε μας» και ο Λένιν σηκώνεται όρθιος και δηλώνει δυνατά: «Υπάρχει ένα τέτοιο κόμμα! Είναι το Μπολσεβίκικο Κόμμα!»
[Boris Eremeevich Vladimirski (1878-1950), Οι Μπολσεβίκοι]
Το Μπολσεβίκικο Κόμμα κάνει δυναμικές προετοιμασίες για τη μαζική διαδήλωση της 18 Ιουνίου στην Πετρούπολη. Στις 17 Ιουνίου, από την Pravda, ο Στάλιν καλεί τους εργάτες και τους στρατιώτες να συμμετάσχουν κάτω από τα συνθήματα του Μπολσεβίκικου Κόμματος, δηλαδή «Κάτω οι δέκα καπιταλιστές υπουργοί!», «Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων των Εργατών, των Στρατιωτών και των Αγροτών», «Είναι η ώρα να σταματήσει ο πόλεμος!», «Αφήστε τα Σοβιέτ των Αντιπροσώπων να διατυπώσουν τους όρους της ειρήνης», «Ούτε ξεχωριστή ειρήνη με τον [Κάιζερ] Γουλιέλμο ούτε μυστική συνθήκη με τους Γάλλους και Βρετανούς καπιταλιστές», «Ειρήνη, Ψωμί, Ελευθερία!»
Ο Υπουργός Πολέμου Αλέξανδρος Κερένσκι εγκαινιάζει την «Επίθεση του Ιουνίου» [γνωστή ως Επίθεση Κερένσκι], στις 18 Ιουνίου, εναντίον των δυνάμεων της Αυστρίας-Ουγγαρίας στη Γαλικία. Αν και η επίθεση είναι αρχικά επιτυχής, σύντομα οι στρατιώτες αρνούνται να πολεμήσουν. Οι Επιτροπές Στρατιωτών συζητούν τις εντολές και ενθαρρύνουν τους στρατιώτες να μην υπακούουν σε αξιωματικούς. Πολλοί στρατιώτες επιστρέφουν στο σπίτι για να λάβουν μέρος στην αναδιανομή της γης. Η επίθεση καταρρέει τέσσερεις ημέρες αργότερα και οι Αυστριακοί και οι Γερμανοί αντιδρούν με αντεπίθεση. Η αποτυχία της επιθετικότητας του Ιουνίου αποδυναμώνει περαιτέρω την Προσωρινή Κυβέρνηση. Επάνω: Στρατιώτες που διαμαρτύρονται στην Πετρούπολη στις 18 Ιουνίου, μια μαζική διαδήλωση στην οποία 400.000 συμμετέχουν με πανό που φέρουν μπολσεβίκικα συνθήματα.
[Isaak Izrailevich Brodsky (1884-1939). Η ομιλία του Λένιν στους εργάτες του εργοστασίου Putilov τον Μάιο του 1917 (1929)]
Βάσει των αποφάσεων που ελήφθησαν κατά την Πανρωσική Διάσκεψη των Μπολσεβίκικων, τον Απρίλιο, το Μπολσεβίκικο Κόμμα αναπτύσσει εντατικές δραστηριότητες στα Σοβιέτ, στο στρατό, στα παραπήγματα των εργαζομένων, στα εργατικά καταλύματα και μεταξύ των αγροτών. Στις 17 Μαΐου ο Λένιν μίλησε στους εργαζόμενους. Πίνακας του I. Brodsky. Ένας εργάτης του Putilov, ανακαλώντας την ομιλία του Λένιν θα πει: «Τα λόγια του μας αναστάτωσαν, μας έβαλαν φωτιά, ο φόβος διαλύθηκε, η κούραση εξαφανίστηκε. Κι είχες την εντύπωση ότι δεν ήταν μόνο η φωνή του Λένιν, αλλά και των 40.000 εργαζομένων –καθιστοί, όρθιοι, ανεβασμένοι στη στέγη– μια φωνή που έδινε έκφραση στις πιο μύχιες σκέψεις μας».
[Alexandr Moravov (1878-1951), Μέρες του Ιούλη 1917]
Ο Λβοφ [Γκεόργκι Γιεβγκένγιεβιτς Λβοφ (1861-1925). Ρώσος πολιτικός και ο πρώτος μετά-αυτοκρατορικός πρωθυπουργός της Ρωσίας, 15 Μαρ.-21 Ιουλ. 1917] παραιτείται από την πρωθυπουργία της Προσωρινής Κυβέρνησης και ο Αλέξανδρος Κερένσκι αναλαμβάνει να καταστείλει τις διαδηλώσεις, χρησιμοποιώντας στρατεύματα πιστά στην Προσωρινή Κυβέρνηση.
Στις 7 Ιουλίου αναλαμβάνει πρωθυπουργός και ξαναφέρνει στην κυβέρνηση τους Συνταγματικούς Δημοκράτες.
Η αποτυχημένη εξέγερση του Ιουλίου έχει ως αποτέλεσμα να γίνουν τα Σοβιέτ ένα προσάρτημα της Προσωρινής Κυβέρνησης, υποδηλώνοντας το τέλος της Δυαδικής Εξουσίας. Ο Κερένσκι εγγυάται τη σύλληψη του Λένιν και άλλων ηγετών των μπολσεβίκων. Στα γραφεία της Πράβδα, έδρα της Κεντρικής Επιτροπής των Μπολσεβίκων, γίνεται εισβολή και πολλοί ηγέτες συλλαμβάνονται. Το μπολσεβίκικο κόμμα βγαίνει στην παρανομία και κανονίζει να κρυφτεί ο Λένιν και στη συνέχεια να διαφύγει στη Φινλανδία. Στη φωτογραφία, ο Λένιν και τα ψεύτικα έγγραφα για τη διαφυγή του.
[Svarog -Korochkin- Vasily Semenovich (1883-1948). Έκθεση του Ι. Β. Στάλιν στο VI Συνέδριο του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος (Μπολσεβικικού) –RSDLP (Bolsheviks), 1935]
Οι αποφάσεις του Έκτου Συνεδρίου του Μπολσεβίκικου Κόμματος είναι να προετοιμάσει το προλεταριάτο και την φτωχότερη αγροτιά για μια ένοπλη εξέγερση προς τη Σοσιαλιστική Επανάσταση. Το Μανιφέστο του Συνεδρίου καλεί τους εργαζόμενους, τους αγρότες και τους στρατιώτες να συγκεντρώσουν τις δυνάμεις τους για αποφασιστικές μάχες με την αστική τάξη. Καταλήγει: «Προετοιμαστείτε, λοιπόν, για τις νέες μάχες· σύντροφοι στα όπλα! Σθεναρά, θαρραλέα και ήρεμα, χωρίς να ενδώσετε σε προκλήσεις, συγκεντρώστε τις δυνάμεις σας και διαμορφώστε τις αγωνιστικές σας φάλαγγες! Συσπειρωθείτε κάτω από τα λάβαρά μας, προλετάριοι και στρατιώτες! Συσπειρωθείτε κάτω απ’ τις σημαίες μας, καταπιεσμένοι των χωριών!»
Τέλη Αυγούστου, πραγματοποιήθηκε ένα αποτυχημένο πραξικόπημα από τον Στρατηγό Kornilov, Διοικητή του Ρωσικού Στρατού· θα μείνει γνωστό αργότερα ως Υπόθεση Kornilov. Ο Κορνίλοφ οδηγεί στρατεύματα προς την Πετρούπολη για να επιτεθεί στους Μπολσεβίκους. «Θα πολεμήσουμε τον Κορνίλοφ», λέει ο Λένιν, «Όχι για την υποστήριξη του Κερένσκι, αλλά για να αποκαλύψουμε την αδυναμία του». Ο Κερένσκι αποδέχεται τη συμμαχία και απελευθερώνει αρκετούς ηγέτες των Μπολσεβίκων από τις φυλακές, παρέχοντας παράλληλα όπλα στις Μπολσεβίκικες δυνάμεις. Το πραξικόπημα ηττήθηκε, με τους εργάτες και τους στρατιώτες να χάνουν εντελώς την εμπιστοσύνη τους στην Προσωρινή Κυβέρνηση. Στη φωτογραφία, ναυτικοί από την Κροστάνδη και το Βίμποργκ φτάνουν στην Πετρούπολη για να πολεμήσουν την εξέγερση του Κορνίλοφ.
Η πραξικοπηματική απόπειρα του Κορνίλοφ ηττήθηκε, οι δυνάμεις του αφοπλίζονται, και λίγο αργότερα η δεύτερη κυβέρνηση συνασπισμού τελειώνει. Η κυβέρνηση Κερένσκι ανακηρύσσει τη Ρωσία δημοκρατία υπό Προσωρινή Κυβέρνηση, η οποία θα διαρκέσει λιγότερο από έξι εβδομάδες, μέχρι τη Μεγάλη Σοσιαλιστική Επανάσταση του Οκτώβρη. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, εκλέγονται οι αντιπρόσωποι για το Δεύτερο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ.
Η Κεντρική Εκτελεστική Επιτροπή των Σοβιέτ κερδίζει την υποστήριξη ολόκληρης της Ρωσίας. Εκατόν είκοσι έξι Σοβιέτ ζητούν να μεταβιβάσουν την εξουσία τους στο Σοβιέτ της Πετρούπολης, το οποίο εκδίδει ψήφισμα που υποστηρίζει τους Μπολσεβίκους με πλειοψηφία 279 έναντι 115. Στις 4 Σεπτεμβρίου πολλοί ηγέτες των Μπολσεβίκων απελευθερώνονται από τη φυλακή λόγω της δημόσιας πίεσης. Ο Κερένσκι προσπαθεί να διαλύσει τη Στρατιωτική Επιτροπή και να δημιουργήσει μια νέα κυβέρνηση συνασπισμού. Στις 8 Σεπτέμβρη, οι ναύτες του Στόλου της Βαλτικής, μέσω των εκλεγμένων οργάνων τους, δηλώνουν ότι δεν θα αναγνωρίσουν την εξουσία της Προσωρινής Κυβέρνησης, ούτε θα εκτελέσουν οποιαδήποτε από τις εντολές της. Στις 11 Σεπτέμβρη, η Κεντρική Επιτροπή του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας απαιτεί: «Όλη η εξουσία στα Σοβιέτ!». Έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, τόσο τα Σοβιέτ της Πετρούπολης όσο και της Μόσχας έχουν Μπολσεβίκικες πλειοψηφίες. Ο Κερένσκι συγκροτεί μια τρίτη κυβέρνηση συνασπισμού.
Καθώς η Επανάσταση απλώνεται, ο Λένιν λογαριάζει συνεχώς την εμπειρία των Μπολσεβίκων και του λαού, για να εξασφαλίσει ότι οι επαναστατικές δυνάμεις οπλίζονται με τη θεωρία και τις απόψεις που απαιτούνται για να οδηγηθούν στη νίκη. Επάνω η τοποθέτηση – απάντηση του Λένιν τον Σεπτέμβρη στα αστικά και μικροαστικά κόμματα, που ισχυρίζονται ότι ακόμη και αν οι Μπολσεβίκοι μπορούν να πάρουν την εξουσία, δεν θα μπορέσουν ποτέ να την διατηρήσουν. Υποβάλλει τα επιχειρήματα των εχθρών του Μπολσεβικισμού σε συντριπτική
κριτική: «Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, το προλεταριάτο της Ρωσίας, αν αναλάβει τώρα την εξουσία, μπορεί να είναι βέβαιο για τη νίκη και για την παντοτινή της διάρκεια».
Ο Λένιν επιστρέφει κρυφά στην Πετρούπολη από την εξορία του στη Φινλανδία στις 7 του Οκτώβρη. Η κρίσιμη καμπή του επαναστατικού αγώνα έχει φτάσει και στις 10 Οκτώβρη συγκαλείται η Κεντρική Επιτροπή των Μπολσεβίκων για να εγκρίνει την πορεία προς την ένοπλη εξέγερση. Δυο μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, ο Λεβ Κάμενεφ και ο Γκριγκόρι Ζινόβιεφ, μιλούν και ψηφίζουν κατά της ιστορικής απόφασης. Ο Λέων Τρότσκι δεν καταψηφίζει την απόφαση, αλλά προωθεί μια τροπολογία που θα μείωνε τις πιθανότητες να αποτύχει η εξέγερση και να πεθάνει εν τη γενέσει της. Παρόλα αυτά, η Κεντρική Επιτροπή υιοθετεί το ιστορικό ψήφισμα που συντάχθηκε από τον Λένιν, το χειρόγραφο του οποίου βλέπετε επάνω.
Στις 20 Οκτώβρη, το Σοβιέτ της Πετρούπολης εγκαθιδρύει τη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή για να προετοιμαστεί για την Επανάσταση στις 26 Οκτώβρη. Στις 21 του μήνα, οι Κομισάριοι (Επίτροποι) της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής αποστέλλουν λεπτομερείς οδηγίες σε όλες τις επαναστατικές στρατιωτικές μονάδες, μεταξύ αυτών και στο πολεμικό πλοίο Aurora, στο οποίο έχει δοθεί βασικός ρόλος. Επάνω, η Διάσκεψη του Σοβιέτ της Πετρούπολης, στις 22 Οκτώβρη.
[Mikhail Sokolov (1885-1947). Ινστιτούτο Σμόλνυ]
Το Ινστιτούτο Σμόλνυ (Smolny), έδρα του Σοβιέτ της Μπολσεβίκικης Κεντρικής Επιτροπής της Πετρούπολης, θα γίνει το αρχηγείο της Οκτωβριανής Επανάστασης. Επάνω: Ο Λένιν στο Σμόλνυ κατά τις ημέρες της Οκτωβριανής Επανάστασης στον πίνακα του M. Sokolov.
Πίνακας του V. Kuznetsov [:(;) –Pavel Varfolomeevich Kuznetsov (1878 – 1950)].
Γενικό Επιτελείο της Οκτωβριανής Επανάστασης. Λένιν, Στάλιν, Σβερντλόφ, Felix Dzerzhinsky και Moisei Uritzky.
Έργο αγνώστου καλλιτέχνη.
Kuznetsov [Vladimir Aleksandrovich Kuznetsov (1874-1960). Επίθεση στα Χειμερινά Ανάκτορα]
Έργο του Κ. Drozdov [Georgy Konstantinovich Savitsky (1887-1949). Πρώτες Μέρες της Οκτωβριανής Επανάστασης, 1949]. Ξεκινάει το Δεύτερο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ (7-9 Νοεμβρίου 1917)]
στην Πετρούπολη. Το Γενικό Ταχυδρομείο, οι σιδηροδρομικοί σταθμοί, οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής, η κρατική τράπεζα,
τα κεντρικά τηλεφωνικά κέντρα και τα κυριότερα κυβερνητικά κτίρια καταλαμβάνονται.
Η ιστορική Ανακοίνωση της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής της 25ης Οκτώβρη:
«Προς τους πολίτες της Ρωσίας: Η Προσωρινή Κυβέρνηση έχει ανατραπεί. Η κρατική εξουσία έχει περάσει στα χέρια της Επαναστατικής Στρατιωτικής Επιτροπής –όργανο του Σοβιέτ των Αντιπροσώπων Εργατών και Στρατιωτών Πετρούπολης–, η οποία βρίσκεται επικεφαλής του προλεταριάτου και της φρουράς της Πετρούπολης. Η αιτία για την οποία ο λαός έχει αγωνιστεί –η άμεση πρόταση δημοκρατικής ειρήνης, η κατάργηση της φεουδαρχίας, ο έλεγχος της παραγωγικής διαδικασίας από τους εργαζόμενους, η δημιουργία μιας Κυβέρνησης των Σοβιέτ– είναι πια γεγονός. Ζήτω η επανάσταση των εργατών, των στρατιωτών και των αγροτών!»
Πίνακας του Ν. Nalbandyan [Nalbandyan Dmitry Arkadevich (1906-1993)]
Τα πρώτα διατάγματα που εκδίδει η νέα κυβέρνηση: Το Διάταγμα για τη Γη καταργεί την ιδιοκτησία και αναδιανέμει τη γη μεταξύ των αγροτών. [Στην εισήγησή του, ο Λένιν αναφέρει: «Η κυβέρνηση της Εργατοαγροτικής Επανάστασης πρέπει πρώτα πρώτα να λύσει το ζήτημα της γης, ζήτημα που μπορεί να καθησυχάσει και να ικανοποιήσει τις τεράστιες μάζες της αγροτικής φτωχολογιάς» («Απαντα», τόμ. 35, σελ. 23, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»)].
Το Διάταγμα για την Ειρήνη, καλεί τις εμπόλεμες δυνάμεις να συνάψουν αμέσως τρίμηνη, τουλάχιστον, ανακωχή για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και ζητάει την άμεση αποχώρηση της Ρωσίας από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. [Με αυτό το Διάταγμα η Εργατοαγροτική εξουσία εξέφρασε την αποφασιστικότητά της να υπογράψει αμέσως ειρήνη χωρίς προσαρτήσεις και επανορθώσεις. Το Διάταγμα θεωρεί τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο ως το μεγαλύτερο έγκλημα ενάντια στην ανθρωπότητα και καλεί τους λαούς και το πιο πρωτοπόρο τμήμα τους, την εργατική τάξη, να επέμβουν στην υπόθεση της πάλης για την ειρήνη στον κόσμο]. Τα μεταγενέστερα διατάγματα των εργαζομένων περιγράφουν μέτρα για οκτάωρη εργασία, κατώτατο μισθό και τη διεύθυνση των εργοστασίων. Η θανατική ποινή καταργείται και πάλι.
Κράτος και Επανάσταση. Το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης του 1918. Εδώ ο Λένιν εξετάζει τα βασικά γεγονότα του 1917. Αποκαθιστά το επαναστατικό μαρξιστικό δόγμα του κράτους, το οποίο είχε εκχυδαϊστεί και διαστρεβλωθεί από τους οπορτουνιστές, αναπτύσσει τη θεωρία της δικτατορίας του προλεταριάτου και δείχνει ότι τα Σοβιέτ είναι ο εκφραστής της.
Σελίδα από το αδιαμόρφωτο ακόμη χειρόγραφο του Λένιν, που αναφέρεται στην Επανάσταση του Φεβρουαρίου και συντάχθηκε κατά την εξορία του στην Ελβετία.
*
(Φωτογραφίες, κείμενο και εικόνες του: Λένιν (V. I. Ulyanov), Κρατικός Εκδοτικός Οίκο Πολιτικής Λογοτεχνίας, 1939 και πολλές online πηγές σε ελεύθερη χρήση).
***
Επίμετρο
Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν (Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνοφ)
Ρωσία, 22 Απριλίου 1870, Ουλιάνοφσκ – 21 Ιανουαρίου 1924, Γκόρκι
Σχέδιο (1ο από 3 του Λένιν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 6.XI.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)
Ρωσία, 22 Απριλίου 1870, Ουλιάνοφσκ – 21 Ιανουαρίου 1924, Γκόρκι
Σχέδιο (1ο από 3 του Λένιν), Μπάμπης Ζαφειράτος, 6.XI.2015 (Μελάνι, 29 χ 21 εκ.)
Προλετάριοι όλου του κόσμου, άλλος δρόμος δεν υπάρχει!
Η καθυστέρηση της δράσης ισοδυναμεί με θάνατο
1917, 6 Νοέμβρη, 24 Οκτωβρίου με το παλιό ημερολόγιο, παραμονές της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης ο Β. Ι. Λένιν απευθύνει «Γράμμα προς τα μέλη της ΚΕ», στο οποίο τονίζει μεταξύ άλλων:«Σύντροφοι!
Γράφω αυτές τις γραμμές στις 24 το βράδυ. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Είναι ολοκάθαρο ότι πραγματικά τώρα πια κάθε καθυστέρηση της εξέγερσης ισοδυναμεί με θάνατο.
Με όλες μου τις δυνάμεις θέλω να πείσω τους συντρόφους ότι τώρα όλα κρέμονται από μια τρίχα, ότι στην ημερήσια διάταξη μπαίνουν ζητήματα που δε λύνονται με συσκέψεις, ούτε με συνέδρια (έστω και με συνέδρια των Σοβιέτ), αλλά αποκλειστικά από τους λαούς, από την πάλη των οπλισμένων μαζών.
Η πίεση των κορνιλοφικών προς το συμφέρον των αστών, η απομάκρυνση του Βερχόβσκι δείχνει πως δεν επιτρέπεται να περιμένουμε. Πρέπει με κάθε θυσία, σήμερα το βράδυ, απόψε τη νύχτα, να συλλάβουμε την κυβέρνηση, αφού οπλίσουμε (αφού νικήσουμε, αν προβάλλουν αντίσταση) τους ευέλπιδες κ.τ.λ.
Δεν πρέπει να περιμένουμε!! Μπορεί να τα χάσουμε όλα!!
Το κέρδος από την άμεση κατάληψη της εξουσίας είναι ότι υπερασπίζουμε τον λαό (όχι το συνέδριο, μα το λαό, πρώτ’ απ’ όλα το στρατό και τους αγρότες) από την κορνιλοφική κυβέρνηση που έδιωξε τον Βερχόβσκι και οργάνωσε δεύτερη κορνιλοφική συνωμοσία.
Ποιος πρέπει να πάρει την εξουσία;
Αυτό δεν έχει τώρα σημασία: ας την πάρει η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή ή “ένα άλλο όργανο” που θα δηλώσει ότι θα παραδώσει την εξουσία μονάχα στους πραγματικούς εκπροσώπους των συμφερόντων του λαού, των συμφερόντων του στρατού (άμεση πρόταση ειρήνης), των συμφερόντων των αγροτών (η γη πρέπει να παρθεί αμέσως, να καταργηθεί η ατομική ιδιοκτησία), των συμφερόντων των πεινασμένων.
Πρέπει να κινητοποιηθούν τώρα αμέσως όλες οι συνοικίες, όλα τα συντάγματα, όλες οι δυνάμεις και να στείλουν αμέσως αντιπροσωπείες στη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή, στην ΚΕ των μπολσεβίκων, ζητώντας επιτακτικά: σε καμιά περίπτωση, οπωσδήποτε να μην αφήσουμε ως τις 25 του μήνα την εξουσία στα χέρια του Κέρενσκι και συντροφιάς. Η υπόθεση πρέπει να κριθεί το δίχως άλλο σήμερα το βράδυ ή τη νύχτα.
Η ιστορία δεν θα συγχωρήσει την καθυστέρηση στους επαναστάτες που θα μπορούσαν να νικήσουν σήμερα (και σίγουρα θα νικήσουν σήμερα), αλλά που θα κινδύνευαν να χάσουν πολλά αύριο, θα κινδύνευαν να τα χάσουν όλα.
Παίρνοντας την εξουσία σήμερα, την παίρνουμε όχι ενάντια στα Σοβιέτ, αλλά για τα Σοβιέτ.
Η κατάληψη της εξουσίας είναι έργο της εξέγερσης. Ο πολιτικός σκοπός της θα διευκρινιστεί ύστερα από την κατάληψη της εξουσίας.
Θα ήταν καταστροφή ή προσκόλληση στους τύπους να περιμένουμε την επισφαλή ψηφοφορία της 25ης του Οκτώβρη, ο λαός έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση να λύνει παρόμοια ζητήματα όχι με ψηφοφορίες, αλλά με τη βία, ο λαός έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση στις κρίσιμες στιγμές της επανάστασης να κατευθύνει τους εκπροσώπους του, ακόμη και τους καλύτερους εκπροσώπους του, κι όχι να τους περιμένει.
Αυτό το απέδειξε η ιστορία όλων των επαναστάσεων, και οι επαναστάτες θα έκαναν το μεγαλύτερο έγκλημα αν άφηναν να τους ξεφύγει η στιγμή, ενώ ξέρουν πως απ’ αυτούς εξαρτάται η σωτηρία της επανάστασης, η πρόταση ειρήνης, η σωτηρία της Πετρούπολης, η σωτηρία από την πείνα, η μεταβίβαση της γης στους αγρότες.
Η κυβέρνηση κλονίζεται. Πρέπει να την αποτελειώσουμε με κάθε θυσία!
Η καθυστέρηση της δράσης ισοδυναμεί με θάνατο».
katiousa.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου