Είναι καλή η σύνταξη στη Σουηδία;

Είναι καλή η σύνταξη στηΣουηδία; 

Από Panos στο Φεβ 20, 2019 Διεθνή

 

Γράφει ο Πάνος Αλεπλιώτης // 

Κατατέθηκε το Νομοσχέδιο: Σύνταξη στα 67 και οικιοθελώς στα 69, πρόωρη στα 64! 

Οι συνταξιούχοι στην Σουηδία είναι 2,2 εκατομμύρια στο σύνολο των 10 με στοιχεία του Υπουργείου Κοινωνικής πολιτικής τον Δεκέμβρη του 2018. Παίρνουν σύνταξη κατά μέσο όρο 1800 ευρώ, βάσει των επίσημων στοιχείων της στατιστικής υπηρεσίας.

2000 παίρνουν οι άντρες και 1400 οι γυναίκες στην κοινωνία της ισότητας, κατά τα άλλα. Μείον 28% φόρο, οι συνταξιούχοι πληρώνουν μεγαλύτερο φόρο από έναν μισθωτό, άρα περίπου 1300 καθαρά.

675.000 από αυτούς που δεν έχουν καταφέρει να συμπληρώσουν 40 χρόνια δουλειάς ή τα εισοδηματά τους ήταν χαμηλά, κάτω από 1.100 ευρώ τον μήνα, παίρνουν εγγυημένη σύνταξη από το κράτος από 600 μέχρι 700 ευρώ μικτά και δικαιούνται στεγαστικό επίδομα 200 ευρώ τον μήνα. 500.000 από αυτούς είναι γυναίκες!

Κάναμε τους υπολογισμούς και για τον νέο εργαζόμενο σε άλλη ανάρτηση του Ατέχνως με τίτλο « Έχει καλό μισθό στην Σουηδία;» και είδαμε ότι δεν φτάνουν τα 1500 καθαρά το μήνα. Πόσο μάλλον για τον συνταξιούχο που πρέπει να σκέφτεται τα φάρμακα και τα νοσήλεια αλλά και τα εγγόνια.

Κάνουμε μια παρένθεση για να αναφέρουμε πως η τιμή επίσκεψης στο Νοσοκομείο ποικίλει αλλά το ελάχιστο είναι 15 ευρώ, για κάθε καινούργιο περιστατικό. Αν γίνουν και άλλες εξετάσεις θα πληρωθούν εξτρά με ποσοστό συμμετοχής.

Ο μακροχρόνια ασθενής πληρώνει για τα φάρμακά του 115 ευρώ τον χρόνο μέχρι το σύνολο της δαπάνης να ξεπεράσει τα 230 ευρώ και κατόπιν τον δεύτερο χρόνο θεραπείας ισχύουν εκπτώσεις μέχρι και 50%.

Οδοντιατρικές και ψυχιατρικές εξετάσεις και θεραπείες δεν καλύπτονται. Για παράδειγμα ένας καθαρισμός πέτρας στα δόντια κοστίζει 60ευρώ και δεν έχει κάλυψη. 250 μια απονεύρωση, 150 μια εξαγωγή!

Οι συνταξιούχοι λύνουν το πρόβλημα της στέγασης και της οικονομίας είτε πουλώντας τα σπίτια τους και μετακομίζοντας σε φτηνότερα συνήθως στην επαρχία ή στα περίχωρα σε μικρότερα διαμερίσματα είτε στα γηροκομεία. Αν έχουν ακόμη δυνάμεις θα προτιμήσουν την λύση του διαμερίσματος και έχουν συνδρομή από την “Βοήθεια στο σπίτι” των Δήμων. Αλλιώς ψάχνουν για θέση στο γηροκομείο. Σε κάθε περίπτωση οι υπηρεσίες των Δήμων διαχειρίζονται τα οικονομικά τους και την σύνταξή τους. Σπάνια θα περισσέψουν χρήματα από την σύνταξη όταν έχουν πληρωθεί οι υπηρεσίες του Δήμου που περιλαμβάνουν, νοίκι, φαγητό και  υποστηρικτική παρακολούθηση και φροντίδα της καθημερινότητας. 

Δεν περιλαμβάνουν άλλα έξοδα όπως ένδυση, υπόδηση κλπ. Οι βαριά άρρωστοι και οι ασθενείς με Αλτσχαίμερ φροντίζονται με άλλο τρόπο σε άλλες εγκαταστάσεις.

-Το 2017 η ηγεσία των εργοδοτικών Συνδικάτων της Σουηδίας συμφώνησε με την πολιτική ηγεσία των Σοσιαλδημοκρατών και την σύμφωνη γνώμη των εργοδοτών να αυξηθεί το όριο της σύνταξης στα 67 με όριο τα 69 για όποιον θέλει να παραμείνει στην δουλειά.

Το επιχείρημα είναι για να αυξηθεί η σύνταξη στα 70-80% του μισθού με σταδιακή μείωση της φορολογίας, χωρίς φυσικά καμμία εγγύηση, από 56-60% (!) που είναι σήμερα. Δεν προβλέπει κάτι το Νομοσχέδιο για αύξηση της εγγυημένης σύνταξης.

Είναι τόσο αδίστακτη η συνδικαλιστική ηγεσία που ούτε καν σκέφτονται ή το αποκρύπτουν πως στα δύο αυτά έξτρα χρόνια οι ίδιοι οι εργαζόμενοι θα πληρώσουν την διαφορά.

Η απόφαση της κυβέρνησης να προωθήσει την πρόταση καθυστέρησε κοντά δύο χρόνια αλλά το Νομοσχέδιο είναι τώρα έτοιμο. Το συνέταξε ο Οργανισμός συντάξεων και αφού ψηφιστεί θα αρχίσει να υλοποιείται από το 2020 ίσως με παράταση μέχρι από το 2021.

Είναι, λένε οι εμπνευστές, απαραίτητη η αύξηση λόγω της παράτασης του προσδόκιμου ζωής και επειδή δεν φτανουν οι εισφορές να καλύψουν τις συντάξεις όλων.

Πως λειτουργεί σήμερα το σύστημα των συντάξεων στην Σουηδία; Είναι ακριβώς όπως το μοντέλο της Χιλής από τα χρόνια του Πινοσέτ τότε που η οικονομία σχεδιάστηκε από τους οικονομικούς «μάγους» του Μίλος Φρίντμαν και εξαθλίωσε και πτωχοποίησε το σύνολο του πληθυσμού. Έχει τρεις πυλώνες :

• Την βασική σύνταξη που στηρίζεται στις εισφορές, περίπου το 18% του μισθού πηγαίνει για να καλύψει όπως λένε τις συνταξιοδοτικές εισφορές και η σύνταξη είναι μόνο το 54,6% του τελικού μισθού. Η βασική σύνταξη περιέχει και την εγγυημένη. Πρέπει να έχει δουλέψει κανείς 40 ολόκληρα χρόνια για την πάρει ολόκληρη. Αυτοί που είχαν καλύτερα εισοδήματα αλλά δεν έχουν συμπληρώσει 40 χρόνια δουλειάς παίρνουν ποσοστό επί των 40 χρόνων, 30/40, 25/40 κλπ.
• Την σύνταξη βάσει εισοδήματος. Δεν την παίρνουν όλοι, αλλά μόνο οι υψηλά αμοιβόμενοι και είναι περίπου το 4,5% του μισθού.
• Την ιδιωτική σύνταξη που μπορεί να γίνεται από επενδύσεις, κρατικές, ιδιωτικές κλπ όπως σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο. Φυσικά εδώ η δυνατότητα ιδιωτικής αποταμίευσης ανήκει στους υψηλοεισοδηματίες που τελικά έχουν μεγάλες συντάξεις.

-Από την στιγμή που η σύνταξη βασίζεται στις εισφορές, με τον καινούργιο νόμο «ένας 35ντάρης πρέπει να υπολογίζει ότι θα δουλέψει μεχρι τα 70 για να πάρει τότε το 70% του μισθού του», γράφει η Σοσιαλδημοκράτικη εφημερίδα Αφτονμπλάντετ.

Γιατί δεν φτάνουν τα χρήματα των εισφορών αφου πληρώνεται μόνο το 55% του μισθού;

• Ένας σοβαρός λόγος είναι ότι τα χρήματα των συντάξεων τζογάρονται σε επενδύσεις που πάντα δεν είναι προσοδοφόρες.
• Το δεύτερο πως η ανεργία που βέβαια δεν έχει τα επίπεδα της Ελλάδας αλλά κυμαίνεται στο 7-8% μειώνει τις εισφορές.
• Ο σημαντικότερος όμως λόγος είναι ότι το αστικό κράτος χαρίζει τα τελευταία 30 χρόνια με τις συνεχείς μειώσεις των εργοδοτικών εισφορών από 38,97% το 1990 σε 31,42% το 2019 τα χρήματα των εργαζομένων στις επιχειρήσεις μεγαθήρια της Σουηδίας ΙΚΕΑ, Έρικσον, Βόλβο, ΗΜ κλπ για να αντέξουν με κέρδος τον αμείλικτο διεθνή αλλά και εγχώριο ανταγωνισμό!
• Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, μηδενική (0%) εργατική εισφορά και φόρος 13% μόνο, ισχύει για κεφάλαια που επαναπατρίζονται στην Σουηδία!

Τα μέτρα για τις συντάξεις και τις φοροαπαλλαγές του μεγάλου κεφαλαίου πάρθηκαν από το 1990 και από τις δεξιές και τις Σοσιαδημοκρατικές κυβερνήσεις.

Έτσι αν δει κανείς την συνολική εικόνα, 675.000 από τους 2,2 εκατομμύρια συνταξιούχους της Σουηδίας είναι πραγματικά χαμηλοσυνταξιούχοι και η τεράστια πλειοψηφία των συνταξιούχων που προέρχονται από την εργατική τάξη, φυτοζωούν στο όνομα μιας «ευνομούμενης» κοινωνίας που μας την προτείνουν και για μοντέλο.

Μετά από 40 χρόνια δουλειάς και με σακατεμένο το κορμί, πληρώνοντας εκατομμύρια σε εισφορές και φόρους, σου προτείνουν να συνεχίσεις να δουλεύεις μέχρι τα 67. Αν όμως βγεις στην σύνταξη θα πέσει το εισόδημα στο μισό. Αυτή την μοίρα και τα διλλήματα επιφυλάσσει στους εργαζόμενους και συνταξιούχους της εργατικής τάξης το σύστημα της καπιταλιστικής ευημερίας των αριθμών του μεγάλου Ακαθάριστου Εθνικού Προιόντος, που το λυμαίνονται 150 “ολιγάρχες”.

Αλίμονο σαυτούς που γερνάνε μόνοι και φτωχοί στα γηροκομεία και ιδιαίτερα τα ιδιωτικά, θέμα που θέλει και αυτό «ειδική» ανάλυση!

Το να δουλεύει κανείς μέχρι τον τάφο με τις ευλογίες των εργοδοτικών Συνδικάτων είναι ένας ακόμη λόγος απόρριψης της πρότασης «εξανθρωπισμού» του καπιταλισμού που πάντα βρίσκει τρόπο να φορτώσει τα βάρη στους εργαζόμενους και στους χαμηλοσυνταξιούχους.