Η ελευθερία στις σεξουαλικές επαφές, η προφύλαξη, οι αμβλώσεις, οι ευπρεπείς ενδυμασίες δεν απειλούν τη σχέση του ανθρώπου με το θείο, αλλά με το ιερατείο – Με αφορμή την αρθρογραφία ιερέα από την Άρτα ενάντια στην (εξαιρετική) παράσταση Πέρσες της Ομάδας Σημείο Μηδέν
Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρείται μια όξυνση των συντηρητικών εκφράσεων τόσο από πλευράς εκκλησίας (θεσμικής και μη) όσο και από πλευράς πολιτείας. Και μάλιστα όσο περνά ο καιρός, η έξαρση αυτή αποκτά κλιμακωτό χαρακτήρα: από την «άμωμη» λαβίδα την περίοδο του πρώτου κύματος της πανδημίας, στον αντιεμβολιαστικό αγώνα και στον ιερό πόλεμο εναντίον των αμβλώσεων, με αποκορύφωμα τις δηλώσεις του μητροπολίτη Δωδώνης περί βιασμού. Το παιχνίδι χοντραίνει.
Ανάμεσα σε αυτά τα γεγονότα βρίσκεται και η αρθρογραφία ενός ιερέα από την Άρτα ενάντια στην (εξαιρετική) παράσταση Πέρσες της Ομάδας Σημείο Μηδέν (φωτογραφίες) στον προαύλιο χώρο της (επίσης εξαιρετικής) Παρηγορήτισσας. Ο λόγος, η εμφάνιση δύο γυναικών ηθοποιών με γυμνό στήθος. Φυσικά η αντίστοιχη παρουσία δύο ανδρών ηθοποιών με γυμνό στήθος δεν ενόχλησε. Και με αφορμή τα παραπάνω δημιουργείται μια σειρά ερωτημάτων, με πρώτο και κυριότερο: γιατί να ενοχοποιείται τόσο έντονα το γυναικείο σώμα ως παράγοντας ιεροσυλίας και ασέβειας;
Με αρχή το περιστατικό με την θεατρική παράσταση (της οποίας ο σκηνοθέτης εγκαλείται από τον ιερέα που δεν κάλυψε τα γυναικεία στήθη) δεν υπάρχει κάποιο εδάφιο της Αγίας Γραφής όπου το γυναικείο στήθος και όχι το ανδρικό να αναφέρεται ως παράγοντας βλασφημίας (εξάλλου είναι δημιούργημα του Θεού και τα δύο). Αντίθετα θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι υπάρχουν αναφορές ως πηγή ζωής λόγω του θηλασμού. Γεγονός αντιφατικό με την εκστρατεία ακόμα και του Facebook ενάντια στην θεατή γυναικεία ρώγα. Αν προχωρήσει πιο πίσω κάποιος στην ιστορία, το ορατό γυναικείο στήθος και η ρώγα έχουν στοχοποιηθεί ως παράγοντας πειρασμού. Πειρασμού σε τι; Στον άνδρα, ο οποίος είναι άβουλος και επιρρεπής στη γοητεία των άσεμνων γυναικών. Γιατί προφανώς η σεξουαλική επαφή και απόλαυση είναι κάτι αμαρτωλό. Πάνω κάτω από αυτή την όμορφη μεσαιωνική αντίληψη προέρχεται και η αντίληψη περί “τα ήθελε και τα έπαθε”. Όμως τίποτα από αλλά αυτά δε βρίσκει χώρο σε κάποιο ιερό κείμενο. Αντιθέτως ο Χριστός ευλόγησε το γάμο, και οι ψαλμοί του Δαυίδ υμνούν τον έρωτα.
Αυτό που όντως υπάρχει είναι η παρθενία (και των δύο φύλων, το οποίο συχνά παραβλέπεται). Όπως υπάρχει και η αναφορά «το σπέρμα να μη χέεται στη γη», στο οποίο έχει βάση η αντίληψη περί έρωτα μόνο για τεκνοποίηση και ενάντια στον αυνανισμό. Το ζήτημα είναι το πότε και πού εμφανίστηκαν αυτές οι αντιλήψεις. Εμφανίστηκαν κυρίως στα βιβλία Λευιτικόν και Δευτερονόμιο, τα οποία όμως δεν είναι τόσο αμιγώς θρησκευτικά κείμενα, αλλά περισσότερα κοινωνικά: το πρώτο αφορά κανόνες υγιεινής και ιατρικής και το δεύτερο νομικής. Σε μια περίοδο με λιγοστά ιατρικά μέσα και περιορισμένο δικαστικό πλαίσιο, πολλές ανάγκες περιορισμού ή οριοθέτησης της τότε φεουδαρχικής-νομαδικής κοινωνίας ενσωματώνονταν στο μόνο αποδεκτό κοινωνικό συμβόλαιο, την θρησκεία. Σε μια εποχή που παντρεύονταν στα 14, η παρθενία πιο πολύ απαντά στα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως και η περιτομή απαντά στις λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων. Αντίστοιχα η απαγόρευση της βρώσης χοιρινού κρέατος οφείλεται στις συχνές λοιμώξεις από το κλωστηρίδιο της αλλαντίασης, το οποίο εκείνη την εποχή γινόταν αντιληπτό ως ακάθαρτο κρέας. Όπως και η ανάγκη για πολλά παιδιά-εργάτες-αγρότες δημιουργεί την ανάγκη το σπέρμα να μη …χύνεται επί ματαίω αλλά να οδηγεί σε τεκνοποίηση. Ακόμα και τότε βέβαια ο βιασμός τιμωρούταν με θάνατο (όταν η γυναίκα είναι παντρεμένη) ή με «αποκατάσταση» με αποζημίωση και γάμο χωρίς δικαίωμα χωρισμού από την πλευρά του βιαστή, το οποίο πάλι πατά σε νομικά και οικονομικά ζητήματα της εποχής.
Δυστυχώς σε μια εποχή φεουδαρχική και πατριαρχική, η γυναίκα ήταν περισσότερο ένα αντικείμενο και μηχανή τεκνοποίησης παρά άνθρωπος με επιθυμίες και ανάγκες. Σε νομαδικούς λαούς πιο έντονα, εφόσον οι πόλεις κράτη της αρχαίας Ελλάδας είχαν λιγότερες ανάγκες περιορισμού, το οποίο αποτυπώνεται σε μια λιγότερο περιοριστική (αν και όχι πάντα λιγότερο σεξιστική όπως στο μύθο της Μέδουσας) κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση όμως η προέλευση των περιορισμών είχαν μια λογική βάση σε στοιχεία υγιεινής και πρώιμης ιατρικής της εποχής εκείνης. Σήμερα, αλήθεια, ποια ακριβώς βάση και λογική έχουν; Με το πέρασμα των χρόνων (και με δεδομένο την κοινή βάση και προέλευση των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών) οι κανόνες που αφορούσαν στην αρχή τις συνθήκες συμβίωσης μετατράπηκαν σε κανόνες που δεσμεύουν την σχέση με το Θείο, με την ευσέβεια. Εξάλλου η εφαρμογή του γράμματος του νόμου και όχι της σημασίας του, πάντα είναι πιο εύκολη. Γεγονός το οποίο δημιουργεί μια τυπολατρία, μια γραφειοκρατία όπως θα λέγαμε με πολιτική ορολογία, από την οποία κερδίζει το εκάστοτε κατεστημένο. Μέσα από μια κατάσταση «too much and never enough» ο πιστός είναι αναγκασμένος να δέχεται ανάξιους ηγέτες και ιερείς, αφού και αυτός τέτοιος είναι στην τελική.
Η δεύτερη γραμμή άμυνας στη γραφειοκρατία είναι η ιερότητα των κειμένων, η δογματική αντίληψή τους (πρόσφατα ιεράρχης δήλωσε πως δε διαπραγματευόμαστε την αλήθεια). Παράδοξο γεγονός για χριστιανούς, καθώς ο ίδιος ο Χριστός κηρύττει την ανανέωση και την συνέχεια-ασυνέχεια του παλιού νόμου, το οποίο αποτελεί και την καινή (νέα) διαθήκη. Στην ακόμα πιο σύγχρονη εποχή λοιπόν έχουμε προφυλακτικά για τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, έχουμε αντιβιοτικά για τις λοιμώξεις, έχουμε μηχανήματα και μικρότερη ανάγκη εργατών (ή θα έπρεπε να είχαμε τουλάχιστον), οπότε η σεξουαλική επαφή μπορεί να αποκτά χαρακτηριστικά απόλαυσης χωρίς κινδύνους. Και έχουμε την ωριμότητα να αναγνωρίσουμε πως όπως ο άντρας μπορεί να δείχνει όπως θέλει τις ρώγες του, το ίδιο μπορεί να κάνει και η γυναίκα, χωρίς αυτό να την καθιστά κίνδυνο.
Κίνδυνο για την ψυχή του άντρα. Γιατί κίνδυνο για την εξουσία της γραφειοκρατίας του ιερατείου την καθιστά. Η ελευθερία στις σεξουαλικές επαφές, η προφύλαξη, οι αμβλώσεις, οι ευπρεπείς ενδυμασίες δεν απειλούν τη σχέση του ανθρώπου με το θείο, αλλά με το ιερατείο, καθώς μέσω της επιστήμης και της ιατρικής χάνεται η αδιαμεσολάβητη εξουσία του ιεράρχη στον πιστό, πλέον μπορεί να σωθεί από ένα εμβόλιο για παράδειγμα και όχι από την συγχώρεση του ιερέα. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που σε κείμενα ενάντια στους «πειρασμούς» πάντα υπάρχει η απειλή των ασθενειών (όπως της πανδημίας) και η επίκληση παλαιών θαυμάτων. Και δεν είναι επίσης τυχαίο του πόσο απογοήτευση γεννά η επίλυση των προβλημάτων με υλικό τρόπο (όπως με το εμβόλιο). Γιατί απειλείται η εξουσία του ιερατείου.
Δυστυχώς για χρόνια άνθρωποι κάηκαν και βασανίστηκαν για να εξασφαλιστεί η εξουσία αυτή. Και για να είμαστε και ακριβείς και ο Ιησούς για αυτό το λόγο και από αντίστοιχους φύλακες της πίστης σταυρώθηκε. Είναι λυπηρό λοιπόν για τους πνευματικούς απογόνους του να περιορίζονται από γραμματείς και φαρισαίους που θα τον σταυρώνουν σε κάθε νέα ευκαιρία. Η αρχική διάσταση του χριστιανισμού είναι και ο λόγος που ο διαφωτισμός έγινε στην Ευρώπη, και είναι επικίνδυνο που οι σύγχρονοι ιεράρχες ζηλεύουν τους φονταμενταλιστές της Ανατολής. Πόσο μάλλον όταν ο αγώνας ενάντια στην αδικία και την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο είναι πιο αναγκαίος από ποτέ. Οπότε και οι θρησκευόμενοι καλύτερα να στρέψουν το βλέμμα τους προς τα εκεί, και να αφήσουν πίσω ζητήματα στα οποία έχει απαντήσει ήδη η ιατρική και η βιολογία.
Πάνος Χριστοδούλου, Βιοπαθολόγος/Εργαστηριακός Ιατρός, MSc Διοίκησης Μονάδων Υγείας, MSc Διατροφής, Τροφίμων και Μικροβιώματος, Υποψήφιος Διδάκτορας Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών, PGCert Διαχείρισης κρίσεων στη δημόσια υγεία και ανθρωπιστικής απάντησης, μέλος τριμελούς επιτροπής γιατρών ΓΝ Άρτας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου