Γράμμα σε έναν νέο ποιητή

1. Κάθε φορά που εμφανίζεται ένας νέος ποιητής, θυμάμαι τους στίχους του Ταγκόρ: «Ακόμα, Θεέ μου, δεν μας έχεις βαρεθεί; Ακόμα μας στέλνεις τα δώρα σου;».

 

2. Με το δικαίωμα της αγάπης, επισημαίνω ορισμένα σημεία που ίσως σου φανούν χρήσιμα και τα φυλάξεις στις αποσκευές σου κατά το ταξίδι σου στη λογοτεχνία:

Καταρχάς ξέχνα την προοπτική έκδοσης του βιβλίου σου. Γράφουμε γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά. Γράφουμε γιατί η πείνα και η δίψα μας να συναντηθούμε με τον άλλο είναι μεγάλη. Δουλειά σου είναι να παρατηρείς το περιβάλλον και να το αποτυπώνεις. Ανακάλυψε πίσω από την εικόνα της συνήθειας και της επανάληψης, τον κρυμμένο θησαυρό. Οταν φτάσεις σε αυτόν, έχεις αγγίξει την πρώτη ύλη της ζωής, που από 'δω και στο εξής θα σε κινεί.

3. Πρέπει να αποφασίσεις ότι η γραφή θα γίνει τρόπος της ζωής σου. Με έργο σου πρέπει να σπάσεις τη σιωπή του κόσμου. Αυτή είναι μια απαίτηση. Ο κόσμος είναι αποκλεισμένος όπως και ο λόγος του. Δεν μπορείς να διασχίζεις ένα σιωπηλό τοπίο παριστάνοντας ότι δεν συμβαίνει τίποτα, γιατί αργά ή γρήγορα θα γίνεις κι εσύ μέρος της σιωπής. Δεν γράφεις για να οδηγηθείς στη γη της επαγγελίας.

 

4. Μελέτα, μελέτα, μελέτα. Η μελέτη είναι η προωθητική δύναμη για να σε απογειώσει. Πρόσεξε μόνο το βάρος της βιβλιοθήκης, μη σε στομώσει. Σε τέτοια περίπτωση, δοκίμασε να ελευθερωθείς ως εξής: Γράψε εν είδει επιστολής σε ένα αγαπημένο πρόσωπο ό,τι έχεις ανάγκη να πεις, χωρίς να προσπαθήσεις να κρυφτείς. Μη σε ενοχλήσει αν αυτή η άσκηση τραβήξει μακριά. Οσο προχωράς, θα διαπιστώσεις πως τελικά απευθυνόσουν στον ίδιο σου τον εαυτό.

 

5. Ο Μωρίς Μπλανσό έγραφε πως όσο η κοινωνία σπαράσσεται, η λογοτεχνία θα σπαράσσεται επίσης. Η επαλήθευση αυτή θα σε βοηθήσει ώστε να μη ζεις με την ιδέα που έχεις για τη ζωή, αλλά με την ίδια τη ζωή. Θεώρησε αυτό ως δυνατό σου σημείο και ετοίμασε το τόξο σου. Οι λέξεις ας φύγουν σαν βέλη.

 

6. Κάνε προσεκτικά την ανάγνωση της ζωής, με επιμέλεια, και μετά να τη μεταφέρεις στα γραφτά σου. Αφησε το ένστικτό σου να καταλάβει τις κλίκες, τους λογοτεχνικούς κύκλους «που παραποιούν την αλήθεια σε προσποίηση», όπως έγραφε η Σαρλότ Μπροντέ: «Οταν οι άνθρωποι ανήκουν σε κλίκες, ως ένα βαθμό γράφουν, συζητούν, σκέπτονται και ζουν γι' αυτές τις κλίκες». Τέτοιου είδους κλίκες προσπάθησαν να υποτιμήσουν έναν Νίκο Καρούζο, αλλά τους έμεινε μόνο ο φθόνος. Οσοι είναι γεμάτοι ευσέβεια για το ποίημα, βρίσκουν το κουράγιο να γυρίσουν την πλάτη τους σε όλους τους δημοσιοσχεσίτες, σε όλα τα παράσιτα που θα συναντήσεις κι εσύ στο δρόμο σου.

 

7. Προσπάθησε να θυμάσαι. Να καταγράφεις στο νου σου τα ίχνη, την ένταση των γεγονότων, των σκέψεων. Δεν υπάρχουν προτεραιότητες, η πραγματικότητα μας τροφοδοτεί ακαταπαύστως εφ' όρου ζωής. Είσαι αληθινά πλούσιος όταν ζεις με την ουσία σου. Κρατήσου σε μικρή απόσταση από τα γεγονότα, για να μην τα δραματοποιείς και ξεπέσεις σε μελοδραματισμούς. Ακουσε Μπαχ, δες καλά τον Παρθένη, τον Μπουζιάνη και ό,τι ευχαριστεί τα μάτια και τα αυτιά σου. Αγάπησε την Τέχνη σαν ζωοδότρα δύναμη. Κι εκείνη θα σ' το επιστρέψει.

 

Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ

Ριζοσπάστης