Τετάρτη 10 Ιουλίου 2024

Η 4ήμερη βδομάδα και η «εξαίρεση»



«Σε όλη την Ευρώπη θεσπίζεται η 4ήμερη εργάσιμη βδομάδα, αλλά η Ελλάδα με το 6ήμερο γίνεται η "εξαίρεση"»:

Αυτή είναι η κριτική που βρήκαν να κάνουν δυνάμεις «σεσημασμένες» για το ξέπλυμα της ΕΕ και της βάρβαρης πολιτικής της, με αφορμή την εφαρμογή του αντεργατικού νόμου της ΝΔ για την 6ήμερη εργάσιμη βδομάδα (νόμος Γεωργιάδη του 2023).

Είναι μάλιστα τέτοια η φούρια τους, που κατάφεραν να «σαπουνίσουν» ακόμα και τον αντεργατικό νόμο Χατζηδάκη, με τον οποίο θεσπίστηκε η «διευθέτηση» του εργάσιμου χρόνου στη χώρα μας. Τότε, με βάση σχετική ευρωπαϊκή Οδηγία, δόθηκε η δυνατότητα στην εργοδοσία να απασχολεί τους εργαζόμενους 4 μέρες τη βδομάδα, 10 ώρες τη μέρα, και αντί να τους πληρώνει αυτές τις παραπάνω ώρες δουλειάς, να το «πατσίζει» με ένα ρεπό.

Αυτός ο νόμος λοιπόν ψηφίστηκε το 2021 από τη ΝΔ, προκαλώντας πανεργατικό ξεσηκωμό με πολύ μεγάλες απεργιακές και άλλες κινητοποιήσεις. Θυμίζουμε μάλιστα ότι τα μισά του άρθρα τα ψήφισε και ο τότε «ενιαίος» ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που εξηγεί προφανώς και το «σαπούνισμα» που του κάνει σήμερα μαζί με το ΠΑΣΟΚ, κλίνοντας σε όλες τις πτώσεις το περιβόητο «4ήμερο» και αποκρύπτοντας ότι πρόκειται για μια ακόμα εναλλακτική στο ξεζούμισμα των εργαζομένων και στη δουλειά - λάστιχο.

* * *

Ορισμένα όμως χαρακτηριστικά παραδείγματα από άλλες χώρες, όπου υποτίθεται ότι εφαρμόζεται η 4ήμερη εργάσιμη βδομάδα, δείχνουν το μέγεθος του ξεπλύματος που κάνουν ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ στην πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ. Κατά καιρούς άλλωστε αναπαράγονται διάφορα ρεπορτάζ για «πειράματα» επιχειρηματικών ομίλων και χωρών που εφαρμόζουν τέτοια προγράμματα «4ήμερης εργασίας».

Η Ισλανδία υπήρξε από τις πρώτες χώρες που εφάρμοσαν πιλοτικά τέτοιο πρόγραμμα, από το 2015 έως το 2019, το οποίο αφορούσε 2.500 εργαζόμενους. Διακηρυγμένος στόχος ήταν η αύξηση της παραγωγικότητας, την οποία βέβαια οι εργαζόμενοι δεν θα λάμβαναν ως αύξηση στον μισθό τους, αλλά ως επιπλέον «ελεύθερο χρόνο». Στο Βέλγιο, η κυβέρνηση προώθησε τη δυνατότητα 4ήμερης εργασίας με αύξηση του ημερήσιου εργάσιμου χρόνου έως και κατά 1μιση ώρα. Στη δε Ισπανία, το πιλοτικό πρόγραμμα 4ήμερης εργασίας, που η κυβέρνηση είχε εξαγγείλει, αφορούσε περίπου 6.000 εργαζόμενους σε 200 επιχειρήσεις, οι οποίες θα έπαιρναν ως αντάλλαγμα με 250.000 ευρώ κατά μέσο όρο από τον κρατικό προϋπολογισμό, προκειμένου «να μειωθεί το ρίσκο» των επιχειρηματιών. Συνεπώς, από άλλο δρόμο το συγκεκριμένο πρόγραμμα φορτώνεται στους εργαζόμενους.

Στην Πορτογαλία, όπου έγινε ένα ακόμα τέτοιο πείραμα το 2023, η σχετική κυβερνητική απόφαση προέβλεπε ότι «ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας μπορεί να είναι 32, 34 ή 36 ώρες». Διατηρούνταν το «δικαίωμα» στην εργοδοσία να παρατείνει το ωράριο όσων εργάζονται 4 μέρες τη βδομάδα.

Κοινός παρονομαστής λοιπόν είναι η πλήρης προσαρμογή του ωραρίου του εργαζόμενου στον εκάστοτε «φόρτο εργασίας», με εντατικοποίηση της δουλειάς, με ωράριο - «λάστιχο» για τον εργαζόμενο, που διαλύει την προσωπική και την οικογενειακή ζωή.

* * *

Εξίσου χαρακτηριστικά είναι όσα προωθεί η δεξαμενή σκέψης «4 Day Week Global», η οποία παρέχει «εργαλειοθήκη» στις επιχειρήσεις για τα πιλοτικά προγράμματα της λεγόμενης «4ήμερης εργασίας».

Η συγκεκριμένη οργάνωση με διεθνή αναφορά, που ιδρύθηκε το 2019, υποστηρίζει πως τα σχετικά «πειράματα» «δείχνουν ότι οι εταιρείες επωφελούνται από υψηλότερη παραγωγικότητα και υψηλότερες αποδόσεις, ενώ οι εργαζόμενοί τους εξακολουθούν να αποζημιώνονται με τις συνήθεις αποδοχές τους».

Και, όπως σημειώνει, οι προτάσεις της εξασφαλίζουν στην εργοδοσία «περισσότερο χρόνο απερίσπαστης δουλειάς και μεγαλύτερης συγκέντρωσης στο αντικείμενο εργασίας» από το προσωπικό, «μειωμένα γενικά έξοδα λειτουργίας», «εξοικονόμηση Ενέργειας» κ.ά. «Η παραγωγικότητα αυξάνεται με την 4ήμερη εργασία, αφού οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι πιο αφοσιωμένοι έχοντας λιγότερο χρόνο για να βγάζουν την (ίδια) δουλειά», αναφέρει χαρακτηριστικά.

* * *

Το συμπέρασμα είναι ότι η επονομαζόμενη «4ήμερη εργασία», όπου δοκιμάστηκε ή όπου εφαρμόζεται, έχει ως απαράβατο όρο να βγαίνει η ίδια δουλειά σε λιγότερο χρόνο. Αυτή είναι και η ουσία της εντατικοποίησης.

Αυτό άλλωστε «επιβάλλει» και το κυνήγι του ανταγωνισμού στον καπιταλισμό: Οι εργοδότες να αναζητούν τρόπους ώστε να αυξάνουν την παραγωγή σε λιγότερο χρόνο και με μικρότερο κόστος. Η εφαρμογή τέτοιων προγραμμάτων δουλειάς δεν ξεφεύγει από αυτόν τον γενικό κανόνα, από την «ανάγκη» των επιχειρηματικών ομίλων για μεγαλύτερη ευελιξία και ανταγωνιστικότητα.

* * *

Καμιά σχέση δεν έχουν λοιπόν τα παραπάνω με το δίκαιο αίτημα των εργαζομένων για 7ωρη - 5ήμερη - 35ωρη εργασία, για σταθερή δουλειά, με αύξηση μισθών, για κατοχύρωση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, για πλήρη ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα, κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας, περισσότερες μέρες άδειας κ.ο.κ.

Καμιά σχέση με τις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, με τη σύγχρονη δυνατότητα που υπάρχει για γενικευμένη μείωση του σταθερού χρόνου εργασίας και αύξηση του ελεύθερου χρόνου, με βάση τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και της επιστήμης και τη διαρκή αύξηση του παραγόμενου πλούτου από τη δουλειά των εργαζομένων.

Η «μόνη εξαίρεση» λοιπόν που υπάρχει είναι αυτή των σύγχρονων δικαιωμάτων από ένα σύστημα που ξεζουμίζει τον εργαζόμενο με μια σειρά εργαλεία διάλυσης εργασιακών σχέσεων και ελαστικοποίησης του χρόνου δουλειάς.

Εργαλεία που όλοι μαζί υπερασπίζονται, η κυβέρνηση που τα ψήφισε και τα εφαρμόζει, η ΕΕ που τα εμπνεύστηκε και όλα τα άλλα κόμματα που τα ξεπλένουν για λογαριασμό των επιχειρηματικών ομίλων.


Δ.
 

 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου