Ολόκληρη η Ελλάδα απαιτεί να γίνουν δεκτοί οι όροι του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ
Οι Αγγλοι ήταν γερά οχυρωμένοι και άριστα εξοπλισμένοι στα ξενοδοχεία Απέργη, Σέσιλ, Πεντελικό και άλλα κτίρια. Πρόβαλαν λυσσώδη αντίσταση και είχαν την βοήθεια της αεροπορίας. Ο ΕΛΑΣ έκανε χρήση δυναμίτιδας για την ανατίναξη των οχυρών. Η τελική επίθεση άρχισε τα μεσάνυχτα της 18/12 και με αλλεπάλληλες εφόδους των ελασιτών, ως το πρωί είχε παραλύσει και η τελευταία άμυνα. Εκτός από τους 550 αιχμαλώτους, στα χέρια του ΕΛΑΣ έπεσαν πολλά αντιαεροπορικά πυροβόλα, πολλά αυτοκίνητα, άφθονο πολεμικό και τροχαίο υλικό και τρόφιμα. Σ' ενίσχυση των Αγγλων έφθασαν την τελευταία στιγμή 20 θωρακισμένα αυτοκίνητα από τη Ραφήνα - Γέρακα. Επί τρεις ώρες πολυβολούσαν τους δρόμους, αλλά αναγκάστηκαν να γυρίσουν χωρίς αποτέλεσμα.
Στην επιστροφή τους 2 θωρακισμένα αυτοκίνητα πέσαν σε νάρκες και ανετινάχθησαν στον αέρα. Ενα αεροπλάνο είχε καεί πρωτύτερα στην Κηφισιά από τους ίδιους τους Αγγλους. Ολόκληρος η περιοχή είναι τώρα ελεύθερη. Ο Σκόμπυ εκδικήθηκε την ήττα του, που την κρύβει από τα ανακοινωθέντα του, με άγρια επίθεση της αεροπορίας κατά των νοσοκομείον μας της Κηφισιάς. Σκοτώθηκαν 2 τραυματίες μας και πολλοί πήραν νέα τραύματα. Τρομοκρατικές επιθέσεις από τον αέρα έγιναν χθες στου Γκύζη, Κυψέλη και Γαλάτσι. (...).
Το παραπάνω ρεπορτάζ του παράνομου «Ριζοσπάστη» παρουσίαζε το μεγαλύτερο πλήγμα που δέχτηκαν οι Βρετανοί στην Αθήνα απ' τον ΕΛΑΣ κατά τη διάρκεια της ταξικής σύγκρουσης του Δεκέμβρη του 1944.
Η μάχη ξεκίνησε στις 17-12-1944 και έληξε στις 19-12-1944 με νίκη του ΕΛΑΣ. Στα μεγάλα ξενοδοχεία της Κηφισιάς είχε εγκατασταθεί το διοικητικό επιτελείο της βρετανικής αεροπορίας (RAF), με συνολική δύναμη 718 ανδρών και ισχυρή υπερασπιστική δύναμη από πολυβόλα.
«Την 23η ώρα της 18ης του Δεκέμβρη τα τμήματα μας ενήργησαν επίθεση ταυτόχρονα σε όλους τους στόχους που ήταν τα ξενοδοχεία "Πεντελικόν", "Απέργη", "Παλλάς" και "Σέσιλ".
Οι Αγγλοι αντέταξαν ισχυρή άμυνα. Εβαζαν [Πυροβολούσαν]από τα παράθυρα των ξενοδοχείων και το πλησίασμα ήταν πολύ δύσκολο ακόμα και σε αυτό το θωρακισμένο που διαθέταμε.
Τότε εφαρμόσαμε το σύστημα του τυφλώματος. Σε κάθε οπλοπολυβολήτη ακόμα και σε μεμονωμένους σκοπευτές αναθέσαμε να βάζει καθένας σε ένα ορισμένο παράθυρο που να μη μπορεί να ξεμυτίσει κανείς. Κατ' αυτόν τον τρόπο το θωρακισμένο με την ομάδα καταστροφών μπόρεσε και πλησίασε ως την είσοδο του ξενοδοχείου. Οι δυναμιτιστές πήδηξαν κάτω και με τον ομαδάρχη τους Γκίκα μπροστά, όρμησαν στην είσοδο, κόλλησαν μερικές δέσμες δυναμίτη, άναψαν τα φυτίλια και απομακρύνθηκαν.
Σε ελάχιστο χρόνο μία τρομερή έκρηξη τράνταξε το κτίριο. Τα τζάμια σπάσανε και ένας τοίχος του πρώτου ορόφου κατέπεσε. Αλλά η δόνηση συντάραξε και τα διπλανά κτίρια και ο ορυμαγδός από τα σπασμένα τζάμια που πέφτανε έφερε πανικό στους ενοίκους.
Με το χωνί φώναζαν οι αντάρτες στους Αγγλους (στη γλώσσα τους) "παραδοθείτε γιατί σε λίγο όλο το ξενοδοχείο θα γκρεμιστεί". Οι Αγγλοι έντρομοι άρχισαν να ανεμίζουν λευκά πανιά, σεντόνια και πετσέτες.
Αυτή ακριβώς τη στιγμή, ο ανθυπόλαρχος Κώστας Κοντός (Λαοκράτης) επικεφαλής μίας διμοιρίας, όρμησε μέσα στο κτίριο και το κατέλαβε. Οι αξιωματικοί και όσοι άλλοι βρίσκονταν στο "Πεντελικό" κατέβηκαν και παραδόθηκαν.
Η ίδια τακτική ακολουθήθηκε, ταυτόχρονα και από τα άλλα τμήματά μας στο "Σέσιλ" και στο "Παλλάς".
Λίγο πριν τα ξημερώματα όλοι οι εντός των ξενοδοχείων Αγγλοι είχαν παραδοθεί».
Ο ΕΛΑΣ είχε πετύχει μια σημαντική νίκη, αιχμαλώτισε περισσότερους από 550 Βρετανούς, ενώ κυρίευσε και άφθονο υλικό.
Η επιτυχία αυτή, όπως και άλλες που προηγήθηκαν, δεν ήταν αρκετή για να νικήσει ο ΕΛΑΣ. Στις 20 Δεκέμβρη η πλάστιγγα της σύγκρουσης άρχισε να γέρνει σαφώς προς την πλευρά των εγχώριων αστικών δυνάμεων και των συμμάχων τους, με τον ΕΛΑΣ να περνά κυρίως σε θέσεις άμυνας. Στις αρχές Γενάρη ξεκίνησε η υποχώρηση του ΕΛΑΣ απ' την Αθήνα και στις 11 Γενάρη υπογράφηκε ανακωχή.
Τα βαθύτερα αίτια για την αρνητική έκβαση της μάχης για τις λαϊκές δυνάμεις απέρρεαν από τη στρατηγική κατεύθυνση της «ομαλής δημοκρατικής εξέλιξης». Χαρακτηριστικό είναι ότι ελάχιστες μέρες πριν τη μάχη στην Κηφισιά, το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σε απόφασή του ζητούσε τη συγκρότηση ελληνικής δημοκρατικής κυβέρνησης «πραγματικής εθνικής ενότητας, που θα λύσει όλα τα εσωτερικά ζητήματα».
Οπως σημειώνεται στο Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ: «Η σύγκρουση του Δεκέμβρη ήταν αναπόφευκτη. Η στάση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ να μην υποχωρήσουν στην αξίωση της ντόπιας αστικής τάξης και των διεθνών συμμάχων της για τον αφοπλισμό του λαϊκού κινήματος ήταν επιβεβλημένη. Η υποχώρηση θα σήμαινε απόλυτη πολιτική και ηθική απαξίωση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, θα τσάκιζε το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Ωστόσο, η μάχη είχε περισσότερο αμυντικό χαρακτήρα απέναντι στην αστική επιθετικότητα και την πίεση για συμβιβασμό».
Βλ. περισσότερα:
Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ 1939-1949, τομ. Β1, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2018, σελ. 396-437.
Τμήμα Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ (Επιμ), «Δεκέμβρης του '44. Κρίσιμη ταξική σύγκρουση», Αθήνα, 2014.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου