Πέμπτη 24 Μαρτίου 2022

ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ

 

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει προκαλέσει μια ταχεία καταδίκη από το σύνολο των δυτικών δημοκρατιών, με άμεσες κυρώσεις που στοχεύουν ρωσικές τράπεζες και  στρατιωτικές εξαγωγές, χωρίς να υπολείπεται και ο αποκλεισμός της Ρωσίας από πολιτιστικές  και αθλητικές εκδηλώσεις. Η ταχύτητα μιας τέτοιας διεθνούς,  που σημαίνει δυτικής αμερικανοκαθοδηγούμενης,  ανταπόκρισης δεν μπορεί παρά να προβληματίσει σχετικά με την έλλειψη μιας τέτοιας αντίδρασης  σε άλλες συγκρούσεις σε όλον τον κόσμο. Γι’ αυτό και μοιάζει αυτονόητο ειδήμονες των μέσων ενημέρωσης, δημοσιογράφοι και πολιτικές προσωπικότητες, να κατηγορούνται για διπλά κριτήρια, καθώς χρησιμοποιούν τα μέσα ενημέρωσης για να εγκωμιάζουν την ένοπλή αντίσταση της Ουκρανία στα ρωσικά στρατεύματα, αλλά και να  καλλιεργούν τον αποτροπιασμό για το πώς μια τέτοια σύγκρουση είναι δυνατό να συμβεί σε ένα πολιτισμένο έθνος. Είναι που η ευαισθησία μας δεν ενεργοποιείται για χώρες όπως το Ιράκ, το Αφγανιστάν ή η Συρία, όπου οι πόλεμοι, που τους  εξάγει η Δύση,  μαίνονται για δεκαετίες. Γιατί αυτοί  δεν αφορούν ούτε επηρεάζουν άμεσα τις δυτικές δημοκρατίες του καπιταλισμού και τους λευκούς Ευρωπαίους, προς δόξαν του ρατσισμού που η Δύση αποκηρύσσει λεκτικά. Η Ουκρανία όμως θεωρείται μια σχετικά πολιτισμένη, σχετικά ευρωπαϊκή χώρα, ακριβώς γιατί θα πρέπει να διαχωριστεί από τη Ρωσία, που θεωρείται πια το διαφορετικό και ξένο. Οι αντίπαλοι συνασπισμοί πρέπει να οριοθετηθούν για να στοιχηθούν και οι λαοί από πίσω τους δίνοντας το αίμα και τις σάρκες τους. 
 
        Και καθώς οι πόλεμοι, οι τρομοκρατικές επιθέσεις, οι εξεγέρσεις και οι αντιλήψεις μας για όλα τα μεγάλα παγκόσμια γεγονότα επηρεάζονται έντονα από τις εικόνες που βλέπουμε γι’ αυτά, η επιρροή των μέσων ενημέρωσης είναι καθοριστική για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος ήταν η πρώτη μεγάλη σύγκρουση που φωτογραφήθηκε και παρουσιάστηκε σε εφημερίδες, ενώ το φωτορεπορτάζ και η κινηματογράφηση διαδόθηκαν ευρέως κατά τη διάρκεια του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου. Μερικές δεκαετίες αργότερα ο πόλεμος του Κόλπου ήταν ο πρώτος που μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση,  εστιάζοντας μόνο στο τεχνικό μέρος της διεξαγωγής του, σαν ένα βιντεοπαιχνίδι, όπου οι απώλειες και η οδύνη των ανθρώπων  στον πόλεμο διαγράφονται σαν να μην υπάρχουν. Και μετά από μια δεκαετία στη συλλογική μνήμη καταγράφηκαν ζωντανά τα πλάνα του αεροπλάνου που χτυπά τον πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου. Οι εικόνες λοιπόν δεν μας πληροφορούν  απλώς για παγκόσμια γεγονότα που δεν μπορούμε να δούμε άμεσα, αλλά διαμορφώνουν επίσης την κατανόηση και την εμπλοκή μας με τον ανθρώπινο πόνο που απεικονίζουν. 
 
                                                                                 Γι’ αυτό και σ’ αυτόν τον πόλεμο της Ουκρανίας έχει οργανωθεί μια τεράστια επιχείρηση των μέσων ενημέρωσης για να κατασκευαστεί η πραγματικότητα που θα μας πείσει για το δίκιο της πολιτικής των ΗΠΑ και της ΕΕ. Κι επειδή τις τελευταίες δεκαετίες η πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης ξανοίγονται σε μεγάλες δουλειές στα χέρια ολιγαρχών επενδυτών, η εξουσία πια δεν χρειάζεται να εισβάλει στα περισσότερα δημοσιογραφικά γραφεία, αφού τα τελευταία ταυτίζονται με  τα γραφεία της κυρίαρχης εξουσίας των καπιταλιστών που κατέχουν τα μέσα ενημέρωσης. Και οι πιο πολλοί δημοσιογράφοι χωρίς καν ηθικό έρεισμα, έχοντας αναγνωρίσει ό,τι αξίζει να πουληθεί, συμπεριφέρονται σαν υπάλληλοι που ακολουθούν οδηγίες των εργοδοτών τους, καταρρίπτοντας τον μύθο για την ανεξαρτησία της τέταρτης εξουσίας που ελέγχει την εκτελεστική. Κι επειδή η κοινή γνώμη αποδεικνύεται εξαιρετικά ασταθής, η χειραγώγησή της μπορεί να είναι αποτελεσματική ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιείται από κυβερνώντες που ενσωματώνουν την ισχύ της κυρίαρχης τάξης στη δράση τους.  Με τον ουκρανικό λοιπόν πόλεμο αποκαλύπτεται  πως τα μέσα ενημέρωσης λιγότερο ενημερώνουν για τις εξελίξεις και περισσότερο ανακυκλώνουν εικόνες και πληροφορίες που αντιστοιχούν σε προπαγανδιστικές επιχειρήσεις και αντανακλούν πολύ αμυδρά την πραγματικότητα.
 
       Σ’ αυτήν την πραγματικότητα, η προοπτική ενός εξαιρετικά επικίνδυνου και καταστροφικού πολέμου για όλους τους λαούς της περιοχής είναι εξαιρετικά υψηλή και ανησυχητική. Η επιθυμία  των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, που ήταν εχθρικά σε διεκδικήσεις των ανθρώπων για βελτίωση της ζωής τους για περισσότερο από εβδομήντα χρόνια και πρωταγωνιστούσαν στη διάλυση χωρών  και στην καταστροφή τους, για να περικυκλώσουν τη Ρωσία, άνοιξαν το δρόμο για τις σημερινές συγκρούσεις. Από την άλλη, ως ένα βαθμό, ο λόγος του Πούτιν  συναντά ευκαιριακά τις ανησυχίες που βιώνουν οι δυτικές κοινωνίες. Ανησυχίες που ξεπηδούν από το φόβο, που δεν βλέπει τις αιτίες στον καπιταλιστικό τρόπο οργάνωσης της παραγωγής, τον οποίο ενεργοποιεί η παγκοσμιοποίηση για τυποποίηση  και έλεγχο της κοινωνίας, ομογενοποίηση  και φτωχοποίηση του τρόπου ζωής. Και αναζητείται  η αιτία στη  λήθη των παραδόσεων και στον κίνδυνο για  την εύρυθμη λειτουργία της δημοκρατίας. Τα λαϊκιστικά κόμματα, που αλληθωρίζουν προς το φασισμό, και όλο και περισσότεροι διανοούμενοι επικρίνουν την αδυναμία ή τη διαφθορά των ηγετών, την ανοχή που έχει γίνει εφησυχασμός απέναντι στις μειονότητες, τη λήθη των χριστιανικών ριζών της ηπείρου, την πτώση του πατριωτικού πνεύματος, την αποσύνθεση της εθνικής ταυτότητας. Ο λόγος λοιπόν του Πούτιν, όπως και αυτός του Τραμπ, παρουσιάζεται ως αυτός που αντιτίθεται στην πολιτική ορθότητα, ως  αυτός που εκφράζει τον άνθρωπο του λαού που «λέει τα πράγματα με το όνομά τους». Παρουσιάζει τη Ρωσία ως το προπύργιο ενάντια στην αμερικανικού τύπου τυποποίηση του κόσμου.
 
        Μόνο που  η πολιτική του ΝΑΤΟ κι εκείνη της Ρωσίας είναι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος, που δεν ξεπερνά τις καπιταλιστικές αντιθέσεις και τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.  Για το σκοπό αυτό ενεργοποιείται ξανά η ευρωπαϊκή ενότητα ενάντια στη ρωσική ετερότητα. Η Ρωσία του Β. Πούτιν προσφέρει μια εναλλακτική στον άγριο καπιταλιστικό φιλελευθερισμό  εν μέσω κρίσης, χωρίς αυτός να απειλείται.  Και η Δύση τον ονοματίζει εχθρό της και οι ελεύθεροι αστοί πλειοδοτούν σε χαρακτηρισμούς εναντίον του, απαιτώντας από όλους δηλώσεις νομιμοφροσύνης, ότι καταδικάζουν την εισβολή,  για να έχουν το δικαίωμα εκφοράς γνώμης για τον Ουκρανικό πόλεμο. Κι έτσι η σύγκρουση μετατοπίζεται στο πεδίο που επιθυμούν οι ιμπεριαλιστές, με τους λαούς να βρίσκονται με την πλάτη στον τοίχο, καθώς σταδιακά μορφοποιείται  ο εχθρός και καλλιεργείται το μίσος που θα κάνει πρόθυμους τους λαούς να σκοτωθούν για τα συμφέροντα των ιμπεριαλιστών, αλλά εν ονόματι της δημοκρατίας και της ελευθερίας. 
 
Dies brumalis

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου