Αποσπάσματα από την ομιλία του Γρ. Λιονή, μέλους της ΚΕ, σε εκδήλωση της ΤΟ Τηλεπικοινωνιών - Πληροφορικής - Ερευνας της ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ για την προπαγάνδα του πολέμου
Την εκδήλωση παρακολούθησαν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον δεκάδες νέοι εργαζόμενοι, ενώ μετά την κεντρική ομιλία ακολούθησε συζήτηση με πλήθος ερωτήσεων και τοποθετήσεων. Η συζήτηση στάθηκε σε μια σειρά από ζητήματα γύρω από τον χαρακτήρα της αστικής προπαγάνδας, αυτό της αντικειμενικότητας της ενημέρωσης αλλά και πλευρές που αφορούν τη ροή της πληροφόρησης μέσα από το διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης.
Ο Γρηγόρης Λιονής αναφέρθηκε αρχικά στην ομιλία του στην ένταση της προπαγάνδας στην εποχή του ιμπεριαλισμού, σημειώνοντας: «Η αστική προπαγάνδα, την εποχή του ιμπεριαλισμού, αποκτά αυξημένη σημασία για τη θωράκιση της αστικής εξουσίας, γίνεται επιστημονική, αξιοποιεί πολύ περισσότερα τεχνικά μέσα για τη διάδοσή της. Η διαλεκτική σχέσεων παραγωγής και παραγωγικών δυνάμεων εξηγεί, τελικά, το γιατί. Ο ολοένα και πιο κοινωνικός χαρακτήρας της παραγωγής μεταφράζεται τελικά στην ανάγκη κινητοποίησης της εργατικής τάξης εν τω συνόλω της. Η εργατική τάξη αποκτά ένα επίπεδο μόρφωσης ικανό να χειρίζεται τα σύγχρονα μέσα παραγωγής, συνενώνεται μέσα απ' τα μέσα παραγωγής σε ολοένα και μεγαλύτερη κλίμακα, γίνεται ισχυρότερη. Αυτή η εξέλιξη απαιτεί απ' την άλλη πολύ αποτελεσματικότερη χειραγώγησή της απ' τη σκοπιά του αντίπαλου προκειμένου να μη συνειδητοποιεί την πραγματική της ισχύ, τη δυνατότητα και την ιστορική αναγκαιότητα να εκπληρώσει την ιστορική της αποστολή.
Στη συνέχεια, ο ομιλητής αναφέρθηκε στα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας, του 21ου αιώνα, και στην αντίληψη ότι «εκδημοκρατίζουν» την επικοινωνία.
«Η αυγή του 21ου αιώνα», τόνισε, «έφερε μεγάλες τεχνικές αλλαγές στις τηλεπικοινωνίες, με τη μορφή του περιβόητου πια διαδικτύου. Η ευρύτατη χρήση του διαδικτύου και κυρίως τα εργαλεία και οι πλατφόρμες που κυριάρχησαν την τελευταία δεκαετία, τα περισπούδαστα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, με την τεχνική δυνατότητα για αμφίδρομη μετάδοση πληροφορίας στο διαδίκτυο, με την τεχνική δηλαδή δυνατότητα να "μιλήσει" κανείς μέσα απ' το διαδίκτυο πρακτικά σε όλο το διαδίκτυο, επέδρασε στην ενίσχυση της σκέψης ότι τα μέσα αυτά "εκδημοκρατίζουν" την επικοινωνία και, τελικά, ότι δυνητικά μπορούν να αναχαιτίσουν την αστική προπαγάνδα».
Οι μεγάλοι όμιλοι, παγκοσμίως, που ελέγχουν τη ροή πληροφορίας στο διαδίκτυο, που έχουν στην ιδιοκτησία τους απ' τα συστήματα μεταφοράς της πληροφορίας μέχρι τις βασικές πλατφόρμες ανταλλαγής μηνυμάτων είναι λιγότεροι από 20. Τα ΜΚΔ είναι ιδιωτικά συστήματα που έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν τους όρους χρήσης που επιθυμούν στους χρήστες τους.
Η τεχνική δυνατότητα των μέσων ΜΚΔ να "κατεβάσουν" περιεχόμενο, ακόμα και να διαγράψουν λογαριασμούς όποτε κρίνουν επιβεβαιώνεται κάθε μέρα. Απόδειξη της ισχύος αυτής είναι άλλωστε πως στο πλαίσιο των ανταγωνισμών μεταξύ μερίδων του κεφαλαίου, "κατέβηκε" μέχρι και ο λογαριασμός του τότε Προέδρου των ΗΠΑ από ένα αμερικανικό ΜΚΔ, με το ανώτατο δικαστήριο της χώρας να θεωρεί ότι το μέσο δεν καλύπτεται καν απ' το καθ' ομολογία πολύ φιλελεύθερο σύστημα ελευθερίας του λόγου στις ΗΠΑ. Η βαθιά σκέψη των κλασικών που έκαναν λόγο για υποκρισία της ελευθερίας του λόγου, όταν οι αστοί ελέγχουν τα τυπογραφεία και τα μέσα διακίνησης του λόγου, αποδεικνύεται ότι όχι μόνο δεν χάνει τη σπουδαιότητά της σήμερα, αλλά αντίθετα η σπουδαιότητα αυτή ενισχύεται».
Παράλληλα, η δυνατότητα των ΜΚΔ είναι γνωστή και στον αντίπαλο. Αλλωστε, η ίδια η γέννηση και ο σχεδιασμός των ΜΚΔ έχουν επηρεαστεί ουσιαστικά από κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Η αντίληψη στους εργαζόμενους ότι η πληροφορία είναι ακηδεμόνευτη στα ΜΚΔ είναι κρίσιμη. Οπως εξηγούν οι ειδικοί της προπαγάνδας, ίσως η κύρια απαίτηση για την πετυχημένη προπαγάνδα είναι να μη γίνεται αντιληπτή ως τέτοια.
Ετσι, ενώ ορισμένοι εργαζόμενοι αντιλαμβάνονται πως τα δελτία ειδήσεων και ο αστικός Τύπος αναπαράγουν την αστική προπαγάνδα, και ως ένα βαθμό «θωρακίζονται» απ' αυτή, την ίδια στιγμή θεωρούν ότι οι πληροφορίες και οι απόψεις που αναπαράγονται στα ΜΚΔ είναι πιο «αυθεντικές». Οι αστικές όμως θέσεις κυριαρχούν στα ΜΚΔ με πολλούς τρόπους. Με τη δύναμη του όγκου - πολύ περισσότεροι λογαριασμοί του αντίπαλου -, με τη δύναμη των διαδικτυακών «προσωπικοτήτων» - των λεγόμενων influencers -, με την αυθόρμητη τάση του κάθε εργαζόμενου να αναπαράγει πλευρές της αστικής ιδεολογίας που είναι βαθιά εντυπωμένες στη σκέψη του, με τη γνώση που έχει ο αντίπαλος για το σύνολο του δικτύου που συναπαρτίζει ένα ΜΚΔ και με την τεχνική δυνατότητα που έχει να επιλέγει πού θα μεταδώσει πληροφορία, με τη συνεχή προβολή «σχετικών» λογαριασμών με τον δικό σου που φυσικά αναπαράγουν τις θέσεις που θέλει ο αντίπαλος, ακόμα και με την καταστολή - το κατέβασμα λογαριασμών - όταν αυτό κρίνεται σκόπιμο. Μάλιστα, η τελευταία τάση περί «καταστολής της παραπληροφόρησης» που κυριαρχεί μετά την COVID πολλαπλασιάζει τα εργαλεία του αντιπάλου για να επιδρά κατά το δοκούν στις πληροφορίες που διακινούνται μέσα στο διαδίκτυο και τα ΜΚΔ.
Ετσι, τα σύγχρονα μέσα δεν συνιστούν ένα ευνοϊκότερο πεδίο, αλλά, όπως άλλωστε προβλέπει η θεωρία μας για το πώς λειτουργεί η ανάπτυξη στον καπιταλισμό, ένα πεδίο ακόμα πιο εχθρικό για την εργατική τάξη ως τάξη για τον εαυτό της.
Στη συνέχεια, στην ομιλία του στάθηκε στο ζήτημα του πολέμου και της προπαγάνδας του, τονίζοντας μεταξύ άλλων: «Η περίπτωση του πολέμου ΝΑΤΟ - Ρωσίας που εξελίσσεται σήμερα είναι χαρακτηριστική για το πώς τα ΜΚΔ και γενικότερα τα μέσα επικοινωνίας χρησιμοποιούνται για να προβληθεί η θέση της αστικής τάξης για το θέμα.
Στη χώρα μας, η κυρίαρχη μερίδα της αστικής τάξης ευθυγραμμίζεται πλήρως με το ΝΑΤΟ, με τα αστικά κόμματα να τσακώνονται για το ποιος είναι ο αποτελεσματικότερος σημαιοφόρος του στην περιοχή. Αυτές οι επιλογές αντανακλώνται στο επίπεδο της πληροφορίας. Τόσο στα παραδοσιακά μέσα επικοινωνίας, όσο και στα ΜΚΔ η πλευρά που δικαιολογεί τον πόλεμο απ' τη σκοπιά του ΝΑΤΟ κυριαρχεί συντριπτικά. Στα ΜΚΔ η κυριαρχία αυτή γίνεται πρακτικά με όλους τους τρόπους που περιγράψαμε παραπάνω (...). Οι ουσιαστικές αιτίες του πολέμου εξαφανίζονται και εμφανίζεται σχεδόν ως το αποτέλεσμα θερμόαιμων αρχηγών κρατών.
Αντίστοιχη επικοινωνιακή προπαγανδιστική εκστρατεία εξαπολύεται και απ' την άλλη, τη ρωσική πλευρά, που γίνεται προσπάθεια να δικαιολογηθεί ο πόλεμος ως η σωτηρία των ρωσόφωνων πληθυσμών απ' τις θηριωδίες των Ουκρανών».
Κλείνοντας, ο Γρηγόρης Λιονής σημείωσε αναφερόμενος στο ποια πρέπει να είναι η αντιμετώπιση του ζητήματος στο σήμερα: «Μονόδρομος είναι να κατανοήσουν ακόμα περισσότερο ότι μοναδική θωράκισή τους απ' την αστική προπαγάνδα είναι η εμπιστοσύνη τους στη "φωνή της αλήθειας", στην οργανωμένη παρέμβαση που κάνει το ΚΚΕ για να ενημερώνει τους εργαζόμενους, αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα μέσα.
Στις σύγχρονες συνθήκες, η ανάγκη αξιοποίησης του "Ριζοσπάστη", του "902", της ΚΟΜΕΠ, των εκδόσεων της "Σύγχρονης Εποχής" και των άλλων επεξεργασιών του Κόμματος αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία προκειμένου οι δυνάμεις της πρωτοπορίας και οι εργαζόμενοι εν γένει να ενημερώνονται έγκαιρα, εύστοχα και ολοκληρωμένα, να κατανοούν τις εξελίξεις και το πώς πρέπει να απαντήσουν σε αυτές. Δίπλα σ' αυτά και η οργανωμένη παρέμβαση του Κόμματος σε όλα τα σύγχρονα μέσα μπορεί να παίξει βοηθητικό ρόλο στο να προβληθούν με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα οι θέσεις του».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου