Τρίτη 14 Ιουλίου 2020

ΕΠΑΝΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΩΣ ΤΖΑΜΙ


Ενταγμένη στο κλιμακούμενο παζάρι Τουρκίας με ΗΠΑ - ΕΕ αλλά και Ρωσία
 
Λίγα 24ωρα μετά τις ανακοινώσεις για την Αγία Σοφία, ο Ερντογάν δήλωσε ανοιχτός «σε προσφορές που βασίζονται στη συνεργασία»

Ο Ερντογάν επέλεξε στο διάγγελμά του να έχει φωτογραφία της Αγίας Σοφίας για φόντο
Turkish Presidency
Ο Ερντογάν επέλεξε στο διάγγελμά του να έχει φωτογραφία της Αγίας Σοφίας για φόντο
 
 
Μετά το Προεδρικό Διάταγμα, που υπογράφτηκε στις 10 Ιούλη, ξεκίνησαν ήδη οι προετοιμασίες για την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως χώρου μουσουλμανικής λατρείας, εξέλιξη άρρηκτα δεμένη με την όξυνση του αντιλαϊκού παζαριού της τουρκικής αστικής τάξης με τις ΗΠΑ, την ΕΕ αλλά και τη Ρωσία.
 
 Στο διάγγελμά του, ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ανακοίνωσε ότι στόχος είναι η προετοιμασία του χώρου, ώστε να υποδεχτεί μουσουλμάνους για προσευχή την Παρασκευή 24 Ιούλη (μέρα υπογραφής, το 1923, της Συνθήκης της Λοζάνης που καθόρισε τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας και σήμερα ευθέως αμφισβητεί η τουρκική αστική τάξη) και αφού ισχυρίστηκε ότι «θα είναι ανοιχτός σε όλους τους μουσουλμάνους και τους χριστιανούς, σε όλους τους ξένους», υπογράμμισε ότι «η χρήση της Αγίας Σοφίας αφορά την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας. Το δικαίωμα μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, σύμφωνα με τις ιδρυτικές αρχές της χώρας, έχει την ίδια βαρύτητα με τη σημαία της Τουρκικής Δημοκρατίας, την πρωτεύουσά της, τη γλώσσα, τα σύνορα και τις 81 επαρχίες της.
Θα δεχτούμε όλες τις αντιδράσεις και δηλώσεις για το θέμα, αλλά όχι εκείνες που συνιστούν παραβίαση της ανεξαρτησίας μας». Εκρινε δε σκόπιμο να μιλήσει και για «αναστήλωση της Αγίας Σοφίας που αναγγέλλει και την απελευθέρωση του τεμένους Αλ - Ακσα (σ.σ. που βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ και είναι ένας από τους τρεις σημαντικότερους χώρους για τους μουσουλμάνους)». Ανάμεσα σε άλλα, ο Ερντογάν είπε ότι μαζί με τα τζαμιά σε όλη τη χώρα μας υπάρχουν χιλιάδες άλλοι χώροι λατρείας για άλλα (θρησκευτικά) δόγματα και μίλησε για «εκδήλωση της (τουρκικής) κατανόησης που θεωρεί πλούτο τις διαφορές». Στο ίδιο πλαίσιο, τουρκικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι οι προετοιμασίες για επανέναρξη προσευχών θα επιδιώξουν να μην αλλοιωθεί η αρχιτεκτονική της Αγίας Σοφίας, τουλάχιστον όπως είναι σήμερα. Στο μεταξύ, επικρίνοντας τις αντιδράσεις της Ελληνικής κυβέρνησης με δηλώσεις του στο «TRT Haber», ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ισχυρίστηκε ότι «η Ελλάδα δεν δικαιούται να μιλάει» για το ζήτημα της Αγίας Σοφίας, επειδή «η μόνη χώρα χωρίς τέμενος στην πρωτεύουσά της είναι η Ελλάδα. Βλέπουμε τον διωγμό που υφίστανται οι Τούρκοι της Δυτικής Θράκης».

Την εξέλιξη επικρότησε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο και η αντιπολίτευση (το εθνικιστικό κόμμα ΜΗΡ - σύμμαχο του κυβερνώντος ΑΚΡ μίλησε για «ιστορική εξέλιξη»), ενώ επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν εκφράστηκαν από τη σκοπιά υπεράσπισης του τουρκικού κεφαλαίου. Για παράδειγμα, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης (προερχόμενος από το σοσιαλδημοκρατικό CHP και κατά πολλούς «ανερχόμενο αστέρι» της πολιτικής σκηνής) Εκρέμ Ιμάμογλου, δήλωσε ότι «εγώ πάντα έλεγα ότι η Αγία Σοφιά είναι τζαμί. Για μένα παρέμεινε τζαμί από το 1453...» και - σύμφωνα με τη «Χουριέτ» - πρόσθεσε ότι το θέμα δεν είναι αν η απόφαση για την Αγία Σοφία είναι καλή ή κακή, το θέμα είναι αν η αλλαγή του καθεστώτος που τη διέπει «θα προσθέσει (στη χώρα μας) τόσο υλικό όσο και πνευματικό πλούτο... εάν η χώρα μου κερδίσει σεβασμό στην διεθνή κοινή γνώμη, τότε στηρίζω μέχρι τέλους αυτήν την απόφαση». Σε άλλες του δηλώσεις, ο Ιμάμογλου είπε ότι «αυτήν τη στιγμή έχουμε πολλά τζαμιά σε διάφορες χώρες του κόσμου» και προβληματιζόμενος για συνέπειες που μπορεί να υπάρξουν στη λειτουργία τους τόνισε ότι «ως πολιτικός ηγέτης δεν έχω χάσει τον προσανατολισμό μου για να μπω σε ένα τέτοιο παιχνίδι».

Την ίδια στιγμή, συνέντευξη του Ερντογάν στο περιοδικό «Kriter» ανέδειξε την ετοιμότητα της Αγκυρας να κλιμακώσει το αλισβερίσι, όπως επιβεβαίωσαν και οι εξελίξεις με την Αγία Σοφία. «Είμαστε ανοιχτοί σε οποιεσδήποτε προσφορές βασίζονται στη συνεργασία και σε έναν δίκαιο διαμοιρασμό στην Ανατολική Μεσόγειο», σημείωσε ο Τούρκος ηγέτης, επικρίνοντας «ορισμένες χώρες, περιλαμβανομένων και κάποιων γειτόνων μας, (που) μπήκαν σε μια απαράδεκτη διαδικασία, για να αδρανοποιήσουν την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο και να σφετεριστούν τα δικαιώματα τα δικά της και της Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου στην περιοχή... Το λέω καθαρά: Εμείς δεν θέλουμε ένταση στη Μεσόγειο, η οποία ιστορικά αποτέλεσε λίκνο διαφόρων πολιτισμών. Αντίθετα, θεωρούμε ότι οι υδρογονάνθρακες αποτελούν ευκαιρία για όλη την περιοχή...».

Αντιδράσεις από ΗΠΑ, Ρωσία, ΕΕ
 
Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (αμερικανικού ΥΠΕΞ), Μόργκαν Ορτέιγκους, δήλωσε πως η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης «μας απογοητεύει», ωστόσο πρόσθεσε πως «η τουρκική κυβέρνηση παραμένει δεσμευμένη να εγγυάται την πρόσβαση στην Αγία Σοφία σε όλους τους επισκέπτες και ανυπομονούμε να ακούσουμε τα σχέδιά της για τη διαχείριση της Αγίας Σοφίας κατά τρόπον ώστε να παραμείνει προσβάσιμη στους πάντες».

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, χαρακτήρισε «λυπηρή» την εξέλιξη, ενώ κατά τη χτεσινή συνεδρίαση των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ επιβεβαιώθηκε ότι για τις Βρυξέλλες παραμένουν προτεραιότητα οι ανοιχτοί δίαυλοι με την Αγκυρα.

Από τη μεριά της Μόσχας, ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Βερσίνιν, αναγνώρισε μεν ότι «το θέμα αυτό προκάλεσε δημόσια κατακραυγή στη χώρα μας και πέραν αυτής», συμπλήρωσε πάντως ότι «αυτή είναι εσωτερική υπόθεση της Τουρκίας, στην οποία ούτε εμείς ούτε κάποιος άλλος πρέπει να παρέμβει, προφανώς». Να σημειωθεί άλλωστε ότι χτες, οι Πρόεδροι Ρωσίας - Τουρκίας, Βλ. Πούτιν και Ρ. Τ. Ερντογάν, είχαν νέα τηλεφωνική επαφή, με θέμα τις εξελίξεις σε Συρία, Λιβύη, Ανατολική Μεσόγειο.

Ο εκπρόσωπος της γερμανικής καγκελαρίας, Στέφεν Ζάιμπερτ, εξέφρασε επίσης τη «λύπη» του Βερολίνου, διευκρινίζοντας, πάντως, ότι το θέμα αφορά την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά «και όχι τις πολιτικές σχέσεις ή την πολιτική διαμάχη μεταξύ μεμονωμένων κρατών». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο εκπρόσωπος του γερμανικού ΥΠΕΞ, Ράινερ Μπρόιλ, επισήμανε τη «λύπη» της κυβέρνησής του, γιατί δεν υπήρξε πρότερη διαβούλευση της Τουρκίας με την αρμόδια επιτροπή της UNESCO, αλλά και αυτός επέμεινε «δεν θα πετύχετε να το συνδέσω εδώ με τις πολιτικές σχέσεις με την Τουρκία, όπου μιλάμε και για εντελώς διαφορετικά θέματα».

Μεταξύ άλλων, παρέμβαση έκανε και ο πάπας Φραγκίσκος που δήλωσε πως «νιώθει μεγάλο πόνο» για την απόφαση της Τουρκίας.

ΕΥΡΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΚΚΕ
 
Ερώτηση για την απαράδεκτη απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί
Την απαράδεκτη απόφαση μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί με απόφαση της κυβέρνησης Ερντογάν καταγγέλλει η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ με κατεπείγουσα Ερώτησή της προς τον ύπατο εκπρόσωπο Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ.

Ο ευρωβουλευτής του Κόμματος Κώστας Παπαδάκης, στην Ερώτηση που κατέθεσε, αναφέρει συγκεκριμένα τα παρακάτω:

«Η απαράδεκτη απόφαση - πρόκληση για μετατροπή της Αγίας Σοφίας, ενός Μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, σε τζαμί, αποτελεί στοιχείο της εντεινόμενης προκλητικότητας της τουρκικής αστικής τάξης. Η κίνηση αυτή της κυβέρνησης Ερντογάν ενεργοποιείται καθόλου τυχαία στις 24 Ιούλη, μέρα υπογραφής της Συνθήκης της Λοζάνης, την οποία κι αμφισβητεί. Εντάσσεται στο πλαίσιο συνολικότερων αμφισβητήσεών της σε Αιγαίο, Εβρο, κυπριακή ΑΟΖ, προώθησης του απαράδεκτου τουρκο-λιβυκού Συμφώνου, καθώς και των επεμβάσεών της σε Συρία, Λιβύη, Ιράκ. Η απόφαση αυτή μεταξύ άλλων τροφοδοτεί εθνικισμούς ανάμεσα στους λαούς, σε μια περίοδο που η ευρύτερη περιοχή γίνεται πεδίο ανταγωνισμών.

Ο χαρακτηρισμός της Τουρκίας ως "στρατηγικού εταίρου" εκ μέρους της ΕΕ, τη στιγμή που καθημερινά διεξάγει δεκάδες παραβιάσεις σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας και Κύπρου, αναδεικνύει το παζάρι μεγάλων συμφερόντων που διεξάγεται. Η ευρωΝΑΤΟική πολιτική περί διαλόγου και διαπραγματεύσεων δίνει ώθηση στην τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα. ΕΕ, ΗΠΑ και ΝΑΤΟ "χαϊδεύουν" την Τουρκία με δήθεν "κυρώσεις" και "καταδικαστικές αποφάσεις" ρουτίνας, επιδιώκοντας να την προσεταιριστούν ώστε να την αποσπάσουν από την επιρροή της Ρωσίας.

Η στήριξη της κυβέρνησης της ΝΔ, όπως και της προηγούμενης του ΣΥΡΙΖΑ, στους ευρωΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς στην περιοχή εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους, αφού η Ελλάδα εμπλέκεται πιο βαθιά στους ανταγωνισμούς.

Με βάση τα παραπάνω, πώς τοποθετείται ο ύπατος εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ/αντιπρόεδρος της Επιτροπής:

-- σχετικά με την προκλητική απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης για μετατροπή της Αγίας Σοφίας, που αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, από μουσείο σε τζαμί;

-- απέναντι στην κλιμακούμενη τουρκική επιθετικότητα που αμφισβητεί τη Συνθήκη της Λοζάνης και τα πρωτόκολλα του 1926 που καθορίζουν τα σύνορα, την εξαγγελία γεωτρήσεων εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και τις διεξαγόμενες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ;».

Ριζοσπάστης 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου