Του Νικόλα Λεοντόπουλου
«Αυτή τη στιγμή [στην ΕΥΑΘ] δουλεύουν 80 άτομα από τον ΑΚΤΩΡΑ - είναι μια εταιρεία κατασκευαστική, η οποία έχει κάνει συμφωνία με τη Suez και καθαρίζει τα βαπόρια, τη λίμνη κ.λπ.».
Αυτό, μεταξύ άλλων, λέει ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης στο αδημοσίευτο απόσπασμα από συνέντευξή του στην ολλανδική δημόσια τηλεόραση, το οποίο εξασφάλισε και παρουσιάζει σήμερα το ThePressProject. Στην ουσία προδίδει το μεγάλο (αλλά κοινό) μυστικό ότι η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ και η παραχώρησή της σε συγκεκριμένα συμφέροντα έχουν ήδη εν κρυπτώ συντελεστεί: Πως η εταιρεία στην ουσία είναι ήδη ιδιωτικοποιημένη. Και πως οι ιδιώτες στους οποίους έχουν παραχωρηθεί οι δύο κυριότερες δραστηριότητές της είναι οι ίδιοι που εμφανίζονται ως οι κύριοι διεκδικητές της εξαγοράς της: ο ΑΚΤΩΡ, συμφερόντων Μπόμπολα, και η γαλλική πολυεθνική Suez, η κοινοπραξία δηλαδή που μαζί με την αντίπαλη κοινοπραξία Mekorot (Ισραήλ) – Αποστολόπουλος – TΕΡΝΑ έχουν περάσει στην τελική φάση του διαγωνισμού. (Αξίζει να σημειωθεί πως η Suez κατέχει ήδη ποσοστό 5,4% της ΕΥΑΘ.)
Ας παρακολουθήσουμε αναλυτικά τι είπε ο κ. Μπουτάρης.
Ερώτηση: Ας μιλήσουμε για το δημοψήφισμα σχετικά με την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ.
Μπουτάρης: «Εγώ πιστεύω ότι πρακτικά δεν μπορούμε να κάνουμε δημοψήφισμα γιατί θέλει προεδρικό διάταγμα, θέλει, θέλει… Αυτό που θα μπορούσε να γίνει είναι, πέρα από τις αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου, θα μπορούσαμε να βγάλουμε μερικά γκάλοπ. Το οποίο ουσιαστικά το γκάλοπ θα ήταν ερωτήσεις και απαντήσεις του δημοψηφίσματος. Γι’ αυτό λέω πως το πιο πιθανό είναι να κάνουμε ένα γκάλοπ».
Ερώτηση: Αν η μεγάλη πλειοψηφία είναι εναντίον της ιδιωτικοποίησης τότε τι θα συμβεί;
Απάντηση: «Κανονικά δεν πρέπει να γίνει. Αλλά γι’ αυτό λέω, είναι δύσκολο. Δεν έγινε η ιδιωτικοποίηση, πώς θα προχωρήσει αυτή η εταιρεία; Εμένα δεν μου έχει απαντήσει κανείς μέχρι τώρα, εντάξει, έγινε η κρατικοποίηση, πώς θα προχωρήσει; Αυτή τη στιγμή δουλεύουν 80 άτομα από τον ΑΚΤΩΡΑ, μια εταιρεία κατασκευαστική η οποία έχει κάνει συμφωνία με τη Suez και καθαρίζει τα βαπόρια, τη λίμνη κ.λπ. Πώς θα γίνει αυτό αν [η ΕΥΑΘ] είναι καθαρά δημόσια; Δεν το βλέπω να γίνεται».
Η συνέντευξη έγινε στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ «Agora: Η απάντηση στην κρίση έρχεται από την Ελλάδα», για λογαριασμό της εκπομπής Tegenlicht (Backlight στα αγγλικά) της ολλανδικής δημόσιας τηλεόρασης VPRO. Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στη Θεσσαλονίκη και την Πιερία αρχές Ιουνίου του 2013 και προβλήθηκε από την ολλανδική τηλεόραση στις 2 Σεπτεμβρίου. (Λινκ με ολλανδική αφήγηση, αλλά οι περισσότεροι διάλογοι είναι στα ελληνικά). Το συγκεκριμένο απόσπασμα δεν περιλήφθηκε στο τελικό μοντάζ του ντοκιμαντέρ. Δημοσιεύεται από το ThePressProject κατόπιν αδείας του VPRO. (Σημείωση: O συντάκτης του ρεπορτάζ του TPP είχε κάνει τη δημοσιογραφική έρευνα για το ντοκιμαντέρ του VPRO.)
Ο κ. Μπουτάρης έχει επί της ουσίας δίκιο, αν και φαίνεται να έχει μπερδέψει τα έργα. Τα έργα στα οποία αναφέρεται είναι το διυλιστήριο νερού της Σίνδου και ο βιολογικός καθαρισμός. Αμφότερα, παρότι κατασκευάστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 με σκοπό να τα λειτουργήσει η ίδια η ΕΥΑΘ, δεν πέρασαν ποτέ σε δημόσιο έλεγχο παρά παραχωρήθηκαν σε κατασκευαστικές εταιρείες. Και τα δύο έργα σήμερα τα διαχειρίζεται ο ΑΚΤΩΡ.
Η ιστορία του διυλιστηρίου νερού της ΕΥΑΘ είναι ενδεικτική. Το έργο ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2000 μετά από συγχρηματοδότηση του ελληνικού δημοσίου και της Ε.Ε.. Σύμφωνα με τις καταγγελίες του σωματείου εργαζομένων της ΕΥΑΘ, στις συμβατικές υποχρεώσεις του κατασκευαστή (Χ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΑΕ) ήταν η εκπαίδευση του προσωπικού της ΕΥΑΘ για 7 μήνες και στη συνέχεια η δοκιμαστική λειτουργία του έργου με προσωπικό της ΕΥΑΘ για 14 μήνες. Σύνολο 21. Τίποτα απ’ αυτά δεν πραγματοποιήθηκε. Αντ’αυτού, από τότε ξεκίνησαν να προκηρύσσονται μικρής διάρκειας διαγωνισμοί για την παραχώρηση του έργου σε ιδιώτες ωσότου το αναλάβει η ΕΥΑΘ. Δεκατρία χρόνια και δεκάδες (!) διαγωνισμούς αργότερα, το έργο ουδέποτε πέρασε στα χέρια της ΕΥΑΘ, όπως εμμέσως παραδέχεται και η ίδια η ΕΥΑΘ στο σάιτ της: «Η λειτουργία του διυλιστηρίου ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2003. Η ΕΥΑΘ Α.Ε. είναι κύριος των εγκαταστάσεων κι έχει αναθέσει τη λειτουργία τους σε τρίτο».
Όλ’ αυτά τα χρόνια, ως ανάδοχοι εναλλάσσονταν οι ίδιες τρεις κατασκευαστικές, συχνά σε συνθήκες πολεμικές μεταξύ τους: Χ. Κωνσταντινίδης, ΑΚΤΩΡ, Παπαηλιόπουλος. Κατά καιρούς ανάδοχος (σε συνεργασία με τις ελληνικές κατασκευαστικές) ήταν και η Degremont, θυγατρική της γαλλικής Suez. Σήμερα, το έργο έχει παραχωρηθεί, όπως άλλωστε επιβεβαιώνει και ο κ. Μπουτάρης, στον ΑΚΤΩΡΑ και τη Suez. Το τέχνασμα είναι δοκιμασμένο: Προκηρύσσονται μικρής (π.χ. τριμηνιαίας) διάρκειας διαγωνισμοί ώστε το ποσό της ανάθεσης να είναι κάτω του 1.000.000 ευρώ και έτσι να μην υπόκειται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το φόβητρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν είναι υποθετικό. Το 2009 το Ελεγκτικό Συνέδριο ακύρωσε τον διαγωνισμό της ΕΥΑΘ σχετικά με τη λειτουργία του Διυλιστηρίου Νερού, εντοπίζοντας «ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες». [Εδώ η απόφαση, σε μορφή word].
Ο Κώστας Μαριόγλου, εκπρόσωπος των εργαζομένων, λέει πως «πλέον δεν υπάρχει εργασία της ΕΥΑΘ που να μην εκτελείται από ιδιώτες, από τον καθαρισμό των κτηρίων μέχρι τις ίδιες τις υπηρεσίες ύδρευσης». Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά: Στα 510.000 υδρόμετρα, 2.500 χιλιόμετερα δικτύων ύδρευσης και άλλα τόσα αποχέτευσης αντιστοιχούν 230 συνολικά εργαζόμενοι, και ειδικότερα 11 υδραυλικοί. Στο διυλιστήριο του νερού συγκεκριμένα, απέναντι στους 80 εργαζόμενους του Άκτωρα, οι υπάλληλοι της ΕΥΑΘ στο διυλιστήριο της Σίνδου μετριούνται στα δάχτυλα ενός χεριού...
Στο σύντομο απόσπασμα ο δήμαρχος Μπουτάρης λέει και κάτι ακόμα με σημασία. Παρότι η πρόταση για δημοψήφισμα αποτελούσε εκφρασμένη θέση των συμβουλίων των Δήμων της Θεσσαλονίκης, ο κ. Μπουτάρης την απορρίπτει και στη θέση της προκρίνει την θολή ιδέα των... γκάλοπ. Αυτά τον Ιούνιο, όταν έλαβε χώρα η συνέντευξη. Πέντε μήνες αργότερα, ούτε δημοψήφισμα ούτε γκάλοπ φαίνονται στον ορίζοντα. Το περίεργο όμως δεν είναι η απροθυμία του Δήμου να οργανώσει γκάλοπ. Ενώ με την παραμικρή αφορμή παραγγέλλονται και δημοσιεύονται σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης, η ιδιωτικοποίηση του νερού φαίνεται να είναι ταμπού για τους δημοσκόπους. Αν εξαιρέσει κανείς έρευνα της VPRC σύμφωνα με την οποία το 64% των ερωτηθέντων διαφωνεί, δεν βρήκαμε δημοσιευμένη καμία άλλη δημοσκόπηση επί του θέματος. Σύμφωνα πάντως με παλαιότερα δημοσιεύματα (πχ Ημερησία), δημοσκοπήσεις γίνονται, και μάλιστα δείχνουν πως οι πολίτες διαφωνούν με την ιδιωτικοποίηση του νερού. Γίνονται, αλλά δεν δημοσιοποιούνται...
«Αυτή τη στιγμή [στην ΕΥΑΘ] δουλεύουν 80 άτομα από τον ΑΚΤΩΡΑ - είναι μια εταιρεία κατασκευαστική, η οποία έχει κάνει συμφωνία με τη Suez και καθαρίζει τα βαπόρια, τη λίμνη κ.λπ.».
Αυτό, μεταξύ άλλων, λέει ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης στο αδημοσίευτο απόσπασμα από συνέντευξή του στην ολλανδική δημόσια τηλεόραση, το οποίο εξασφάλισε και παρουσιάζει σήμερα το ThePressProject. Στην ουσία προδίδει το μεγάλο (αλλά κοινό) μυστικό ότι η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ και η παραχώρησή της σε συγκεκριμένα συμφέροντα έχουν ήδη εν κρυπτώ συντελεστεί: Πως η εταιρεία στην ουσία είναι ήδη ιδιωτικοποιημένη. Και πως οι ιδιώτες στους οποίους έχουν παραχωρηθεί οι δύο κυριότερες δραστηριότητές της είναι οι ίδιοι που εμφανίζονται ως οι κύριοι διεκδικητές της εξαγοράς της: ο ΑΚΤΩΡ, συμφερόντων Μπόμπολα, και η γαλλική πολυεθνική Suez, η κοινοπραξία δηλαδή που μαζί με την αντίπαλη κοινοπραξία Mekorot (Ισραήλ) – Αποστολόπουλος – TΕΡΝΑ έχουν περάσει στην τελική φάση του διαγωνισμού. (Αξίζει να σημειωθεί πως η Suez κατέχει ήδη ποσοστό 5,4% της ΕΥΑΘ.)
Ας παρακολουθήσουμε αναλυτικά τι είπε ο κ. Μπουτάρης.
Ερώτηση: Ας μιλήσουμε για το δημοψήφισμα σχετικά με την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ.
Μπουτάρης: «Εγώ πιστεύω ότι πρακτικά δεν μπορούμε να κάνουμε δημοψήφισμα γιατί θέλει προεδρικό διάταγμα, θέλει, θέλει… Αυτό που θα μπορούσε να γίνει είναι, πέρα από τις αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου, θα μπορούσαμε να βγάλουμε μερικά γκάλοπ. Το οποίο ουσιαστικά το γκάλοπ θα ήταν ερωτήσεις και απαντήσεις του δημοψηφίσματος. Γι’ αυτό λέω πως το πιο πιθανό είναι να κάνουμε ένα γκάλοπ».
Ερώτηση: Αν η μεγάλη πλειοψηφία είναι εναντίον της ιδιωτικοποίησης τότε τι θα συμβεί;
Απάντηση: «Κανονικά δεν πρέπει να γίνει. Αλλά γι’ αυτό λέω, είναι δύσκολο. Δεν έγινε η ιδιωτικοποίηση, πώς θα προχωρήσει αυτή η εταιρεία; Εμένα δεν μου έχει απαντήσει κανείς μέχρι τώρα, εντάξει, έγινε η κρατικοποίηση, πώς θα προχωρήσει; Αυτή τη στιγμή δουλεύουν 80 άτομα από τον ΑΚΤΩΡΑ, μια εταιρεία κατασκευαστική η οποία έχει κάνει συμφωνία με τη Suez και καθαρίζει τα βαπόρια, τη λίμνη κ.λπ. Πώς θα γίνει αυτό αν [η ΕΥΑΘ] είναι καθαρά δημόσια; Δεν το βλέπω να γίνεται».
Η συνέντευξη έγινε στο πλαίσιο του ντοκιμαντέρ «Agora: Η απάντηση στην κρίση έρχεται από την Ελλάδα», για λογαριασμό της εκπομπής Tegenlicht (Backlight στα αγγλικά) της ολλανδικής δημόσιας τηλεόρασης VPRO. Το ντοκιμαντέρ γυρίστηκε στη Θεσσαλονίκη και την Πιερία αρχές Ιουνίου του 2013 και προβλήθηκε από την ολλανδική τηλεόραση στις 2 Σεπτεμβρίου. (Λινκ με ολλανδική αφήγηση, αλλά οι περισσότεροι διάλογοι είναι στα ελληνικά). Το συγκεκριμένο απόσπασμα δεν περιλήφθηκε στο τελικό μοντάζ του ντοκιμαντέρ. Δημοσιεύεται από το ThePressProject κατόπιν αδείας του VPRO. (Σημείωση: O συντάκτης του ρεπορτάζ του TPP είχε κάνει τη δημοσιογραφική έρευνα για το ντοκιμαντέρ του VPRO.)
Ο κ. Μπουτάρης έχει επί της ουσίας δίκιο, αν και φαίνεται να έχει μπερδέψει τα έργα. Τα έργα στα οποία αναφέρεται είναι το διυλιστήριο νερού της Σίνδου και ο βιολογικός καθαρισμός. Αμφότερα, παρότι κατασκευάστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000 με σκοπό να τα λειτουργήσει η ίδια η ΕΥΑΘ, δεν πέρασαν ποτέ σε δημόσιο έλεγχο παρά παραχωρήθηκαν σε κατασκευαστικές εταιρείες. Και τα δύο έργα σήμερα τα διαχειρίζεται ο ΑΚΤΩΡ.
Η ιστορία του διυλιστηρίου νερού της ΕΥΑΘ είναι ενδεικτική. Το έργο ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2000 μετά από συγχρηματοδότηση του ελληνικού δημοσίου και της Ε.Ε.. Σύμφωνα με τις καταγγελίες του σωματείου εργαζομένων της ΕΥΑΘ, στις συμβατικές υποχρεώσεις του κατασκευαστή (Χ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΑΕ) ήταν η εκπαίδευση του προσωπικού της ΕΥΑΘ για 7 μήνες και στη συνέχεια η δοκιμαστική λειτουργία του έργου με προσωπικό της ΕΥΑΘ για 14 μήνες. Σύνολο 21. Τίποτα απ’ αυτά δεν πραγματοποιήθηκε. Αντ’αυτού, από τότε ξεκίνησαν να προκηρύσσονται μικρής διάρκειας διαγωνισμοί για την παραχώρηση του έργου σε ιδιώτες ωσότου το αναλάβει η ΕΥΑΘ. Δεκατρία χρόνια και δεκάδες (!) διαγωνισμούς αργότερα, το έργο ουδέποτε πέρασε στα χέρια της ΕΥΑΘ, όπως εμμέσως παραδέχεται και η ίδια η ΕΥΑΘ στο σάιτ της: «Η λειτουργία του διυλιστηρίου ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2003. Η ΕΥΑΘ Α.Ε. είναι κύριος των εγκαταστάσεων κι έχει αναθέσει τη λειτουργία τους σε τρίτο».
Όλ’ αυτά τα χρόνια, ως ανάδοχοι εναλλάσσονταν οι ίδιες τρεις κατασκευαστικές, συχνά σε συνθήκες πολεμικές μεταξύ τους: Χ. Κωνσταντινίδης, ΑΚΤΩΡ, Παπαηλιόπουλος. Κατά καιρούς ανάδοχος (σε συνεργασία με τις ελληνικές κατασκευαστικές) ήταν και η Degremont, θυγατρική της γαλλικής Suez. Σήμερα, το έργο έχει παραχωρηθεί, όπως άλλωστε επιβεβαιώνει και ο κ. Μπουτάρης, στον ΑΚΤΩΡΑ και τη Suez. Το τέχνασμα είναι δοκιμασμένο: Προκηρύσσονται μικρής (π.χ. τριμηνιαίας) διάρκειας διαγωνισμοί ώστε το ποσό της ανάθεσης να είναι κάτω του 1.000.000 ευρώ και έτσι να μην υπόκειται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Το φόβητρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν είναι υποθετικό. Το 2009 το Ελεγκτικό Συνέδριο ακύρωσε τον διαγωνισμό της ΕΥΑΘ σχετικά με τη λειτουργία του Διυλιστηρίου Νερού, εντοπίζοντας «ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες». [Εδώ η απόφαση, σε μορφή word].
Ο Κώστας Μαριόγλου, εκπρόσωπος των εργαζομένων, λέει πως «πλέον δεν υπάρχει εργασία της ΕΥΑΘ που να μην εκτελείται από ιδιώτες, από τον καθαρισμό των κτηρίων μέχρι τις ίδιες τις υπηρεσίες ύδρευσης». Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά: Στα 510.000 υδρόμετρα, 2.500 χιλιόμετερα δικτύων ύδρευσης και άλλα τόσα αποχέτευσης αντιστοιχούν 230 συνολικά εργαζόμενοι, και ειδικότερα 11 υδραυλικοί. Στο διυλιστήριο του νερού συγκεκριμένα, απέναντι στους 80 εργαζόμενους του Άκτωρα, οι υπάλληλοι της ΕΥΑΘ στο διυλιστήριο της Σίνδου μετριούνται στα δάχτυλα ενός χεριού...
Στο σύντομο απόσπασμα ο δήμαρχος Μπουτάρης λέει και κάτι ακόμα με σημασία. Παρότι η πρόταση για δημοψήφισμα αποτελούσε εκφρασμένη θέση των συμβουλίων των Δήμων της Θεσσαλονίκης, ο κ. Μπουτάρης την απορρίπτει και στη θέση της προκρίνει την θολή ιδέα των... γκάλοπ. Αυτά τον Ιούνιο, όταν έλαβε χώρα η συνέντευξη. Πέντε μήνες αργότερα, ούτε δημοψήφισμα ούτε γκάλοπ φαίνονται στον ορίζοντα. Το περίεργο όμως δεν είναι η απροθυμία του Δήμου να οργανώσει γκάλοπ. Ενώ με την παραμικρή αφορμή παραγγέλλονται και δημοσιεύονται σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης, η ιδιωτικοποίηση του νερού φαίνεται να είναι ταμπού για τους δημοσκόπους. Αν εξαιρέσει κανείς έρευνα της VPRC σύμφωνα με την οποία το 64% των ερωτηθέντων διαφωνεί, δεν βρήκαμε δημοσιευμένη καμία άλλη δημοσκόπηση επί του θέματος. Σύμφωνα πάντως με παλαιότερα δημοσιεύματα (πχ Ημερησία), δημοσκοπήσεις γίνονται, και μάλιστα δείχνουν πως οι πολίτες διαφωνούν με την ιδιωτικοποίηση του νερού. Γίνονται, αλλά δεν δημοσιοποιούνται...
Νικόλας Λεοντόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου