Ο αγώνας για να μην παραδοθούν τα Αγραφα στα επιχειρηματικά συμφέροντα βάζει στο επίκεντρο τις λαϊκές ανάγκες

Συζήτηση με τον Κώστα Κουβαρά και τον Ηλία Στουρνάρα για τη σημαντική πείρα από τη δράση του Συντονιστικού Αγώνα για τα Αγραφα

Σωματεία και φορείς της Καρδίτσας που έχουν συγκροτήσει το Συντονιστικό Αγώνα για τα Αγραφα συνεχίζουν την πολύμορφη δραστηριότητα ενάντια στα σχέδια παράδοσης των βουνοκορφών των Αγράφων σε επιχειρηματικά συμφέροντα. Για το περιεχόμενο αυτής της δραστηριότητας ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τον Κώστα Κουβαρά, πρόεδρο του Συνδικάτου Οικοδόμων Καρδίτσας, και τον Ηλία Στουρνάρα, πρόεδρο του Παραρτήματος Θεσσαλίας του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών.

-- Ποια είναι τα σχέδια για τα αιολικά πάρκα στα Αγραφα; Ποιες οι συνέπειες για την περιοχή, το περιβάλλον, τους κατοίκους;

Κώστας Κουβαράς: Μέχρι σήμερα έχει προχωρήσει η αδειοδότηση αιολικών πάρκων στις βουνοκορφές των Αγράφων με 40 ανεμογεννήτριες, αλλά ο σχεδιασμός είναι για συνολική εγκατάσταση 650 ανεμογεννητριών, αφού η περιοχή χαρακτηρίζεται υψηλής αιολικής δύναμης. Αυτή η εγκατάσταση προμηνύει σοβαρές επιπτώσεις και καταστροφές στο φυσικό περιβάλλον, ενώ η μαζική αλλαγή χρήσεων γης και η αλλοίωση της ιστορικής και οικολογικής φυσιογνωμίας της περιοχής θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις σε αγρότες, κτηνοτρόφους και μελισσοκόμους, δημιουργώντας ένα δαιδαλώδες πλέγμα δρόμων και δικτύων, που θα προξενήσει ανεπανόρθωτη ζημιά στο τοπίο, αλλά και σοβαρή επιβάρυνση στην ανθρώπινη υγεία από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία των πολλών χιλιομέτρων καλωδίων υψηλής τάσης.

Από πρόσφατη διαμαρτυρία σωματείων και φορέων της Καρδίτσας για τις ανεμογεννήτριες

-- Πώς συγκροτήθηκε το Συντονιστικό Αγώνα για τα Αγραφα; Ποιοι συμμετέχουν; Τι πρωτοβουλίες έχετε πάρει;

Κ. Κ.: Το Συντονιστικό Αγώνα για τα Αγραφα δημιουργήθηκε μετά από μια μαζική σύσκεψη που κάλεσαν το Συνδικάτο Οικοδόμων και ο Σύλλογος Τοπογράφων, όπου συμμετείχαν πάνω από 30 σωματεία και φορείς. Στόχος είναι να εκφραστεί η αντίθεση στην καταστροφή του περιβάλλοντος και στην παράδοση του φυσικού και ενεργειακού πλούτου στα μονοπώλια. Μέχρι σήμερα έχουμε πραγματοποιήσει δεκάδες κινητοποιήσεις. Ημασταν έξω από το δημαρχείο, όταν δύο φορές η δημοτική αρχή Καρδίτσας επιχείρησε να συνεδριάσει η Οικονομική Επιτροπή και να επικυρώσει τις «στημένες» αποφάσεις παραχώρησης τεράστιων εκτάσεων στο μεγάλο κεφάλαιο. Ημασταν εκεί, όταν ο εργολάβος φώναζε «παρών» και έδειχνε τις προθέσεις του πριν από λίγους μήνες με έντονη την αστυνομική παρουσία στην περιοχή, απέναντι στους διαδηλωτές. Οργανώσαμε μεγάλο συλλαλητήριο στις 5 Ιούνη. Την περασμένη Κυριακή ήταν προγραμματισμένη μουσική διαμαρτυρία με τη συμμετοχή δεκάδων καλλιτεχνών. Βέβαια, οι άσχημες καιρικές συνθήκες δεν επέτρεψαν να πραγματοποιηθεί τελικά, παρόλο που εκατοντάδες άνθρωποι βρίσκονταν εκεί. Επόμενος μεγάλος σταθμός είναι στις 5 Ιούλη, οπότε θα γίνει ανάβαση στην ιστορική κορυφογραμμή της Νιάλας που απειλείται με ισοπέδωση, με τη συμμετοχή ανθρώπων όχι μόνο από την Καρδίτσα αλλά από όλη την Ελλάδα.

-- Ισχυρίζονται διάφοροι ότι με βάση και τις Οδηγίες της ΕΕ για μείωση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα, επιβάλλεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Πώς τοποθετείστε στο ερώτημα που βάζουν κάποιοι, «είστε υπέρ ή κατά της χρήσης αιολικής ενέργειας»;

Ηλίας Στουρνάρας: Αυτό που εξετάζουμε σε όλες μας τις συναντήσεις με τους φορείς που συμμετέχουν στο Συντονιστικό είναι το εξής ερώτημα: Ενέργεια από ποιον και για ποιον; Υπ' αυτό το πρίσμα η ερώτηση αν συμφωνούμε ή όχι με τα αιολικά πάρκα «χάνεται» - αν μου επιτρέπεται ο όρος. Ο αγώνας του Συντονιστικού θέτει στο επίκεντρο τις ανάγκες της λαϊκής οικογένειας.

Διασφαλίζεται φθηνό ρεύμα για το λαό; Αναβαθμίζεται η ποιότητα ζωής των κατοίκων; Πώς εξασφαλίζεται η ενεργειακή επάρκεια της περιοχής μας, αλλά και γενικότερα της χώρας μας; Μην ξεχνάτε ότι βρισκόμαστε στη Θεσσαλία, όπου η μικρομεσαία αγροτιά παλεύει για την επιβίωση, σε έναν κάμπο που «διψάει» και έχει τεράστια προβλήματα στην άρδευση, με αυξανόμενο κόστος στην παραγωγή κάθε χρόνο και σε νερό και σε ρεύμα, από τη στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου να μην προχωρήσει την εκτροπή του Αχελώου. Βλέπουμε μια σειρά περιβαλλοντοκτόνων νόμων να ψηφίζονται ακολουθώντας πιστά τις Οδηγίες της ΕΕ, εξασφαλίζοντας τεράστια κέρδη στους επιχειρηματικούς ομίλους. Μας μιλούν για περιβαλλοντικό κόστος όταν είναι αυτοί που έφτασαν στο σημείο να εμπορεύονται και τους ρύπους ανάμεσα στα κράτη. Συνεπώς η απάντηση στο ερώτημα είναι πολιτική και έχει να κάνει με το ποιος είναι ο ιδιοκτήτης των μέσων παραγωγής, μεταφοράς και διανομής της Ενέργειας, και άρα με ποιο βασικό κριτήριο επιλέγονται η τεχνολογία, το μέγεθος, η χωροθέτηση κάθε λύσης, δηλαδή αν γίνεται με γνώμονα το καπιταλιστικό κέρδος ή την ικανοποίηση των διευρυνόμενων λαϊκών αναγκών.

Ωφελημένοι οι επιχειρηματικοί όμιλοι και όχι τα λαϊκά στρώματα

 

-- Υπάρχει όμως και το επιχείρημα ότι οι επενδύσεις αυτές θα συμβάλουν στην αντιμετώπιση της ανεργίας, ή ότι τα «αντισταθμιστικά οφέλη» που προσφέρουν οι εταιρείες των ΑΠΕ για την κατασκευή ανεμογεννητριών αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής του λαού σε αυτές τις περιοχές. Πώς απαντάτε;

Κ. Κ.: Η πείρα από την κατασκευή και λειτουργία αντίστοιχων έργων σε άλλες περιοχές της Ελλάδας δίνει απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ, στους εργαζόμενους που τα κατασκευάζουν κυριαρχεί η εργασία ήλιο με ήλιο, έως 7 μέρες τη βδομάδα, χωρίς ΣΣΕ, σε συνθήκες εντατικοποίησης της εργασίας, που ευνοούν τα εργατικά «ατυχήματα».

Ακόμα και στα εξειδικευμένα συνεργεία, που δουλεύουν στα αιολικά πάρκα και θεωρούνταν καλοπληρωμένοι, οι όροι δουλειάς χειροτερεύουν ραγδαία. Πρέπει μάλιστα να σκεφτούμε ότι τα αιολικά πάρκα αξιοποιούν πολλούς εργαζόμενους μόνο στη φάση της κατασκευής, ενώ στη φάση της λειτουργίας τους το αναγκαίο προσωπικό περιορίζεται στο ελάχιστο, μετριέται στα δάχτυλα. Επομένως, για ποια συμβολή στη μείωση της ανεργίας μιλάνε;

Σε ό,τι αφορά τα λεγόμενα «αντισταθμιστικά οφέλη», αυτά είναι το τυρί στη φάκα, για να αποπροσανατολίσουν ή και να εξαγοράσουν έναν κόσμο που αντιδρά, αλλά και για να υφαρπάξουν την ανοχή του ντόπιου πληθυσμού, μέσα από την παρέμβαση τοπικών παραγόντων, με την κατασκευή διαφόρων έργων από την ανάδοχο εταιρεία με τη μορφή χορηγίας, π.χ. αθλητικών εγκαταστάσεων, ανακαίνισης σχολείων.

Εργα που έχει ανάγκη ο λαός, αλλά δεν είναι προτεραιότητα του κράτους, εμφανίζεται να τα χρηματοδοτεί αποσπασματικά ο ιδιώτης, όχι βέβαια «για την ψυχή της μάνας του», αλλά γιατί το αντίτιμο που μεταφράζεται σε κέρδη είναι ανυπολόγιστα μεγαλύτερο, αν προχωρήσει απρόσκοπτα η επένδυση. Πρέπει δηλαδή να γίνει κατανοητό ότι τα «αντισταθμιστικά οφέλη» είναι μέρος της επένδυσης, περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό της, ως το «λαδάκι» για τη μελλοντική κερδοφορία, που γίνεται όμως σε βάρος του περιβάλλοντος, της ίδιας της ζωής του λαού.

Τέτοια παραδείγματα ήταν έντονα στην Κάρυστο, όπου υπάρχει το μεγαλύτερο αιολικό πάρκο στη χώρα. Αλλα και εδώ στην περιοχή μας, το μεγάλο «μπάσιμο» του επενδυτή έγινε με τάξιμο, αλλά και απόδοση ποσών σε Τοπικές Κοινότητες, κομβικές για το ρόλο τον οποίο θα παίξουν τόσο στη διέλευση του εξοπλισμού για την εγκατάσταση, όσο και στη διέλευση του δικτύου μεταφοράς της Ενέργειας, όπως της ΤΚ Καστανιάς. Τα δήθεν «αντισταθμιστικά οφέλη» που τάζουν οι εταιρείες και αποδέχονται οι ντόπιοι παράγοντες - μεσάζοντές τους, δεν είναι παρά στάχτη στα μάτια.

-- Ποιοι θα ωφεληθούν πραγματικά από τις νέες μεγάλες επενδύσεις σε αιολικά πάρκα;

Η. Σ.: Κι εδώ υπάρχει μεγάλη πείρα. Τα προηγούμενα χρόνια όλες οι κυβερνήσεις στήριξαν τη λεγόμενη «πράσινη» ανάπτυξη, με τα κέρδη μιας χούφτας επιχειρηματικών ομίλων να αυξάνονται μέσω υπερτιμολογήσεων, κρατικών ενισχύσεων και ευρωπαϊκών προγραμμάτων, ενώ ταυτόχρονα ο λαός στέναζε κάτω από τις αυξήσεις στα αγροτικά και οικιακά τιμολόγια. Ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι στον κλάδο της Ενέργειας έβλεπαν τα δικαιώματά τους να τσακίζονται. Συνεπώς το ποιος ωφελείται όλα αυτά τα χρόνια το καταλαβαίνουν όλοι. Πλάι σε αυτά, μια επένδυση 20 χρόνων στα Αγραφα, που στόχο έχει την αύξηση της κερδοφορίας των λίγων, θα αφήσει «κληρονομιά» στο λαό της περιοχής τα ακίνητα κουφάρια στις βουνοκορφές των Αγράφων.

Αυτά είναι τα αποτελέσματα της «πράσινης» ανάπτυξης, που προωθείται με στόχο να διαμορφωθούν νέα πεδία επενδυτικής δραστηριότητας για τα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια ομίλων. Της στρατηγικής της ΕΕ που προωθείται απ' όλες διαδοχικά τις κυβερνήσεις ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ, που με πρόσχημα την προστασία του περιβάλλοντος προσπαθεί να αναβαθμίσει τη θέση της στον ενεργειακό πόλεμο με άλλες δυνάμεις.

Στήριγμα των σχεδιασμών οι τοπικές αρχές

 

-- Τι στάση κρατάνε οι τοπικές αρχές;

Σ. Η.: Η προηγούμενη δημοτική αρχή στο δήμο Καρδίτσας (ΠΑΣΟΚ) στήριζε με νύχια και με δόντια την επένδυση, κάνοντας σημαία τα επιχειρήματα της κατασκευάστριας εταιρείας, ενώ καμάρωνε για τα «αντισταθμιστικά οφέλη» που θα λάμβανε. Αυτό βεβαίως έβρισκε αντίθετη τη συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου, όχι μόνο στα διοικητικά όρια του δήμου Καρδίτσας, αλλά και στους υπόλοιπους δήμους του νομού.

Από την άλλη, η σημερινή δημοτική αρχή (ΝΔ) προσπαθεί να θολώσει τα νερά και με τους ντόπιους βουλευτές που τοποθετούνται με πολύ μεγάλη προσοχή, χωρίς να λένε ανοιχτά ότι είναι υπέρ της εγκατάστασης αιολικού πάρκου. «Συμβάλλει» έτσι στην προσπάθεια να χαθεί χρόνος για την οργάνωση της πάλης, «κερδίζει χρόνο» για λογαριασμό της κυβέρνησης, που έφτασε να λέει διά στόματος πρωθυπουργού ότι τάχα καμία επένδυση δεν θα προχωρήσει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της τοπικής κοινωνίας.

Ταυτόχρονα με τις «καθυστερήσεις», όμως, προσπαθούν να δημιουργήσουν τετελεσμένα κάνοντας επίκληση στη «νομιμότητα» και τις αποφάσεις των διοικητικών οργάνων, λέγοντας ότι «έτσι το βρήκαμε από την προηγούμενη κυβέρνηση», αλλά και από την προηγούμενη δημοτική αρχή. Ηδη τα στελέχη της ΝΔ στην Τοπική Διοίκηση λένε πως «δεν έχουμε πολλά περιθώρια ελιγμών» μέσα από τη νομική οδό. Και βέβαια επικαλούνται πλέον και την ψήφιση στη Βουλή του νέου αντιπεριβαλλοντικού νομοσχεδίου που μεταξύ άλλων δίνει «γην και ύδωρ» στους επιχειρηματικούς ομίλους για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, τώρα που είναι στην αντιπολίτευση, καμώνεται τη μωρά παρθένα την ίδια ώρα που ως κυβέρνηση έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του να προχωρήσει η συγκεκριμένη επένδυση, ενώ τοπικά στελέχη του παρευρίσκονται σε συγκεντρώσεις ενάντια στην εγκατάσταση στα Αγραφα νομίζοντας πως αποτελούν κάποιου είδους «κολυμβήθρα». Ομως, όχι μόνο δεν είναι «αθώος» του εγκλήματος, αλλά πήγε πολλά βήματα παραπέρα την πολιτική της «απελευθέρωσης» στην Ενέργεια, μιλούσε π.χ. για την ανάγκη επιπλέον 2 γιγαβάτ ανεμογεννητριών και επί ημερών του ως κυβέρνηση εγκαταστάθηκαν εκατοντάδες ανεμογεννήτριες σε όλη τη χώρα, ενώ και ως αντιπολίτευση, στην ψήφιση του πρόσφατου περιβαλλοντοκτόνου νόμου, αποχώρησε από την ονομαστική ψηφοφορία για να μην έρθει σε δύσκολη θέση με άρθρα που αυτός είχε στρώσει το έδαφος.

Ο λαός να προτάξει τις δικές του ανάγκες

 

-- Υπάρχει λύση που να μπορεί να ικανοποιήσει το σύνολο των αναγκών του λαού με βάση τις δυνατότητες που υπάρχουν σήμερα;
Η. Σ.: Εμείς απαντάμε ξεκάθαρα ναι! Αλλά για να εφαρμοστεί χρειάζονται ριζικές αλλαγές. Αναφερόμαστε σ' έναν ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης, όπου ο λαός θα είναι αφέντης στον τόπο του, όλες οι εγχώριες ενεργειακές πηγές, τα μέσα παραγωγής, διανομής και μεταφοράς Ενέργειας θα αποτελούν κοινωνική ιδιοκτησία και στο πλαίσιο αυτό θα υπάρχει ένας ενιαίος, αποκλειστικά κρατικός φορέας για την Ενέργεια, που θα λειτουργεί με επίκεντρο την κάλυψη των λαϊκών αναγκών. Το πρόβλημα είναι πολιτικό και αν ο κόσμος δεν το δει έτσι, αν δεν δει δηλαδή τον πραγματικό αντίπαλο, που είναι τα κέρδη μιας χούφτας μονοπωλίων, θα χαθεί ο αγώνας του πριν καν τον δώσει. Ο λαός πρέπει να συγκρουστεί και να προτάξει τις δικές του ανάγκες.

Γ. Π.

 

Ριζοσπάστης Σάββατο 27 Ιούνη 2020 - Κυριακή 28 Ιούνη 2020