Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2022

Για τη νέα φάση στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς

 


Στο πλαίσιο της συζήτησης πάνω στις Θέσεις του ΚΣ της ΚΝΕ για το 13ο Συνέδριο της Οργάνωσης, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 10 - 12 Φλεβάρη 2023, ο «Ριζοσπάστης» εγκαινιάζει σήμερα τη στήλη Ερώτηση - Απάντηση.
***

-- Στις Θέσεις αναφέρεται ότι «στη νέα φάση που έχουμε μπει, που δεν είναι απλώς κάποια "νέα, επιμέρους γεγονότα", αλλά συντελούνται και ποιοτικές αλλαγές, οι απαιτήσεις ανεβαίνουν συνολικά για το ΚΚΕ και την ΚΝΕ». Τι είδους ποιοτικές αλλαγές συντελούνται;

-- Αυτές οι ποιοτικές αλλαγές έχουν να κάνουν με τις αντιθέσεις του ίδιου του συστήματος, που οξύνονται, δεν μπορούν να λυθούν αντικειμενικά και οδηγούν σε μια σειρά εξελίξεις που διαμορφώνουν το έδαφος στο οποίο δρούμε. Τους κομμουνιστές μάς ενδιαφέρουν αυτές οι εξελίξεις προκειμένου να γινόμαστε ικανότεροι στην προετοιμασία και την ικανότητά μας να παρεμβαίνουμε αποτελεσματικά, να δρούμε μέσα σε αυτές, να αξιοποιούμε όλες τις δυνατότητες στη δράση μας. Κωδικοποιημένα θα μπορούσαμε να θέσουμε τα εξής βασικά νέα ποιοτικά στοιχεία που ξεχωρίζουν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν επιδρούν πολλοί άλλοι παράγοντες:

Η ακόμα μεγαλύτερη όξυνση των ανταγωνισμών μεταξύ διαφορετικών ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων, αστικών κρατών, μονοπωλιακών ομίλων σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, με κύριο παράγοντα την αμφισβήτηση της πρωτοκαθεδρίας των ΗΠΑ στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα από την Κίνα. Αυτή εκφράζεται μεταξύ άλλων και στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία, με την άμεση ελληνική εμπλοκή, μεταξύ του μπλοκ ΝΑΤΟ - ΕΕ και του υπό διαμόρφωση «ευρασιατικού στρατοπέδου». Επεισόδια αυτής της αντιπαράθεσης βλέπουμε σε διάφορους τομείς. Στην οικονομία, για παράδειγμα, βλέπουμε κυρώσεις εκατέρωθεν που αφορούν δασμούς σε κινεζικά εμπορεύματα που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ, στα δίκτυα τηλεπικοινωνιών 5G, στην Ενέργεια κ.α. Τέτοια «επεισόδια» στο μεγάλο έργο της αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο ιμπεριαλιστικών δυνάμεων είδαμε μέσα στο καλοκαίρι, με τη στάση των ΗΠΑ στην Ταϊβάν ή ακόμα και την αντιπαράθεση για τον έλεγχο λιμανιών των κρατών της ΕΕ από το κινεζικό μονοπώλιο της COSCO, όπως του Πειραιά ή, πιο πρόσφατα, του Αμβούργου. Αντιπαράθεση η οποία συνοδεύεται και με τα αντίστοιχα ιδεολογήματα που «δουλεύουν» και τα ελληνικά αστικά κόμματα το τελευταίο διάστημα, όπως η κάλπικη αντιπαράθεση μεταξύ της δήθεν «δημοκρατίας» της Δύσης και των «αυταρχικών καθεστώτων» της Ανατολής.

 

***


Η όξυνση των ανταγωνισμών τους γίνεται πιο έκδηλη αν κοιτάξουμε την ίδια την κλιμάκωση του πολέμου, την άνοδο των πολεμικών δαπανών τα τελευταία έτη, τη μεταφορά ΝΑΤΟικών στρατευμάτων σε χώρες - μέλη του ΝΑΤΟ στη Βαλτική και στα Βαλκάνια, την επιστράτευση στη Ρωσία, την αναδιαμόρφωση πολεμικών, πυρηνικών δογμάτων και κατασταλτικών αντιλαϊκών νόμων κ.ά. Στο ίδιο πλαίσιο, και η ελληνική αστική τάξη έχει αυξήσει τις πολεμικές δαπάνες όλα τα προηγούμενα χρόνια, συμφώνησε με τις ΗΠΑ για επέκταση και αναβάθμιση των ΝΑΤΟικών βάσεων στη χώρα κ.λπ.

Ξεχωρίζει, στο πλαίσιο όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, η τάση να κλονίζονται υπάρχουσες συμμαχίες, όπως οι αντιπαραθέσεις που βλέπουμε στο εσωτερικό της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και αντίστοιχα η δημιουργία νέων ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, όπως «Quad», AUKUS και άλλες.

Τμήμα αυτών των εξελίξεων αποτελεί και ο ανταγωνισμός μεταξύ ελληνικής και τουρκικής αστικής τάξης, καθώς κύριος παράγοντας που επιδρά είναι η προσπάθεια να κρατηθεί η Τουρκία στο ΝΑΤΟικό στρατόπεδο, σε αντιπαράθεση με τις στενές σχέσεις που διατηρεί με τη Ρωσία και άλλες χώρες. Σε αυτό συνηγορεί το μόνιμο πλέον «άδειασμα» από ΝΑΤΟ, ΕΕ και ΗΠΑ, με το γνωστό «βρείτε τα» που συνοδεύει τις τελευταίες εξελίξεις, την ένταση της τουρκικής προκλητικότητας και τον κίνδυνο μιας ένοπλης σύγκρουσης, που παραμένει υπαρκτός.

***

Στα παραπάνω επιδρά η διαφαινόμενη νέα βαθιά διεθνής καπιταλιστική κρίση, με έντονες επιπτώσεις στη ζωή όλων των λαών, που θα προστεθεί στον πληθωρισμό, στην ακρίβεια κ.λπ. Υπάρχει δηλαδή δυσκολία ήδη, η οποία θα ενταθεί, ώστε τα κέρδη που βγάζουν τα μονοπώλια να ρίχνονται απρόσκοπτα πάλι στην παραγωγή, επειδή δεν βρίσκεται διέξοδος γι' αυτά τα κεφάλαια με ικανοποιητική κερδοφορία. Αυτή η υπερσυσσώρευση κεφαλαίων δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά μόνο με νέα, μεγάλη καταστροφή κεφαλαίου, όπως κι αν αυτή έρθει, μέσα από τον ανταγωνισμό τους. Αυτή η καταστροφή θα ανοίξει - και ήδη ανοίγει, μέσω της «πράσινης» ανάπτυξης για παράδειγμα - νέο χώρο για κερδοφόρες επενδύσεις. Είναι χαρακτηριστικό πώς τα ίδια τα αστικά επιτελεία παρουσιάζουν το πρόβλημα. Για παράδειγμα, καθηγητής επιφανούς οικονομικού πανεπιστημίου στις ΗΠΑ δήλωσε πρόσφατα: «Πρώτη φορά υπάρχουν τόσα πολλά κεφάλαια που δεν έχουν πού να επενδυθούν».

Πάνω σε αυτό το έδαφος γίνεται ακόμα πιο ορατή η πιθανότητα μεγαλύτερων δυσκολιών στο αστικό πολιτικό σύστημα για τη διαχείριση της λαϊκής δυσαρέσκειας, σε όλα τα κράτη της ΕΕ αλλά και στη χώρα μας. Αρκεί να σκεφτούμε την πολύτιμη πείρα από μια σειρά αγώνες του προηγούμενου διαστήματος, τους αγώνες που για πρώτη φορά μετά από χρόνια ξεσπάνε σε μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες, τις μεγάλες ανακατατάξεις και τριγμούς στις κυβερνήσεις της ΕΕ. Ταυτόχρονα, σε σχέση με το παρελθόν είναι πιο δύσκολη η διαμόρφωση μιας πολιτικής διαχείρισης που να μπορεί πιο μακροπρόθεσμα να «αμβλύνει» τις επιπτώσεις από τις αντιλαϊκές εξελίξεις. Γι' αυτό τόσο η κυβέρνηση της ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ μιλούν για την ανάγκη «διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής», ενώ παράλληλα ομονοούν στον στόχο της «σταθερότητας» για λογαριασμό του κεφαλαίου.

Ολα αυτά συνηγορούν στη σημαντική εκτίμηση, που καταγράφεται και στο Κάλεσμα της ΚΕ, ότι δεν είναι παντοδύναμοι, δεν είναι τόσο ισχυροί όσο φαίνονται. Δηλαδή ότι διαμορφώνονται δυνατότητες για ρήγματα στην πολιτική που ασκείται υπέρ της αστικής τάξης, τα οποία μπορεί να αξιοποιήσει η εργατική - λαϊκή πάλη τόσο για να βάλει εμπόδια στην επίθεση που δεχόμαστε, όσο και για να συγκεντρώνονται δυνάμεις στον δρόμο της ανατροπής του συστήματος, στη ριζοσπαστικοποίηση νέων συνειδήσεων.

 

Ριζοσπάστης 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου