Αλλιώς μπορεί να δοθεί με σχετική επιτυχία η μάχη κατά της επιδημίας, αλλά να βρεθούμε μπροστά σε ένα άλλο εκτεταμένο πρόβλημα, των «αρρύθμιστων» χρόνιων παθήσεων, όπως των καρκινοπαθών, των καρδιοπαθών, των διαβητικών κ.ά., με επιδείνωση της κατάστασής τους. Αυτή η εκδοχή όλο και περισσότερο έρχεται στο προσκήνιο, αφού τα αναγκαία μέτρα περιορισμού και προσαρμογής των νοσοκομείων, των Κέντρων Υγείας, ακόμα και των αυτοαπασχολούμενων γιατρών, λόγω της επιδημίας, δεν συνοδεύτηκαν με τα κατάλληλα μέτρα για να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες εκατοντάδων χιλιάδων ασθενών.
Αντιμετωπίζουμε την επιδημία ως ένα σοβαρό λαϊκό πρόβλημα. Διότι πριν απ' όλους τα λαϊκά στρώματα είναι εκτεθειμένα, αφού εκτός από τον κορονοϊό και την προσωρινή αδυναμία της επιστημονικής γνώσης και μέσων να αντιμετωπίσουν με προληπτικά και θεραπευτικά μέσα τη νόσο, είναι αντιμέτωπα και με ένα δημόσιο σύστημα Υγείας με «πήλινα πόδια». Ενα δημόσιο σύστημα που η ανάπτυξή του, η στελέχωσή του, ο εξοπλισμός του ήταν και προ πανδημίας σε πλήρη δυσαρμονία για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών, πολύ περισσότερο σήμερα, με την εξέλιξη της πανδημίας και τις αυξημένες ανάγκες.
Το «δημόσιο» σύστημα
Υγείας των ράντζων, των μακρόχρονων λιστών αναμονής, της μεγάλης έως
παντελούς έλλειψης βασικών ειδικοτήτων, των περικοπών και των αυξημένων
πληρωμών για το λαό, και το «άλλο» σύστημα Υγείας, για τους «χλιδάτους»,
που πάντα τους περιμένει ο προσωπικός γιατρός, το διαθέσιμο κρεβάτι
στην κλινική, στη ΜΕΘ.
Το «δημόσιο» σύστημα Υγείας με τα αμφιλεγόμενα περιοριστικά κριτήρια για το τεστ του κορονοϊού - ακόμα και για τους υγειονομικούς - και η διατήρηση αποθεμάτων στους επιχειρηματίες των διαγνωστικών κέντρων για να υπάρχει διαθέσιμο στην «υψηλή πελατεία», ανεξάρτητα αν επιστημονικά ενδείκνυται ή όχι.
Αλλά ακόμα και στην περίπτωση της απώλειας της ζωής, που για όλους είναι κάτι λυπηρό, δεν αναιρείται η διαφορά ανάμεσα σε αυτούς που συνεχίζουν τη ζωή τους ανάλογα με την κοινωνική και οικονομική θέση τους.
Η «εθνική ομοψυχία» απέναντι στο «εθνικό πρόβλημα», που σύσσωμος ο αστικός κόσμος την έχει κάνει «ψωμοτύρι», αυτές τις ταξικές διαφορές δεν τις αναιρεί, ούτε τώρα στην πανδημία ούτε μετά απ' αυτήν, όπου είναι βέβαιο ότι θα εμφανιστούν με μεγαλύτερη ένταση.
Οπως σε κάθε πόλεμο, έτσι και σε αυτόν επιδιώκεται να γίνει πράξη η «ηθική» της αστικής τάξης και του πολιτικού προσωπικού της, σύμφωνα με το γνωστό ρητό «ευτυχώς που παλέψατε και νικήσαμε»... Εμείς μπαίνουμε ολοκληρωμένα στη μάχη, με την τήρηση των κανόνων προστασίας, αποκαλύπτουμε, διεκδικούμε, στηρίζουμε, με ταξική αλληλεγγύη, παλεύουμε τώρα δημιουργώντας τις προϋποθέσεις νίκης. Γνωρίζοντας ότι αυτό απαιτεί επιμονή, υπομονή και σταθερό τιμόνι στο στόχο.
Σήμερα η επιστημονική γνώση, τα άλματα της έρευνας και της τεχνολογίας, το πολυάριθμο επιστημονικό δυναμικό, η δυνατότητα της πρόβλεψης, η παραγωγικότητα της εργασίας δεν μετουσιώνονται σε ένα σύστημα Υγείας δωρεάν, καθολικό και αποτελεσματικό. Δεν αξιοποιούνται δηλαδή αυτές οι τεράστιες δυνατότητες που μπορούν να λύσουν τα περισσότερα προβλήματα υγείας με καθολικό τρόπο.
Αυτό οφείλεται ακριβώς στην οργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας, που κριτήριά της είναι το κέρδος και η ανταγωνιστικότητα. Σε αυτήν την πολιτική, που υπηρετεί αυτά τα κριτήρια, οφείλεται ότι η λαϊκή υγεία αποτελεί «κόστος» - κάτι που αντανακλάται στα χάλια των δημόσιων νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας - και ταυτόχρονα πεδίο επενδύσεων και κερδοφορίας - κάτι που αντανακλάται στη χρυσοφόρα ανάπτυξη των επιχειρηματιών στο χώρο της Υγείας.
Τώρα στην περίπτωση της πανδημίας, χωρίς να υποτιμούμε τα μέτρα προστασίας από τη διασπορά της νόσου, με τα τόσα επιστημονικά και διοικητικά επιτελεία, τις δυνατότητες της τεχνολογίας κ.λπ. είναι αδιανόητο ένα κράτος να μην μπορεί να συνδυάσει τον έλεγχο και τη νοσηλεία των ασθενών από τον κορονοϊό με την περίθαλψη των ασθενών από άλλες παθήσεις.
Στην ουσία, εκτός των ΤΕΠ, των ΜΕΘ και των κλινών που νοσηλεύουν ασθενείς από την επιδημία, όλες οι άλλες ειδικότητες πρακτικά είναι παροπλισμένες. Αυτό μπορεί να εξηγούνταν με τους όρους και το επίπεδο ανάπτυξης του περασμένου αιώνα.
Σήμερα,
απλά επιβεβαιώνεται το σαθρό οικοδόμημα των συστημάτων Υγείας, που
καταρρέει από έναν ιό. Που αφήνει σε μεγάλο βαθμό απροστάτευτο το λαό,
όχι επειδή δεν έχει τα μέσα αλλά επειδή έχει άλλο προσανατολισμό και
στόχους που τους καθορίζουν τα κριτήρια του κέρδους και της
ανταγωνιστικότητας. Που τα μέτρα του αστικού κράτους είναι τόσα και
τέτοια πάντα με κριτήριο τη μικρότερη δυνατή επίπτωση στην καπιταλιστική
οικονομία και παραγωγή και όχι την πλήρη προστασία του λαού.
Αυτό δεν αποτελεί «ιδιομορφία» της Ελλάδας, είναι κοινό χαρακτηριστικό όλων των καπιταλιστικών κρατών. Στη Νέα Υόρκη, των χιλιάδων νεκρών από τον κορονοϊό, των ελλείψεων σε αναπνευστήρες, ΜΕΘ και νοσηλευτικών κρεβατιών, τα προηγούμενα χρόνια καταργήθηκε το 50% των νοσοκομείων γιατί «δεν μπορούσαν να τα συντηρήσουν», όπως καταγγέλλουν γιατροί της πόλης!
Ηδη ενώ οι λαοί μετράνε καθημερινά τις απώλειες, οι «άλλοι» μετράνε τις απώλειες στα χρηματιστήρια, τις απώλειες σε κέρδη, τα «πακέτα» του ζεστού κρατικού χρήματος στους επιχειρηματικούς ομίλους και τα μέτρα που διαμορφώνουν ακόμα πιο φτηνή εργατική δύναμη. Δύο κόσμοι....
Αυτός ο καπιταλιστικός δημόσιος τομέας της Υγείας με τις ελάχιστες ΜΕΘ, τις τραγικές ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό, σε μέσα προστασίας, τα αποδεκατισμένα Κέντρα Υγείας από προσωπικό και εξοπλισμό, και ο εύρωστος και σύγχρονος ιδιωτικός επιχειρηματικός τομέας, αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου αντιλαϊκού νομίσματος: Της κρατικής υποχρηματοδότησης για ό,τι αφορά τις λαϊκές ανάγκες, των ελάχιστων παροχών, της έλλειψης οργάνωσης και προετοιμασίας για την αντιμετώπιση αναμενόμενων επιδημιών, και από την άλλη της πλήρους εφαρμογής της πολιτικής «όποιος έχει πληρώνει, όποιος δεν έχει ...στη μοίρα του».
Γι' αυτό στην πάλη και τις διεκδικήσεις σήμερα έχουμε ως κριτήριο την πλήρη αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων και των μέσων για να αντιμετωπιστούν η πανδημία και οι επιπτώσεις της στο λαό, καθώς και όλα τα άλλα προβλήματα υγείας του λαού, δωρεάν με επαρκή κρατική χρηματοδότηση.
Γι' αυτό απαιτούμε από το κράτος μαζικές προσλήψεις υγειονομικών, κατάλληλο και επαρκή εξοπλισμό σε μηχανήματα και μέσα προστασίας, να αυξηθούν οι κλίνες ΜΕΘ, να αξιοποιηθούν περισσότερο τα διαγνωστικά τεστ για τον κορονοϊό, να ενισχυθεί η εκπαίδευση του προσωπικού, να υπάρξει κατάλληλη διαμόρφωση των χώρων των νοσοκομείων προκειμένου να αντιμετωπίζονται ξεχωριστά τα ύποπτα ή διαπιστωμένα κρούσματα κορονοϊού.
Δίνουμε βάρος στην πάλη για να αναπτυχθούν - και όχι να συρρικνωθούν, όπως κάνει η κυβέρνηση - οι δημόσιες μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Yγείας, δηλαδή τα Κέντρα Υγείας (ΚΥ) και τα Περιφερειακά Ιατρεία (ΠΙ).
Να αποτελούν τις δημόσιες δομές που θα αναλάβουν να περιθάλψουν τον πληθυσμό που δεν είναι αναγκαίο να πάει στα νοσοκομεία και ο οποίος σήμερα είναι πραγματικά ξεκρέμαστος και αποκλεισμένος, αφού το ήδη ελάχιστο προσωπικό τους μεταφέρεται στα δημόσια νοσοκομεία ή μετατρέπονται σε μονάδες ελέγχου του κορονoϊού.
Οι προτροπές «μην πάτε στα νοσοκομεία χωρίς σοβαρό λόγο» και «συνεννοηθείτε με τον προσωπικό σας γιατρό» αποτελούν θεωρία χωρίς καμία πρακτική αξία για μεγάλο μέρος του πληθυσμού - για αποκλεισμένους και χωρίς δυνατότητα ιατρικών εξετάσεων, συνταγογράφησης κ.λπ.
Γι'
αυτό διεκδικούμε, εκτός από τις προσλήψεις για τη στελέχωση των
δημόσιων ΚΥ και των ΠΙ, να ενταχθούν υποχρεωτικά όλοι οι
αυτοαπασχολούμενοι γιατροί και ιδιαίτερα οι πνευμονολόγοι και οι
παθολόγοι, αλλά και οι άλλες ειδικότητες, σε κρατικό σχέδιο δωρεάν
περίθαλψης του λαού. Να στελεχώσουν υποχρεωτικά κυρίως τα ΚΥ και τα ΠΙ
για να εξετάζονται οι ασθενείς, αλλά και να πραγματοποιούν κατ' οίκον
επισκέψεις.
Αυτό που συμβαίνει σήμερα με τα ιατρεία των αυτοαπασχολουμένων, που με την επίκληση της επιδημίας άλλα είναι κλειστά και άλλα δέχονται κατ' επιλογή, ουσιαστικά ισοδυναμεί με αδρανοποίηση και παροπλισμό ενός πολυάριθμου επιστημονικού δυναμικού. Σε μία φάση όπως τώρα, που κανονικά θα έπρεπε να είναι σε πλήρη λειτουργία και προσφορά.
Τι θα πει ότι είναι μέτρο κατά της διασποράς; Τι θα γινόταν εάν και οι γιατροί στα νοσοκομεία έλεγαν το ίδιο; Οταν υπάρχει «πόλεμος» πηγαίνεις στη μάχη με σχέδιο, με εξοπλισμό και προφύλαξη, δεν κρύβεσαι στους τέσσερις τοίχους για να μην κινδυνεύσεις.
Η Ιατρική οφείλει να ασκείται σε όλες τις συνθήκες και όχι να μεταφέρεται ουσιαστικά στους ασθενείς η ευθύνη της «αυτοδιάγνωσης» και «αυτοθεραπείας» ή η διά του τηλεφώνου ιατρική διάγνωση. Η τραγική απώλεια της μητέρας τριών παιδιών στην Καστοριά αποτελεί ένοχη επιβεβαίωση του είδους του συστήματος Υγείας των «πρωτοκόλλων των αριθμών» και όχι των «πρωτοκόλλων των λαϊκών αναγκών».
Ακόμα πιο χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των επιχειρηματικών ομίλων στην Υγεία, που σε αυτές τις συνθήκες συνεχίζουν ακάθεκτοι να πουλάνε τις εργασίες τους αξιοποιώντας τις τεράστιες ελλείψεις του δημόσιου τομέα.
Δεν πρόκειται μόνο για την οικονομική πλευρά. Πρόκειται για ένα σημαντικό μέρος της οργάνωσης επιστημονικού δυναμικού, τεχνολογικών μέσων και εφαρμογών, η οποία ουσιαστικά αποτελεί «ξένο σώμα» ακόμα και στις σημερινές έκτακτες συνθήκες. Αυτό που κάνει καλά είναι να τις αξιοποιεί στο βαθμό που έχει να κερδίσει. Είναι έξω από κάθε σχεδιασμό σε συνθήκες «πολέμου», όπου όλες οι διαθέσιμες δυνάμεις απαιτείται να αξιοποιούνται με ένα κεντρικό επιτελικό σχέδιο.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του «Διαβαλκανικού» στη Θεσσαλονίκη, όπου η εργοδοσία άνοιξε το ζήτημα για 15ήμερη εργασία, αξιοποιώντας τα κυβερνητικά μέτρα, λόγω επιδημίας και «μείωσης της δουλειάς». Αντί δηλαδή με κρατική επιβολή - επίταξη - μια υγειονομική μονάδα να λειτουργήσει πλήρως για τις ανάγκες του λαού, αυτή σχεδιάζει την προσαρμογή της σε συνθήκες υπολειτουργίας (;), προκειμένου να μειώσει το μισθολογικό «κόστος».
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν επιτάσσει - με ό,τι αυτό σημαίνει - τον ιδιωτικό τομέα ούτε εντάσσει υποχρεωτικά τους αυτοαπασχολούμενους σε ένα κρατικό σχέδιο, απεναντίας τους αξιοποιεί έναντι αδράς αμοιβής, όσο και να βολεύει τους ομίλους στην Υγεία αναδεικνύει τα σάπια υλικά από τα οποία οικοδομείται η ανάπτυξη αυτού του συστήματος Υγείας. Ο κόσμος να χαλάσει, το κριτήριο που καθοδηγεί την πολιτική αυτή είναι να μη διαταραχτεί ο στόχος της επιχειρηματικότητας.
Δεν είναι μακριά - μόλις τρεις μήνες πριν - που ενώ η πανδημία ήταν σε εξέλιξη στην Κίνα, αρκετοί απ' αυτούς που ηγούνται στον «πόλεμο» κατά της επιδημίας, αστικά κόμματα, μεγαλοσχήμονες καθηγητές της Ιατρικής και των Οικονομικών της Υγείας, επιστημονικοί φορείς, αντί να ενδιαφέρονται για να προετοιμάσουν το δημόσιο σύστημα, να καλύψουν τις τεράστιες ελλείψεις για να μπορεί να ανταποκριθεί στις τεράστιες ανάγκες, όλοι αυτοί ασχολούνταν με το πώς τα δημόσια νοσοκομεία θα γίνουν πιο καλές επιχειρήσεις, πώς θα προχωρήσουν οι ΣΔΙΤ, πώς θα αξιοποιηθεί ο «ιατρικός τουρισμός».
Μπρος στα κάλλη του κέρδους, όμως, τι αξία έχει ο πόνος του λαού... Ολοι αυτοί που ηγούνται στον «πόλεμο» με τον «αόρατο εχθρό», μάλιστα, είχαν ως πρότυπο τα πιο προχωρημένα επιχειρηματικά συστήματα Υγείας άλλων ευρωπαϊκών κρατών, αυτά δηλαδή όπου λόγω των ελλείψεων οι γιατροί εξαναγκάζονται να αποφασίσουν ποιος ασθενής θα διασωληνωθεί για να διεκδικήσει τη ζωή του και ποιος θα καταδικαστεί σε θάνατο, δίνοντάς του δόσεις μορφίνης απλά για να μην υποφέρει...
Η
μάχη στην οποία πρωτοστατούν οι κομμουνιστές υγειονομικοί, οι φοιτητές
και σπουδαστές των σχολών Υγείας και άλλοι αγωνιστές πρέπει να ενταθεί.
Αλλωστε στα δύσκολα κρινόμαστε, στα δύσκολα περισσότερα αυτιά και μάτια
είναι ανοιχτά, με προσδοκία και εμπιστοσύνη στις θέσεις μας και στην
ανιδιοτελή προσφορά.
Για τη διεκδίκηση άμεσων λύσεων, που αναλυτικά αναφέρονται στην Ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, για τις προσλήψεις προσωπικού, τον εξοπλισμό σε μέσα προφύλαξης και υγειονομικό υλικό, το άνοιγμα των κλειστών κρεβατιών ΜΕΘ, την επίταξη των μεγάλων νοσοκομείων και διαγνωστικών κέντρων, την υποχρεωτική ένταξη των αυτοαπασχολούμενων γιατρών στη δωρεάν περίθαλψη του λαού κ.ά.
Η μάχη αυτή δίνεται τώρα, για την προάσπιση της υγείας και της ζωής του λαού, ακόμα κι αν τα μέσα που διαθέτουμε είναι λίγα και ανεπαρκή, με ευθύνη της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Στο έδαφος της δράσης και της προσφοράς, σε αυτές τις συνθήκες, τροφοδοτούμε με χρήσιμα συμπεράσματα το λαό για να αναπτυχθεί όσο γίνεται το ταξικό κριτήριο. Να αναδειχθεί γιατί σε κάθε επιδημία ή άλλο «έκτακτο» γεγονός η εκάστοτε αστική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την «ατομική ευθύνη» σαν κορτιζόνη «διά πάσαν νόσον» προκειμένου να συγκαλύψει την ταξική ανευθυνότητα του αστικού κράτους.
Τώρα σε αυτές τις συνθήκες μπορεί να κατανοηθεί ο επικίνδυνος για το λαό νόμος της αγοράς, με βάση τον οποίο τα προηγούμενα χρόνια χρησιμοποιήθηκε «το ποσοστό πληρότητας των νοσοκομειακών κρεβατιών» - λες και είναι ξενοδοχειακές μονάδες - και καταργήθηκαν χιλιάδες κρεβάτια στα δημόσια νοσοκομεία, κλείστηκαν εργαστήρια, ακόμα και νοσοκομεία.
Αποτέλεσμα τα ράντζα στα νοσοκομεία, οι ελάχιστες ΜΕΘ και τώρα στην πανδημία να κλείνουν κλινικές για τις ανάγκες του κορονοϊού, και να «προσεύχονται» να μην αρρωστήσουν όλοι μαζί για να «αντέξει το σύστημα». Γιατί για το αστικό κράτος, την επιχειρηματικότητα και την ανταγωνιστικότητα αποτελεί απαράδεκτο «κόστος» να υπάρχουν επαρκή νοσοκομειακά κρεβάτια - και σε εφεδρεία - που να καλύπτουν τις τρέχουσες και τις έκτακτες ανάγκες.
Είναι «κόστος» η ύπαρξη επαρκούς στελέχωσης που να εξασφαλίζει και την απαραίτητη εφεδρεία σε υγειονομικό προσωπικό, όπως απαιτείται στις σημερινές συνθήκες. Είναι «κόστος» το ανεπτυγμένο δημόσιο πρωτοβάθμιο σύστημα, όπου οι «ευπαθείς» κατηγορίες δεν θα αποτελούν στατιστικά στοιχεία αλλά θα είναι προσωποποιημένες κατά ηλικία, πάθηση κ.λπ., και όπου θα εφαρμόζονται συστηματικά και όταν χρειάζεται έκτακτα όλες οι εργασίες πρόληψης, θεραπείας, αποκατάστασης.
Να βοηθήσουμε να μην κρυφτούν οι αντιλαϊκές πολιτικές όλων των κυβερνήσεων πίσω από το αντικειμενικό γεγονός ενός «άγνωστου και αόρατου ιού» και των επικλήσεων ότι «κάνουμε ό,τι μπορούμε». Αφού πρώτα έκαναν ό,τι μπορούσαν για να στηρίξουν τους επιχειρηματικούς ομίλους δημιουργώντας αυτόν τον εχθρικό για τη λαϊκή υγεία δημόσιο και ιδιωτικό τομέα Υγείας, είτε αυτοί είναι «αυτοτελείς», όπως κυρίως υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, είτε είναι σε σύμπραξη, όπως κυρίως υποστηρίζει η ΝΔ.
Η μάχη πρέπει να δοθεί τώρα, αλλά έχοντας την προοπτική τού «αύριο». Να κερδηθούν δυνάμεις των υγειονομικών - σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα - με την προοπτική μιας άλλης οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονομίας, που η ανάπτυξή της θα καθορίζεται με αποκλειστικό γνώμονα τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες στην υγεία.
Που θα μπορεί σχεδιασμένα να εκπαιδεύει, να κατανέμει το επιστημονικό και άλλο προσωπικό, να εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό επάρκεια σε τεχνολογικά μέσα, υγειονομικό υλικό και φάρμακα με το λαϊκό σύστημα Παιδείας, Ερευνας και βιομηχανικής παραγωγής.
Με ένα σύστημα όπου η εργατική τάξη μαζί με τους συμμάχους της θα διευθύνουν και θα ελέγχουν την ανάπτυξη, έχοντας στην κοινωνική τους ιδιοκτησία τα κλειδιά της οικονομίας και τον πλούτο που παράγουν. Βγάζοντας από τη μέση τον χειρότερο «κορονοϊό», αυτόν των επιχειρηματικών ομίλων, της ανταγωνιστικότητας και του κέρδους.
* Ο Γ. Νάνος είναι υπεύθυνος του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ του ΚΚΕ
Το «δημόσιο» σύστημα Υγείας με τα αμφιλεγόμενα περιοριστικά κριτήρια για το τεστ του κορονοϊού - ακόμα και για τους υγειονομικούς - και η διατήρηση αποθεμάτων στους επιχειρηματίες των διαγνωστικών κέντρων για να υπάρχει διαθέσιμο στην «υψηλή πελατεία», ανεξάρτητα αν επιστημονικά ενδείκνυται ή όχι.
Αλλά ακόμα και στην περίπτωση της απώλειας της ζωής, που για όλους είναι κάτι λυπηρό, δεν αναιρείται η διαφορά ανάμεσα σε αυτούς που συνεχίζουν τη ζωή τους ανάλογα με την κοινωνική και οικονομική θέση τους.
Η «εθνική ομοψυχία» απέναντι στο «εθνικό πρόβλημα», που σύσσωμος ο αστικός κόσμος την έχει κάνει «ψωμοτύρι», αυτές τις ταξικές διαφορές δεν τις αναιρεί, ούτε τώρα στην πανδημία ούτε μετά απ' αυτήν, όπου είναι βέβαιο ότι θα εμφανιστούν με μεγαλύτερη ένταση.
Οπως σε κάθε πόλεμο, έτσι και σε αυτόν επιδιώκεται να γίνει πράξη η «ηθική» της αστικής τάξης και του πολιτικού προσωπικού της, σύμφωνα με το γνωστό ρητό «ευτυχώς που παλέψατε και νικήσαμε»... Εμείς μπαίνουμε ολοκληρωμένα στη μάχη, με την τήρηση των κανόνων προστασίας, αποκαλύπτουμε, διεκδικούμε, στηρίζουμε, με ταξική αλληλεγγύη, παλεύουμε τώρα δημιουργώντας τις προϋποθέσεις νίκης. Γνωρίζοντας ότι αυτό απαιτεί επιμονή, υπομονή και σταθερό τιμόνι στο στόχο.
Σήμερα η επιστημονική γνώση, τα άλματα της έρευνας και της τεχνολογίας, το πολυάριθμο επιστημονικό δυναμικό, η δυνατότητα της πρόβλεψης, η παραγωγικότητα της εργασίας δεν μετουσιώνονται σε ένα σύστημα Υγείας δωρεάν, καθολικό και αποτελεσματικό. Δεν αξιοποιούνται δηλαδή αυτές οι τεράστιες δυνατότητες που μπορούν να λύσουν τα περισσότερα προβλήματα υγείας με καθολικό τρόπο.
Αυτό οφείλεται ακριβώς στην οργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας, που κριτήριά της είναι το κέρδος και η ανταγωνιστικότητα. Σε αυτήν την πολιτική, που υπηρετεί αυτά τα κριτήρια, οφείλεται ότι η λαϊκή υγεία αποτελεί «κόστος» - κάτι που αντανακλάται στα χάλια των δημόσιων νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας - και ταυτόχρονα πεδίο επενδύσεων και κερδοφορίας - κάτι που αντανακλάται στη χρυσοφόρα ανάπτυξη των επιχειρηματιών στο χώρο της Υγείας.
Τώρα στην περίπτωση της πανδημίας, χωρίς να υποτιμούμε τα μέτρα προστασίας από τη διασπορά της νόσου, με τα τόσα επιστημονικά και διοικητικά επιτελεία, τις δυνατότητες της τεχνολογίας κ.λπ. είναι αδιανόητο ένα κράτος να μην μπορεί να συνδυάσει τον έλεγχο και τη νοσηλεία των ασθενών από τον κορονοϊό με την περίθαλψη των ασθενών από άλλες παθήσεις.
Στην ουσία, εκτός των ΤΕΠ, των ΜΕΘ και των κλινών που νοσηλεύουν ασθενείς από την επιδημία, όλες οι άλλες ειδικότητες πρακτικά είναι παροπλισμένες. Αυτό μπορεί να εξηγούνταν με τους όρους και το επίπεδο ανάπτυξης του περασμένου αιώνα.
Δύο όψεις του ίδιου αντιλαϊκού νομίσματος
Αυτό δεν αποτελεί «ιδιομορφία» της Ελλάδας, είναι κοινό χαρακτηριστικό όλων των καπιταλιστικών κρατών. Στη Νέα Υόρκη, των χιλιάδων νεκρών από τον κορονοϊό, των ελλείψεων σε αναπνευστήρες, ΜΕΘ και νοσηλευτικών κρεβατιών, τα προηγούμενα χρόνια καταργήθηκε το 50% των νοσοκομείων γιατί «δεν μπορούσαν να τα συντηρήσουν», όπως καταγγέλλουν γιατροί της πόλης!
Ηδη ενώ οι λαοί μετράνε καθημερινά τις απώλειες, οι «άλλοι» μετράνε τις απώλειες στα χρηματιστήρια, τις απώλειες σε κέρδη, τα «πακέτα» του ζεστού κρατικού χρήματος στους επιχειρηματικούς ομίλους και τα μέτρα που διαμορφώνουν ακόμα πιο φτηνή εργατική δύναμη. Δύο κόσμοι....
Αυτός ο καπιταλιστικός δημόσιος τομέας της Υγείας με τις ελάχιστες ΜΕΘ, τις τραγικές ελλείψεις σε προσωπικό και εξοπλισμό, σε μέσα προστασίας, τα αποδεκατισμένα Κέντρα Υγείας από προσωπικό και εξοπλισμό, και ο εύρωστος και σύγχρονος ιδιωτικός επιχειρηματικός τομέας, αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου αντιλαϊκού νομίσματος: Της κρατικής υποχρηματοδότησης για ό,τι αφορά τις λαϊκές ανάγκες, των ελάχιστων παροχών, της έλλειψης οργάνωσης και προετοιμασίας για την αντιμετώπιση αναμενόμενων επιδημιών, και από την άλλη της πλήρους εφαρμογής της πολιτικής «όποιος έχει πληρώνει, όποιος δεν έχει ...στη μοίρα του».
Γι' αυτό στην πάλη και τις διεκδικήσεις σήμερα έχουμε ως κριτήριο την πλήρη αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων και των μέσων για να αντιμετωπιστούν η πανδημία και οι επιπτώσεις της στο λαό, καθώς και όλα τα άλλα προβλήματα υγείας του λαού, δωρεάν με επαρκή κρατική χρηματοδότηση.
Γι' αυτό απαιτούμε από το κράτος μαζικές προσλήψεις υγειονομικών, κατάλληλο και επαρκή εξοπλισμό σε μηχανήματα και μέσα προστασίας, να αυξηθούν οι κλίνες ΜΕΘ, να αξιοποιηθούν περισσότερο τα διαγνωστικά τεστ για τον κορονοϊό, να ενισχυθεί η εκπαίδευση του προσωπικού, να υπάρξει κατάλληλη διαμόρφωση των χώρων των νοσοκομείων προκειμένου να αντιμετωπίζονται ξεχωριστά τα ύποπτα ή διαπιστωμένα κρούσματα κορονοϊού.
Δίνουμε βάρος στην πάλη για να αναπτυχθούν - και όχι να συρρικνωθούν, όπως κάνει η κυβέρνηση - οι δημόσιες μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Yγείας, δηλαδή τα Κέντρα Υγείας (ΚΥ) και τα Περιφερειακά Ιατρεία (ΠΙ).
Να αποτελούν τις δημόσιες δομές που θα αναλάβουν να περιθάλψουν τον πληθυσμό που δεν είναι αναγκαίο να πάει στα νοσοκομεία και ο οποίος σήμερα είναι πραγματικά ξεκρέμαστος και αποκλεισμένος, αφού το ήδη ελάχιστο προσωπικό τους μεταφέρεται στα δημόσια νοσοκομεία ή μετατρέπονται σε μονάδες ελέγχου του κορονoϊού.
Οι προτροπές «μην πάτε στα νοσοκομεία χωρίς σοβαρό λόγο» και «συνεννοηθείτε με τον προσωπικό σας γιατρό» αποτελούν θεωρία χωρίς καμία πρακτική αξία για μεγάλο μέρος του πληθυσμού - για αποκλεισμένους και χωρίς δυνατότητα ιατρικών εξετάσεων, συνταγογράφησης κ.λπ.
Επίταξη ιδιωτών, ένταξη των αυτοαπασχολούμενων στον κρατικό σχεδιασμό
Αυτό που συμβαίνει σήμερα με τα ιατρεία των αυτοαπασχολουμένων, που με την επίκληση της επιδημίας άλλα είναι κλειστά και άλλα δέχονται κατ' επιλογή, ουσιαστικά ισοδυναμεί με αδρανοποίηση και παροπλισμό ενός πολυάριθμου επιστημονικού δυναμικού. Σε μία φάση όπως τώρα, που κανονικά θα έπρεπε να είναι σε πλήρη λειτουργία και προσφορά.
Τι θα πει ότι είναι μέτρο κατά της διασποράς; Τι θα γινόταν εάν και οι γιατροί στα νοσοκομεία έλεγαν το ίδιο; Οταν υπάρχει «πόλεμος» πηγαίνεις στη μάχη με σχέδιο, με εξοπλισμό και προφύλαξη, δεν κρύβεσαι στους τέσσερις τοίχους για να μην κινδυνεύσεις.
Η Ιατρική οφείλει να ασκείται σε όλες τις συνθήκες και όχι να μεταφέρεται ουσιαστικά στους ασθενείς η ευθύνη της «αυτοδιάγνωσης» και «αυτοθεραπείας» ή η διά του τηλεφώνου ιατρική διάγνωση. Η τραγική απώλεια της μητέρας τριών παιδιών στην Καστοριά αποτελεί ένοχη επιβεβαίωση του είδους του συστήματος Υγείας των «πρωτοκόλλων των αριθμών» και όχι των «πρωτοκόλλων των λαϊκών αναγκών».
Ακόμα πιο χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των επιχειρηματικών ομίλων στην Υγεία, που σε αυτές τις συνθήκες συνεχίζουν ακάθεκτοι να πουλάνε τις εργασίες τους αξιοποιώντας τις τεράστιες ελλείψεις του δημόσιου τομέα.
Δεν πρόκειται μόνο για την οικονομική πλευρά. Πρόκειται για ένα σημαντικό μέρος της οργάνωσης επιστημονικού δυναμικού, τεχνολογικών μέσων και εφαρμογών, η οποία ουσιαστικά αποτελεί «ξένο σώμα» ακόμα και στις σημερινές έκτακτες συνθήκες. Αυτό που κάνει καλά είναι να τις αξιοποιεί στο βαθμό που έχει να κερδίσει. Είναι έξω από κάθε σχεδιασμό σε συνθήκες «πολέμου», όπου όλες οι διαθέσιμες δυνάμεις απαιτείται να αξιοποιούνται με ένα κεντρικό επιτελικό σχέδιο.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του «Διαβαλκανικού» στη Θεσσαλονίκη, όπου η εργοδοσία άνοιξε το ζήτημα για 15ήμερη εργασία, αξιοποιώντας τα κυβερνητικά μέτρα, λόγω επιδημίας και «μείωσης της δουλειάς». Αντί δηλαδή με κρατική επιβολή - επίταξη - μια υγειονομική μονάδα να λειτουργήσει πλήρως για τις ανάγκες του λαού, αυτή σχεδιάζει την προσαρμογή της σε συνθήκες υπολειτουργίας (;), προκειμένου να μειώσει το μισθολογικό «κόστος».
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν επιτάσσει - με ό,τι αυτό σημαίνει - τον ιδιωτικό τομέα ούτε εντάσσει υποχρεωτικά τους αυτοαπασχολούμενους σε ένα κρατικό σχέδιο, απεναντίας τους αξιοποιεί έναντι αδράς αμοιβής, όσο και να βολεύει τους ομίλους στην Υγεία αναδεικνύει τα σάπια υλικά από τα οποία οικοδομείται η ανάπτυξη αυτού του συστήματος Υγείας. Ο κόσμος να χαλάσει, το κριτήριο που καθοδηγεί την πολιτική αυτή είναι να μη διαταραχτεί ο στόχος της επιχειρηματικότητας.
Δεν είναι μακριά - μόλις τρεις μήνες πριν - που ενώ η πανδημία ήταν σε εξέλιξη στην Κίνα, αρκετοί απ' αυτούς που ηγούνται στον «πόλεμο» κατά της επιδημίας, αστικά κόμματα, μεγαλοσχήμονες καθηγητές της Ιατρικής και των Οικονομικών της Υγείας, επιστημονικοί φορείς, αντί να ενδιαφέρονται για να προετοιμάσουν το δημόσιο σύστημα, να καλύψουν τις τεράστιες ελλείψεις για να μπορεί να ανταποκριθεί στις τεράστιες ανάγκες, όλοι αυτοί ασχολούνταν με το πώς τα δημόσια νοσοκομεία θα γίνουν πιο καλές επιχειρήσεις, πώς θα προχωρήσουν οι ΣΔΙΤ, πώς θα αξιοποιηθεί ο «ιατρικός τουρισμός».
Μπρος στα κάλλη του κέρδους, όμως, τι αξία έχει ο πόνος του λαού... Ολοι αυτοί που ηγούνται στον «πόλεμο» με τον «αόρατο εχθρό», μάλιστα, είχαν ως πρότυπο τα πιο προχωρημένα επιχειρηματικά συστήματα Υγείας άλλων ευρωπαϊκών κρατών, αυτά δηλαδή όπου λόγω των ελλείψεων οι γιατροί εξαναγκάζονται να αποφασίσουν ποιος ασθενής θα διασωληνωθεί για να διεκδικήσει τη ζωή του και ποιος θα καταδικαστεί σε θάνατο, δίνοντάς του δόσεις μορφίνης απλά για να μην υποφέρει...
Δίνουμε τη μάχη σήμερα με την προοπτική του «αύριο»
Για τη διεκδίκηση άμεσων λύσεων, που αναλυτικά αναφέρονται στην Ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, για τις προσλήψεις προσωπικού, τον εξοπλισμό σε μέσα προφύλαξης και υγειονομικό υλικό, το άνοιγμα των κλειστών κρεβατιών ΜΕΘ, την επίταξη των μεγάλων νοσοκομείων και διαγνωστικών κέντρων, την υποχρεωτική ένταξη των αυτοαπασχολούμενων γιατρών στη δωρεάν περίθαλψη του λαού κ.ά.
Η μάχη αυτή δίνεται τώρα, για την προάσπιση της υγείας και της ζωής του λαού, ακόμα κι αν τα μέσα που διαθέτουμε είναι λίγα και ανεπαρκή, με ευθύνη της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Στο έδαφος της δράσης και της προσφοράς, σε αυτές τις συνθήκες, τροφοδοτούμε με χρήσιμα συμπεράσματα το λαό για να αναπτυχθεί όσο γίνεται το ταξικό κριτήριο. Να αναδειχθεί γιατί σε κάθε επιδημία ή άλλο «έκτακτο» γεγονός η εκάστοτε αστική κυβέρνηση χρησιμοποιεί την «ατομική ευθύνη» σαν κορτιζόνη «διά πάσαν νόσον» προκειμένου να συγκαλύψει την ταξική ανευθυνότητα του αστικού κράτους.
Τώρα σε αυτές τις συνθήκες μπορεί να κατανοηθεί ο επικίνδυνος για το λαό νόμος της αγοράς, με βάση τον οποίο τα προηγούμενα χρόνια χρησιμοποιήθηκε «το ποσοστό πληρότητας των νοσοκομειακών κρεβατιών» - λες και είναι ξενοδοχειακές μονάδες - και καταργήθηκαν χιλιάδες κρεβάτια στα δημόσια νοσοκομεία, κλείστηκαν εργαστήρια, ακόμα και νοσοκομεία.
Αποτέλεσμα τα ράντζα στα νοσοκομεία, οι ελάχιστες ΜΕΘ και τώρα στην πανδημία να κλείνουν κλινικές για τις ανάγκες του κορονοϊού, και να «προσεύχονται» να μην αρρωστήσουν όλοι μαζί για να «αντέξει το σύστημα». Γιατί για το αστικό κράτος, την επιχειρηματικότητα και την ανταγωνιστικότητα αποτελεί απαράδεκτο «κόστος» να υπάρχουν επαρκή νοσοκομειακά κρεβάτια - και σε εφεδρεία - που να καλύπτουν τις τρέχουσες και τις έκτακτες ανάγκες.
Είναι «κόστος» η ύπαρξη επαρκούς στελέχωσης που να εξασφαλίζει και την απαραίτητη εφεδρεία σε υγειονομικό προσωπικό, όπως απαιτείται στις σημερινές συνθήκες. Είναι «κόστος» το ανεπτυγμένο δημόσιο πρωτοβάθμιο σύστημα, όπου οι «ευπαθείς» κατηγορίες δεν θα αποτελούν στατιστικά στοιχεία αλλά θα είναι προσωποποιημένες κατά ηλικία, πάθηση κ.λπ., και όπου θα εφαρμόζονται συστηματικά και όταν χρειάζεται έκτακτα όλες οι εργασίες πρόληψης, θεραπείας, αποκατάστασης.
Να βοηθήσουμε να μην κρυφτούν οι αντιλαϊκές πολιτικές όλων των κυβερνήσεων πίσω από το αντικειμενικό γεγονός ενός «άγνωστου και αόρατου ιού» και των επικλήσεων ότι «κάνουμε ό,τι μπορούμε». Αφού πρώτα έκαναν ό,τι μπορούσαν για να στηρίξουν τους επιχειρηματικούς ομίλους δημιουργώντας αυτόν τον εχθρικό για τη λαϊκή υγεία δημόσιο και ιδιωτικό τομέα Υγείας, είτε αυτοί είναι «αυτοτελείς», όπως κυρίως υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, είτε είναι σε σύμπραξη, όπως κυρίως υποστηρίζει η ΝΔ.
Η μάχη πρέπει να δοθεί τώρα, αλλά έχοντας την προοπτική τού «αύριο». Να κερδηθούν δυνάμεις των υγειονομικών - σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα - με την προοπτική μιας άλλης οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονομίας, που η ανάπτυξή της θα καθορίζεται με αποκλειστικό γνώμονα τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες στην υγεία.
Που θα μπορεί σχεδιασμένα να εκπαιδεύει, να κατανέμει το επιστημονικό και άλλο προσωπικό, να εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό επάρκεια σε τεχνολογικά μέσα, υγειονομικό υλικό και φάρμακα με το λαϊκό σύστημα Παιδείας, Ερευνας και βιομηχανικής παραγωγής.
Με ένα σύστημα όπου η εργατική τάξη μαζί με τους συμμάχους της θα διευθύνουν και θα ελέγχουν την ανάπτυξη, έχοντας στην κοινωνική τους ιδιοκτησία τα κλειδιά της οικονομίας και τον πλούτο που παράγουν. Βγάζοντας από τη μέση τον χειρότερο «κορονοϊό», αυτόν των επιχειρηματικών ομίλων, της ανταγωνιστικότητας και του κέρδους.
Του
Γιώργου ΝΑΝΟΥ*
Γιώργου ΝΑΝΟΥ*
* Ο Γ. Νάνος είναι υπεύθυνος του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ του ΚΚΕ
Ριζοσπάστης Σάββατο 4 Απρίλη 2020 - Κυριακή 5 Απρίλη 2020
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου