Όσο τα όπλα βρίσκονται στα χέρια μιας κλίκας, που είναι στην υπηρεσία των μεγάλων συμφερόντων και όχι στα δικά της χέρια, η εργατική τάξη θα είναι καταδικασμένη σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, σε μια άθλια ύπαρξη, όσα ψίχουλα κι αν της πετάξουν αυτά τα μεγάλα συμφέροντα και οι προνομιούχοι από το φαγοπότι τους!
Φιδέλ Κάστρο Ρους
(Fidel Alejandro Castro Ruz)
13 Αυγούστου 1926, Μπιράν – 25 Νοεμβρίου 2016, Αβάνα
*
Μετάφραση – Σημειώσεις
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο
*
Ύμνος στον Φιντέλ
Δεν ξέρω πώς μεγάλωσες, μα σ’ έφερε το κύμα,
του αφρού του η κρέμα, αμύγδαλο χωριάτικης αυγούλας,
ξεπήδησες απ’ του βουνού το νεύμα κι απ’ του πούμα
του ατίθασου την πονηριά κι από οργισμένο αμόνι.
Του ήλιου οι φοίνικες κι οι αγροί, του Οριέντε οι λόφοι,
καθάριο σ’ έπλασαν κι αγνό, κι από νερό αναμμένο.
Πήρες κάτι απ’ τη σέιμπα και απ’ τη δροσιά της σέλβας
εκεί που ηχεί ολοζώντανος, λαμπρός ο καταρράχτης.
Έχεις τα νύχια του αίλουρου, βαστάς αστροπελέκια
που οργώνουνε τη στέρφα γη με την παλληκαριά σου.
Μέχρι και του πικρού ψωμιού τη γεύση έχεις αλλάξει
γιατί τα πάντα γύρω σου ξέρουνε την καρδιά σου.
Πούρα δελ Πράδο
(Μτφρ: Μπ. Ζαφειράτος)
*
Κεντρική φωτό: Ο Φιντέλ σε ομιλία του στις 2.2.2001 / Getty
*
Η κατάκτηση της εξουσίας:
Ο μόνος στόχος για τον οποίο πρέπει να αγωνιστεί η εργατική τάξη!
Fidel es inmortal! Φιδέλ Αλεχάντρο Κάστρο Ρους (Fidel Alejandro Castro Ruz)
Μπιράν Επαρχίας Οριέντε, 13 Αυγούστου 1926 – Αβάνα, 25 Νοεμβρίου 2016
Σχέδιο (2ο από 3 του Κομαντάντε), Μπάμπης Ζαφειράτος, 28.XI.2016 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)
Η Επανάσταση διέτρεχε τον κίνδυνο να υποθηκευτεί για πολλά χρόνια και τον κίνδυνο να εμποδιστεί η δική της προέλαση. Γιατί αυτή ήταν μια εργατική τάξη που είχε ζήσει για επτά χρόνια κάτω από την καταπίεση, κάτω από τον μουχαλισμό [εργατοπατερισμός, βλ. σημ.] (ΕΠΙΦΩΝΗΜΑΤΑ ΑΠΟΔΟΚΙΜΣΙΑΣ: ΕΞΩ!… ΕΞΩ ΟΙ ΜΟΥΧΑΛΙΣΤΕΣ!) και μια εργατική τάξη που δεν της δίδαξαν τον σωστό δρόμο· μια εργατική τάξη που δεν της δίδαξαν ότι ήταν θύμα της εκμετάλλευσης αυτών των συμφερόντων· μια εργατική τάξη που ήθελαν να παραδοθεί στο γεγονός ότι η εξουσία θα παρέμενε για πάντα στα χέρια των εχθρών αυτής της τάξης, των εχθρών της εργατικής τάξης, των εκμεταλλευτών της εργατικής τάξης, ότι αυτή η εξουσία θα παρέμενε στα χέρια των ξένων μονοπωλίων, σε μια στρατιωτική κλίκα, σε πολιτικές ομάδες, στα μεγάλα βιομηχανικά συμφέροντα, στα μεγάλα συμφέροντα των γαιοκτημόνων, των εμπόρων.
Με άλλα λόγια, η πολιτική εξουσία του έθνους θα παρέμενε επ’ αόριστον και εις sécula seculorum [στον αιώνα των αιώνων, βλ. σημ.] στα χέρια των εχθρών των εργαζομένων· και οι εργαζόμενοι να παραιτηθούν, να εγκαταλείψουν τον αιώνιο και τον ακατάπαυστο αγώνα για ένα ακόμη ψίχουλο, για ένα ακόμη πλεονέκτημα.
Και αυτό το πλεονέκτημα δεν έπαψε να είναι αναρχικό στοιχείο μέσα στην κοινωνία, δεν έπαψε να γίνεται και βίτσιο. Γιατί οι εργαζόμενοι δεν σκέφτονταν σαν τάξη, σκέφτονταν σαν κλάδος, σαν συντεχία· και οι μάχες στις οποίες οδηγούνταν δεν ήταν μάχες για την τάξη, πόσο μάλλον για ολόκληρο τον λαό. Τους έσπρωχναν να παλέψουνε για ένα ακόμα ψιχουλάκι.
Για τον έναν κλάδο δεν είχαν σημασία οι άλλοι εργατικοί κλάδοι, δεν είχε σημασία η υπόλοιπη τάξη, δεν είχε σημασία το υπόλοιπο έθνος, δεν είχε σημασία ο άνεργος, δεν είχε σημασία το μέλλον. Και αντάλλαξαν τα πάντα, όπως εκείνος της Βίβλου, αντί πινακίου φακής, αντάλλαξαν τα πρωτοτόκια της εργατικής τάξης, το δικαίωμα της εργατικής τάξης να κυβερνά και να οδηγεί τη χώρα, το αντάλλαξαν με ένα άθλιο πιάτο φακές! (ΧΕΙΡΟΚΡΟΤΗΜΑΤΑ)
Το μέλλον δεν είχε σημασία· και ζούσαμε σ’ αυτόν τον φαύλο κύκλο: για ένα διαρκώς άθλιο παρόν και ξεχνώντας πάντα ένα καλύτερο μέλλον. Και αυτή ήταν η νοοτροπία που θέλησαν να καλλιεργήσουν σε κάθε εργασιακό τομέα οι ηγέτες χωρίς επαναστατική συνείδηση, οι ηγέτες μεσάζοντες, οι ξεπουλημένοι ηγέτες, οι ηγέτες στην υπηρεσία των μεγάλων συμφερόντων.
Και αν η αύξηση των πλεονεκτημάτων σε έναν τομέα ―που σήμερα θα μπορούσε να είναι ο ηλεκτρισμός, αύριο οι μεταφορές, χτες η υφαντουργία ή οποιοσδήποτε άλλος κλάδος― συνεπαγόταν φορολόγηση για τους υπόλοιπους, δεν είχε σημασία.
Ο εργάτης διδάχτηκε να μη σκέφτεται το υπόλοιπο κομμάτι του λαού, ο εργάτης διδάχτηκε να μη σκέφτεται τους άλλους ανθρώπους της τάξης του: «Σήμερα επιβαρύνω όλους τους άλλους, αύριο θα επιβαρύνουν εμένα». Και ζούσαμε σ’ αυτόν τον φαύλο κύκλο, τον εγωιστικό και τον μίζερο.
Όχι μόνο ξεχνάγαμε τους εργαζόμενους που δεν ήταν από τον κλάδο μας, αλλά ξεχνάγαμε, για παράδειγμα, ότι εκεί στα χωράφια, αποδιοργανωμένοι και διασκορπισμένοι, υπήρχαν εργατικοί κλάδοι που δεν μπορούσαν να δώσουν τη μάχη, επειδή δεν είχαν τα πλεονέκτημα να ζουν στην πρωτεύουσα, επειδή δεν είχαν το πλεονέκτημα να βρίσκονται στις βιομηχανίες.
Και τότε, ενώ αυτό το πολύ σημαντικό κομμάτι της χώρας καταδικαζόταν και καταδικαζόταν, οι εργαζόμενοι που ήταν σε καλύτερες στρατηγικές θέσεις για να δώσουν τις μάχες στον τομέα τους, έδιναν τις μάχες τους. Κι έτσι η πόλη μεγάλωνε κ α ι σε βάρος της υπαίθρου, ενώ οι κλάδοι που ζούσαν στην πόλη είχαν περισσότερη δύναμη να κινητοποιηθούν, πάλευαν να βελτιώσουν τον εαυτό τους, ενώ όσοι ζούσαν διάσπαρτοι στην υπόλοιπη χώρα δεν είχαν την ευκαιρία ούτε τα πλεονεκτήματα της πάλης.
Κι ενώ κάναμε τους ανθρώπους της υπαίθρου να πληρώνουν πολύ υψηλότερες τιμές για τα προϊόντα της πόλης, θέλαμε να συνεχίσουμε να πληρώνουμε ένα εξευτελιστικό τίμημα για τα προϊόντα της υπαίθρου, που ήταν αυτό με το οποίο ζούσαν εκείνοι οι άνθρωποι! (ΧΕΙΡΟΚΡΟΤΗΜΑΤΑ)
Οι εργαζόμενοι δεν διδάχτηκαν να σκέφτονται. Οι εργαζόμενοι των πόλεων δεν διδάχτηκαν να σκέφτονται τους εργαζόμενους στα χωράφια· και οι εργαζόμενοι αγρότες έμεναν στην ουρά.
Και μόνο μετά τον θρίαμβο της Επανάστασης ξύπνησε στους εργαζόμενους της πόλης το αίσθημα της αλληλεγγύης, της συντροφικότητας και της αδερφοσύνης με τους εργάτες της υπαίθρου.
Η εργατική τάξη κρατήθηκε ανίσχυρη, διαιρέθηκε· όχι αγωνιζόμενη για τους πραγματικούς στόχους που πρέπει να αγωνιστεί η εργατική τάξη. Και ποιος είναι ο πρώτος στόχος για τον οποίο πρέπει να αγωνιστεί η εργατική τάξη, ο μόνος στόχος για τον οποίο πρέπει να αγωνιστεί βασικά μια εργατική τάξη σε μια σύγχρονη χώρα; H κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας! (ΧΕΙΡΟΚΡΟΤΗΜΑΤΑ και ΕΠΕΥΦΗΜΙΕΣ: ΦΙΝΤΕΛ!… ΦΙΝΤΕΛ!…)
Επειδή η εργατική τάξη είναι η απόλυτη πλειοψηφική τάξη. Η εργατική τάξη είναι η γόνιμη και δημιουργική τάξη, η εργατική τάξη είναι αυτή που παράγει όλο τον πλούτο που υπάρχει σε μια χώρα.
Και όσο η εξουσία δεν είναι στα χέρια της, όσο η εργατική τάξη επιτρέπει να βρίσκεται η εξουσία στα χέρια των αφεντικών που την εκμεταλλεύονται, στα χέρια των κερδοσκόπων που την εκμεταλλεύονται, στα χέρια των γαιοκτημόνων που την εκμεταλλεύονται, στα χέρια των μονοπωλίων που την εκμεταλλεύονται, στα χέρια ξένων ή ντόπιων συμφερόντων που την εκμεταλλεύονται, όσο τα όπλα βρίσκονται στα χέρια μιας κλίκας, που είναι στην υπηρεσία αυτών των συμφερόντων, και όχι στα δικά της χέρια, η εργατική τάξη θα είναι καταδικασμένη σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, σε μια άθλια ύπαρξη, όσα ψίχουλα κι αν της πετάξουν αυτά τα μεγάλα συμφέροντα και οι προνομιούχοι από το φαγοπότι τους!
(Απόσπασμα από την ομιλία του Φιντέλ στη Γενική Συνέλευση των εργαζομένων στα Εργοστάσια Ηλεκτρικής Ενέργειας, που πραγματοποιήθηκε στο θέατρο CTC, στις 14 Δεκεμβρίου 1960)
(Μετάφραση: Μπ. Ζαφειράτος)
Ο Φιντέλ στο CTC (14/12/1960)
*
ΣΤΜ
Ο Ύμνος στον Φιντέλ (Canto a Fidel) της Πούρα δελ Πράδο (Pura del Prado, 8 Σεπ. 1931, Σαντιάγο ντε Κούβα – 16 Οκτ. 1996, Μαϊάμι, ποιήτρια, δημοσιογράφος, ηθοποιός) είναι οι τρεις πρώτες εισαγωγικές στροφές από εκτενές ποίημά της (στα προσεχώς ολόκληρο) και προέρχεται από το βιβλίο, Ταξίδι στους Καρπούς (Viaje a los frutos), Αβάνα 2006 (σ. 40), μια ανθολογία με ποιήματα, κείμενα και μαρτυρίες για τον αθάνατο Κομαντάντε.
CTC (Central de Trabajadores de Cuba): Το συνδικαλιστικό κέντρο των εργαζομένων της Δημοκρατίας της Κούβας, που ιδρύθηκε το 1961, λίγο μετά τον θρίαμβο της Επανάστασης. Το θέατρο του CTC, στις 29 Μαΐου 1974, μετονομάστηκε σε θέατρο Λάσαρο Πένια (Lázaro Peña, 29 Μαΐου 1911 – 11 Μαρτίου 1974), από τον μεγάλο ηγέτη της εργατικής τάξης και μέλος της ΚΕ του ΚΚΚ από το 1965, που πίστευε ότι η τέχνη και ο πολιτισμός είναι βασικοί σύμμαχοι για το έργο της κοινωνίας που οικοδομούσε η Κούβα και οικοδομεί ακόμα, παρά τον εγκληματικό αποκλεισμό που υφίσταται.
Mujalismo στο κείμενο· μουχαλισμός (και μουχαλίστας) ―όπως στα καθ’ ημάς θα λέγαμε Παναγοπουλισμός― από τον Εουσέβιο Μουχάλ (Eusebio Mujal 1915-1985). Πρώην κομμουνιστής ακτιβιστής και αργότερα ριζοσπάστης αντικομμουνιστής, ΓΓ του CTC μέχρι την 1/1/1959, όπότε, λόγω των ισχυρών δεσμών του με τη δικτατορία Μπατίστα, κατέφυγε στην πρεσβεία της Αργεντινής και στη συνέχεια έφυγε από τη χώρα.
Saecula saeculorum (λατ)· στον αιώνα των αιώνων.
*
Ο Τσε για τον Φιντέλ
Τσε – Φιντέλ, 1/5/1963. Από τον αντάρτη φωτογράφο Περφέκτο Ρομέρο (Perfecto Romero, γ. 1936).
Η γήινη δύναμη που λέγεται Φιδέλ Κάστρο Ρους. Ένα όνομα που μέσα σε λίγα χρόνια έχει αγγίξει τεράστια ιστορικά μεγέθη. Το μέλλον θα τοποθετήσει τα πλεονεκτήματα του πρωθυπουργού μας στη σωστή τους θέση, αλλά σ’ εμάς φαίνονται συγκρίσιμα με εκείνα των μεγάλων ιστορικών μορφών σε όλη τη Λατινική Αμερική. Και, ποιες είναι οι εξαιρετικές συνθήκες που περιβάλλουν την προσωπικότητα του Φιντέλ Κάστρο;
Υπάρχουν πολλά στοιχεία στη ζωή του και στον χαρακτήρα του που τον κάνουν να ξεχωρίζει πάνω από όλους τους συντρόφους και τους συνεργάτες του.
Ο Φιντέλ είναι ένας άνθρωπος με τεράστια προσωπικότητα που πρέπει να ηγηθεί σε οποιοδήποτε κίνημα συμμετέχει και το έκανε σε όλη του τη σταδιοδρομία, από τη φοιτητική του ζωή μέχρι την πρωτοκαθεδρία του στη χώρα μας και στους καταπιεσμένους λαούς της Αμερικής.
Έχει τα χαρακτηριστικά ενός σπουδαίου ηγέτη, που ―αθροιζόμενα στα προσωπικά του χαρίσματα, της τόλμης, της δύναμης και της γενναιότητας, και στην εξαιρετική του προθυμία να αφουγκράζεται πάντα τη θέληση του λαού― τον έχουν οδηγήσει στο βαθμό της τιμής και της αυτοθυσίας που κατέχει σήμερα.
Έχει όμως και άλλα σημαντικά προσόντα, όπως είναι η ικανότητά του να αφομοιώνει τη γνώση και την εμπειρία, για να κατανοεί σφαιρικά μια δεδομένη κατάσταση, χωρίς να παραβλέπει τις λεπτομέρειες, η απέραντη πίστη του στο μέλλον και η διορατικότητά του να προβλέπει γεγονότα και να προλαμβάνει καταστάσεις, βλέποντας πάντα μακρύτερα και καλύτερα από τους συντρόφους τους.
Με αυτές τις σπουδαίες, θεμελιώδεις ιδιότητες, με την ικανότητά του να συνθέτει, να ενώνει, να αντιτίθεται στη διαίρεση που αποδυναμώνει, με την ικανότητά του να κατευθύνει ―επικεφαλής όλων― τη δράση του λαού, με την απέραντη αγάπη του γι’ αυτόν τον λαό, με την πίστη του στο μέλλον και την ικανότητά του να το προβλέπει, ο Φιντέλ Κάστρο έκανε περισσότερα από οποιονδήποτε άλλον στην Κούβα, για να οικοδομήσει απ’ το μηδέν τον τρομερό σήμερα μηχανισμό της Κουβανικής Επανάστασης.
(Απόσπασμα από κείμενο του Τσε με τίτλο, Κούβα: Ιστορική εξαίρεση ή πρωτοπορία στον αντιαποικιακό αγώνα; Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Verde Olivo, στις 9 Απριλίου 1961)
(Μετάφραση: Μπ. Ζαφειράτος)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου