26/1/1931 Συλλαλητήριο Ελλήνων και Τούρκων εργατών στις Ηνωμένες Πολιτείες

 

Η πάλη της επιτροπής για τη σωτηρία των 7 συντρόφων φαντάρων του Καλπακίου υπό την καθοδήγηση του Κομμουνιστικού Κόμματος τράβηξε την προσοχή φαρδειών εργαζόμενων μαζών. Ακόμα και στο εξωτερικό κινητοποιήθηκαν. Εχτός απ' τους ναυτεργάτες στη Μασσαλία, τους Ελληνες εργάτες της Νέας Υόρκης, τους Γερμανούς εργάτες στο Βερολίνο διαδήλωσαν την αλληλεγγύη τους οι Ρωμηοί και Τούρκοι εργάτες του Ντητρόι των Ηνωμένων Πολιτειών. Παρά το γεγονός ότι η είδηση για την τελευταία κινητοποίηση μας ήρθε μόλις τώρα, την περνάμε γιατί δεν χάνει καθόλου τη σημασία της. Να, πώς έχει το ψήφισμα του συλλαλητηρίου του Ντητρόι:

Σήμερον, 3 Ιανουαρίου 1931 ώραν 3 μ.μ., ημείς οι Ελληνες και Τούρκοι εργάται διακόσιοι τον αριθμόν συνελθόντες εις το υπ' αριθ. 510 Μονρώ ίδρυμα και ακούσαντες τους λόγους των ομιλητών εξηγούντων την φρικτήν κατάστασιν και τα μεσαιωνικά μέσα τα οποία η κυβέρνησις Βενιζέλου μεταχειρίζεται εναντίον των πρωτοπόρων και αρχηγών της εργατικής τάξεως, οι οποίοι τίθενται επί κεφαλής του αγώνος δια την εξυπηρέτησιν των συμφερόντων των εργατών και φτωχών βιοπαλαιστών, αποφασίζομεν:

ΑΙΤΟΥΜΕΝ από την κυβέρνησιν του Βενιζέλου, την άμεσον αμνηστείαν όλων των πολιτικών καταδίκων και φυλακισμένων, εξορισθέντων χάριν των πολιτικών των φρονημάτων και πεποιθήσεων.

Σκίτσο της εποχής που αποτυπώνει τα μεσαιωνικά βασανιστήρια στον Πειθαρχικό Ουλαμό Καλπακίου

Την κατάργησιν του Ιδιώνυμου και την ελευθέραν εξάσκησιν των δικαιωμάτων των εργατών, εις τον αγώνα προς υπεράσπισιν των συμφερόντων των.

Την ελευθέραν εξάσκησιν των δικαιωμάτων των εργατών, όπως οργανώνονται εις πολιτικά Κόμματα, ή οργανώσεις, αι οποίαι εξυπηρετούν τα συμφέροντα των ως εργατών.

Την άμεσον κατάργησιν των φυλακών Καλπακίου, Ιτζεδίν κλπ, όπου τυραννούνται βαναύσως οι στρατιώται, των οποίων αι πολιτικαί πεποιθήσεις δεν συμφωνούν με τας ήδη υπάρχουσας ως και άπαντες οι πολιτικοί κατάδικοι, και διαμαρτυρόμεθα εντόνως εναντίον της ανήκουστου αποφάσεως του στρατοδικείου Ιωαννίνων, αιτούντες την άμεσον και άνευ όρων απόλυσιν των καταδικασθέντων εις θάνατον στρατιωτών Πανούση, Μαρκοβίτη και των άλλων πέντε.

Εντέλλεται η παρ' ημίν εκλεγείσα επιτροπή ένα αντίτυπον του παρόντος ψηφίσματος αποστείλλει προς την ελληνικήν πρεσβείων εις Γουάσιγκτων, προς την ελληνικήν κυβέρνησιν και βουλήν κλπ.

Οι αντιπρόσωποι: Ι. Λυμπέρης, ελληνικόν τμήμα Λ. Ε. Αμύνης «Λ. Τίκας», Χ. Βαρδάβας (ελλην. Εργ. Εκπ. Σύνδεσμος «Αθηναίων»), Μαρία Λώρα (Γυναικείον τμήμα Ε. Ε. Ε. Συνδέσμου), Μαρία Πολίτου (Θεατρικός Εργατικός Ομιλος), Αχμέτ Χασσάν (Τουρκικός Εκπαιδευτικός Σύνδεσμος).

Η επιτροπή του συλλαλητηρίου: Δ. Πρωτόπαπας, Α. Γιαννόπουλος, Β. Καλλιτεχνάκης.

***

Η δίκη των επτά κομμουνιστών φαντάρων του Καλπακίου έχει «απασχολήσει» πρόσφατα τη στήλη μας (βλ. «Ριζοσπάστης», 8.12.2021), ωστόσο το παραπάνω μικρό δημοσίευμα του «Ριζοσπάστη» στις 26.1.1931 έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία.

Υπενθυμίζουμε ότι ο Πειθαρχικός Ουλαμός Καλπακίου ξεκίνησε να λειτουργεί το 1924. Στην αρχή εκεί στέλνονταν οι «απλώς απείθαρχοι», αλλά σύντομα το αστικό κράτος άρχισε να στέλνει στο Καλπάκι τους κομμουνιστές στρατευμένους, τα μέλη και στελέχη της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ, για να «αναμορφωθούν» - να τσακιστούν δηλαδή σωματικά και ψυχικά. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν ανυπόφορες και οι ξυλοδαρμοί και τα βασανιστήρια αδιάκοπα.

Η κτηνώδης βία δεν μπόρεσε να κάμψει τους νέους κομμουνιστές, που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεσηκώθηκαν, αντιστάθηκαν στους δημίους τους. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και οι επτά φαντάροι, οι οποίοι, χάρη στην κινητοποίηση της εργατικής τάξης και των αντιδράσεων που ξεπέρασαν τα σύνορα της χώρας, καταδικάστηκαν σε δεύτερο βαθμό σε μικρότερες ποινές.

Μια απ' αυτές τις κινητοποιήσεις αλληλεγγύης και υποστήριξης στους επτά κομμουνιστές φαντάρους ήταν και η κοινή διαμαρτυρία των Ελλήνων και των Τούρκων εργατών - μεταναστών στις ΗΠΑ.

Ταυτόχρονα, η πρωτοβουλία των Ελλήνων και Τούρκων εργαζομένων αποτελούσε και μια «απάντηση» στον εκατέρωθεν καλλιεργούμενο εθνικισμό, «μεγαλοϊδεατισμό» και μίσος, ελάχιστα μόλις χρόνια μετά την τραγική κατάληξη της ιμπεριαλιστικής εκστρατείας στη Μικρά Ασία.

Και βεβαίως, παραμένει επίκαιρη, είτε κυριαρχούν στις σχέσεις των δυο χωρών ο ανταγωνισμός και η ένταση των αντιπαραθέσεων, είτε προβάλλονται ως λύση η «συνεργασία», η συνεκμετάλλευση και οι «κουμπαριές». Ο πραγματικός εχθρός των δυο λαών δεν είναι οι γείτονες λαοί, αλλά ο καπιταλισμός, τα μονοπώλια, οι ιμπεριαλιστικές συμμαχίες τους, όπως είναι η ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Εκεί βρίσκεται η αιτία των δεινών, της φτώχειας, της προσφυγιάς, των πολέμων.

Βλ. περισσότερα:

- Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ 1918-1939, τόμ. Α2, «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2018, σελ. 468-470.

- «Ριζοσπάστης», 1-2 Φλεβάρη 2020.

- «Ουλαμός Καλπακίου 1924-1934», εκδ. Συμβούλιο Περιοχής Ηπείρου - Κέρκυρας - Λευκάδας της ΚΝΕ.

 

Ριζοσπάστης