Τα μεταλλεία και τα λατομεία δεν είναι περίπτερα και καταστήματα λιανικής!

πηγή oryktosploutos.net

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΟ

To άρθρο που αναδημοσιεύουμε, από το oryktosploutos.net, αφορά το σχέδιο νόμου «Απλούστευση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων» που είναι πλέον ΝΟΜΟΣ, αφού ψηφίστηκε επί της αρχής και επί των άρθρων στις 6 και 7 Μαΐου. Mας κάνει εντύπωση ότι το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου πέρασε σχεδόν απαρατήρητο διότι πραγματικά φέρνει τα πάνω-κάνω, αφαιρώντας από το κράτος ΣΧΕΔΟΝ ΟΛΕΣ του τις αρμοδιότητες  στην αδειοδότηση και τον έλεγχο των οικονομικών δραστηριοτήτων. Στόχος είναι η αδειοδότηση των επιχειρήσεων με …μια υπεύθυνη δήλωση αυτοσυμμόρφωσης προς κάποιους «γενικούς όρους λειτουργίας» ή «ελάχιστα πρότυπα». Οι έλεγχοι μετατίθενται από το στάδιο πριν την έναρξη της δραστηριότητας στο στάδιο ΜΕΤΑ την έναρξη λειτουργίας και δεν πραγματοποιούνται πλέον από κρατικές υπηρεσίες αλλά από ιδιωτικούς φορείς αξιολόγησης.

Πανηγύριζαν οι υποτακτικοί της ELDORADO επειδή το σχέδιο νόμου έχει περιλάβει τις «εξορυκτικές και συναφείς δραστηριότητες» εν γένει στο πεδίο εφαρμογής του. Πράγματι, τι άλλο θα μπορούσε να θελήσει ένας επίδοξος  εκ-μεταλλευτής; Έναρξη λειτουργίας με υπεύθυνη δήλωση, έλεγχος εκ των υστέρων, ιδιώτες ελεγκτές, καμμία δυνατότητα κρατικής παρέμβασης και πλήρης αδιαφάνεια.

Εντελώς διάφορη είναι η άποψη της αρμόδιας ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ του ΥΠΕΚΑ η οποία, όπως θα διαβάσετε στο άρθρο, εισηγήθηκε «να εξαιρεθεί απολύτως από την εφαρμογή του εν λόγω νομοσχεδίου η εκμετάλλευση λατομείων και ορυχείων». Η άποψη της υπηρεσίας ήταν ότι λόγω της ειδικής φύσης του αντικειμένου και της κρισιμότητας των όσων διακυβεύονται, η συγκεκριμένη δραστηριότητα πρέπει να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο.

Παρά την τραγική εμπειρία που έχουμε από κρατικές υπηρεσίες που λειτουργούν σαν όργανα των κάθε λογής «επενδυτών», παρά το ότι έχουμε διαφορές στο τι αντιλαμβανόμαστε ως «δημόσιο συμφέρον», δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε με αυτήν την άποψη (το είχαμε εκφράσει και με άρθρο μας εδώ, πάνω από ένα χρόνο πριν). Θεωρούμε ότι το κράτος χρειάζεται βελτίωση και όχι διάλυση και ότι η «πάταξη της γραφειοκρατίας» δεν μπορεί να είναι άλλοθι για την εγκατάλειψη της βασικής ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ του κράτους να θέτει όρους και να ασκεί έλεγχο για να προστατεύει τον τόπο και το κοινωνικό σύνολο από επιχειρηματικά συμφέροντα που είναι εξ’ορισμού κερδοσκοπικά και που μπορεί να έχουν μεγάλης κλίμακας αρνητικές επιπτώσεις.

Το άρθρο ανέβηκε στο oryktosploutos.net στις 7/5, ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου, άρα υποθέτουμε ότι η πρόταση της υπηρεσίας δεν εισακούστηκε. Θα περιμένουμε να δούμε αν η εξορυκτική δραστηριότητα θα συμπεριληφθεί σε αυτές που με Προεδρικό Διάταγμα θα οριστεί ότι απαιτούν προηγούμενη έγκριση λειτουργίας (άρθρο 7) λόγω κινδύνου για το δημόσιο συμφέρον. ΑΝ βρεθεί ποτέ ότι κάποια δραστηριότητα ενέχει κίνδυνο για το δημόσιο συμφέρον με μια διατύπωση σαν αυτή (άρθρο 7, παρ.2):

«Κίνδυνος για το δημόσιο συμφέρον υπάρχει όταν συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα κατά αντικειμενική κρίση (!) και με βάση τις υπάρχουσες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις προκαλεί συγκεκριμένο κίνδυνο σε συγκεκριμένο δημόσιο συμφέρον».

«Οι διατάξεις του παρόντος νόμου δεν επηρεάζουν σε τίποτα τις διατάξεις περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων» βεβαιώνει η παρ. 5 του άρθρου 1, όμως αυτό φαίνεται ιδιαίτερα προβληματικό αν δει κανείς το πεδίο εφαρμογής του νέου νόμου που εκτός από τις εξορυκτικές περιλαμβάνει μια σειρά άλλων «βαρέων» δραστηριοτήτων (άρθρο 2, παρ.1, αναλυτική λίστα στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ):

• έργα χερσαίων και εναέριων μεταφορών
• υδραυλικά έργα
• λιμενικά έργα
• συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών
• εξορυκτικές και συναφείς δραστηριότητες,
• τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπτυξης, κτιριακού τομέα, αθλητισμού και αναψυχής
• πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις
• υδατοκαλλιέργειες
• βιομηχανικές και συναφείς εγκαταστάσεις
• μεταφορά ενέργειας καυσίμων και χημικών ουσιών
• ειδικά έργα και δραστηριότητες

Απ’οτι φαίνεται, στο εξής θα δούμε να κατασκευάζονται και να λειτουργούν  αεροδρόμια, βιομηχανίες, οικισμοί, ΧΥΤΑ κ.λ.π. ΧΩΡΙΣ την έγκριση του κράτους, μόνο με υπεύθυνη δήλωση και ελάχιστα πρότυπα…

___________________________

Τα μεταλλεία και τα λατομεία δεν είναι περίπτερα και καταστήματα λιανικής!

Στην Βουλή προς ψήφιση βρίσκεται το  νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σχετικά με την «απλούστευση της αδειοδότησης για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας» Σχέδιο Νόμου «Απλούστευση της αδειοδότησης για την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας»

Το υπό ψήφιση νομοσχέδιο επιχειρεί μια οριζόντια παρέμβαση με κοινές αρχές και κατευθύνσεις, καλύπτει σχεδόν το σύνολο των δραστηριοτήτων και βασική καινοτομία είναι ότι πλέον θα επιτρέπεται η λειτουργία χωρίς προηγούμενη παρέμβαση της δημόσιας διοίκησης (δηλ. με υπεύθυνη δήλωση των επιχειρήσεων), με εξαίρεση πάντως τις περιπτώσεις που σχετίζονται με την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και του περιβάλλοντος.

Είναι χαρακτηριστική και η διαβεβαίωση ότι θα μείνει ανέγγιχτος και ο Ν. 4014/11 για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, κάτι που ήδη εχει ενσωματωθεί στο άρθρο άρθρο 1 παρ. 5 του νομοσχεδίου. Επίσης στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι η προστασία του Δημοσίου Συμφέροντος είναι το μόνο όριο στην άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και ορίζει τις εξαιρέσεις.

Το υπό ψήφιση νομοσχέδιο καθορίζει το γενικό θεσμικό πλαίσιο και τις διαδικασίες που θα ακολουθούνται για την ίδρυση, αδειοδότηση και λειτουργία των επιχειρήσεων, χωρίς να υπεισέρχεται στον καθορισμό συγκεκριμένων κριτηρίων και προϋποθέσεων για κάθε Ομάδα οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως αυτές αναφέρονται στο Πεδίο Εφαρμογής του (άρθρο 2).

Εντούτοις, στα πεδίο εφαρμογής του νόμου εντάσσει μέσα σε αυτές τελείως γενικά και την εξορυκτική δραστηριότητα (ομάδα 5) και μάλιστα στο σύνολό της, όπως προβλέπεται στην ΥΑ 1958/12 (ΦΕΚ 21/Β/2012) για την κατηγοριοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης.

Αποψή μας είναι ότι η αδειοδότηση των ορυχείων και των μεταλλείων αλλά και των εγκαταστάσεων που σχετίζονται με αυτές δεν μπορεί να γίνει με μία απλή υπεύθυνη δήλωση «αυτοσυμμόρφωσης» ούτε με ελάχιστα πρότυπα των οποίων τη συμμόρφωση  πιστοποιούν ιδιωτικοί φορείς και μάλιστα εκ των υστέρων. Γενικότερα η εκμετάλλευση/αδειοδότηση δραστηριοτήτων Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΟΠΥ) είναι δημοσίου συμφέροντος όπως επίσης και η προστασία του περιβάλλοντος αλλά και η ασφάλεια και η δημόσια υγεία για τα οποία οι επιπτώσεις της εκμετάλλευσης ΟΠΥ είναι σημαντικότατες και χρήζουν δημοσίου ελέγχου πριν την έναρξή τους λόγω της ειδικής φύσης του αντικειμένου, του υψηλού κόστους επενδύσεων και της ειδικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας που απαιτείται.

Αλλωστε η εκμετάλλευση/αδειοδότηση των συγκεκριμένων δραστηριοτήτων γίνεται σήμερα υπό καθεστώς ειδικής νομοθεσίας στην οποία καθορίζονται αντικειμενικά κριτήρια ώστε να προστατεύονται τα ανωτέρω. Επίσης επειδή οι υπόψη δραστηριότητες στερούνται κοινωνικής αποδοχής απαιτείται ακόμη περισσότερο να παραμείνουν οι αρμοδιότητες της δημόσιας διοίκησης ως εγγυητή της διασφάλισης των ορθών πρακτικών ώστε να υπάρξει η μέγιστη δυνατή αποδοχή από τις τοπικές κοινωνίες αλλά και ευρύτερα.

Με το νομοσχέδιο δίνεται επίσης η δυνατότητα διεξαγωγής των ελέγχων από πιστοποιημένους φορείς όχι μόνο του δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα. Η παροχή αυτή της ελεγκτικής δυνατότητας σε ιδιωτικούς φορείς κρίνεται ιδιαίτερα παρακινδυνευμένη ειδικά στα θέματα ορυκτού πλούτου. Κι αν ακόμη γίνει αποδεκτή η διαδικασία πιστοποίησης να αποδίδεται σε ιδιωτικούς φορείς θεωρούμε ορθό η διαδικασία του ελέγχου να παραμείνει ως αρμοδιότητα του κράτους. Επιπλέον ο συγκεκριμένος τομέας είναι ασύμβατος με την μετάθεση των ελέγχων από το στάδιο έκδοσης της άδειας σε εκείνο της λειτουργίας της επιχείρησης (ex post) όσο κι αν έχουν καθοριστεί συγκεκριμένα πρότυπα.

Ολα τα παραπάνω εχουν εκφραστεί και αρμοδίως από την Γενική Διεύθυνση Φυσικού Πλούτου κατά κατά την διαδικασία της υπηρεσιακής διαβούλευσης του νομοσχεδίου.

Παρατηρήσεις για το Νομοσχέδιο ΥΠΑΑΝ (κ. Χατζηδάκη)

Εξάλλου, με τροπολογία που πέρασε  από το ελληνικό κοινοβούλιο (1457/68  05.5.2014) με σκοπό την άρση περιορισμών στον ανταγωνισμό στον κλάδο των δομικών υλικών :

-Εξομειώνεται ο τρόπος υπολογισμού των μισθωμάτων που καταβάλουν οι λατομικές επιχειρήσεις για τα αδρανή υλικά που εξορύσσονται ως παραπροϊόντα, με τα αντίστοιχα μισθώματα λατομείων αδρανών υλικών του νομού ή της περιφέρειας. Η ρύθμιση γίνεται για λόγους ίσης μεταχείρισης.

-Καταργούνται διατάξεις του Μεταλλευτικού Κώδικα με τις οποίες δινόταν η εξουσία στον Υπουργό να υποχρεώνει τους εκμεταλλευτές μεταλλείων να προμηθεύουν με το σύνολο των εξορυσσομένων προϊόντων Ελληνικές Μεταλλουργικές Βιομηχανίες και αντίστοιχα του Υπουργικού Συμβουλίου να υποχρεώνει σε αναγκαστική εκμίσθωση των μεταλλείων από Ελληνικές Μεταλλουργικές Βιομηχανίες.

Εννοείται πως η πρώτη τουλάχιστον διάταξη ειναι αν οχι λανθασμένη, επιεικώς ανεφάρμοστη. Κι αυτό διότι η απόλυτη εξίσωση των αναλογικών μισθωμάτων στις διαφορετικές περιπτώσεις παραγωγής αδρανών υλικών είναι τεχνικά αδύνατη καθότι στα κατ’ εξοχήν λατομεία αδρανών το αναλογικό μίσθωμα καθορίζεται ως αποτέλεσμα πλειοδοτικής δημοπρασίας ενώ στην περίπτωση των αδρανών που παράγονται ως παραπροϊόντα της εκμετάλλευσης άλλης κατηγορίας ορυκτών δεν είναι δυνατή η δημοπρασία, εφόσον αυτά ανήκουν στον έχοντα το δικαίωμα εκμετάλλευσης επί των ορυκτών αυτών.  Η δε εύρεση του στατιστικού μέσου όρου (των αναλογικών μισθωμάτων!) είναι ενα τεχνικά ανεφάρμοστο πάζλ για τις υπηρεσίες που θα κληθούν να τον εφαρμόσουν!

Ισως εχετε μια απορία. Γαιτί δεν ρωτούν ή δεν ασπάζονται την γνώμη αυτών που γνωρίζουν τον εκάστοτε τομέα;

Την ίδια απορία έχουμε και εμείς!

πηγή antigoldgr