Iστορίες για το παλιό και το νέο

Ο καπιταλισμός είναι το νέο, το καινούργιο το λαμπερό. Ο κομμουνισμός είναι η σκοτεινή και αραχνιασμένη θεωρία που ανήκει στον προηγούμενο αιώνα , που θέλγεται από τις ιδεοληψίες μιας εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί. Ο καπιταλισμός δεν έχει πια αντίπαλο δέος. Η ηγεμονία του είναι απρόσβλητη και αδιαμφισβήτητη. Η κυριαρχία του αναπόφευκτη και αναπόδραστη.

Η κυριαρχία της εξαθλίωσης είναι όντως απρόσβλητη. Σε κάθε γωνιά του πλανήτη όλα τα “επιτεύγματα” του καπιταλισμού είναι αντιληπτά δια γυμνού οφθαλμού. Πόλεμοι, προσφυγιά, έλλειψη βασικών ειδών διατροφής, παιδική εργασία, η μία εικόνα. Απ’ την άλλη, οι λαμπερές βιτρίνες της καπιταλιστικής αφθονίας με τους μισθωτούς εργάτες των καπιταλιστικών μητροπόλεων να συνωστίζονται στις ουρές για να αποκτήσουν με δόσεις, το τελευταίο gadget που έχει συναρμολογήσει κάποιο ανήλικο παιδί, με ανταμοιβή ένα πιάτο φαγητό και ένα στρώμα.

Ναι λοιπόν ο καπιταλισμός δεν έχει προς ώρας αντίπαλο δέος. Κυοφορεί ωστόσο δυνητικά, την απώλεια της κυριαρχίας του. Την κατασκευάζει σε κάθε του βήμα. Στα σκυφτά πρόσωπα, στις υποταγμένες ζωές, στους ανθρώπους που έμαθαν να κοιτούν μόνο τόσο όσο τους επιτρέπει το κερί των κυρίαρχων, και να κινούνται υποτακτικά και συνετά, μέσα στο “πιθάρι του Διογένη”. Άνθρωποι πεπερασμένων προσδοκιών που μαθαίνουν να υιοθετούν τα συμφέροντα των αφεντικών τους ως δικά τους. Αυτοί οι άνθρωποι είναι οι πιο επικίνδυνοι για το σύστημα που τους ξέβρασε στις όχθες της ιστορίας και τους εγκλώβισε στην γραμμή παραγωγής. Και το σύστημα το γνωρίζει. Για αυτό φροντίζει να τους αφυδατώνει από κάθε επαναστατική παρέκκλιση, με τα παλιά όπλα της οικογένειας και τη θρησκείας. Για αυτό φροντίζει να τους χρεώνει μέχρι να πνιγούν στα χρέη, με τα νέα όπλα των “έξυπνων” χρηματοοικονομικών προϊόντων.

Έτσι σφυρηλατείται ο ανθρώπινος ιδεότυπος που το καθεστώς έχει ανάγκη για να διαιωνιστεί. Άνθρωποι φοβισμένοι, υποταγμένοι, πεισμένοι ότι η ζωή τους είναι προδιαγεγραμμένη πριν καν γεννηθούν. Μια ζωή που τους έχει κληροδοτηθεί ως καθήκον ώστε να ενταχθούν με εύρυθμο και παραγωγικό τρόπο στα πλαίσια του συστήματος. Σε ένα σύστημα που μεταβάλλει συνεχώς τις μορφές της εκμετάλλευσης αλλά ποτέ την οντολογία της εκμετάλλευσης. Σε ένα σύστημα τόσο νέο που αναζητά μεθόδους πειθάρχησης των υπηκόων του, στα κατάστιχα του μεσαίωνα. Σε ένα σύστημα τόσο “ζωντανό” που αντλεί την ζωτικότητα του από τον κοινωνικό, πολιτικό, πολιτισμικό και φυσικό θάνατο των ανθρώπων.

Ποτέ άλλοτε ο κόσμος της εργασίας, η εργατική τάξη δεν ήταν τόσο συνυφασμένη με την ανθρωπότητα. Ποτέ άλλοτε η εργατική τάξη δεν ήταν τόσο πολύ και τόσο έντονα η ίδια η ανθρωπότητα. Η εργατική τάξη, όλοι όσοι πουλάνε την εργασία τους για να ζήσουν, εκφράζουν με τον πιο αληθινό με τον πιο ευρύ τρόπο τα συμφέροντα ολόκληρης τη ανθρωπότητας. Ειδικά τώρα που κάθε μυθοπλασία έχει καταρρεύσει και κάθε έωλη προσδοκία έχει διαλυθεί. Ειδικά τώρα που ο καπιταλισμός το μόνο που πια μπορεί να δώσει είναι έρεβος σε κάθε πτυχή της κοινωνικής πραγματικότητας.

Ακριβώς για αυτό ο κομμουνισμός είναι το νέο, το ρηξικέλευθο, η προσδοκία για την οποία αξίζει να αγωνιστεί η εργατική τάξη στο όνομα όλης της ανθρωπότητας. Γα ένα κομμουνισμό που δεν θα θέλει να μοιάσει στον καπιταλισμό. Για ένα κομμουνισμό που δεν θα επιδιώκει να εγκλωβίσει την ανθρωπότητα στην γραμμής παραγωγής, για ένα κομμουνισμό που θα έρθει για να απελευθερώσει τους εργάτες και όλη την ανθρωπότητα από την στυγνή οικονομική εκμετάλλευση, από την πολιτική και κοινωνική πρωτοκαθεδρία της κρατικής εξουσίας, από την μεταφυσική και τα άδεια ιδεολογήματα της κούφιας αστικής κοσμολογίας.

Ο κομμουνισμός ως απελευθέρωση. Ο κομμουνισμός ως η συνειδητή ιστορική συνάντηση της καταστροφής και της αναδημιουργίας. Ο κομμουνισμός ως η άρνηση της οντολογίας και των μορφών εκφοράς του παρόντος. Για τον κομμουνισμό που δεν υποκλίνεται στα “καπιταλιστικά επιτεύγματα” αλλά σκύβει με δέος και σεβασμό μπροστά στους εργάτες, στην ιστορική δύναμη της εργασίας που κατέστησε εφικτά και δυνατά αυτά τα επιτεύγματα.

Ώστε η πολιτική να πάψει να είναι η αστική αστειότητα της ποσοτικής αναδιανομής του συσχετισμού δύναμης, ώστε η πολιτική να απαγκιστρωθεί από τις νόρμες και τους κανονισμούς της αστικής κυριαρχίας όπου ένας συρφετός δήθεν “επαγγελματιών” της πολιτικής καθορίζει τις τύχες της ανθρωπότητας. Με την πολιτική στο κέντρο της κοινωνικής ζωής όχι ως κανονιστική διαδικασία διευθέτησης των υποθέσεων αλλά ανάστροφα ως φυσική λειτουργία άσκησης της ανθρώπινης ελευθερίας, όχι ως αμφιλεγόμενο διακύβευμα αλλά ως αυτονόητη κατάκτηση.

Ο κομμουνισμός είναι η νιότη της ανθρωπότητας αρκεί η εργατική τάξη, η ανθρωπότητα, το υποκείμενο της ιστορίας να κόψει του κάβους με την γεροντική ασθένεια της υποταγής στο “ψευδές αμετάκλητο” της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Στο λυκαυγές του αιώνα ο τρίτος γύρος, ο τελικός γύρος, προβάλει ως σκοπός και ταυτόχρονα ως ευκαιρία για μια γενιά της εργασίας που θα επιλέξει να “σπάσει τις μηχανές” του καθεστώτος.

γράφει ο Χρήστος Μιάμης

αναδημοσίευση από Εργατικό περιοδικό Praxis

Πηγή theradicalmarxismproject.wordpress.com