Οι εισπράξεις στον κλάδο θα κλείσουν στα 2,5 δισ. ευρώ περίπου, αλλά οι εργαζόμενοι και οι βιοπαλαιστές ΕΒΕ δυσκολεύονται ήδη να βγάλουν έναν ακόμα χειμώνα
Για μια σειρά μεγάλες επιχειρήσεις και περιοχές, ο απολογισμός προσεγγίζει τους αριθμούς ρεκόρ που καταγράφηκαν το 2019. Με την πληρότητα να πιάνει ταβάνι ειδικά τον Αύγουστο, στα τέλη Σεπτέμβρη οι αεροπορικές αφίξεις ξένων επισκεπτών στην Κρήτη ανέρχονταν σε 2,08 εκατομμύρια (αεροδρόμια Ηρακλείου και Χανίων) καλύπτοντας το 60% των αφίξεων του 2019.
Από την 1η Γενάρη 2021 μέχρι και την τελευταία μέρα του Οκτώβρη, ταξίδεψαν και αναχώρησαν από το νησί με όλα τα μέσα 4.785.356 επισκέπτες, φτάνοντας στο 63% περίπου σε σχέση με το 2019. Οι εισπράξεις από τον Τουρισμό στο νησί αναμένεται να κλείσουν στα 2,5 δισ. ευρώ, έναντι 930 εκατ. ευρώ το 2020.
Ωστόσο, παρά την ανοδική πορεία στις αφίξεις και τα έσοδα των επιχειρηματικών ομίλων, η επιστροφή των χιλιάδων εποχικών εργαζομένων στη δουλειά δεν έγινε με τον ίδιο ρυθμό, ούτε έφερε τελικά το σύνολο του προσωπικού πίσω στα πόστα τους.
Η επίθεση στους όρους εργασίας ξεδιπλώθηκε στο έδαφος που δημιούργησε και το «ναυάγιο» της περσινής χρονιάς. Μαζί με τον Τουρισμό «βούλιαξαν» το εισόδημα, οι θέσεις εργασίας, τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα χιλιάδων εργαζομένων.
Καμαριέρες, μάγειρες, σερβιτόροι, εργαζόμενοι κάθε ειδικότητας στα ξενοδοχεία και την εστίαση καταλήγουν σε μια κοινή διαπίστωση: Οι επιχειρήσεις δούλεψαν με λιγότερο προσωπικό, στις πλάτες του οποίου φορτώθηκε περισσότερη δουλειά. Αλλοι υπολογίζουν ότι το προσωπικό έφτασε στο 70% των επιπέδων του 2019, άλλοι μετρούν πως στο πόστο τους βρέθηκαν φέτος οι μισοί σε σύγκριση με πρόπερσι.
Το δικαίωμα στην επαναπρόσληψη καταπατήθηκε βάναυσα, οι καταληκτικές ημερομηνίες δεν τηρήθηκαν σε καμία περιοχή, οι εργαζόμενοι έμειναν «στο περίμενε» για να μάθουν αν και πότε θα επιστρέψουν στη δουλειά.
Ανάλογη τύχη είχε η κλαδική Συλλογική Σύμβαση στα ξενοδοχεία. Αν και η ισχύ της είναι τυπικά υποχρεωτική, οι προβλέψεις της Σύμβασης κουρελιάστηκαν στην πράξη, κυριάρχησαν οι ατομικές συμβάσεις, πολύ συχνά μηνιαίας διάρκειας, με τους όρους της εργοδοσίας.
Το πρόγραμμα «Συν-Εργασία» αξιοποιήθηκε από κορυφαίες ξενοδοχειακές μονάδες και μεγάλες επισιτιστικές επιχειρήσεις στο έπακρο. Δεν έλειψαν και οι περιπτώσεις εργοδοτών που μείωσαν μόνο το μισθό των εργαζομένων, διατηρώντας τις εξοντωτικές ώρες δουλειάς, αποθρασυμένοι από τα αντεργατικά μέτρα της κυβέρνησης.
Το ήδη λιγοστό προσωπικό αποψιλώθηκε παραπέρα καθώς εργαζόμενοι νόσησαν από κορονοϊό, σε συνθήκες αναζωπύρωσης της πανδημίας και ανύπαρκτων μέτρων προστασίας, οπότε αναγκαστικά απουσίασαν για μέρες από το πόστο τους.
Το κάδρο συμπλήρωσαν τα υποκριτικά «παράπονα» της εργοδοσίας για τις ελλείψεις προσωπικού. Σε κάθε ξενοδοχείο, κουζίνα και επισιτιστικό κατάστημα που οι εργαζόμενοι διεκδικούσαν να γίνουν προσλήψεις, άκουγαν το ίδιο ...ποίημα: «Δεν υπάρχει κόσμος», οι εργαζόμενοι «δεν θέλουν να δουλέψουν» γιατί «βολεύονται με τα επιδόματα». Την ίδια στιγμή, όσοι αναζητούσαν μεροκάματο, άκουγαν από τα ίδια στόματα πως οι επιχειρήσεις είναι «καλυμμένες» και δεν αναζητούν προσωπικό...
Με 10ωρα και 12ωρα, χωρίς ρεπό και ξεκούραση, δούλεψαν οι εργαζόμενοι στα «πεντάστερα» ξενοδοχεία στον Αγιο Νικόλαο και την Ελούντα. Οπως περιγράφει ο Γιώργος Μπανάκος, πρόεδρος του Συνδικάτου Επισιτισμού - Τουρισμού - Ξενοδοχείων Λασιθίου «Τάλως», εργαζόμενοι στο σέρβις, καμαριέρες και άλλες ειδικότητες δούλεψαν με σπαστά και τρίσπαστα ωράρια, δηλαδή αναγκάστηκαν να πηγαίνουν δυο και τρεις φορές στο πόστο τους μέσα στην ίδια μέρα. Στις κουζίνες, τα ωράρια άγγιζαν τις 12 και 13 ώρες, έτσι που οι εργαζόμενοι «έμπαιναν το πρωί και έβγαιναν το βράδυ».
Ξεχωριστή σημασία έχουν όσα περιγράφει εργαζόμενη, καμαριέρα σε μεγάλο ξενοδοχείο έξω από τα Χανιά, η οποία απολύθηκε όταν απαίτησε να τηρούνται το ωράριο και οι όροι της Σύμβασης.
Η ίδια και οι συναδέλφισσές της διεκδίκησαν να μπει τέρμα στο καθεστώς των απλήρωτων υπερωριών και να προσληφθεί το απαραίτητο προσωπικό για να τηρείται το ωράριο. Τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι αποτέλεσε η κατάρρευση συναδέλφου τους, που έπαθε κρίση πανικού όταν έμαθε την τελευταία στιγμή πως πρέπει να συνεχίσει να δουλεύει υπερωριακά.
Κάτω από τις διαμαρτυρίες η εργοδοσία υποσχέθηκε προσλήψεις. Ομως πήρε μόλις ένα επιπλέον άτομο, ενώ παράλληλα όξυνε την προσπάθεια να τρομοκρατήσει τις εργαζόμενες. Στο πλαίσιο αυτό, απέλυσε την εργαζόμενη ισχυριζόμενη ψευδώς ότι επρόκειτο για «οικειοθελή αποχώρηση». Οταν η τελευταία δικαιώθηκε από την Επιθεώρηση Εργασίας και τη Δικαιοσύνη, την απέλυσε για δεύτερη φορά αξιοποιώντας τις διατάξεις του πρόσφατου αντεργατικού νόμου.
«Δεν πρόκειται για αγώνα που αφορά ένα μόνο άτομο, δεν είμαι η μόνη που βρέθηκε σε αυτή τη θέση», τονίζει η εργαζόμενη και προσθέτει ότι σε μια σειρά περιπτώσεις συνάδελφοί της που διεκδίκησαν τα δικαιώματά τους, βρέθηκαν στο στόχαστρο της απόλυσης. Στην κατεύθυνση αυτή, επισημαίνει πως θα ήθελε το Σωματείο των Ξενοδοχοϋπαλλήλων να είχε σταθεί πιο διεκδικητικό και να είχε αναλάβει σχετικές πρωτοβουλίες. «Χρειάζεται να παλέψουμε, να κατακτήσουμε από την αρχή τα δικαιώματά μας. Να μην υποχωρήσουμε μπροστά στον φόβο και τις απειλές της εργοδοσίας», αναφέρει.
Τις κινητοποιήσεις σωματείων από μια σειρά κλάδους και μαζικών φορέων της πόλης με αφορμή τη συγκεκριμένη απόλυση υπενθυμίζει ο Σήφης Αποστολάκης, πρόεδρος του Σωματείου Επισιτισμού Χανίων. «Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία και στα καταστήματα εστίασης είναι κοινά και ενιαία», υπογραμμίζει και τονίζει την ανάγκη να δυναμώσουν η οργάνωση και η διεκδίκηση.
Ολόκληρο τόμο μπορούν να γεμίσουν οι καταγγελίες των εργαζομένων στην εστίαση και του Σωματείου τους στα Χανιά για τις συνθήκες στις οποίες εργάστηκαν. Στα επισιτιστικά καταστήματα του αεροδρομίου οι υπερωρίες και οι βάρδιες των 11, 12 και 13 ωρών ήταν καθημερινό φαινόμενο. «Το προηγούμενο βράδυ μαθαίναμε το πρόγραμμα της επόμενης μέρας. Υπήρχαν περιπτώσεις που σχολούσαμε τα μεσάνυχτα και ξαναπιάναμε δουλειά στις 7 το πρωί», περιγράφει εργαζόμενη.
Σε άλλη επισιτιστική επιχείρηση στο κέντρο της πόλης, οι εργαζόμενοι μας καταγγέλλουν ότι δούλεψαν με 12ωρα και χωρίς ρεπό. Στα μέσα του καλοκαιριού ο επιχειρηματίας αγόρασε και το διπλανό μαγαζί, αρχικά επιδίωξε να το λειτουργήσει με το ίδιο προσωπικό και όταν αυτό αποδείχθηκε αδύνατον, αρκέστηκε να επεκτείνει τον αριθμό των τραπεζιών.
«Μια σερβιτόρα έπρεπε να εξυπηρετεί 25 τραπέζια», λέει εργαζόμενη και επισημαίνει πως οι συνθήκες αυτές προκάλεσαν στις εργαζόμενες ακόμα και κρίσεις πανικού. Οταν απαίτησαν τα ρεπό τους, ο εργοδότης προσέλαβε μια ακόμα κοπέλα. Μετά από μια μόλις βδομάδα την απέλυσε και ο επόμενος μήνας κύλησε ξανά χωρίς κανένα ρεπό. Τον Σεπτέμβρη, παρά το γεγονός ότι τα κρουαζιερόπλοια συνέχισαν να καταφθάνουν και να γεμίζουν το μαγαζί, το προσωπικό συρρικνώθηκε στο μισό και η εντατικοποίηση συνεχίστηκε αμείωτη.
Κοινός τόπος για τους εργαζόμενους στον Επισιτισμό αποτελεί και η πρακτική της υποδηλωμένης εργασίας. Μπορεί το πραγματικό ωράριο να ξεπερνά το 10ωρο, οι εργαζόμενοι όμως ασφαλίζονται με μισό ένσημο, ως τετράωροι.
Το ίδιο ακριβώς ζήτημα αντιμετωπίζουν και οι ντελιβεράδες, όπως επισημαίνει ο Γιώργος Εμμανουηλίδης, πρόεδρος του Σωματείου Διανομέων Χανίων. Μάλιστα, στο τέλος του μήνα μεγάλες εταιρείες εστίασης ζητάνε από τους διανομείς να πληρώσουν από την τσέπη τους αν θέλουν να ασφαλιστούν ως εργαζόμενοι με πλήρες ωράριο και όχι ως μερικά απασχολούμενοι! «Είναι πολύ σύνηθες να δουλεύει κάποιος 60 ώρες τη βδομάδα, αλλά να είναι δηλωμένος και ασφαλισμένος για τις 20 από αυτές», τονίζει, με αποτέλεσμα μια σειρά ασφαλιστικά δικαιώματα και παροχές να συμπιέζονται και μάλιστα σε ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο επάγγελμα.
Με δεδομένο ότι η εποχική εργασία κυριαρχεί στον κλάδο, το τέλος της τουριστικής σεζόν φέρνει μαζί του την ανεργία και αφήνει δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους με ελάχιστο ή και καθόλου εισόδημα.
Η διάρκεια της επιδότησης για τους ξενοδοχοϋπαλλήλους που καταφέρνουν να συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις περιορίζεται σε τρεις μόλις μήνες και πέντε μέρες ετησίως. Ειδικά στις σημερινές συνθήκες, με μεγάλο μέρος εργαζομένων να έχει δουλέψει ελάχιστα ή και καθόλου την περσινή χρονιά, οι ισχύοντες όροι και οι προϋποθέσεις θέτουν «κόφτες» που αποκλείουν ακόμα και από το πετσοκομμένο αυτό επίδομα.
Μάλιστα, τα ένσημα των εργαζομένων που τέθηκαν σε αναστολή με μονομερείς δηλώσεις δεν έχουν ακόμα καταβληθεί από το κράτος, με αποτέλεσμα να μην προσμετρούνται στις αιτήσεις που κάνουν οι ξενοδοχοϋπάλληλοι για το επίδομα ανεργίας και άλλες παροχές. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι υπόλοιποι άνεργοι του κλάδου, που επιδοτούνται ως κοινοί και όχι εποχικοί άνεργοι, δηλαδή με ακόμα πιο αυστηρούς όρους.
Στην κατεύθυνση αυτή, οι ταξικές δυνάμεις στα σωματεία οργάνωσαν την περασμένη Τρίτη, στο πλαίσιο της κλαδικής απεργίας, παρεμβάσεις και διαμαρτυρίες στα καταστήματα του ΟΑΕΔ, απαιτώντας επίδομα ανεργίας για όλους, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, και μια σειρά μέτρα για την προστασία των ανέργων.
«Με βάση τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, μέχρι σήμερα έχουν γίνει ήδη 9.000 αιτήσεις, ενώ ο αριθμός τους αναμένεται να ξεπεράσει τις 45.000 που έγιναν πέρσι σε όλη την Κρήτη», σημειώνει ο Βαγγέλης Σοφίου, μέλος της Διοίκησης του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων και της Διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου.
Η υποστελέχωση του Οργανισμού αποτελεί ένα ακόμα πρόβλημα που επιδεινώνει την κατάσταση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το υποκατάστημα της Ιεράπετρας, το οποίο λειτουργεί με δυο - τρεις υπαλλήλους. Το αποτέλεσμα είναι να καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτήσεων. «Μετά από τους προηγούμενους εξοντωτικούς μήνες, οι εργαζόμενοι που πήραν τον τελευταίο τους μισθό στην καλύτερη περίπτωση τον Οκτώβρη, είναι αναγκασμένοι να περιμένουν να λάβουν το επίδομα μετά το τέλος του έτους!», καταγγέλλει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου