«Κανόνι»...

Πανικό και αλυσιδωτές αντιδράσεις έχει προκαλέσει διεθνώς η κατάρρευση του τουριστικού κολοσσού της «Thomas Cook». Το βρετανικό μονοπώλιο, ένα από τα κραταιά στον τουρισμό, απασχολούσε δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, πουλούσε εκατομμύρια πακέτα, διαχειριζόταν εκατοντάδες ξενοδοχεία, είχε ακόμα και ιδιόκτητα αεροπλάνα, ελέγχοντας ένα τεράστιο κομμάτι της τουριστικής κίνησης παγκοσμίως, αποκομίζοντας τεράστια κέρδη.

* * *

 

Αυτοί που πληρώνουν τη νύφη είναι πρώτα απ' όλα οι εργαζόμενοι της εταιρείας ανά τον κόσμο, όχι μόνο όσοι απασχολούνται άμεσα στον βρετανικό κολοσσό, αλλά και όσοι εργάζονται σε συνεργαζόμενες τουριστικές επιχειρήσεις, που θα «λουστούν» τις ακυρώσεις και το «άνοιγμα» που προκαλούν οι οφειλές της πτωχευμένης «Thomas Cook». Για όλους αυτούς δεν υπάρχει βέβαια η παραμικρή πρόνοια από την πλευρά του βρετανικού κράτους, που στήριξε όμως με γαλαντομία την επιχείρηση όλα τα προηγούμενα χρόνια, για να διατηρηθεί στον ανταγωνισμό, παρά τα μεγάλα προβλήματα που παρουσίαζε την τελευταία κυρίως δεκαετία.


Οι χιλιάδες εργαζόμενοι της εταιρείας, που τώρα θα μείνουν άνεργοι, σε τίποτα δεν διαφέρουν από τους συναδέλφους τους στις τουριστικές επιχειρήσεις της Ελλάδας, που δουλεύουν ατελείωτες ώρες για ένα ξεροκόμματο, στην πλειοψηφία τους εποχιακά, απασχολούνται με 14 διαφορετικές μορφές «ευελιξίας» και βρίσκονται υπό διαρκή πίεση να απεμπολήσουν ακόμα και τα στοιχειώδη δικαιώματά τους. Πολλοί απ' αυτούς, εργαζόμενοι σε ιδιόκτητα ή συνεργαζόμενα ξενοδοχεία της «Thomas Cook», θα έχουν την ίδια «μοίρα» με τους Βρετανούς και άλλους συναδέλφους τους, πληρώνοντας τα σπασμένα της πτώχευσης. Ενώ βέβαιο είναι ότι και η εξέλιξη αυτή θα αξιοποιηθεί από τους μεγαλοξενοδόχους για έναν νέο γύρο επίθεσης στα εργασιακά δικαιώματα των ξενοδοχοϋπαλλήλων στο όνομα των «βαρών που πρέπει να μοιραστούν».

* * *

 

Το «κανόνι» της «Thomas Cook» επιβεβαιώνει ότι την ανάπτυξη και τη μεγάλη κερδοφορία στο πλαίσιο του καπιταλισμού πολύ συχνά διαδέχονται τα «κανόνια» και οι «κρίσεις». «Κανόνια» που δεν αφήνουν ανέγγιχτα μεγαθήρια και που πληρώνουν πάντα οι εργαζόμενοι και στην προκειμένη περίπτωση και οι πελάτες (κατά κανόνα μεσαία και λαϊκά στρώματα) της επιχείρησης. Εργαζόμενοι που και στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα υποχρεώνονται σε βαριές θυσίες για το καλό του κλάδου του τουρισμού και της ανάπτυξής του. Στο όνομα αυτής της ανάπτυξης οι αστικές κυβερνήσεις έδωσαν «όπλα» στην εργοδοσία για φτηνότερο εργατικό δυναμικό στα ξενοδοχεία και τις τουριστικές επιχειρήσεις, κατάντησαν άπιαστο όνειρο την ανάγκη των λαϊκών στρωμάτων για ποιοτική και φτηνή ξεκούραση και αναψυχή.

Οι επιπτώσεις στον ελληνικό τουριστικό κλάδο δείχνουν πόσο εκτεθειμένη είναι η οικονομία της χώρας μας στα σκαμπανεβάσματα της διεθνούς, εξαιτίας της «εξωστρέφειας» κλάδων όπως ο τουρισμός, που μάλιστα θεωρείται «ατμομηχανή» της ανάπτυξης. Αφού ο τουριστικός κλάδος έχει συνδεθεί άρρηκτα με τη δράση τέτοιων επιχειρηματικών ομίλων που προσφέρουν «φθηνά» τουριστικά πακέτα πατώντας πάνω στη στυγνή εκμετάλλευση των δικών τους εργαζομένων, αλλά και των εργαζομένων στις χώρες προορισμού. Με τα «σύννεφα» της επόμενης καπιταλιστικής κρίσης να μαζεύονται στον ορίζοντα της καπιταλιστικής οικονομίας, πρόκειται για ένα ακόμα παράδειγμα που δείχνει πόσο «κοντά ποδάρια» έχουν τα κυβερνητικά παραμύθια για την απρόσκοπτη καπιταλιστική ανάπτυξη που βρίσκεται μπροστά, όσο και για το τι έχουν να περιμένουν οι εργαζόμενοι και τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα.

* * *

 

Την ίδια ώρα, το «χέρι βοήθειας» που έσπευσε να δώσει η κυβέρνηση στους μεγαλοξενοδόχους, ανακοινώνοντας μέσα σε λίγες ώρες μέτρα στήριξης, απαλλαγή από το ΦΠΑ κ.ο.κ., δείχνει και ότι το αστικό κράτος έχει αντανακλαστικά όταν πρόκειται για τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων.
Αν ήταν για τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας λίγο παραδίπλα, για τις αποζημιώσεις στους χτυπημένους αγρότες και επαγγελματίες από φυσικές καταστροφές, ή για τους εργαζόμενους που οι επιχειρήσεις τους βάρεσαν κανόνι πετώντας τους στο δρόμο, όλα αυτά θα βρίσκονταν ακόμα «στα γρανάζια της γραφειοκρατίας» ή - σύμφωνα με την πάγια διατύπωση της ΕΕ - θα ήταν «μη επιλέξιμες δαπάνες». Οταν όμως πρόκειται για το κεφάλαιο, όλα λειτουργούν άμεσα και «ρολόι».

* * *

 

Παράλληλα, από προχτές που ανακοινώθηκε το «κανόνι» του τουριστικού κολοσσού, σε εξέλιξη βρίσκεται και μια επιχείρηση αποπροσανατολισμού, με τα αστικά επιτελεία να δείχνουν το δέντρο για να κρύψουν το δάσος. Ετσι, τα αστικά ΜΜΕ μιλάνε για τα μυθικά «μπόνους» των μεγαλοστελεχών της επιχείρησης, παρουσιάζοντάς τα λίγο ως πολύ ως υπεύθυνα της χρεοκοπίας, ανακυκλώνοντας και τη σχετική συζήτηση περί «γκόλντεν μπόις».

«Ξεχνάνε» βέβαια να πουν ότι και αυτά τα φαινόμενα παρασιτισμού είναι αυθεντικά δημιουργήματα του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος που υπερασπίζονται και πολύ περισσότερο προσπαθούν να κρύψουν ότι στην περίπτωση του βρετανικού μονοπωλίου αποτυπώνεται σε όλο της το «μεγαλείο» η βασική αντίθεση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής: Από τη μια, η τεράστια κοινωνικοποίηση της εργασίας με δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους σε όλο τον κόσμο, ενδεικτική των τεράστιων σημερινών παραγωγικών δυνατοτήτων, και από την άλλη, η ατομική - μετοχική ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της από μια χούφτα παράσιτα - καπιταλιστές, οι οποίοι ανά πάσα ώρα και στιγμή «βαράνε κανόνι», που αποτελεί το πραγματικό εμπόδιο στην ικανοποίηση των εργατικών και λαϊκών αναγκών. Με αυτό το πραγματικό «σκάνδαλο», τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, πρέπει να ξεμπερδέψουν μια και καλή οι εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο.

Τ. Γαλ.

 

 

 

 

 

Ριζοσπάστης  Τετάρτη 25 Σεπτέμβρη 2019