Τρίτη 1 Μαρτίου 2016

Δάνεια δίχως χρήμα; Απλούστατον!

Γράφει ο Cogito ergo sum // Στο Ατέχνως

Το παραμυθάκι έχουμε χρόνια που το ακούμε. Μας το σέρβιρε ο Γιωργάκης, μας το εξήγησε ο Σαμαράς, μας το κάνει λιανά για να το εμπεδώσουμε ο ΣυΡιζΑ. Ποιο παραμυθάκι; Μα το ότι έπρεπε να ταΐσουμε με μερικές δεκάδες δισεκατομμυριάκια τις τράπεζες, επειδή… δεν γινόταν αλλιώς. Αφ’ ενός μεν, μόνον έτσι θα αποφεύγαμε την πτώχευση και θα είχαμε πρόσβαση σε καύσιμα, φάρμακα, τρόφιμα κλπ (όπως χτυπιόταν στα διαγγέλματά του ο Παπαδήμος, αν θυμάστε). Επίσης, μόνον έτσι, με την στήριξη των τραπεζών, μπορεί να διοχετευτεί ζεστό χρήμα στην αγορά (νάτη η ρευστότητα!) και να ξαναπάρει μπροστά η πραγματική οικονομία (νάτη κι η ανάπτυξη!). Αυτά μας τα είπαν, μας τα εξήγησαν, τα καταλάβαμε, τα μάθαμε. Έτσι; Μπράβο. Τώρα είναι ώρα να τα ξεχάσουμε!
Στο θεό σας, πιστέψατε αυτές τις παπαρδέλες; Πιστέψατε ότι οι τράπεζες, με το που παντελόνιασαν τις ενισχύσεις, θα ρίχνανε χαρτούρα στην αγορά; Πάτε καλά, ρε σεις; Για συνέλθετε, σας παρακαλώ. Κι αν επιμένετε να κοιμάστε τον ύπνο τού δικαίου και να ονειρεύεστε ρευστότητα, ανάπτυξη και λοιπά κουραφέξαλα, έρχεται το δίδυμο θεσμών-Blackrock να σας ξυπνήσει.
Παρενθεσούλα για τους αδαείς. Η Blackrock είναι μια πολιτειακή εταιρεία διαχείρισης επενδύσεων, η μεγαλύτερη στον κόσμο. Ανάμεσα στις δουλειές που αναλαμβάνει, είναι και η διαχείριση των κρίσεων. Στην Ελλάδα έχει αναλάβει την αξιολόγηση των ελληνικών τραπεζών και τροφοδοτεί με τα πορίσματα και τις συστάσεις της τους θεσμούς. Α! Αναλαμβάνει, επίσης, την διαχείριση των κόκκινων δανείων. Κλείνει η παρενθεσούλα.

Τι λέει, λοιπόν, η Blackrock (και, κατ’ επέκταση, το κουαρτέτο); Λέει ότι η αύξηση των δανείων που χορηγούν οι τράπεζες πρέπει να είναι ανάλογη του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ. Με απλά λόγια: όσο η χώρα βρίσκεται σε ύφεση, οι τράπεζες θα μαζεύουν τα δάνεια που έχουν χορηγήσει και δεν θα δίνουν ούτε σέντσι καινούργια. Κι αφού οι προβλέψεις για το 2016 κάνουν λόγο για αύξηση 0,8% του ΑΕΠ (ο Σταθάκης λέει ότι μπορεί να φτάσουμε και το 1,5% αλλά ας μη γελάσουμε και ρίξουμε το επίπεδο), η Blackrock συστήνει -και το κουαρτέτο συμφωνεί- τα νέα δάνεια που θα δώσουν οι τράπεζες να μη ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο. Δηλαδή, τρίχες.
Κάπου εδώ τρελλαίνεσαι. Για να βγεις από την ύφεση, χρειάζεσαι καινούργιες δουλειές. Παναπεί, φρέσκο χρήμα. Δηλαδή, για να αναπτυχθείς πρέπει να έχεις εξασφαλίσει την απαραίτητη ρευστότητα. Πού θα βρεις χρήμα, όμως, αν δεν σου το δώσουν οι τράπεζες, οι οποίες θα περιμένουν πρώτα να έρθει η ανάπτυξη και μετά να σπρώξουν λεφτά στην αγορά; Έλα ντε…

cogi2

Τώρα, θα ρωτήσετε γιατί στα κομμάτια ξοδέψαμε τόσα δισεκατομμύρια στην στήριξη των τραπεζών. Υποτίθεται ότι το κάναμε για να βγει χρήμα στην αγορά. Λοιπόν, προσέξτε δυο-τρία πραγματάκια, για να μην έχετε κουτές απορίες:
Πρώτα και κύρια, μάθετε ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν δανειοδοτηθεί με κάπου 130 δισ. από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία αποτελεί το ένα από τα τέσσερα μέρη του κουαρτέτου. Επειδή, λοιπόν, η ΕΚΤ ενδιαφέρεται πρωτίστως για την εξασφάλιση των δανεικών της και χέστηκε για την ανάπτυξη οποιασδήποτε χώρας, μπλοκάρει τις δανειοδοτήσεις ώστε να μπορούν οι τράπεζες να τακτοποιούν έγκαιρα και σωστά τις υποχρεώσεις τους απέναντί της. Για να ενισχύσει την αγορά, η ΕΚΤ έβγαλε ένα κονδύλι μόλις 18 δισ. για τις 55 συστημικές τράπεζες της Ευρώπης. Κι επειδή μπορεί να μη τα πηγαίνετε καλά με τα νούμερα, ας σας δώσω ένα στοιχείο για να κάνετε τις συγκρίσεις: από το ΕΣΠΑ, οι εταιρείες συμφερόντων Μπόμπολα και μόνο (Ελλάκτωρ κλπ) πήραν κάπου 9 δισ. Συνεννοηθήκαμε; Μπράβο.
Δεύτερον, πάνω από τα μισά των χρημάτων με τα οποία ενισχύσαμε τις τράπεζές μας δεν υπάρχουν πλέον! Μήπως νομίζετε ότι τα κάπιταλ κοντρόλ επιβλήθηκαν επειδή η θεια-Κατίγκω πανικοβλήθηκε και σήκωσε τις πενταροδεκάρες που είχε στο ταμιευτήριο; Να σας θυμίσω ότι εν μέσω κάπιταλ κοντρόλ, προ διμήνου, οι Θέμος Αναστασιάδης και Τάσος Καραμήτσος δεν προβληματίστηκαν ιδιαίτερα για το πού θα βρουν ένα εκατομμύριο προκειμένου να πάρουν το μερίδιο της Καθημερινής στην «Ευρώπη». Μετριοπαθείς υπολογισμοί δείχνουν ότι οι καταθέσεις ελλήνων στο εξωτερικό και οι επενδύσεις τους σε τίτλους και ακίνητα εκτός συνόρων αυξήθηκαν την τελευταία πενταετία κατά 80 δισ. Επειδή αυτό το γνωρίζουν οι θεσμοί, σημειώνουν ότι, αν αυτά τα λεφτά αρχίσουν να επιστρέφουν, τότε οι τράπεζες θα μπορούν να χορηγούν δάνεια ισόποσα προς τα χρήματα που θα γυρίζουν. Το μόνο που δεν μας λένε είναι πόσα απ’ αυτά τα λεφτά τα έχουν τοποθετήσει στο εξωτερικό οι ίδιες οι τράπεζες ή οι θυγατρικές τους.
Τρίτον, οι τράπεζες δεν λένε όχι εκ προοιμίου. Επιμένουν ότι η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων είναι εφικτή, έστω και με μικρότερα ποσά. Ήδη, αν προσέξατε, άρχισαν να σκάνε μύτη δειλά-δειλά κάποιες σχετικές διαφημίσεις. Όμως, για να πάρει κάποιος δάνειο θα πρέπει (α) να έχει επαρκείς εγγυήσεις, (β) να διαθέτει βιώσιμο προϊόν, (γ) να είναι επιχειρηματικά υγιής, (δ) η δραστηριότητά του να έχει εξαγωγικό χαρακτήρα και (ε) η επιχείρησή του να έχει προοπτικές. Πώς έλεγε εκείνο το αμίμητο του -παλιού, καλού- Χάρρυ Κλυν «λαέ της Αθήνας, λαέ των Πετραλώνων, λαέ της οδού Μακεδονομάχων, αγαπητέ μου Θανάση»; Έτσι ακριβώς.
Ελπίζω ότι έγινε σαφές το πώς θα έρθει η περίφημη ανάπτυξη. Αφού εμείς δεν έχουμε λεφτά για να κάνουμε δουλειές, θα τις εκχωρήσουμε στους ξένους επενδυτές και στους ντόπιους μεγαλοκεφαλαιούχους, οι οποίοι θα τις κάνουν με δικά τους λεφτά (άντε και με καμμιά επιδότηση από τίποτε ΕΣΠΑ ή μέσω τίποτε ΣΔΙΤ). Εμείς όσα λεφτά έχουμε (για την ακρίβεια, όσα μας έχουν απομείνει) θα τα δώσουμε για ξοφλήσουμε τα χρέη μας. Απλούστατον!