Η Ασφάλιση - εμπόρευμα και οι εργαζόμενοι πελάτες

H κυβέρνηση της ΝΔ, αξιοποιώντας το ήδη διαμορφωμένο αντιασφαλιστικό οπλοστάσιο όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων και ιδιαίτερα τον νόμο - έκτρωμα του ΣΥΡΙΖΑ, τον νόμο Κατρούγκαλου, προχωρά στη συνολική ιδιωτικοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος.

Η κυβερνητική προπαγάνδα, μπροστά στη βόμβα που βάζει στο κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα, κατασκευάζει στοιχεία για να χρυσώσει το χάπι. Η συζήτηση γύρω από τα ποσοστά αναπλήρωσης ή τις τάχα αυξήσεις στους μισθούς αποτελεί αντιπερισπασμό μπροστά στη συνολική επίθεση που προετοιμάζεται. Η κυβέρνηση, πετώντας το τυράκι της μείωσης των εισφορών, φτιάχνει εμβληματικούς τίτλους στα ΜΜΕ προσπαθώντας να ξεγελάσει τους εργαζόμενους. Με ταχυδακτυλουργικά τρικ μετατρέπει τις μειώσεις των μισθών σε αυξήσεις, κρύβοντας πως η εισφορά που καταβάλλεται από τους εργοδότες και από την οποία απαλλάσσονται, είναι μέρος του εργατικού μισθού.

Η ανταποδοτικότητα που αναφέρει ως στοιχείο ισότητας, αποτελεί το πιο καραμπινάτο στοιχείο διάλυσης της Κοινωνικής Ασφάλισης. Η ανταποδοτικότητα στην Κοινωνική Ασφάλιση σημαίνει και τυπικά πλέον πως η Κοινωνική Ασφάλιση αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα, ως ένας ψυχρός οικονομικός δείκτης, ο οποίος δεν παίρνει υπόψη ότι ο εργαζόμενος, εκτός από τις ασφαλιστικές εισφορές, έχει δώσει τα νιάτα του, τη ζωή του, την υγεία του κατά τη διάρκεια του εργάσιμου βίου.

* * *

Το κεφαλαιοποιητικό σύστημα και η ανταποδοτικότητα είναι η βάση με την οποία λειτουργεί η ιδιωτική ασφάλιση. Οι εισφορές των εργαζομένων χρησιμοποιούνται ως μέσο επένδυσης, από τα αποτελέσματα της οποίας καθορίζεται καταρχάς το επίπεδο της σύνταξης. Με τον τρόπο αυτόν η Ασφάλιση αντιμετωπίζεται ως ατομική υπόθεση, το κράτος και η εργοδοσία απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις τους, το επίπεδο των συντάξεων και των παροχών αποσπάται από το ύψος του μισθού και τις ανάγκες της εργατικής οικογένειας.

Τα κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν ότι με τις «ατομικές μερίδες» επιτυγχάνεται η πραγματική σύνδεση «εισφορών και παροχών», ξεπερνιέται το πρόβλημα της «βιωσιμότητας» των Ταμείων, ενώ μέσω των «επενδύσεων» σε διαφοροποιημένα «επενδυτικά προϊόντα» διασφαλίζονται καλύτερα τα γηρατειά.

Η αλήθεια για όλα τα παραπάνω είναι πως μετατρέπουν τον εργαζόμενο σε τζογαδόρο που επενδύει σε χρηματιστηριακές λοταρίες τους κόπους της ζωής του. Η τάχα καλύτερη «διασφάλιση» που εξασφαλίζεται μέσω του κεφαλαιοποιητικού συστήματος, απαντάται από το περιεχόμενο του καταστατικού του επαγγελματικού ταμείου στα Ελληνικά Χρηματιστήρια, που ενέκρινε μόλις πριν από ένα μήνα ο υφυπουργός Εργασίας. Τα επαγγελματικά ταμεία αποτελούν μια μορφή τζόγου, την οποία στηρίζει η απαξιωμένη πλειοψηφία της ΓΣΕΕ.

Στο άρθρο 31 του καταστατικού, το οποίο αναφέρεται στην εφάπαξ παροχή που θα πρέπει να πάρουν οι ασφαλισμένοι στο τέλος του εργάσιμου βίου τους, διαβάζουμε: «Ο κλάδος συνταξιοδοτικών παροχών εφαρμόζει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα προκαθορισμένης εισφοράς. Δεν εγγυάται το ύψος της εφάπαξ παροχής ούτε το ύψος της επενδυτικής απόδοσης ούτε το ύψος των επενδυτικών εξόδων». Δηλαδή, ενώ η εισφορά θα είναι προκαθορισμένη, οι καρποί που θα λάβει ο εργαζόμενος στο μέλλον αποτελούν μυστήριο, «άγνωστο χ».

* * *

Ακόμα και το σημερινό, κρεουργημένο από τις κυβερνήσεις και τους εργοδότες κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα, με τα συνεχή πλήγματα στα Ταμεία και στις παροχές του, είναι εμπόδιο για την πλήρη ελευθερία των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, που πανηγυρίζουν με τον τίτλο «Η ώρα της ιδιωτικής ασφάλισης ήρθε».

Οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα. Αντιμετωπίζουν την Ασφάλιση ως εμπόρευμα και τους εργαζόμενους ως πελάτες. Πέρα από τα γνωστά κραχ των «ENRON» και «Maxwell» στο εξωτερικό, έχουμε και στη χώρα μας αντίστοιχα παραδείγματα. «Οι φίλοι του ασφαλιστικού ομίλου της Ασπίς Πρόνοια θεωρούν ότι πρόκειται για τον πλέον δυναμικό όμιλο, κατέχοντας τη 2η θέση στην ασφαλιστική αγορά», έγραφαν την άνοιξη του 2009 οι οικονομικές στήλες. Μετά από 3 μήνες, το κραχ λόγω του λουκέτου της ασφαλιστικής «Ασπίς Πρόνοια» έκανε κρότο σε όλη τη χώρα.

Είναι προφανές πως όταν αναφερόμαστε στις μελλοντικές συντάξεις, μιλάμε για τους κόπους μιας ζωής που εξασφαλίζουν το μοναδικό οικονομικό στήριγμα μετά το τέλος του εργάσιμου βίου. Δεν μπορεί να εξισώνεται η σύνταξη με την ασφάλιση ενός τιμονιού, ενός παρμπρίζ ή μιας κλοπής αυτοκινήτου. Γι' αυτό και δεν επιτρέπεται να αφήσουμε να υπάρχουν τζόγος, «ρίσκο» και «επένδυση» πάνω στις ζωές μας.

* * *

Το ζήτημα της Κοινωνικής Ασφάλισης είναι ζήτημα ταξικό. Οταν αναφερόμαστε στην Κοινωνική Ασφάλιση, δεν στεκόμαστε μόνο στο συνταξιοδοτικό. Το Ασφαλιστικό περιλαμβάνει την προστασία των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς, τα ΒΑΕ, παροχές που προστατεύουν τη μητρότητα, παροχές Υγείας και Πρόνοιας, εργαστηριακές εξετάσεις, τα φάρμακα. Είναι η ομπρέλα που βρίσκεται πάνω από την εργατική οικογένεια, μια δέσμη δικαιωμάτων που κατακτήθηκαν μέσα από αιματηρούς αγώνες. Πρέπει να είναι, με ευθύνη του κράτους, καθολική, υποχρεωτική, δημόσια και η Υγεία - Πρόνοια δημόσια και δωρεάν για όλους.

Ως ταξικό ζήτημα αποτελεί πεδίο σύγκρουσης με το κεφάλαιο, τις κυβερνήσεις και τα κόμματά του. Οπως δεν είναι «εθνική υπόθεση» η «ανταγωνιστικότητα» και η κερδοφορία του κεφαλαίου, έτσι ακριβώς δεν μπορεί να είναι «εθνική υπόθεση» και οι παράγοντες που την καθορίζουν. Για τον εργαζόμενο η Κοινωνική Ασφάλιση είναι το ελάχιστο και αναγκαίο αγαθό που μπορεί και πρέπει να του επιστραφεί από τον πλούτο που παράγει, καθώς αυτός είναι που πληρώνει από τον μισθό του για την Υγεία και τη σύνταξή του. Πρώτη αγωνιστική απάντηση θα δοθεί στις 30 Νοέμβρη, με ενιαία απάντηση εργατικών και συνταξιουχικών σωματείων.

(Το άρθρο αναδημοσιεύεται από την «Εφημερίδα των Συντακτών»)

Θανάσης ΓΚΩΓΚΟΣ
Μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ, του ΔΣ της ΓΣΕΕ και του ΔΣ 

Ριζοσπάστης   Τετάρτη 20 Νοέμβρη 2019