Διακυβεύματα και... μασκαρέματα

«Η Ευρωπαϊκή Ενωση αντιμετωπίζει πρωτοφανείς προκλήσεις, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στο εσωτερικό της: Περιφερειακές συρράξεις, τρομοκρατία, αυξανόμενες μεταναστευτικές πιέσεις, προστατευτισμός, κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες (...) Η ενότητα είναι αναγκαιότητα, αλλά και ελεύθερη επιλογή μας. Το κάθε κράτος, μόνο του, θα είχε περιθωριοποιηθεί από την παγκόσμια δυναμική. Μόνο αν είμαστε ενωμένοι μπορούμε να επηρεάσουμε τη δυναμική αυτή και να προστατεύσουμε τα κοινά μας συμφέροντα και αξίες (...)».

Το παραπάνω απόσπασμα από τη «διακήρυξη της Ρώμης», που υπογράφτηκε το Σάββατο στα 60χρονα της ιμπεριαλιστικής ένωσης, είναι παραπάνω από ενδεικτικό για τους λόγους που τα καπιταλιστικά κράτη που τη συγκροτούν, παλεύουν, σε αυτήν τουλάχιστον τη φάση, μέσα σε συνθήκες που οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και η καπιταλιστική ανισομετρία δυναμώνουν τις φυγόκεντρες τάσεις, για να εξασφαλίσουν τη συνοχή της.

Εκείνο που - ακόμα - τους ενώνει, παρά τις μεγάλες διαφορές και τους ανταγωνισμούς, που έγιναν ακόμα μεγαλύτεροι στα χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης αλλά και σήμερα στην προσπάθεια να φορτώσουν ο ένας στον άλλο το «μουντζούρη» της απαξίωσης κεφαλαίων ώστε να πάρει μπρος η καπιταλιστική κερδοφορία, είναι η αναζήτηση κοινού συμφέροντος των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Αλλωστε, ολόκληρη η «διακήρυξη της Ρώμης» ασχολείται με το ζήτημα αυτό, τη θωράκιση δηλαδή της «ανταγωνιστικότητας» του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, απέναντι στα υπόλοιπα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Είτε η θωράκιση αυτή αφορά τις «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», την «ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης» και τη διασφάλιση του «ενεργειακού εφοδιασμού» των ευρωπαϊκών μονοπωλίων είτε το σχετιζόμενο με αυτά ζήτημα της αναβάθμισης της παρουσίας της ΕΕ στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς που οξύνονται στην περιοχή, με επίκεντρο το μοίρασμα πλουτοπαραγωγικών πηγών, δρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων και Ενέργειας, κρίσιμων «πόστων».

***

 

Δεν είναι τυχαίο ότι, μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, στη «διακήρυξη της Ρώμης» ιεραρχούνται ψηλά τα ζητήματα της λεγόμενης «Ασφάλειας» και «Αμυνας», με τους ηγέτες της ΕΕ να δεσμεύονται ότι θα επιταχύνουν την προσπάθεια αναβάθμισης των κατασταλτικών και στρατιωτικών μηχανισμών των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, λέγοντας ότι στοχεύουν σε «μια ισχυρότερη Ευρώπη στην παγκόσμια σκηνή: Μια Ενωση που (...) θα προάγει τη σταθερότητα και την ευημερία στην άμεση γειτονιά της ανατολικά και νότια, αλλά και στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική και παγκοσμίως. Μια Ενωση έτοιμη να αναλάβει περισσότερες ευθύνες και να συνδράμει για τη δημιουργία μιας περισσότερο ανταγωνιστικής και ολοκληρωμένης αμυντικής βιομηχανίας. Μια Ενωση που θα δεσμεύεται να ενισχύει την κοινή της ασφάλεια και άμυνα, και σε συνεργασία και συμπληρωματικά με τον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου...».
Ούτε, άλλωστε, είναι τυχαίες στην ίδια κατεύθυνση οι παρεμβάσεις όπως αυτή του σοσιαλδημοκράτη ΥΠΕΞ της Γερμανίας, Ζ. Γκάμπριελ (στο «Βήμα»), πως «μια οπισθοδρόμηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δεν την επιθυμούμε. Αυτό επιτάσσει και η κοινή γεωπολιτική λογική. Ο κόσμος μας έχει γίνει ασταθής. Αν θέλουμε η φωνή μας να διατηρήσει τη δύναμη και την επιρροή της, τότε δεν πρέπει να φυλλορροούμε. Θέλουμε να συνεργαστούμε πολύ στενότερα στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, της πολιτικής ασφάλειας και της άμυνας στην Ευρώπη, γιατί μελλοντικά θα κληθούμε να αναλάβουμε περισσότερη ευθύνη». Εφερε δε ως παραδείγματα τους ανταγωνισμούς στα Βαλκάνια και τη «σταθερότητα στην περιοχή της Νότιας Μεσογείου (που) μας αφορά άμεσα. Εκεί απαιτείται δράση εκ μέρους της Ευρώπης - και για το δικό μας συμφέρον».
Εξίσου αποκαλυπτικά είναι τα λεγόμενα και του Α. Ταγιάνι, προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίος δήλωσε (στην «Καθημερινή») πως «κανένα ευρωπαϊκό κράτος δεν διαθέτει από μόνο του την ισχύ να διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Ρωσία». Κάνοντας - ανάμεσα στα άλλα - και εκείνος λόγο (υπό το φως και των σχετικών πρόσφατων αποφάσεων της ΕΕ) για το ότι «...απαιτείται κοινή στρατηγική που θα εστιάζεται στην ανάπτυξη της Αφρικής (...) Ενα σχέδιο Μάρσαλ για την Αφρική», αποτυπώνοντας το «ενδιαφέρον» των ευρωπαϊκών μονοπωλίων να πατήσουν πιο αποφασιστικά πόδι, σε σύγκρουση με άλλα καπιταλιστικά κράτη και ιμπεριαλιστικά κέντρα και αξιοποιώντας διάφορα προσχήματα, στην ήπειρο που θεωρείται όχι μόνο «χρυσωρυχείο» πρώτων υλών, αλλά και πεδίο κερδοφόρας διοχέτευσης των τεράστιων υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων.

***

 

Στο φως των παραπάνω πραγματικών «διακυβευμάτων» για την ιμπεριαλιστική ένωση, μοιάζει ως κακόγουστο και προκλητικό για το λαό αστείο η προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει ότι η ΕΕ μπορεί τάχα να απαρνηθεί το χαρακτήρα της ως ένωσης του κεφαλαίου για να υποστηρίξει... τα δικαιώματα της εργατικής τάξης που εκμεταλλεύεται, αλλά και ότι η υπογραφή της στη διακήρυξη μπήκε αφού πρώτα ο πρωθυπουργός «χτύπησε το χέρι στο τραπέζι» και ζήτησε να γίνει ρητή αναφορά στην «κοινωνική Ευρώπη» και στην καταπολέμηση της ανεργίας, ως τάχα «χαρτί» για τη διαπραγμάτευση και ενάντια στις «παράλογες απαιτήσεις» του ΔΝΤ για τα Εργασιακά.

Κακόγουστο αστείο όχι μόνο γιατί η «ανταγωνιστικότητα» του ευρωπαϊκού κεφαλαίου απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα περνάει απαραίτητα μέσα από την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης όλης της Ευρώπης. Αλλά και γιατί δεν μπορεί να κρυφτεί ότι η «πρεμούρα» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ για τη συνοχή της ΕΕ και για να παραμείνει η Ελλάδα στο «σκληρό πυρήνα» της ιμπεριαλιστικής ένωσης δεν αφορά το λαό, που θα συνεχίσει να ματώνει μεταφορικά ή ακόμα και κυριολεκτικά για να πιάνονται οι στόχοι των καπιταλιστών, αλλά την αστική τάξη της χώρας που βλέπει τους στρατηγικούς της στόχους (π.χ. προσέλκυση κεφαλαίων, ανάδειξη της Ελλάδας σε «ενεργειακό και διαμετακομιστικό κόμβο», «εξαγωγικός προσανατολισμός» κ.ο.κ.) να περνάνε μέσα από τη διατήρηση και αναβάθμιση της θέσης της στην ιμπεριαλιστική ένωση.

Για μια ακόμα φορά επιβεβαιώνεται ότι η εργατική τάξη και ο λαός δεν μπορεί να περιμένουν τίποτα από τα παζάρια, τις εύθραυστες ισορροπίες και τα διάφορα σενάρια για το μέλλον των ιμπεριαλιστικών ενώσεων. Αντίθετα, πρέπει να αξιοποιήσουν τις δυσκολίες και τους ανταγωνισμούς στο αστικό στρατόπεδο, δυναμώνοντας την ενιαία πάλη ενάντια στις ιμπεριαλιστικές ενώσεις και την εξουσία του κεφαλαίου σε κάθε χώρα, βαδίζοντας μαζί με τους κομμουνιστές στο μόνο δρόμο που οδηγεί στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών: Αυτόν της εργατικής εξουσίας.

Τ. Γαλ.

 

Ριζοσπάστης